Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nội chiến Hoa Kỳ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Đã lùi lại sửa đổi 58073607 của 2402:800:6311:3F46:C959:8705:FB37:14EB (thảo luận)
Thẻ: Lùi sửa
Dòng 45:
|casualties2=72.524 tử trận<br />tổng cộng ~260.000 chết<br />137.000+ bị thương
|}}
'''Nội chiến Hoa Kỳ''' (''American Civil War'', 1861–1865), hay còn gọi là cuộc '''Chiến tranh Giữa các Tiểu bang''' (''War Between the States''), là một cuộc tranh chấp quân sự diễn ra tại [[Hoa Kỳ]], giữa Chính phủ Liên bang và các tiểu bang [[hướng Nam|phía Nam]] vào giữa [[thế kỷ 19|thế kỉ 19]]. Sau khi [[Abraham Lincoln]] đắc cử trong cuộc bầu cử [[Tổng thống Hoa Kỳ]] năm 1860, 11 tiểu bang theo chế độ nô lệ ở miền [[Nam Hoa Kỳ]] đã tuyên bố ly khai khỏi Hợp ChủngChúng Quốc Hoa Kỳ và lập ra [[Liên minh miền Nam Hoa Kỳ|Liên minh miền Nam]] (''Confederate States of America''); 25 tiểu bang còn lại ủng hộ chính phủ [[Liên bang miền Bắc Hoa Kỳ|Liên bang miền Bắc]] (''Union''). Cuộc phân tranh Nam-Bắc&nbsp;– chủ yếu diễn ra tại các tiểu bang phía Nam&nbsp;– kéo dài 4 năm và chấm dứt khi quân miền Nam đầu hàng năm [[1865]] và chế độ nô lệ bị đặt ra ngoài vòng pháp luật trên toàn lãnh thổ Hoa Kỳ. Trong những vấn đề là nguyên nhân gây nên cuộc chiến, một số đã được giải quyết trong [[Thời kỳ Tái thiết (Hoa Kỳ)|Thời kỳ Tái thiết]] sau đó, và một số khác vẫn còn tiếp tục tồn tại.
 
Nội chiến Hoa Kỳ là một trong những cuộc [[chiến tranh công nghiệp]] thực sự đầu tiên. Đường sắt, điện báo, tàu hơi nước và vũ khí sản xuất hàng loạt đã được sử dụng một cách rộng rãi. Các học thuyết [[chiến tranh toàn diện]] được Sherman phát triển ở Georgia, và [[chiến tranh chiến hào]] quanh Petersburg là điềm báo trước cho cuộc [[chiến tranh thế giới thứ nhất]] ở châu Âu. Cho đến nay, đây vẫn là cuộc chiến tranh đẫm máu nhất trong [[lịch sử Hoa Kỳ]], dẫn đến cái chết của khoảng 750.000 binh sĩ<ref>http://www2.binghamton.edu/history/docs/Hacker_CW_dead.pdf</ref> và một số lượng thương vong dân sự không xác định. Sử gia John Huddleston ước tính số người chết chiếm 10% toàn bộ số nam giới miền Bắc từ 20 đến 45 tuổi, và 30% đàn ông da trắng miền Nam trong độ tuổi từ 18-40.