Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Giao thông bên phải và bên trái”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:Countries driving on the left or right.svg|nhỏ|phải|300px|{{legend|#CC0000|Các [[quốc gia]] lưu thông bên phải}}{{legend|#204A87|Các [[quốc gia]] lưu thông bên trái}}]]
Quy tắc '''giao thông bên phải''' và '''giao thông bên trái''' là các quy tắc lưu thông cơ bản, trong đó [[Xe|xe cộ]] lưu thông nửa trái hoặc nửa phải của [[Đường giao thông|đường]].<ref>
{{cite conference
Dòng 15:
| doi =
| id =
| accessdate =}}</ref> Điều này góp phần giảm bớt lưu lượng giao thông, tránh bị va chạm. Ban đầu, hầu hết các [[quốc gia]] đều lưu thông bên trái, ngày nay, có khoảng 66,1[[Ký hiệu Phần trăm|%]] [[dân số thế giới]] sống ở các nước lưu thông bên phải và 33,9[[Ký hiệu Phần trăm|%]] ở các nước lưu thông bên trái. Khoảng 72% tuyến đường trên thế giới lưu thông bên phải, 28% lưu thông bên trái.
 
== Thuật ngữ ==
 
== Giao thông ==
=== Tính đồng nhất ===
[[Tập tin:Driving standards historic.svg|nhỏ|350px|phải|[[Bản đồ]] [[thế giới]] hiển thị hướng lưu thông của mọi [[quốc gia]] và mọi thay đổi đã xảy ra, bắt đầu với sự chuyển đổi của [[Phần Lan]] năm [[1858]]<br />{{legend|#cc0000|luôn lưu thông bên phải từ trước đến nay}} {{legend|#f57900|từng lưu thông bên trái, hiện đang lưu thông bên phải}} {{legend|#204a87|luôn lưu thông bên trái từ trước đến nay}} {{legend|#75507b|từng lưu thông bên phải, hiện đang lưu thông bên trái}} {{legend|#4e9a06|một vài vùng lãnh thổ trực thuộc lưu thông bên trái, nhưng hiện đang lưu thông bên phải}} {{legend|cyan|một vài vùng lãnh thổ trực thuộc lưu thông bên phải, nhưng hiện đang lưu thông bên trái}}]]
 
=== Quy tắc giao thông bên trái ===
[[Tập tin:Left-hand traffic.svg|150px]]
[[Hình:drive on left in australia.jpg|nhỏ|phải|Bảng giao thông trên [[:en:Great Ocean Road|Đường Great Ocean]] của [[Úc]] lưu ý rằng xe cộ lưu thông bên trái]]
*[[Giao thông]] phải giữ hướng là bên trái, trừ khi vượt thì chuyển sang bên phải.
*[[Xe|Xe cộ]] đi ngược chiều được nhìn thấy từ bên phải.
*Phải cắt qua dòng xe đi ngược chiều khi rẽ phải.
*Hầu hết các [[biển báo giao thông]] được đặt ở bên trái đường.
*Giao thông trên đảo an toàn (vòng xuyến hay vòng tránh) theo chiều kim [[đồng hồ]].
*Người đi bộ băng qua đường hai chiều phải chú ý từ bên phải trước tiên.
*Các làn đường được thiết kế cho xe có [[tốc độ]] bình thường và làn xe rẽ trái là bên trái.
*Hầu hết các làn đường kép (tách ra từ [[đường cao tốc]]) đều ra ở phía bên trái.
*Các loại xe đều phải vượt về bên phải, trừ một số trường hợp thì được phép vượt bên trái.
*Hầu hết các loại [[ô tô]] có chỗ ngồi của lái xe ở phía bên phải.
*Đèn đỏ có thể được phép rẽ trái.
*Trên đường không có lối dành riêng cho người đi bộ, được khuyến khích là đi bộ ở bên trái.
Hàng 42 ⟶ 40:
[[Tập tin:Right-hand traffic.svg|150px]]
 
