Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mèo”

'''Mèo''', chính xác hơn là '''mèo nhà đ'''ể để phân biệt với các loài trong [[họ Mèo]] khác, là [[lớp Thú|động vật có vú]] nhỏ và [[động vật ăn thịt|ăn thịt]], sống chung với loài người, được nuôi để săn vật gây hại hoặc làm thú nuôi, thú cưng. Người ta tin rằng tổ tiên trung gian gần nhất trước khi được [[thuần hóa]] của chúng là [[mèo rừng châu Phi]] (''Felis silvestris lybica''). Mèo nhà đã sống gần gũi với loài người ít nhất 9.500 năm,<ref name="9500 years">{{Chú thích web | tiêu đề = Oldest Known Pet Cat? 9500-Year-Old Burial Found on Cyprus | url = http://news.nationalgeographic.com/news/2004/04/0408_040408_oldestpetcat.html | ngày truy cập = ngày 6 tháng 3 năm 2007 |ngày tháng=ngày 8 tháng 4 năm 2004 | nhà xuất bản = National Geographic News}}</ref> và hiện nay chúng là con vật cưng phổ biến nhất trên thế giới.<ref name=SciAm>{{Chú thích web |url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=the-taming-of-the-cat |tiêu đề=The Evolution of House Cats |nhà xuất bản=Scientific American |tác giả 1=Carlos A. Driscoll, Juliet Clutton-Brock, Andrew C. Kitchener and Stephen J. O'Brien |ngày truy cập=26 tháng 8 năm 2009}}</ref>

Có rất nhiều các giống mèo khác nhau, một số không có lông hoặc [[Manx (cat)|không có đuôi]], và chúng tồn tại với rất nhiều màu lông. Mèo là những con vật có kỹ năng của [[thú săn mồi]] và được biết đến với khả năng săn bắt hàng nghìn loại [[sinh vật]] để làm thức ăn. Chúng đồng thời là những sinh vật [[Tri thức động vật|thông minh]], và có thể được dạy hay tự học cách sử dụng các công cụ đơn giản như mở tay nắm cửa hay giật nước bồntrong nhà vệ cầusinh.

Giống như một số động vật đã thuần hóa khác (như [[ngựa]]), mèo vẫn có thể sống tốt trong môi trường hoang dã như [[mèo hoang]]. Trái với quan niệm thông thường của mọi người rằng mèo là loài động vật cô độc, chúng thường tạo nên các [[đàn mèo hoang|đàn]] nhỏ trong môi trường sống hoang dã.

Sự kết hợp giữa con người và loài mèo dẫn tới việc nó thường được khắc họa trong các [[truyền thuyết]] và [[thần thoại]] tại nhiều nền văn hoá, gồm [[Những vị thần trong Tôn giáo Ai Cập cổ đại|truyền thuyết và thần thoại Ai Cập cổ]], [[Thần thoại Trung Quốc|Trung Quốc cổ]], [[Thần thoại Na Uy|Na Uy cổ]], và vị Vua xứ Wales thời Trung Cổ, [[Hywel Dda]] (người Tử tế) đã thông qua bộ luật bảo vệ động vật đầu tiên trên thế giới bằng cách đặt ra ngoài vòng pháp luật hành động giết hại hay làm tổn hại tới mèo, với những hình phạt nặng nề cho những kẻ vi phạm. Tuy nhiên, mèo thỉnh thoảng bị coi là ma quỷ, ví dụ như nó không mang lại may mắn hay thường đi liền với những [[mụ phù thuỷ]] trong nhiều nền văn hoá thời [[Trung Cổ|Trung cổ]].

| accessdate=ngày 2 tháng 4 năm 2008}}</ref> Một nghiên cứu năm 2007 chỉ ra rằng tất cả mèo nhà có thể xuất phát từ [[Mèo hoang châu Phi]] [[tự thuần hóa]] ''(Felis silvestris lybica)'' vào khoảng 8000 TCN, tại [[Cận Đông]].<ref name=Driscoll /> Bằng chứng gần đây chỉ ra sự thuần hóa mèo là thi thể một con mèo con được [[chôn cất|chôn]] với chủ của nó cách đây 9.500 năm tại đảo [[Cộng hòa Síp|Síp]].<ref>{{Chú thích báo | first= | last= |authorlink= | title=Meet Helen and Aphrodite, Cyprus's indigenous cats | date= | publisher= | url =http://www.chinadaily.com.cn/life/2009-11/03/content_8904093.htm | work =China Daily | pages = | accessdate = ngày 3 tháng 11 năm 2009 | language = }}</ref>

Mèo là một trong [[mười hai con giáp]] tại Việt Nam, thường gọi là "Mão" ,"Mẹo" hay "MiêuMẹo".

