Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Coronavirus”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 51:
Bộ gen RNA được sao chép và một polyprotein dài được hình thành, trong đó tất cả các protein được gắn vào. Các coronavirus có một protein phi cấu trúc - một [[protease]] - có khả năng tách các protein trong chuỗi. Đây là một hình thức kinh tế di truyền cho virus, cho phép nó mã hóa số lượng gen lớn nhất trong một số lượng nhỏ [[nucleotide]] . <ref name="pmid25720466">{{Chú thích sách|title=Coronaviruses: an overview of their replication and pathogenesis|vauthors=Fehr AR, Perlman S|work=Methods in Molecular Biology|year=2015|isbn=978-1-4939-2437-0|volume=1282|pages=1–23|doi=10.1007/978-1-4939-2438-7_1|pmc=4369385|pmid=25720466|issue=}}</ref>
==
Có bảy chủng coronavirus trên người đã được biết tới:
# Vi rút coronavirus 229E ở người (HCoV-229E)
# Vi rút coronavirus OC43 (HCoV-OC43)
# [[Virus SARS|SARS-CoV]]
# Vi rút coronavirus ở người NL63 (HCoV-NL63, coronavirus New Haven)
# Vi rút coronavirus ở người HKU1
# [[MERS-CoV|Hội chứng hô hấp Trung Đông do coronavirus]] (MERS-CoV), trước đây gọi là ''coronavirus mới 2012'' và ''HCoV-EMC'' .
# [[Coronavirus mới (2019-nCoV)]], <ref name="WHO20200110"">[https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/330374/WHO-2019-nCoV-laboratory-2020.1-eng.pdf Laboratory testing of human suspected cases of novel coronavirus (nCoV) infection. Interim guidance, 10 January 2020]</ref> <ref name="CDC20200113">[https://www.cdc.gov/coronavirus/novel-coronavirus-2019.html Novel Coronavirus 2019 (nCoV-2019), Wuhan, China]</ref> còn được gọi là viêm phổi Vũ Hán hoặc coronavirus Vũ Hán. <ref>{{Chú thích web|url=https://www.who.int/csr/don/05-january-2020-pneumonia-of-unkown-cause-china/en/|tựa đề=Pneumonia of unknown cause – China|ngày=5 January 2020|nhà xuất bản=World Health Organization|ngày truy cập=23 January 2020}}</ref> ('Mới' trong trường hợp này có nghĩa là mới được phát hiện hoặc mới được bắt nguồn và là một tên giữ chỗ. ) <ref>https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/index.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2Fnovel-coronavirus-2019.html</ref>
Sau bùng phát lớn của các vụ dịch SARS năm 2003, các [[Virus học|nhà virus học]] đã có một mối quan tâm mới đối với các coronavirus. Trong nhiều năm, các nhà khoa học chỉ biết về hai loại coronavirus ở người (HCoV-229E và HCoV-OC43). Việc phát hiện ra [[Virus SARS|SARS-CoV]] đã bổ sung một loại coronavirus thứ ba ở người.
Đến cuối năm 2004, ba phòng thí nghiệm nghiên cứu độc lập đã báo cáo về việc phát hiện ra một loại coronavirus thứ tư ở người. Nó đã được các nhóm nghiên cứu khác nhau đặt tên là NL63, NL và New Haven coronavirus. <ref>{{Chú thích tạp chí|vauthors=van der Hoek L, Pyrc K, Jebbink MF, Vermeulen-Oost W, Berkhout RJ, Wolthers KC, Wertheim-van Dillen PM, Kaandorp J, Spaargaren J, Berkhout B|date=April 2004|title=Identification of a new human coronavirus|url=http://www.egms.de/en/meetings/sars2004/04sars034.shtml|journal=Nature Medicine|volume=10|issue=4|pages=368–373|doi=10.1038/nm1024|pmid=15034574}}</ref> Ba phòng thí nghiệm liên quan vẫn còn tranh luận về việc ai phát hiện ra virus đầu tiên và ai có quyền đặt tên cho nó. {{Cần chú thích|date=January 2020}}
<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" data-ve-ignore="true" style="white-space:nowrap;">[ ''<nowiki><span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2020)">cần dẫn nguồn</span></nowiki>'' ]</sup>
Đầu năm 2005, một nhóm nghiên cứu tại Đại học Hồng Kông đã báo cáo tìm thấy một loại coronavirus thứ năm ở hai bệnh nhân bị viêm phổi. Họ đặt tên cho nó là Human coronavirus HKU1.