*[[Giao thông]] phải giữ hướng là bên phải, trừ khi vượt thì chuyển sang bên trái.
*Xe cộ đi ngược chiều được nhìn thấy từ bên trái.
*Phải cắt qua dòng xe đi ngược chiều khi rẽ trái.
Hàng 78 ⟶ 76:
[[Brunei]]<br />
[[Quần đảo Cayman]] <br />
[[Đảo Christmas|Quần đảo Christmas]] <br />
[[Quần đảo Cocos (Keeling)]]<br />
[[Quần đảo Cook]] <br />
[[Cộng hòa Síp]]<br />
[[Dominica]]<br />
[[Đông Timor]] ''(lưu thông bên phải từ [[1928]]-[[1976]])''<br />
[[Quần đảo Falkland]] <br />
| style="width:33%; vertical-align:top;"|
[[Fiji]]<br />
[[Grenada]]<br />
Hàng 91 ⟶ 90:
[[Hồng Kông]]<br />
[[Ấn Độ]]
| style="width:33%; vertical-align:top;"|
[[Indonesia]]* <br />
[[Cộng hòa Ireland|Ireland]]<br />
[[Đảo Man]] <br />
[[Jamaica]]<br />
[[Nhật Bản]] ''([[Okinawa]] [[1978]])<br />
[[Jersey]] <br />
[[Kenya]]<br />
Hàng 105 ⟶ 103:
[[Malaysia]]<br />
[[Maldives]]<br />
| style="width:33%; vertical-align:top;"|
[[Malta]]<br />
[[Mauritius]]<br />
[[Montserrat]] <br />
[[Mozambique]]<br />
[[Namibia]] ''([[1918]])''<br />
[[Nauru]] ''([[1918]])''<br />
[[Nepal]]<br />
[[New Zealand]]<br />
Hàng 118 ⟶ 117:
[[Papua New Guinea]] <br />
[[Quần đảo Pitcairn]]
| style="width:33%; vertical-align:top;"|
[[Saint Helena, Ascension và Tristan da Cunha]] <br />
[[Saint Kitts và Nevis]]<br />
[[Saint Lucia]]<br />
[[Saint Vincent và Grenadines]]<br />
[[Samoa]] ''([[2009]])''<br />
[[Seychelles]]<br />
| style="width:2533%; vertical-align:top;"|
[[Singapore]]<br />
[[Singap| style="width:2533%; vertical-align:top;"|ore]]<br />
[[Quần đảo Solomon]]<br />
[[Cộng hòa Nam Phi|Nam Phi]]<br />
Hàng 150 ⟶ 149:
Tổng cộng: 76 [[quốc gia]], cả [[Quốc gia có chủ quyền|quốc gia độc lập]] và [[Danh sách lãnh thổ phụ thuộc|lãnh thổ phụ thuộc]].
 
Hiện nay, tại [[châu Âu]], có 7 [[quốc gia]] đang lưu thông ở bên trái: [[Vương quốc Anh]], [[Cộng hòa Ireland|Ireland]], [[Đảo Man]], [[Guernsey]], [[Jersey]], [[Malta]] và [[Cộng hòa Síp]]. Các [[quốc gia]] nêu trên không có đường [[biên giới]] giáp với bất kỳ [[quốc gia]] nào lưu thông bên phải và tất cả đã từng là một phần của [[Đế quốc Anh]]. Một vài [[quốc gia]] thuộc [[Khối Thịnh vượng chung Anh|Khối thịnh vượng chung Anh]] và từng là cựu [[thuộc địa]] của Anh khác, chẳng hạn như [[Úc]], [[Barbados]], [[Hồng Kông]], [[Singapore]], [[New Zealand]], [[Bangladesh]], [[Ấn Độ]], [[Pakistan]], [[Sri Lanka]], [[Malaysia]], [[Cộng hòa Nam Phi|Nam Phi]] và [[Trinidad và Tobago|Trinidad & Tobago]] hiện đang lưu thông bên trái, nhưng một số khác chẳng hạn như [[Canada]], [[Gambia]], [[Ghana]], [[Nigeria]], [[Sierra Leone]] và [[Hoa Kỳ]] hiện đang lưu thông bên phải. Một số quốc gia khác đang lưu thông bên trái ở [[châu Á]] là [[Thái Lan]], [[Malaysia]], [[Indonesia]], [[Bhutan]], [[Nepal]], [[Đông Timor]] và [[Nhật Bản]]. Tại [[Nam Mỹ]], chỉ [[Guyana]] và [[Suriname]] là đang lưu thông bên trái. Nhiều quốc gia thuộc [[châu Đại Dương|Thái Bình Dương]] đã chuyển sang lưu thông ở bên trái, sao cho giống với các nước láng giềng [[Úc]] và [[New Zealand]], với [[Samoa]] thực hiện gần đây, vào [[7 tháng 9|7/9]] năm /[[2009]], quốc gia đầu tiên trong vòng 3 [[Thập niên|thập kỷ]] gần đây thay đổi hướng lưu thông.<ref>[http://seattletimes.nwsource.com/html/nationworld/2009822665_samoa08.html Samoa hiện đang lưu thông ở bên trái đường], Seattle Times</ref>
 
=== Quốc gia lưu thông bên phải ===
Hàng 159 ⟶ 158:
}}
 
Chú thích: ''In nghiêng'' là [[năm]][[giao thông]] chuyển sang bên phải.
 
