Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cách mạng Tháng Mười”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
chính tả như là dùng google dịch vậy |
Tên gọi Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi qua ứng dụng di động Sửa đổi từ ứng dụng iOS |
||
Dòng 29:
Cuộc cách mạng thành công nhờ sự hỗ trợ của đại bộ phận nhân dân, đường lối lãnh đạo hiệu quả của Lenin và các lãnh đạo đảng Bolselvik, sự bất lực của Chính phủ lâm thời, nhóm Menshevik và các lực lượng cánh hữu trong việc cạnh tranh với những người Bôn-sê-vích<ref name="schuk">''Shchukina T. V'' [http://www.donvrem.dspl.ru/Files/article/m4/1/art.aspx?art_id=102 Социал-демократия осенью 1917 года. Ростов-на-Дону, Новочеркасск, Донская область] // Giả thiết</ref>.
== Tên gọi ==
Cuộc khởi nghĩa bắt đầu vào ngày 25 tháng 10 năm [[1917]] căn cứ theo [[Lịch Julius]], được sử dụng đương thời ở Nga và mặc dù vào tháng Hai năm [[1918]] đã giới thiệu [[Lịch Gregory]] (lịch mới) và lần kỷ niệm cách mạng đầu tiên (và cả sau đó) tổ chức vào ngày 7-8 tháng 11 nhưng cuộc cách mạng vẫn gắn liền với [[tháng mười]], vốn phản ánh chính xác trong danh xưng “tháng Mười”
Lúc đầu [[Bolshevik]] và các đồng minh đã gọi là sự kiện Cách mạng Tháng Mười. Vì vậy, tại hội nghị của Đại hội Đại biểu Liên Xô Công nhân và Binh sĩ ở Petrograd vào ngày 25 tháng 10 (7 tháng 11) năm 1917 [[Lenin]] thốt lên câu nói sau này trở thành danh ngôn: Các đồng chí! Cuộc cách mạng tất yếu do giai cấp công nông lãnh đạo, thứ mà chúng ta đã làm suốt thời gian qua đã thành đạt!<ref>V.I.Lênin Trang 35</ref>
Định nghĩa của Đại cách mạng Tháng Mười lần đầu tiên xuất hiện trong một bài phát biểu tuyên ngôn của đại biểu [[Fodor Fodorovich Raskolnikov]] thay mặt phái Bolshevik tại [[Quốc hội Lập hiến Nga|Hội nghị chế định Hiến pháp]]<ref>[http://www.mysteriouscountry.ru/wiki/index.php/Ленин_В.И._Полное_собрание_сочинений_Том_35_ДЕКЛАРАЦИЯ_ФРАКЦИИ_РСДРП_(БОЛЬШЕВИКОВ),_ОГЛАШЕННАЯ_НА_ЗАСЕДАНИИ_УЧРЕДИТЕЛЬНОГО_СОБРАНИЯ Декларация фракции РСДРП (большевиков), оглашённая на заседании Учредительного собрания. 5 (18) января 1918 г.] // V.I.Lênin Trang 35 </ref>. Đến cuối [[thập kỷ 1930|niên đại 1930]] cái tên “Đại cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười“ chính thức xác lập trong sử học Liên Xô<ref>[http://search.ruscorpora.ru/search.xml?sort=gr_created&dpp=10&spd=10&spp=50&mycorp=&mysent=&mysize=&text=lexgramm&mode=main&parent1=0&level1=0&lex1=%E2%E5%EB%E8%EA%E8%E9&gramm1=&sem1=&flags1=&parent2=0&level2=0&min2=1&max2=1&lex2=%EE%EA%F2%FF%E1%F0%FC%F1%EA%E8%E9&gramm2=&sem2=&flags2=&parent3=0&level3=0&min3=1&max3=1&lex3=%F1%EE%F6%E8%E0%EB%E8%F1%F2%E8%F7%E5%F1%EA%E8%E9&gramm3=&sem3=&flags3=&parent4=0&level4=0&min4=1&max4=1&lex4=%F0%E5%E2%EE%EB%FE%F6%E8%FF&gramm4=&sem4=&flags4= Đội quốc lập Nga]</ref>. Trong thập kỷ đầu tiên hậu cách mạng, sự kiện thông thường được xưng là Cách mạng Tháng Mười, và tên này không mang ý vị phủ định chống lại cách mạng (ít nhất là tự thân người Bolshevik cho là như vậy) và khái niệm về một cuộc cách mạng thống nhất năm 1917 có vẻ khoa học hơn. Khi V.I Lenin phát biểu tại một hội nghị của Ban chấp