<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" data-ve-ignore="true" style="white-space:nowrap;">[ ''<nowiki><span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2020)">cần dẫn nguồn</span></nowiki>'' ]</sup>
Vụ [[Bùng phát bệnh viêm phổi Trung Quốc 2019 - 2020|dịch viêm phổi Trung Quốc]] [[Coronavirus mới (2019-nCoV)|năm 2019]] tại [[Vũ Hán]] được bắt nguồn từ một loại coronavirus mới, <ref name="WHO9Jan2020">{{Chú thích web|url=https://www.who.int/china/news/detail/09-01-2020-who-statement-regarding-cluster-of-pneumonia-cases-in-wuhan-china|tựa đề=WHO Statement Regarding Cluster of Pneumonia Cases in Wuhan, China|tác giả=|tên=|ngày=9 January 2020|website=www.who.int|ngôn ngữ=en|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|ngày truy cập=10 January 2020}}</ref> được [[Tổ chức Y tế Thế giới|WHO]] tạm đặt tên là [[Coronavirus mới (2019-nCoV)|2019-nCoV]] . <ref name="WHO20200110"">[https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/330374/WHO-2019-nCoV-laboratory-2020.1-eng.pdf Laboratory testing of human suspected cases of novel coronavirus (nCoV) infection. Interim guidance, 10 January 2020]</ref> <ref name="CDC20200113">[https://www.cdc.gov/coronavirus/novel-coronavirus-2019.html Novel Coronavirus 2019 (nCoV-2019), Wuhan, China]</ref>
=== Hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng ===
Năm 2003, sau khi bùng phát hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) đã bắt đầu từ năm trước ở châu Á và các trường hợp thứ phát ở nơi khác trên thế giới, [[Tổ chức Y tế Thế giới]] (WHO) đã đưa ra một thông cáo báo chí nói rằng một loại coronavirus mới được xác định bởi một số lượng phòng thí nghiệm là tác nhân gây bệnh SARS. Virus được đặt tên chính thức là SARS coronavirus (SARS-CoV).
Hơn 8.000 người bị nhiễm bệnh này, khoảng 10% trong số họ đã chết. <ref name="li">{{Chú thích tạp chí|vauthors=Li F, Li W, Farzan M, Harrison SC|date=September 2005|title=Structure of SARS coronavirus spike receptor-binding domain complexed with receptor|url=https://semanticscholar.org/paper/bbedaafec1ea70e9ae405d1f2ac4c143951630bc|journal=Science|volume=309|issue=5742|pages=1864–1868|bibcode=2005Sci...309.1864L|doi=10.1126/science.1116480|pmid=16166518}}</ref>
=== Hội chứng hô hấp Trung Đông ===
Vào tháng 9 năm 2012, một loại coronavirus mới đã được xác định, ban đầu được gọi là Novel Coronavirus 2012, và bây giờ được đặt tên chính thức là coronavirus hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS-CoV). <ref name="NPR">{{Chú thích báo|url=https://www.npr.org/blogs/health/2012/09/25/161770135/scientists-go-deep-on-genes-of-sars-like-virus|title=Scientists Go Deep On Genes Of SARS-Like Virus|last=Doucleef|first=Michaeleen|date=26 September 2012|work=Associated Press|access-date=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Chú thích báo|url=http://thechart.blogs.cnn.com/2012/09/24/new-sars-like-virus-poses-medical-mystery/?hpt=he_c2|title=New SARS-like virus poses medical mystery|last=Falco|first=Miriam|date=24 September 2012|work=CNN Health|access-date=16 March 2013}}</ref>
Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra một cảnh báo toàn cầu ngay sau đó. <ref>{{Chú thích báo|url=http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2012/09/2012924182013530585.html|title=New SARS-like virus found in Middle East|date=24 September 2012|work=Al-Jazeera|access-date=16 March 2013}}</ref> Bản cập nhật của WHO vào ngày 28 tháng 9 năm 2012 tuyên bố rằng virus dường như không dễ dàng truyền từ người sang người. <ref name="Reuters2012">{{Chú thích báo|url=https://www.reuters.com/article/2012/09/28/us-virus-who-idUSBRE88R0F220120928|title=New virus not spreading easily between people: WHO|last=Kelland|first=Kate|date=28 September 2012|work=Reuters|access-date=16 March 2013}}</ref> Tuy nhiên, vào ngày 12 tháng 5 năm 2013, một trường hợp lây truyền từ người sang người ở Pháp đã được Bộ Xã hội và Y tế Pháp xác nhận. <ref name="may12">[http://www.social-sante.gouv.fr/actualite-presse,42/communiques,2322/nouveau-coronavirus-point-de,15820.html ''Nouveau coronavirus – Point de situation : Un nouveau cas d’infection confirmé''] ''(Novel coronavirus – Status report: A new case of confirmed infection)'' 12 May 2013, social-sante.gouv.fr</ref> Ngoài ra, các trường hợp lây truyền từ người sang người đã được Bộ Y tế tại [[Tunisia]] báo cáo. Hai trường hợp được xác nhận liên quan đến những người dường như đã mắc bệnh từ người cha quá cố của họ, người bị bệnh sau chuyến thăm Qatar và Ả Rập Saudi. Mặc dù vậy, có vẻ như virus gặp khó khăn khi lây lan từ người sang người, vì hầu hết các cá nhân bị nhiễm bệnh không lan truyền virus này. <ref>{{Chú thích web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/mers/about/transmission.html|tựa đề=MERS Transmission|tác giả=CDC|ngày=2 August 2019|website=Centers for Disease Control and Prevention|ngày truy cập=10 December 2019}}</ref>
Đến ngày 30 tháng 10 năm 2013, đã có 124 trường hợp và 52 người chết ở Ả Rập Saudi. <ref name="may22">{{Chú thích web|url=http://www.who.int/csr/don/2013_05_22_ncov/en/index.html|tựa đề=Novel coronavirus infection - update|ngày=22 May 2013|nhà xuất bản=World Health Association|ngày truy cập=23 May 2013}}</ref> Sau khi Trung tâm y tế Erasmus của Hà Lan giải trình tự virus, virus này đã được đặt tên mới là Trung tâm y tế Human coravavirus Erasmus (HCoV-EMC). Tên cuối cùng của virus là coronavirus hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS-CoV).
==Tham khảo==
| |||