Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhóm ngôn ngữ Oïl”

{{Infobox language family|name=Nhóm ngôn ngữ Oïl|region=Bắc và trung [[Pháp]], nam [[Bỉ]], [[Thụy Sĩ]]|familycolor=Indo-European|fam2=[[Nhóm ngôn ngữ gốc Ý|gốc Ý]]|fam3=[[Nhóm ngôn ngữ Rôman|Rôman]]|fam4=[[Nhóm ngôn ngữ Tây Rôman|Tây Rôman]]|fam5=[[Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman|Gaul-Rôman]]|child1=|glotto=oila1234|glottorefname=Oil|map=Lenguas de Oil.png|mapcaption=SựPhạm lan truyềnvi địa lý của các ngôn ngữ Oïl (trừ tiếng Pháp) cólà thể được nhìn thấy bằng các sắc thái củavùng màu xanh lá cây và màu vàng trên bản đồ này}}

'''Nhóm ngôn ngữ Oïl''' (Langues d'oïl)<ref>''Le [[Petit Robert]] 1'', 1990</ref> là một [[Dãy phương ngữ|cụm phuơng ngữ]] bao gồm [[tiếng Pháp]] và các ngôn ngữ bản địa gần gũi được nói ở bắc [[Pháp]], nam [[Bỉ]] và [[Quần đảo Eo Biển]]. Những ngôn ngữ này thuộc [[nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman]] lớn hơn, bao gồm các ngôn ngữ lịch sử của miền trung-đông nước Pháp và miền tây [[Thụy Sĩ]] ([[Tiếng Arpitan|Arpitan]]), miền nam nước Pháp ([[Tiếng Occitan|Occitan]]), một phần của miền bắc [[Ý|Italy]] và [[Val d'Aran]] của [[Tây Ban Nha]].

Các nhà ngôn ngữ học chia các [[Nhóm ngôn ngữ Rôman|ngôn ngữ Rôman]] của Pháp, và đặc biệt là [[tiếng Pháp trung đại]], thành ba nhóm địa lý: hai nhóm đầu tiên là ''Oïl'' và ''[[Tiếng Occitan|Occitan]]'', cả hai đều được đặt tên theo từ của'có, chúngvâng, cho 'yesdạ' (lần lượt là ''oïl'' và ''òc'') và thứ ba là [[tiếng Franco-Provençal]] (Arpitan).

''LangueLangues d'oïl'' (ở số ít), nhóm phuơng ngữ ''Oïl'' và nhóm ''ngôn ngữ Oïl'' (ở số nhiều) chỉ đến các ngôn ngữ Gaul-Rôman bắc cổ đại cũng như hậu duệ thời hiện đại của chúng. Chúng chia sẻ nhiều đặc điểm ngôn ngữ, một đặc điểm nổi bật là từ ''oïl'' cho từ ''có''. (''Oc'' đã và vẫn là từ phía nam cho từ ''có'', do đó, ''langue d'oc'' hoặc ''[[tiếng Occitan]]''). Ngôn ngữ Oïl hiện đại được sử dụng rộng rãi nhất là [[tiếng Pháp]] (''oïl'' được phát âm là {{IPA|[o.il]}} hoặc {{IPA|[o.i]}}, đã trở thành {{IPA-fr|wi|}}, ''oui'' trong tiếng Pháp hiện đại).

Ngoài tiếng Pháp, một ngôn ngữ chính thức ở nhiều quốc gia, các ngôn ngữ Oïl đãcòn lại có địa vị rất thấp trong thời gian gần đây.

Các ngôn ngữ [[Tiếng Norman|Norman]] của Quần đảo Eo biển được hưởng một vị thế nhất định dưới chính quyền của [[Bailiwick of Guernsey|Bailiwick]] của họ và trong khuôn khổ ngôn ngữ khu vực và ít được sử dụng bởi [[ Hội đồng Anh-Ailen |Hội đồng Anh-Ireland]]. Tiếng Norman Anh, một phuơng ngữ của tiếng Norman từng là ngôn ngữ chính thức tại Anh, ngày nay chủ yếu sử dụng trong nghi lễ tôn vinh ở Vương quốc Anh (nay được gọi là ''[[tiếng Pháp pháp luật]]'').

Nhóm ngôn ngữ Oil ít nhiều bị ảnh hưởng bởi ngôn ngữ bản địa của các [[Các dân tộc German|bộ lạc German]] chinh phục, đặc biệt là [[người Francia]]. Điều này không quá nhiềurõ trongrệt về mặt từ vựng (vốn vẫn tràn ngập nguồn gốc Latinh) nhưnhưng dễ dàng thấy được trong ngữ âm và cú pháp; người Frank, Burgundia và Norman đã trở thành thướcgiới đocầm quyền và giọngtiếng nói của họ được coi là tiêu chuẩn cho phần còndân lạicư củacòn dân sốlại. Điều này chiếmgiải phần lớnthích cho sự khác biệt tương đối củagiữa tiếng Pháp so với các ngôn ngữ Rôman khác.

* [[Tiếng Limburg]], đặc biệt là [[phương ngữ MaastrichtianMaastricht]]

* [[Tiếng Anh]] (Oïl ảnh hưởng đến từ vựng, thông qua [[tiếng Norman Anh]] được nói bởi các [[Giới thượng lưu|tầng lớp thượng lưu]] ở Anh trong các thế kỷ sau [[Cuộc xâm lược Anh của người Norman|Cuộccuộc chinh phạt của người Norman]] và sau đó là từ tiếng Pháp)

* [[Tiếng Bồ Đào Nha]] (ảnh hưởng của ngôn ngữ Oïl và tiếng Occitan đối với từ vựng, âm vị học, đặc biệt là phuơng ngữ [[Tiếng Bồ Đào Nha châu Âu|Châu Âu]], [[Tiếng Bồ Đào Nha MacanMa Cao|MacanMa Cao]] và [[Tiếng Bồ Đào Nha Brasil|Brazil]] Châu Âu hóa và [[Tiếng Bồ Đào Nha tại châu Phi|Châu Phi]] và trong phép chính tả)