hành trung ương toàn Nga vào ngày [[24 tháng 2]] năm 1918, ông đã nói: “Đương nhiên, thật khoan khoái và dễ dàng để công-nông-binh cùng nhau đoàn kết, và cũng thực thật dễ chịu và dễ dàng để tiến hành chuyển chính vô sản sau Cách mạng Tháng Mười” <ref>Báo cáo tại hội nghị của Ban chấp hành trung ương toàn Nga vào ngày 24 tháng 2 năm 1918. Tác giả: Lenin. Trang: 35</ref>; cái tên này cũng xuất hiện trong các văn bản báo cáo của [[Lev Davidovich Trotsky]], [[Anatóliy Vasílyevich Lunachárskiy]], [[Dmítriy Andréevich Fúrmanov]], [[Nikolai Ivanovich Bukharin]], [[Mikhail Aleksandrovich Sholokhov]]<ref>[http://search.ruscorpora.ru/search.xml?sort=gr_created&dpp=10&spd=10&spp=50&mycorp=&mysent=&mysize=&text=lexgramm&mode=main&parent1=0&level1=0&lex1=%EE%EA%F2%FF%E1%F0%FC%F1%EA%E8%E9&gramm1=&sem1=&flags1=&parent2=0&level2=0&min2=1&max2=1&lex2=%EF%E5%F0%E5%E2%EE%F0%EE%F2&gramm2=&sem2=&flags2=&parent3=0&level3=0&min3=1&max3=1&lex3=&gramm3=&sem3=&flags3=&parent4=0&level4=0&min4=1&max4=1&lex4=&gramm4=&sem4=&flags4= Đội quốc lập Nga]</ref>; và trong văn chương của [[Iosif Vissarionovich Stalin|Stalin]] kỷ niệm chào mừng Cách mạng Tháng Mười ([[1918]]), ở phần “Luận về Cách mạng Tháng Mười”<ref>{{Cite web |url=http://petrograd.biz/stalin/4-21.php |title=I.V Stalin. Lý luận về sự vật |accessdate=2008-08-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081015171525/http://petrograd.biz/stalin/4-21.php |archivedate=2008-10-15 |deadlink=yes }}</ref>. Tuy nhiên, sau đó, khi dụng ngữ "Chính biến" xuất hiện liên hệ về âm mưu chiếm đoạt quyền lực bằng áp lực vũ trang bởi một tập đoàn chính trị (tương tự như [[Thời đại của các chính biến cung đình|đảo chính cung đình]]), thì khái niệm cho rằng hai sự kiện này là “cách mạng” đã xác lập và thuật ngữ “đảo chính” đã bị tước trừ khỏi chính sử<ref>Stalin, tuy nhiên, đã biểu hiện từ “đảo chính” thường xuyên vào lúc cuối đời, đặc biệt là vào [[thập kỷ 1950]] — I. V. Stalin. [[Chủ nghĩa Mác và Ngôn ngữ học]]</ref>. Nhưng cách diễn đạt Cách mạng Tháng Mười bắt đầu được sử dụng và xứng hô với ý nghĩa phủ định trong các tác phẩm của giới văn hiến phê phán chế độ Xô Viết: gồm di dân và phái phản thể chế, và bắt đầu nở rộ từ thời [[Perestroika|cải tổ]]— bằng các bài viết hợp pháp<ref>Ví dụ, cụm từ Cách mạng Tháng Mười thường được sử dụng trong tạp chí của [[Tổ hợp Lao động Liên đới Nga|NTS]] là «[[Gieo hạt (tạp chí)|Gieo hạt]]»: [http://www.posev.ru/files/articles/55.htm] {{Wayback|url=http://www.posev.ru/files/articles/55.htm |date=20081005075255 }}</ref>. Danh xưng cách mạng Tháng Mười cũng được sử dụng trong một số ấn phẩm khoa học hiện đại ví dụ như sách giáo khoa «[[Lịch sử nước Nga vào thế kỷ XX]]» do [[Andrey Zubov|A. B. Zubova]] biên tập (2009) hoặc trong tập 5 của từ điển văn học Nga từ năm 1800-1917 (2007). Triết gia [[Anatóliy Pávlovich Buténko|A. P. Butenko]] sử dụng cụm từ "chính biến cách mạng"<ref>''[[Anatóliy Pávlovich Buténko|A. P. Butenko.]]'' [http://ecsocman.hse.ru/data/751/870/1231/002.BUTENKO.pdf Sự thật và sự giả dối của các cuộc cách mạng năm 1917] // [[Nghiên cứu xã hội học.]]. — 1997. — Tập 2. — Trang. 40.</ref>.
