Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Núi Etna”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 32:
}}
 
'''Núi Etna''' (hay đơn giản là '''Etna'''; {{lang-it|Etna}} {{IPA-it|ˈɛtna|}} orhoặc ''Mongibello'' {{IPA-it|mondʒiˈbɛllo|}}, {{lang-scn|Mungibeddu}} {{IPA-scn|mʊndʒɪbˈbɛɖɖʊ|}} hay ''â Muntagna'', {{lang-la|Aetna}}) là một [[núi lửa dạng tầng]] đang hoạt động nằm ở gần bờ biển phía đông đảo [[Sicilia]], [[Ý]], trong [[Thành phố đô thị Catania]], giữa các thành phố [[Messina]] và [[Catania]]. Nó nằm ngay trên chỗ giao nhau giữa [[mảng châu Phi]] và [[mảng Á-Âu]]. Đây là núi lửa còn hoạt động cao nhất [[châu Âu]] ngoài [[Kavkaz]],<ref>http://www.volcano.group.cam.ac.uk/volcanoes/etna/</ref> với độ cao hiện tại là {{convert|3.329|m|ft|0|abbr=on}}, dù số đo này thay đổi sau mỗi lần phun trào. Etna là đỉnh cao nhất nước Ý nằm ngoài dãy [[Anpơ|Alps]]. Etna có diện tích {{convert|1.190|km2|sqmi|0|abbr=on}}, với chu vi chân núi 140&nbsp;km, khiến nó trở thành núi lớn nhất trong ba núi lửa còn hoạt động của Ý, gấp 2,5 lần ngọn núi đứng ngay sau nó là [[Núi Vesuvius]]. Ở khu vực Âu-Bắc Phi, chỉ [[Núi Teide]] tại [[Tenerife]] thuộc [[Quần đảo Canary]] của [[Tây Ban Nha]] là cao hơn Etna.<ref>{{Chú thích web|url=http://vulcan.wr.usgs.gov/Volcanoes/Italy/description_italy_volcanics.html|tiêu đề=Italy volcanoes and Volcanics|nhà xuất bản=USGS}}</ref> Trong thần thoại Hy Lạp, con quái vật [[Typhon]] bị thần [[Zeus]] giam cầm dưới chân núi, và lò rèn của [[Hephaestus]] cũng nằm ở đó.<ref>[[Claudius Aelianus|Aelian]], ''Hist. An.'' xi. 3, referenced under [http://quod.lib.umich.edu/m/moa/acl3129.0001.001/69?page=root;size=100;view=image Aetnaeus] in William Smith's [[Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology]]</ref>
 
Núi Etna là một trong các núi lửa hoạt động mạnh nhất thế giới và ở trong trạng thái gần như không đổi. Đất núi lửa màu mởmỡ hỗ trợ cho [[nông nghiệp]] phát triển, với những [[vườn nho]] và [[vườn cây ăn trái]] trải rộng khắp sườn núi thấp và [[đồng bằng Catania]] rộng lớn phía nam. Do lịch sử hoạt động núi lửa gần đây của nó và điểm dân cư gần đó, núi Etna được xác định là một [[núi lửa Thập niên]] bởi [[Liên Hiệp Quốc]].<ref>{{Chú thích web|url=http://vulcan.wr.usgs.gov/Volcanoes/DecadeVolcanoes/framework.html|tiêu đề=Decade Volcanoes|nhà xuất bản=[[United States Geological Survey]]}}</ref> Tháng 6 năm 2013, nó được thêm vào danh sách [[Di sản thế giới]] của [[UNESCO]].<ref>{{citation |url=http://www.italymagazine.com/news/mount-etna-becomes-world-heritage-site| title=Mount Etna Becomes a World Heritage Site |publisher=Italy Magazine |date=4 May 2013}}</ref>
== Chú thích ==
{{Tham khảo}}