Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Ireland cổ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 21:
'''Tiếng Ireland cổ''' (''Goídelc''; {{lang-ga|Sean-Ghaeilge}}; {{lang-gd|Seann Ghàidhlig}}; {{lang-gv|Shenn Yernish}}; có lúc gọi là '''tiếng Gael cổ''')<ref name="koch">{{cite book |title=Celtic culture: a historical encyclopedia |last=Koch |first=John Thomas |year=2006 |publisher=ABC-CLIO |page=831 |chapter= |quote=Tiếng Ireland cổ trong giai đoạn khoảng&nbsp;600–khoảng &nbsp;900&nbsp;CN vẫn chưa có bất kỳ sự phân chia phương ngữ và có thể coi là tiền thân của tiếng Ireland, tiếng Gael Scotland, và tiếng Man thời Trung Cổ và hiện đại; do vậy tiếng Ireland cổ đôi lúc được gọi là 'tiếng Gael' để tránh nhầm lẫn.}}</ref><ref>{{cite book |title=The Edinburgh History of the Scots Language |last=Ó Baoill |first=Colm |year=1997 |publisher=Edinburgh University Press |page=551 |chapter=13: The Scots-Gaelic Interface |quote=}}</ref> là dạng [[Nhóm ngôn ngữ Goidel|ngôn ngữ Goidel]] cổ nhất có khối văn liệu đáng kể. Nó tồn tại từ {{circa}} 600 đến {{circa}} 900. Văn liệu đương thời hầu hết có niên đại {{circa}} 700–850; đến năm 900 ngôn ngữ này đã trở thành thành [[tiếng Ireland trung đại]]. Một số văn bản tiếng Ireland cổ có niên đại từ thế kỷ X được cho là bản sao của văn bản sáng tác từ trước. Tiếng Ireland cổ do vậy là tiền thân của [[tiếng Ireland|tiếng Ireland hiện đại]], [[tiếng Man]], [[tiếng Gael Scotland]].<ref name="koch" />
 
Tiếng Ireland nổi bật vì có hệ thống [[hình thái học (ngôn ngữ học)|hình thái]] và [[tha hình vị|tha hình]] đặc biệt phức tạp (thân từ và hậu tố biến đổi một cách gần như không thể đoán trước) đặc biệt phức tạp cùng hệ thống âm vị tương đối phức tạp, gắn liền với sự [[biến đổi phụ âm đầu tiếng Ireland|biến đổi phụ âm]] đầu từ mang nặng ý nghĩa ngữ pháp. Có vẻ,<ref group=*>Khó mà nói dứt khoát, do [[tiếng Ireland nguyên thuỷ]] để lại quá ít dấu vết, thêm vào đó là hạn chế của hệ chữ [[Ogham]] trong việc thể hiện hệ thống âm vị.</ref> những đặc điểm trên vắng mặt trong [[tiếng Ireland nguyên thuỷ]] (dù sự biến đổi phụ âm đầu chưa mang ý nghĩa từ pháp có lẽ đã hiện diện từ lâu trước đó).{{sfn|Jaskuła|2006}} Phần lớn hệ thống tha hình phức tạp dần mất đi, song hệ thống âm vị vẫn được lưu giữ khá nguyên vẹn trong các ngôn ngữ hiện đại.
 
Ngành nghiên cứu tiếng Ireland cổ đương đại vẫn chịu sự ảnh hưởng lớn của một số nhỏ học giả hoạt động vào cuối thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX như [[Rudolf Thurneysen]] (1857–1940) và [[Osborn Bergin]] (1873–1950).