Có một loạt các đánh giá về Cách mạng Tháng Mười và ảnh hưởng của nó đối với đất nước..<br>Đối với một số người, đó là một tai nạn dân tộc đã làm tiến trình phát triển tự nhiên của nước Nga tiền cách mạng trở nên mất kiểm soát và dẫn đến [[Nội chiến Nga|Гnội chiến]], tụt lại phía sau các quốc gia khác và xác lập ở Nga [[Chủ nghĩa toàn trị|một chính phủ kiểm soát toàn thể mọi lĩnh vực]] trên toàn đất nước (hay tương phản là hủy diệt đế quốc Nga vĩ đại), là một đại thảm sự quốc gia. Đối với học phái lịch sử này, Cách mạng Tháng Mười là một cuộc «[[đảo chính|chính biến]] dùng vũ lực để áp đặt chuyên chính vô sản lên một xã hội loạn lạc do một loạt những kẻ cộng mưu hoài nghi chỉ đạo dù không có bất kỳ sự chi viện thực chất nào trong quốc nội»<ref name="Sách đen chủ nghĩa cộng sản tập 1" />.
Đối với những người khác, Cách mạng Tháng Mười là sự kiện tiến bộ nhất trong lịch sử nhân loại, sản sinh ảnh hưởng tối đại đến toàn thế giới, và chứng tỏ rằng Nga có thể tuyển trạch đạo lộ phát triển tiến bộ phi tư bản chủ nghĩa và đưa Nga thoát khỏi trạng thái thối nát kinh niên, tạo nên tốc độ tăng trưởng chưa từng có tiền lệ của nền kinh tế, sản nghiệp, nông nghiệp. Ngoài ra cuộc cách mạng còn bài trừ trực tiếp những [[Phong kiến|tai hại còn sinh tồn của chế độ phong kiến]] vào năm 1917 thay vì cải cách dần dần<ref>Xem ví dụ [http://www.lgz.ru/article/1000/В. Логинов. В шаге от пропасти] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121028212412/http://www.lgz.ru/article/1000/%D0%92. |date=2012-10-28 }}, [http://scepsis.ru/library/id_1538.html V. Buldakov. Đường đến tháng Mười]</ref>. Căn cứ theo ngành sử học Liên Xô, sự kiện tháng 10 năm 1917 là một sự kiện lịch sử chung kết tiên phong tất nhiên và không thể tránh khỏi bằng những phương cách tiến hành cách mạng mà "đại chúng nổi tiếng" có ý đồ làm theo những quyết định của những người Bolshevik, dự báo trước kết quả cuộc đại giải phóng sắp xảy ra đối với nhân dân trên toàn thế giới. Do đó, hệ thống chính trị và nhà nước sản sinh sau Cách mạng Tháng Mười là hoàn toàn đường chính chính<ref name="Sách đen chủ nghĩa cộng sản tập 1">''S.Kurtua, N.Vert, ZH.L.Panne, A.Pachkovski, K.Bartoshek, ZH.LMargolen , ngoài ra còn có sự tham gia của R.Koffer, P.Rigulo, P.Fonten, I.Santamariya, S.Buluk'' [[Sách đen chủ nghĩa cộng sản|Quyển sách đen của Chủ nghĩa Cộng sản: Tội ác, khủng bố, đàn áp]]. / Tủ sách: Trong tầm tay mỗi người. Tác giả: E. L. Khramova. - M .: Ba thế kỷ lịch sử, 1999. [http://www.goldentime.ru/nbk_01.htm Phần 1. "Nhà nước chống lại nhân dân của mình." Chương 1. Nghịch lý của tháng Mười]</ref>.
Ví dụ, nhà sử học [[Vladímir Prókhorovich Buldakóv|Vladimir Buldakov]] đã viết:
<blockquote>
Các nhà phân tích chứng thực rằng những người Bolshevik - chưa nhận được sự ủy nhiệm trên phạm vi toàn quốc bằng tuyển cử để thống trị đất nước, nhưng được một bộ phận dân tộc Nga quá khích nhất làm việc trong các trung tâm hành chính và sản nghiệp hoan nghênh. Nói chung, toàn thể đại chúng căn bản không tuyển trạch «[[Giai cấp vô sản|chuyên chính vô sản]]» và chủ nghĩa xã hội. Nhưng họ có nguyện vọng rằng có những lãnh đạo đầy "sức mạnh" và dường như những khát vọng này chỉ những người Bolshevik mới hoàn toàn có thể thỏa mãn đầy đủ nhất ...
