Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Carbon monoxide”

'''Cacbon monoxit''', công thức hóa học là CO, là một chất [[chất khí|khí]] không màu, không mùi hắc, bắt cháy và có độc tính cao. Nó là sản phẩm chính trong sự cháy không hoàn toàn của [[cacbon]] và các hợp chất chứa cacbon.

Có nhiều nguồn sinh ra cacbon monoxit. Khí thải của [[động cơ đốt trong]] tạo ra sau khi đốt các nhiên liệu gốc cacbon (gần như là bất kỳ nguồn nhiên liệu nào, ngoại trừ [[hydro]] nguyên chất) có chứa cacbon monoxit, đặc biệt với nồng độ cao khi nhiệt độ quá thấp để có thể thực hiện việc ôxi hóa trọn vẹn các [[hydrocacbon]] trong nhiên liệu thành [[nước]] (dạng hơi) và [[cacbon dioxit]], do thời gian có thể tồn tại trong buồng đốt là quá ngắn và cũng có thể là do không đủ lượng [[oxy]] cần thiết. Thông thường, việc thiết kế và vận hành buồng đốt sao cho có thể giảm lượng CO là khó khăn hơn rất nhiều so với việc thiết kế để làm giảm lượng hydrocacbon chưa cháy hết. Cacbon monoxit cũng tồn tại với một lượng nhỏ nhưng tính về nồng độ là đáng kể trong khói [[thuốc lá]]. Trong gia đình, khí CO được tạo ra khi các nguồn nhiên liệu như xăng, hơi đốt, dầu hay gỗ không cháy hết trong các thiết bị dùng chúng làm nhiên liệu như xe máy, ô tô, lò sưởi và bếp lò v.v. Khí cacbon monoxit có thể thấm qua [[bê tông]] hàng giờ sau khi xe cộ đã rời khỏi [[nhà để xe|ga ra]].

Cacbon monoxit là cực kỳ nguy hiểm, do việc hít thở phải một lượng quá lớn CO sẽ dẫn tới thương tổn do giảm oxy trong máu hay tổn thương hệ thần kinh cũng như có thể gây [[chết|tử vong]]. Nồng độ chỉ khoảng 0,101% cacbon monoxit trong không khí cũng có thể là nguy hiểm đến tính mạng.

CO là chất khí không màu, không mùi và không gây kích ứng nên rất nguy hiểm vì người ta không cảm nhận được sự hiện diện của CO trong không khí. CO có tính liên kết với [[hemoglobin]] (Hb) trong [[hồng cầu]] mạnh gấp 230250-270280 lần so với [[oxy]] nên khi được hít vào phổi CO sẽ gắn chặt với Hb thành HbCO do đó máu không thể chuyên chở oxy đến [[tế bào]]. CO còn gây tổn thương [[tim]] do gắn kết với [[myoglobin]] của [[cơ tim]].

Triệu chứng ngộ độc CO thường bắt đầu bằng cảm giác bầnthất thần, nhức đầu, buồn nôn, khó thở rồi từ từ đi vào hôn mê. Nếu ngộ độc CO xảy ra khi đang ngủ say hoặc uống [[rượu]] say thì người bị ngộ độc sẽ hôn mê từ từ, ngưng thở và [[chết|tử vong]].