Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Gia Khánh”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 46:
'''Thanh Nhân Tông''' ([[chữ Hán]]: 清仁宗, [[13 tháng 11]], năm [[1760]] – [[2 tháng 9]], năm [[1820]]), Hãn hiệu '''Tát Y Thập Nhã Nhĩ Đồ Y Lỗ Cách Nhĩ Đồ hãn''' (萨伊什雅尔图伊鲁格尔图汗; Сайшаалт ерөөлт хаан), [[Tây Tạng]] tôn hiệu '''Văn Thù Hoàng đế''' (文殊皇帝), là vị [[Hoàng đế]] thứ 7 của [[nhà Thanh]] trong [[lịch sử Trung Quốc]] [[Mãn Châu]]. Ông cai trị từ năm [[1796]] đến năm [[1820]] và chỉ dùng [[niên hiệu]] '''Gia Khánh''' (嘉慶) nên ông còn được gọi là '''Gia Khánh Đế''' (嘉慶帝).
 
Năm Càn Long thứ 38 ([[1773]]), Càn Long Đế bí mật chọn ông làm [[Hoàng thái tử]]. Tiếp vào năm Càn Long thứ 60 ([[1796]]), Càn Long Đế do không muốn thời gian trị vì của mình lớn hơn Hoàng tổ phụ [[Thanh Thánh Tổ]] Khang Hi Đế mà mình ngưỡng mộ, đã [[thiện nhượng]] cho Gia Khánh Đế để lên làm [[Thái thượng hoàng|Thái Thượng hoàng]], nhưng vẫn tiếp tục nắm quyền quyết định các việc lớn, sử gọi là '''Huấn chính''' (训政) biện pháp. Trong thời gian trị vì của mình, Gia Khánh Đế đã có những hành động cốnỗ gắnglực khôi phục lại [[nhà Thanh|triều Thanh]] sau một thời gian dài bị lũng đoạn bởi sủng thần Hòa Thân, vàmột chốngtham nạnquan buônnổi [[thuốctiếng phiện]]dưới ởthời [[TênCàn gọiLong. TrungMột Quốc|Trungtrong Hoa]].những Giaviệc Khánhnổi Đếtiếng đãnhất choông làm là hành quyết [[Hòa Thân]], mộttrừ [[quannạn tham]] nổinhũng tiếngvà dướitích thờicực trịchống vìbuôn của[[thuốc Cànphiện]] Longở [[Tên gọi Trung Quốc|Trung Hoa]].
 
ThờiTuy nhiên trong thời kỳ trị vì của Gia Khánh, mâu thuẫn xã hội gay gắt, [[nha phiến]] lưu nhập Trung Quốc, vì vậy việc chống nạn tham nhũng không mấy khởi sắc,. sửSử gia gọi thời kỳ này là ['''Gia Đạo trung suy'''; 嘉道中衰].
 
== Thân thế ==
Dòng 77:
Vào năm Gia Khánh thứ 8 ([[1803]]), phát sinh cuộc nội loạn của [[Trần Đức]] xông vào Tử Cấm Thành. Và năm Gia Khánh thứ 18 ([[1813]]), lại phát sinh loạn bởi [[Thiên Lý giáo]] (天理教) đột nhập vào hoàng cung. Những người trực tiếp tham gia bị xử tử, hàng trăm người khác bị lưu đày sau hai vụ ám sát này.
 
Triều đại của Gia Khánh Đế tuy tiễu trừ Hòa Thân, thi hành tiết kiệm, cải tổ bè đảng, song vấn đề tham ô không mộthề khởi sắc mà thậm chí còn nặng nề thêm. Trong suốt thời kì Gia Khánh Đế trị vì, bạo loạn xã hội bởi [[Bạch Liên giáo]] (1796-1804) và [[Thiên Lý giáo]] (1795-1806) đã làm tình hình trở nên nghiêm trọng. Bộ luật Đại Thanh bao gồm một đạo luật có tiêu đề ''"Những điều cấm liên quan đến các Phù thủy và Pháp sư"''. Năm [[1811]], một điều khoản đã được thêm vào nó với tham chiếu đến Cơ đốc giáo. Nó được sửa đổi vào năm 1815 và 1817, định cư ở dạng cuối cùng vào năm 1839 dưới thời [[Đạo Quang]], và bị bãi bỏ vào năm [[1870]] dưới thời [[Đồng Trị]]. Bộ luật kết án tử hình người châu Âu vì truyền bá đạo [[Công giáo]] giữa người Hán và người Mãn Châu. Kitô hữu, những người không ăn năn hối cải đã được gửi đến các khu vực theo [[Hồi giáo]] ở [[Tân Cương]], để được trao làm nô lệ cho các nhà lãnh đạo và các nhà thờ Hồi giáo.
 
Nha phiến lưu nhập Trung Quốc, cũng như một kho bạc của đế quốc trống rỗng. Gia Khánh Đế tham gia vào việc bình định và dập tắt các cuộc nổi loạn. Ông nỗ lực để đưa Trung Quốc trở lại sự thịnh vượng và quyền lực từng có của thế kỷ 18. Tuy nhiên, một phần do dòng chảy bạc lớn từ nước này khi thanh toán cho thuốc phiện nhập lậu vào Trung Quốc từ [[Ấn Độ thuộc Anh]], nền kinh tế tiếp tục suy giảm. Đối với ngoại giao với [[Việt Nam]], Gia Khánh Đế từ chối yêu cầu của [[Vua Gia Long]] đổi tên quốc gia của mình thành Nam Việt. Thay vào đó, ông đổi tên thành Việt Nam. Sách ''[[Đại Nam thực lục]]'' của Gia Long chứa các thư tín ngoại giao về việc đặt tên.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Gia_Khánh”