{|
Hàng 169 ⟶ 168:
[[Samoa thuộc Mỹ]] <br />
[[Andorra]]<br />
[[Angola]] ''([[1928]])''<br />
[[Argentina]] ''([[1945]])'' <br />
[[Armenia]]<br />
[[Aruba]]<br />
[[Áo]] ''(1935–38[[1935]]–[[1938]])''<br />
[[Azerbaijan]]<br />
[[Bahrain]] ''([[1967]])''<br />
[[Belarus]]<br />
[[Bỉ]]<br />
[[Belize]] ''([[1961]])''<br />
[[Bénin]]<br />
[[Bolivia]]<br />
Hàng 186 ⟶ 185:
[[Bulgaria|Bulgari]]<br />
[[Burkina Faso]]<br />
[[Myanmar|Myanma]] ''([[1970]])''<br />
[[Burundi]]<br />
[[Campuchia]]<br />
[[Cameroon]] ''([[1961]])''<br />
[[Canada]] ''([[thập niên 1920|1920s]])''<br />
[[Cabo Verde|Cape Verde]] ''([[1928]])''<br />
[[Cộng hòa Trung Phi]]<br />
[[Tchad|Chad]]<br />
[[Chile]]<br />
[[Trung Quốc đại lục|Trung Hoa Đại lục]] ''([[1946]])''<br />
[[Colombia]]<br />
[[Comoros]]<br />
[[Cộng hòa Congo|Congo (Brazzaville)]]<br />
[[Cộng hòa Dân chủ Congo|Congo (Kinshasa)]]<br />
[[Costa Rica]]<br />
[[Bờ Biển Ngà|Côte d'Ivoire]]<br />
[[Croatia]]<br />
[[Cuba]]<br />
[[Cộng hòa Séc]] ''([[1939]])<br />
[[Đan Mạch]] ''1793*''<br />
| style="width:25%; vertical-align:top;"|
[[Đan Mạch]] ''([[1793]])*''<br />
[[Djibouti]]<br />
[[Cộng hòa Dominica]]n<br />
Hàng 212 ⟶ 211:
[[Ai Cập]]<br />
[[El Salvador]]<br />
[[Guinea Xích Đạo|Guinea Xích đạo]]<br />
[[Eritrea]] ''([[1964]])''<br />
[[Estonia]]<br />
[[Ethiopia]] ''([[1964]])'' <br />
[[Quần đảo Faroe]]<br />
[[Phần Lan]] ''([[1858]])'' <br />
[[Pháp]] ''([[1789]])''<br />
[[Guyane thuộc Pháp|Guiana]]<br />
[[Polynésie thuộc Pháp]]<br />
[[Polynésie thuộc Pháp|Polynesia thuộc Pháp]]<br />
[[Gabon]]<br />
[[Gambia]] ''([[1965]])''<br />
[[Gruzia|Georgia]]<br />
[[Đức]]<br />
[[Ghana]] ''([[1974]])''<br />
[[Gibraltar]] ''([[1929]])''<br />
[[Hy Lạp]]<br />
[[Greenland]]<br />
Hàng 233 ⟶ 232:
[[Guatemala]]<br />
[[Guinée|Guinea]]<br />
[[Guiné-Bissau|Guinea-Bissau]] ''([[1928]])'' <br />
[[Haiti]]<br />
[[Honduras]]<br />
[[Hungary]] ''([[1941]])''<br />
[[Iceland]] ''([[1968]])''<br />
[[Iran]]<br />
[[Iraq]]<br />
Hàng 245 ⟶ 244:
[[Kazakhstan]]<br />
[[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên|Bắc Triều Tiên]]<br />
[[Hàn Quốc]] ''([[1946]])''<br />
[[Kuwait]]<br />
| style="width:25%; vertical-align:top;"|
[[Kyrgyzstan]]<br />
[[Lào]]<br />
| style="width:25%; vertical-align:top;"|
[[Latvia]]<br />
[[Liban]]<br />
Hàng 273 ⟶ 272:
[[Maroc]]<br />
[[Hà Lan]]<br />
[[Antille thuộc Hà Lan|Netherlands Antilles]]<br />
[[Nouvelle-Calédonie]] <br />
[[Nicaragua]]<br />
[[Niger]]<br />
[[Nigeria]] ''([[1972]])''<br />
[[Quần đảo Bắc Mariana]] <br />
[[Na Uy]]<br />
[[Oman]]<br />
[[Palau]]<br />
[[Panama]] ''([[1943]])'' <br />
[[Paraguay]] ''([[1945]])''<br />
[[Peru]]<br />
[[Philippines]] ''([[1946]])''<br />
[[Ba Lan]]<br />
[[Bồ Đào Nha]] ''([[1928]])''<br />
[[Puerto Rico]] <br />
| style="width:25%; vertical-align:top;"|
[[Qatar]]<br />
[[Réunion]] <br />
| style="width:25%; vertical-align:top;"|
[[România]]<br />
[[Nga]]<br />
[[Rwanda]]<br />
[[Saint-Pierre và Miquelon|Saint Pierre và Miquelon]] <br />
[[San Marino]]<br />
[[São Tomé và Príncipe]] ''([[1928]])''<br />
[[Ả Rập Xê Út]]<br />
[[Sénégal]]<br />
[[Serbia]]<br />
[[Sierra Leone]] ''([[1971]])''<br />
[[Slovakia]] ''([[1939]]-41[[1941]]'')<br />
[[Slovenia]]<br />
[[Somalia]] ''([[1968]])''<br />
[[Tây Ban Nha]] ''([[Tháng 10 ]]/[[1924]])''<br />
[[Sudan]] ''([[1973]])''<br />
[[Svalbard]] <br />
[[Thụy Điển]] (''[[1967]]'')<br />
[[Thụy Sĩ]]<br />
[[Syria]]<br />
[[Đài Loan]] ''([[1946]])''<br />
[[Tajikistan]]<br />
[[Togo]]<br />
Hàng 318 ⟶ 317:
[[Turkmenistan]]<br />
[[Ukraina]]<br />
[[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất|Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất]]<br />
[[Hoa Kỳ]] ''([[1792]])''<br />
[[Uruguay]] ''([[1945]])'' <br />
[[Uzbekistan]]<br />
[[Vanuatu]]<ref>{{Chú thích web| tiêu đề = RHD/LHD Country Guide | nhà xuất bản = toyota-gib.com |url= http://ecom.toyota-gib.com/English/Vehicles/RHD%20LHD/RHD%20-%20LHD%20Guide.htm | ngày truy cập=ngày 1 tháng 1 năm 2009 }}</ref><br />
Hàng 329 ⟶ 328:
[[Wallis và Futuna]] <br />
[[Tây Sahara]]<br />
[[Yemen]] ''([[1977]])**''<br />
|}
''*[[1758]] tại [[Copenhagen]], [[1793]] tại [[Đan Mạch]]''<br />
''**Tại [[Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Yemen|Nam Yemen]]
{{hidden end}}
Hàng 337 ⟶ 336:
 
