Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quang Tự”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 45:
| nơi an táng = [[Sùng Lăng]] (崇陵)
}}
'''Thanh Đức Tông''' ([[chữ Hán]]: 清德宗; [[14 tháng 8]] năm [[1871]] – [[14 tháng 11]] năm [[1908]]), Hãn hiệu '''Ba Đạt Cổ Đặc Thác Nhĩ Hãn''' (巴达古尔特托尔汗), tên húy là '''Ái Tân Giác La Tái Điềm''' (sử [[Việt Nam]] ghi là ''Tái/Tải Điềm''), [[Tây Tạng]] tôn vị '''Văn Thù Hoàng đế''' (文殊皇帝) là vị [[Hoàng đế]] thứ 11 của [[nhà Thanh]] trong [[lịch sử Trung Quốc]]. Ông trị vì từ năm [[1875]] đến năm [[1908]] chỉ với một [[niên hiệu]] là '''Quang Tự''' nên thường được gọi là ''' Quang Tự Đế''' (光緒帝). Mặc dù thời kỳ cai trị của ông và người tiền nhiệm [[Đồng Trị|Đồng Trị Đế]] đánh dấu sự suy vong của Đại Thanh, nhưng những cải cách trong thời kỳ ấy khiến cho nền kinh tế Trung Quốc được phục hồi và mở rộng sang thị trường quốc tế nên sử sách gọi là '''Đồng Quang trung hưng''' (同光中興). Mặc dù sự trung hưng này không phục hồi vị thế nhà Thanh, nhưng khiến cho triều đại tiếp tục cai trị Trung Quốc thêm 60 năm.
 
==Tiểu sử sơ lược==
Quang Tự Đế tên đầy đủ là '''Ái Tân Giác La Tái Điềm'''. Ông là con của Thuần Hiền Thân vương [[Ái Tân Giác La]] [[Dịch Hoàn]] (sử Việt ghi là Dịch Hoàn), mẹ là người họ [[Diệp Hách Na Lạp Uyển Trinh|Diệp Hách Na Lạp]], em gái của [[Từ Hi Thái hậu]]. Theo vai vế gia tộc, Quang Tự Đế là cháu gọi Từ Hi Thái hậu vừa bằng dì, vừa bằng cô.
Năm [[1875]], Hoàng đế [[Đồng Trị]] (tên thật là Ái Tân Giác La Tải Thuần, sử Việt ghi là Tải Thuần, con ruột Thái hậu Từ Hi) mất vì bệnh, Thái hậu Từ Hi cùng với [[Từ An Thái Hậu|Thái hậu Từ An]] liền giáng chỉ đưa Tải Điềm (4 tuổi) vào cung, cho làm con nối nghiệp rồi đưa lệnh kế vị ngay năm ấy, lấy niên hiệu là '''Quang Tự'''.
 
Quang Tự làm Hoàng đế chỉ là hư vị, vì mọi quyền hành đều ở trong tay Thái hậu Từ Hi. Theo [[Nguyễn Hiến Lê]] thì ngay từ khi vào cung, vị Hoàng đế này đã bị Từ Hi quản thúc chặt chẽ quá, mỗi chút là bị quát tháo, đánh đập, hoặc bắt quỳ cả mấy giờ. Vì vậy, Quang Tự sợ bà như cọp, bảo gì cũng nghe theo...Thái giám [[Lý Liên Anh]], vốn được Từ Hi sủng ái, cũng hùa theo ăn hiếp Hoàng đế. Sau này, Quang Tự sủng ái một phi phi tần tên [[Trân phi]] khiến [[Hiếu Định Cảnh hoàng hậu|Long Dụ Hoàng Hậu]] ghen tức, Lý Liên Anh cũng nghe lệnh Từ Hi xô Trân phi xuống giếng, rồi sai thủ hạ lấy đá lấp lại.