Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chỉnh sửa ARN”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→‎Kiểu chỉnh sửa: Biên dịch tiếp
Đặt liên kết trang mới tạo.
Dòng 1:
{{hatnote|Đừng nhầm lẫn với Xử lý ARN và Cắt nối ARN}}[[Tập tin:Chỉnh sửa ARN RNA editing.png|nhỏ|Cùng từ một mARN sơ khai tạo từ gen APOB, nhưng ở các mô khác nhau sẽ được chỉnh sửa lại thành các ARN khác nhau: ARN B48 ở ruột non và B100 ở gan.]]
'''Chỉnh sửa ARN''' (RNA editing) hay sửa đổi ARN là quá trình biến đổi phân tử ARN sơ khai thành một [[ARN trưởng thành]] chuyên hoá, có thay đổi so với bản gốc để phù hợp với những loại mô sống nhất định.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/rna-editing|title=RNA Editing|last=Soo-Jin Cho, Nicholas O. Davidson et al|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref><ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://academic.oup.com/femsre/article/23/3/297/579126|tựa đề=RNA editing|tác giả=|họ=Axel Brennicke, Anita Marchfelder & Stefan Binder|tên=|ngày=|website=|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref> Đây là thuật ngữ trong lĩnh vực [[sinh học phân tử]] dùng để chỉ '''sự lập trình lại''' ARN nguyên bản.<ref name=":0">{{Chú thích web|url=https://www.cell.com/molecular-therapy-family/molecular-therapy/fulltext/S1525-0016(05)01595-9#fig1|title=Spliceosome-Mediated RNA Trans-splicing|last=Yanping Yang & Christopher E. Walsh|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>
 
Nhờ quá trình này, mà từ một [[gen]] duy nhất, có thể tạo ra nhiều ARN khác nhau, từ đó dịch mã thành nhiều [[Protein|prôtêin]] biến thể khác nhau phù hợp với nhu cầu hoạt động khác nhau ở những mô chuyên hoá khác nhau.
Dòng 6:
== Khái niệm ==
 
* Chỉnh sửa ARN không phải là quá trình [[xử lý ARN]] để tạo ra [[ARN trưởng thành]] không intron. Đây là một quá trình diễn ra ở cấp độ phân tử, trong đó chuỗi [[Nucleotide|nuclêôtit]] của ARN sơ khai có thể bị chèn, xóa hoặc thay thế một số bp nhất định, tuỳ theo nhu cầu của tế bào. Các quá trình cắt bỏ intron và nối exon, đội "mũ" CAP cho ARN, tạo đuôi pôlyA cho nó (polyadenylation) '''không''' được coi là chỉnh sửa ARN.
 
* Ví dụ: Cùng có khuôn mẫu là [[Cistron|gen cấu trúc]] ''APOB (''mã hoá apôlipô-prôtêin B), nhưng mARN sơ khai được tạo ra nếu có hoạt động chức năng ở [[ruột non]] thì được chỉnh sửa thành bản khuôn để dịch mã ra apôlipô-prôtêin B48, so với "bản gốc" của nó hoạt động chức năng ở [[gan]] thì lại dịch mã thành apôlipô-prôtêin B100.<ref>{{Chú thích web|url=https://ghr.nlm.nih.gov/gene/APOB|title=APOB gene|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>