... Nói chung, Cách mạng Tháng Mười đã được cổ động bằng những tiêu chí về các giá trị phổ biến đương thời và quan niệm dân chủ chủ nghĩa, nhưng khẳng định sự thành đạt bằng bạo lực giai cấp chưa từng có trong lịch sử.
... Hiển nhiên là sức mạnh trọng yếu của “vụ nổ bạo phát” tháng Mười đã khiến cho quốc gia “bế toả” và toàn cầu trở nên ngột ngạt ... Do đó, Cách mạng Tháng Mười Bolshevik là một nỗ lực đại đảm cướp mất cơ hội sở hữu lịch sử của tất cả các dân tộc trên đường phát triển bằng những “[[Thế giới cách mạng luận|cách mạng xã hội chủ nghĩa thế giới]]”. Người Mác-xít theo «[[Utopia|chủ nghĩa Utopia]]» muốn có cách mạng, nhưng người ta không thể thừa nhận rằng toàn bộ sự phát triển của toàn thể tư tưởng xã hội đương thời không phù hợp để chuẩn bị cho cách mạng vô sản và nhân loại đã thấy sự bất khả của việc thực thi chuyên chính vô sản<ref name=tự động tạo ra2>''V.Buldakov'' [http://scepsis.ru/library/id_1538.html Đường đến tháng Mười]</ref>.
</blockquote>
Giữa các quan điểm cực đoan thì vẫn có một loạt các ý kiến trung dung. Như sử gia Pháp [[Marc Ferro|Mark Ferro]] chỉ xuất: "Cách mạng Tháng Mười có thể đáp ứng nguyện vọng của người dân, nhưng ... rất ít người quan tâm đến thực tế cách mạng"<ref name="Sách đen chủ nghĩa cộng sản tập 1" />. Đặc biệt, [[Borýs Yuievych Kaharlýtskyy|Borys Kaharlytskyy]] chỉ trích Cách mạng tháng Mười:
<blockquote>
Cuộc cách mạng Nga đã trải qua một quỹ đạo bi kịch mà sau đó là sự tự mình phủ định. Người ta có thể nói về cuộc cách mạng Nga như một thất bại nhưng những kết luận lịch sử là gì? Tôi nghĩ rằng cuộc cách mạng đã thất bại đến mức tất cả các cuộc cách mạng cùng trình độ với nó cũng thất bại theo. [[Herbert Marcuse|Marcuse]] (tham chiếu [[Friedrich Engels|Ăng-ghen]]) cho rằng cách mạng đều dẫn dắt bởi những người có lý tưởng và trung thực nhưng chắc chắn khi cách mạng bột phát với ý định cao vời vượt qua những nhiệm vụ lịch sử tất nhiên và cố gắng giải quyết các nhiệm vụ quá tầm như giải phóng nhân gian toàn cầu. Và những nhiệm vụ này không thể được giải quyết với khẩu khí vô pháp.<ref>''B.Kagarlitskiy'' [http://eusi.ru/lib/kagarlickij_marksizm/7.php Chủ nghĩa Mác thích chính sách ngu dân]</ref>.
</blockquote>
Căn cứ theo quan điểm của các tác giả của «[[Sách đen chủ nghĩa cộng sản|Sách đen cộng sản chủ nghĩa]]», Cuộc cách mạng tháng Mười là một cuộc chính biến và là đỉnh điểm của một cuộc cách mạng có sự nhất trí tham gia của toàn xã hội (chủ yếu là nông dân) và xảy ra rất đúng thời điểm do sự hội tụ đồng thời của hai nhân tố: quyết định chiếm đoạt quyền sở hữu chính quyền cho tổ chức cộng sản và tiệt nhiên Bolshevik có sự bất đồng rõ rệt so với tất cả các chính đảng khác về nhiều phương diện như tư tưởng, chiến thuật áp lực, hình thái ý thức (về sách lược cách mạng, quan điểm về hình thức đa dạng và độc lập). Cuộc cách mạng xã hội này thể hiện chủ yếu dưới hình thái một cuộc khởi nghĩa đại quy mô của nông dân, một phong trào vận động mạnh mẽ bắt nguồn từ mâu thuẫn thâm căn cố hữu đặc trưng trong lịch sử hàng thế kỷ cừu hận của nông dân đối với địa chủ về sở hữu thổ địa và sự bất tín đặc trưng của tầng lớp tiểu tư sản thành thị với nông dân, cũng như hình thức thế giới bên ngoài.<ref name="Sách đen chủ nghĩa cộng sản 1" />.
