Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Liên Xô giải thể”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 117:
==Năm 1989==
=== Moscow: Giới hạn dân chủ hóa ===
Mùa xuân năm 1989, Liên bang Xô viết thực hiện một cải cách chính trị lớn, mặc dù có giới hạn, lần đầu tiên kể từ năm 1917, khi người dân bầu Đại hội đồng nhân dân mới. Việc phát sóng truyền hình trực tiếp củavề các cuộc thảo luận của cơ quan lập pháp không còn bị kiểm duyệt. Những người đã chứng kiến các lãnh đạo Đảng Cộng sản trước đây bị thẩm vấn và chịu trách nhiệm. Ví dụ này thúc đẩy một thử nghiệm giới hạn với nền chính trị ở Ba Lan, nhanh chóng dẫn đến việc lật đổ chính phủ cộng sản ở Warsaw vào mùa hè - điềusau nàyđó đã làm nảy sinh các cuộc nổi dậy lật đổ chủ nghĩa cộng sản tại năm nước thuộc [[Khối Warszawa|Khối hiệp ước Warsaw]] trước năm 1989 và năm [[Bức tường Berlin]] sụp đổ. Những sự kiện này cho thấy nhiều người ở Đông Âu và Liên bang Xô viết không ủng hộ động lực của Gorbachev để hiện đại hóa chủ nghĩa cộng sản, thay vào đó, ''họ muốn lật đổ nó hoàn toàn''.
 
Đây cũng là năm [[CNN]] trở thành đài truyền hình không thuộc Liên Xô đầu tiên được phép chiếu các chương trình tin tức truyền hình tới Moscow. CNN chính thức chỉ dành cho khách nước ngoài ở Savoy Hotel, nhưng người dân MuscovitesMoscow nhanh chóng học cách thu tín hiệu trên TV tại nhà của họ. Điều đó có ảnh hưởng lớn đến cách người Liên Xô nhìn thấy các sự kiện đang diễn ra ở đất nước Liên Xô, và việc kiểm duyệt của chính phủ gần như bị bỏ mặc.<ref>Pages 188–189. Conor O'Clery. ''Moscow December 25, 1991: The Last Day of the Soviet Union''. Transworld Ireland (2011)</ref>
 
==== Bầu cử Đại hội đại biểu nhân dân Liên bang Xô viết ====
[[File:RIAN archive 25981 Academician Sakharov.jpg|thumb|left|[[Andrei Sakharov]], trước đây lưu vong tới Gorky, được bầu vào Đại hội đại biểu nhân dân tháng 3 năm 1989.|thế=]]
Thời gian đề cử kéo dài một tháng cho các ứng cử viên chocủa Đại hội đại biểu nhân dân Liên Xô kéo dài cho đến ngày 24 tháng 1 năm 1989. Trong tháng tới, lựa chọn trong số 7.531 ứng cử viên cấp huyện đã diễn ra tại các cuộc họp do ủy ban bầu cử cấp bầu cử tổ chức. Vào ngày 7 tháng 3, một danh sách cuối cùng gồm 5.074 ứng cử viên đã được công bố, khoảng 85% là đảng viên.
 
Trong hai tuần trước 1.500 cuộc bầu cử cấp huyện, các cuộc bầu cử để lấp đầy 750 ghế dành riêng cho các tổ chức côngnhà cộngnước, được tranh cử bởi 880 ứng cử viên, đã được tổ chức. Trong số các ghế này, 100 ngườighế được giao cho CPSU, 100 cho Hội đồng Công đoàn Trung ương Liên minh, 75 cho Đoàn Thanh niên Cộng sản (Komsomol), 75 cho Ủy ban Phụ nữ Liên Xô, 75 cho Tổ chức Chiến tranh và Lao động Cựu chiến binh và 325 cho các tổ chức khác như Học viện Khoa học. Quá trình lựa chọn được thực hiện vào tháng Tư.
 
Trong cuộc tổng tuyển cử ngày 26 tháng 3, sự tham gia của cử tri là ấn tượng ở mức 89.8%, và 1.958 (bao gồm 1.225 ghế quận) của 2.250 ghế CPD đã được lấp đầy. Trong các cuộc đuacấp huyện, các cuộc bầu cử đã được tổ chức tại 76 khu vực bầu cử vào ngày 2 và 9 tháng 4 và các cuộc bầu cử mới được tổ chức vào ngày 20 và 14 tháng Tư đến ngày 23 tháng Năm,<ref>{{cite news| url=https://www.nytimes.com/1989/05/15/world/this-time-many-candidates-for-soviet-voters.html | work=The New York Times | first=Francis X. | last=Clines | title=This Time, Many Candidates for Soviet Voters | date=May 15, 1989}}</ref> Trong 199 khu vực bầu cử còn lại, nơi đa số tuyệt đối bắt buộc không đạt được.<ref name="ipu.org" /> Trong khi hầu hết các ứng cử viên được CPSU ủng hộ đều được bầu, hơn 300 người đã thua các ứng cử viên độc lập như [[Boris Nikolayevich Yeltsin|Yeltsin]], nhà vật lí [[Andrei Dmitrievich Sakharov|Andrei Sakharov]] và luật sư [[Anatoly Sobchak]].
 