==Việt Nam==
Theo ''[[Gia Định thành thông chí]]'' của [[Trịnh Hoài Đức]] thì [[Thuyền|thuyền bè]] đi lại trên [[sông]], nhất là những nơi tụ tập đông đúc thì từ cuối [[Thế kỷ 18|thế kỷ XVIII]] đã có lệ phải phải ép bên phải. Đó là theo lệnh của quan điều khiển tên là Nghi Biểu ở [[Gia Định]] vốn thấy ghe thuyền đi lại đông đúc, khi va chạm nhau làm hư hại thì kêu quan kiện cáo. Thấy vậy quan mới ra lệnh ép bên phải để dễ phân xử:<ref name="GĐT">Trịnh Hoài Đức. ''Gia Định Thành thông chí''. TpHCM: Viện Sử học Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia, 1998. Tr 148-9</ref>
{{cquote| Phàm thuyền đi không kể là chiều gió dòng nước thuận hay nghịch, hãy đến gần nhau đều cùng hô lên "bát" (phải), thì thuyền của ta đi sang bên hữu, thuyền của người kia cũng đi về bên hữu, theo thuận mà lái, chèo để cho dễ đi mà tránh nhau...}}
 
Thuyền chỉ hô "cậy" (tức ép bên trái) nếu bị mắc cạn hoặc khi rẽ vào bến.<ref name="GĐT"/> Như vậy thì lệ giao thông bên phải cho tàu thuyền ở [[Việt Nam]] đã có từ trước [[Pháp thuộc|thời Pháp thuộc]].