Căn cứ theo quan điểm này, năm 1917 trong bối cảnh lịch sử nước Nga là năm mà chế độ truyền thống và tất cả các hình thái quản trị bấy giờ nói chung suy thối do một số thế lực băng hội phá hoại và kích động xã hội phát triển trong tình hình rối ren của [[Chiến tranh thế giới thứ nhất|Đệ nhất đại chiến thế giới]] mà chính bản thân các thể chế thống trị ấy là một nguyên nhân của sự băng hoại toàn diện đặc trưng bằng nguy cơ khủng hoảng kinh tế, biến động xã hội và uy quyền của nhà nước suy lạc do các căn nguyên sau:
* Nhu cầu một cách mạng nông dân - sự đối lập ngày càng gay gắt giữa nông dân và địa chủ trong việc thực hành "tái phân phối tài sản cho dân đen", nghĩa là thực thi phân phối lại nông địa bình quân theo số lượng người ăn và sự phản kháng của nông dân kháng nghị áp lực từ những nhà tư sàn từ thành thị và gây áp lực lên quyền hành nhà nước trở nên ác hóa;
* Sự phân giải sâu sắc nhất thâm nhập vào trong quân đội, chủ yếu do nông dân cấu thành và bất mãn với cuộc chiến trường kỳ không thể lý giải ý vị;
* Sự hăng hái cách mạng của giai cấp lao động - phái thiểu số hoạt động chính trị, chỉ chiếm 3% nhân khẩu và tập trung chủ yếu ở các đô thị tạo thành phong trào lao động đề xuất những khẩu hiệu chân chính mang tính cách mạng: "Người lao động khống chế nhà máy" và "Quyền lực trao cho các Xô viết";
* Các phong trào tự trị dân tộc của các dân tộc phi Slavic bị cai trị bởi đế quốc chủ nghĩa và Nga hoàng, họ tìm cách vận động thực hiện quyền tự trị, và trong tương lai là độc lập khỏi chính quyền trung ương<ref name="Sách đen chủ nghĩa cộng sản 1" />.
<blockquote>Trong một thời khắc lịch sử ngắn ngủi nhưng mang tính quyết định thật sự (thời kỳ hậu năm 1917), quan điểm của Bolsheviks - một nhóm thiểu số chính trị cơ hội lắp đầy chân không quyền lực lại được đa số ủng hộ... Trong một khoảnh khắc, cuộc chính biến và cuộc cách mạng xã hội dường như là hai phương pháp phân tán, hay nói đúng hơn là chúng nhất trí với nhau và tồn tại trong nhiều thập niên - thời đại của những tên độc tài thống trị<ref name="Sách đen chủ nghĩa cộng sản tập 1" />.</blockquote>
Mặc dù thực tế là các khẩu hiệu và mục tiêu của chính đảng Bolshevik trong nhiều trường hợp bất đồng với nguyện vọng của nhân dân, ngay cả khi chính thức được mọi người ủng hộ, và bản thân chính đảng Bolshevik cũng có rất ít người trong cả nước tin tưởng. Khi thể chế sụp đổ vào năm 1917, quyền lực toàn thể của nhà nước nhượng cấp cho vô số ủy ban, hội đồng và các thế lực tương tự khác. Chỉ cần tổ chức tự thể khẩn mật và kỷ luật là đủ để lật đổ chế độ và đảng Bolshevik có thừa sức mạnh để chuẩn bị hành động và khi họ sử dụng nó thì các lực lượng khác không trở tay kịp<ref name="Sách đen chủ nghĩa cộng sản tập 1" />.
Tổng lý Nga [[Dmitry Anatolyevich Medvedev|Dmitriy Medvedev]], kiểm thảo quan điểm [[Đấu tranh giai cấp|đấu tranh giai cấp]] chỉ là lý luận của phái quá khích<ref>[https://www.rbc.ru/politics/08/09/2011/5703ebdd9a79477633d37877 Д. Medvedev bàn về những giáo điều của chủ nghĩa cực đoan Mác] // [[RBK]], 08.09.2011.</ref>, ông cũng đánh giá phủ định về Cách mạng Tháng Mười:
<blockquote>
Cuộc cách mạng này là một ví dụ thuyết minh mang tính bản chất nhất về một biến cố đã làm mất an định không chỉ các nguyên tắc cơ bản và minh bạch của nền kinh tế mà còn phá hủy cơ bản kinh tế và kinh tế đã thụt lùi so với các nước khác trong nhiều năm.<ref>[https://ria.ru/economy/20160930/1478227416.html Medvedev nói về hậu quả của Cách mạng Tháng Mười] // [[Tin tức RIA]], 30.09.2016.</ref>.
</blockquote>
==Nguyên nhân==
| |||