Trong phiên họp đầu tiên của Đại hội nhân dân mới, từ ngày 25 tháng 5 đến ngày 9 tháng 6, những người kiên định lập trường vẫn giữ quyền kiểm soát nhưng các nhóm cấp tiến đã sử dụng cơ quan lập pháp làm nền tảng cho cuộc tranh luận, phê bình và chỉ trích - được phát sóng trực tiếp và không kiểm duyệt. Điều này đã tác động lớn đến công chúng. Vào ngày 29 tháng 5, [[Boris Nikolayevich Yeltsin|Yeltsin]] đã xoay xở để bảo vệ mộtvị chỗtrí ngồicủa trênông Liêntrong Hội đồng viết Tối cao, và vào mùa hè ông đã thành lập phe đối lập đầu tiên, Nhóm đại biểu Liên Vùng, gồm những người theo chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa tự do của Nga. Soạn nhóm lập pháp cuối cùng ở Liên Xô, những người được bầu vào năm 1989 đóng vai trò quan trọng trong cải cách và sự tan rã cuối cùng của Liên Xô trong hai năm tới.
 
Vào ngày 30 tháng 5 năm 1989, [[Mikhail Sergeyevich Gorbachyov|Gorbachev]] đã đề xuất các cuộc bầu cử địa phương trên toàn quốc, được lên lịch vào tháng 11 năm 1989, được hoãn lại cho đến đầu năm 1990 vì vẫn chưa có luật điều chỉnh bầu cử. Điều này được một số người coi là một sự nhượng bộ cho các quan chức Đảng địa phương, những người lo ngại rằng họ sẽ bị cuốn vào quyền lực trong một làn sóng quan điểm chống thành lập.<ref>{{cite news| url=https://www.nytimes.com/1989/05/31/world/gorbachev-urges-a-postponement-of-local-voting.html | work= The New York Times | first=Bill | last=Keller|authorlink1=Bill Keller | title=Gorbachev Urges a Postponement of Local Voting | date=May 31, 1989}}</ref>
 
Vào ngày 25 tháng 10 năm 1989, LiênHội đồng viết tối cao đã bỏ phiếu để loại bỏ các ghế đặc biệt cho Đảng Cộng sản và các tổ chức chính thức khác trong các cuộc bầu cử quốc gia và địa phương. Sau cuộc tranh luận gay gắt, 542 thành viên LiênHội đồng viết Tối cao đã thông qua biệnvới phápsố phiếu bầu áp đảo 254-85 (với 36 người không tham gia). Quyết định cũng yêu cầu sửa đổi một nửa hiến pháp, được phê chuẩn bởi toàn thể đại hội, hoàn thiện vào ngày 25 tháng 12. Hiến pháp mới cũng thông qua các biện pháp cho phép bầu cử trực tiếp cho cácnhững người đứng đầu của mỗi nước trong số 15 nước cộng hòa cấu thành viên. [[Mikhail Sergeyevich Gorbachyov|Gorbachev]] đã kịch liệt phản đối nhưquy vậyđịnh này trong một cuộc tranh luận nhưng đã bị thất bại.
 
Cuộc bỏ phiếu mở rộng quyền lực của các nước cộng hòa trong các cuộc bầu cử địa phương, cho phép họ tự quyết định cách tổ chức bầu cử. Latvia, Litva và Estonia đã đề xuất một đạo luật cho cácphép người cuộcdân bầu cử tổng thống trực tiếp. Cuộc bầu cử địa phương ở tất cả các nước cộng hòa đã được lên kế hoạch diễn ra từ tháng 12 đến tháng 3 năm 1990.<ref>{{cite news| url=https://www.nytimes.com/1989/10/25/world/soviet-legislature-votes-to-abolish-official-seats.html | work=The New York Times | first=Esther B. | last=Fein | title=Soviet Legislature Votes to Abolish Official Seats | date=October 25, 1989}}</ref>
 
==== Các quốc gia vệ tinh mất kiểm soát ====
[[File:EasternBloc BasicMembersOnly.svg|thumb|Khối Đông|thế=]]
 
Sáu quốc gia thuộc Khối hiệp ước Warsaw của Đông Âu, trongmặc khidù đã giành độc lập trên danh nghĩa, đãvẫn được công nhận rộng rãi trong cộng đồng quốc tế như các nhà nước vệ tinh của Liên Xô. Tất cả 3 quốc gia này đã bị chiếm giữ bởi Hồng quân Liên Xô năm 1945 khi họ truy kích Đức Quốc xã, có các nhà nước xã hội chủ nghĩa theo kiểu Xô viết, và đã rấtbị hạn chế nghiêm ngặt quyền tự do hành động trong các vấn đề trong nước hoặc quốc tế. Bất kỳ động thái nào đốinhằm vớiđòi nền độc lập thực sự đã bị quân đội Liên Xô đè bẹp - trong Cách mạng Hungary năm 1956 và Mùa xuân Prague năm 1968. [[Mikhail Sergeyevich Gorbachyov|Gorbachev]] đã từ bỏ [[học thuyết Brezhnev]] đắttốn tiềnkém, bắt buộc phải can thiệp vào các thành viên khối Warsaw,ông ủng hộ việc không can thiệp vào các vấn đề nội bộ của các đồng minh Đông Âu - Gorbachev gọi đùa đây là học thuyết Sinatra trong một phần có trong đến bài hát "My Way" của [[Frank Sinatra]].
 
=== Baltic "Một Chuỗi của sự tự do" ===