Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mạc Thiên Tứ”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
n Đã lùi lại sửa đổi của 113.161.92.184 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của 42.114.72.107
Thẻ: Lùi tất cả
Dòng 1:
[[Tập tin:Mộ Mạc Thiên Tứ.jpg|nhỏ|phải|200px|Mộ Mạc Thiên Tứ trong khu mộ dòng họ Mạc, trên núi Bình San, Hà Tiên.]]
'''Mạc Thiên Tứ''' (鄚天賜), tự là '''Sĩ Lân''' (士麟), còn gọi là '''Mạc Thiên Tích''' (鄚天錫)<ref>''Tích'' 錫 hay ''Tứ'' 賜, bộ bối đổi thành bộ kim, đều có nghĩa là "Trời ban cho". Có lẽ đổi ''Tứ'' thành ''Tích'' vì trùng tên với Công tử Nguyễn Phước Tứ, là con thứ 8 của chúa [[Nguyễn Phúc Chu]]. (chú thích theo Nguyễn Hiền Đức, ''Lịch sử Phật giáo [[Đàng Trong]]''. Nhà xuất bản TP. Hồ Chí Minh, 1995, tr. 452).</ref>, là danh thần đời [[chúa Nguyễn]]. Ông sinh năm [[CanhMậu ThìnTuất]] ([[17001708]]) và mất năm [[Canh Tý]] ([[1780]]) ([[17001708-1780]]). Ông là con Tổng binh [[Mạc Cửu]] - người được [[chúa Nguyễn]] phong là Tông Đức hầu.
 
Khi cha ông qua đời ([[1735]]), lúc ấy ông đã 3529 tuổi, ông nối nghiệp cha mở mang đất [[Hà Tiên (tỉnh)|Hà Tiên]], được chúa [[Nguyễn Phúc Chú|Nguyễn Phúc Trú]] phong chức Tổng binh Đại đô đốc. Ông tiếp tục sự nghiệp khai khẩn miền Tây [[Nam Bộ Việt Nam|Nam Bộ]], biến vùng đất [[Hà Tiên (tỉnh)|Hà Tiên]] trở thành đất văn hiến, phồn vinh, nhiều lần chống trả lại các cuộc tấn công của các lân bang [[Xiêm|Xiêm La]] và [[Chân Lạp]].
 
==Tranh chấp với Xiêm La==
Dòng 46:
 
==Về vấn đề năm sinh==
Mạc Thiên Tứ sinh năm [[Mậu Tuất]] ([[17001718]]). Điều này được biên chép trong các sách sau:
*Sách ''Hà Tiên trấn Hiệp trấn Mạc thị gia phả'' của Vũ Thế Dinh <ref>Vũ Thế Dinh (?-1821) hiệu Thận Vi Thị, làm chức Hà Tiên trấn Tùng trấn cai đội, tước Dinh Đức hầu. Ông mồ côi từ năm 9 tuổi, được Mạc Thiên Tứ nuôi dạy cho đến khi nên người…</ref>, soạn vào năm [[1818]], ghi:
"Ngày 27 [[tháng năm|tháng 5]] năm [[Ất Mão]] (1735), ông Mạc Cửu bệnh mất, là lúc ông Thiên Tứ 35mười tám tuổi...”<ref>Dẫn lại theo ''Nghiên cứu Hà Tiên'', tr. 95.</ref>
 
*''Sách [[Gia Định thành thông chí]]'' do [[Trịnh Hoài Đức]] soạn khoảng [[1820]], chép:
Dòng 57:
Ngoài ra, còn hai quyển nữa, là:
*''Gia phả Hà Tiên'' bằng [[chữ Nôm]] của Trần Đình Quang, hoàn thành cuối [[thế kỷ 19]], hiện đang được bảo quản tại ''Đông Hồ Thi Nhân Kỷ Niệm Đường'' ở Hà Tiên. Nơi tờ 4a của sách, có chi tiết liên quan.
*''Một người Trung Quốc ở vùng Nam Hải, người sáng lập xứ Hà Tiên'' của GS Émile. Gaspardone, Quản đốc Thư viện [[Viện Viễn Đông Bác cổ|Trường Viễn Đông Bác Cổ]] ở [[Hà Nội]] (nay là Thư viện của ''Viện Hán Nôm Việt Nam''). Trong sách có câu: "Sinh năm [[1718]], Mạc Thiên Tứ chết năm [[1780]], thì ông chỉ có 8062 tuổi" (xuất bản 1952, tr. 354, phụ chú 5)
 
Theo nghiên cứu của ông Trương Minh Đạt, sở dĩ có chuyện Mạc Thiên Tứ sinh năm [[Bính Tuất]] ([[1706]]), là vì [[Đông Hồ (định hướng)|Đông Hồ]] không tin năm ''[[Canh Tuất]]'' được chép trong ''Mạc thị gia phả'', nhưng cuối cùng thi sĩ đã suy tính sai.<ref>Xem thêm chi tiết trong ''Nghiên cứu Hà Tiên'', sách đã dẫn, tr. 93-109</ref>.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Mạc_Thiên_Tứ”