Ở tình trạng nuôi trong nhà, mèo thường sống 14 tới 20 năm, dù chú mèo già nhất từng biết đã sống tới 35 năm.<ref>{{Chú thích web | tiêu đề=Feline Statistics | url=http://www.pawsonline.info/feline_statistics.htm | ngày truy cập=ngày 15 tháng 8 năm 2005 }}</ref> Mèo nhà thường đượcsống kéolâu dài tuổi thọhơn nếu ta hạn chếkhông cho chúng ra ngoài (giảm nguy cơ bị thương tích khi đánh nhau và tai nạn cũng như dễ mắc bệnh) và chonếu chúng được triệt sản. Những chú mèo đực được triệt sản tránh được [[ung thư tinh hoàn]], mèo cái được triệt sản không bị [[ung thư buồng trứng]] nhờ vậy giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh [[ung thư]].<ref>{{Chú thích web | tiêu đề=Spay and Neuter Your Pet Cats | url=http://cats.about.com/od/reproduction/a/spay_neuter.htm | ngày truy cập=ngày 8 tháng 8 năm 2005 }}</ref> [[Mèo hoang]] trong môi trường [[đô thị]] hiện đại thường chỉ sống 2hai -tới 3ba năm hoặc ít hơn. Mèo hoang trong các nhóm có thể sống lâu hơn; tổ chức British Cat Action Trust đã thông báo về trường hợp một con mèo hoang cái 19 tuổi. Chú mèo hoang sống lâu nhất là "Mark", do Hội từ thiện [[Bảo vệ Mèo]] Anh nuôi, sống tới 26 tuổi.

Mèo là những vận động viên điền kinh. Những kẻ chạy nước rút tài giỏi, chúng có thể đạt tới tốc độ 30 dặm một giờ trên những khoảng cách ngắn. Mèo có thể nhảy cao tới đỉnh rào hay một bức tường cao 2,2 mét (7 &nbsp;ft) từ tư thế đứng yên. Mèo nhà là một trong số ít loài vật bốn chân không có các [[xương đòn]] cứng (xương vai).<ref>[http://www.daytondailynews.com/news/content/shared/living/pets/scoop/scoop_061206.html]</ref> Điều này cho phép mèo chui qua lỗ hổng có kích thước bằng đầu chúng.

Với 32 cơ riêng biệt điều khiển hướng nghe của tai;<ref>{{Chú thích web | tiêu đề=At Home: Care / Health: Understanding Cats | url=http://www.hgtv.com/hgtv/ah_pets_care_health/article/0,1801,HGTV_3152_1380540,00.html | ngày truy cập=ngày 15 tháng 8 năm 2005 }}</ref> mèo có thể vểnh mỗi tai theo nhiềumột hướng khác nhau. Nhờ tính năng động cao như vậy, mèo có thể quay người về một hướng và vểnh tai theo hướng khác. Đa số mèo có [[tai]] thẳng vểnh cao. Không giống như loài [[chó]], các giống mèo có tai cụp rất hiếm. (Mèo giống [[Scottish Fold]] là một loài [[biến đổi loài|đã biến đổi]] như vậy.) Khi giận dữ hay sợ hãi, mèo thường chĩa tai về phía sau, đồng thời phát ra các âm thanh gầm gừ hay [[rít|tiếng rít]]. Mèo cũng chĩa tai về phía sau khi chúng chơi đùa, hay thỉnh thoảng khi chú ý tới một tiếng động phát ra từ phía sau nó.

[[Điều chỉnh nhiệt|Nhiệt độ cơ thể]] mèo trong khoảng 37,538 tới 39 °[[Độ Celsius|C]] (99101,54 tới 102,2 °[[Độ Fahrenheit|F]]).<ref>{{Chú thích web | tiêu đề=Normal Values For Dog and Cat Temperature, Blood Tests, Urine and other information in ThePetCenter.com | url=http://www.thepetcenter.com/exa/nv.html | ngày truy cập=ngày 8 tháng 8 năm 2005 }}</ref> Một con mèo bị coi là [[sốt]] ([[nhiệt độ cao|cao]]<nowiki/>) nếu có thân nhiệt ở mức 39,5&nbsp;°C (103,1&nbsp;°F) hay cao hơn, hay [[giảm nhiệt]] nếu thấp hơn 37,5&nbsp;°C (99,5&nbsp;°F). Để so sánh, thân nhiệt thông thường của cơ thể người xấp xỉ 37&nbsp;°C (98,6&nbsp;°F). Một chú mèo nhà bình thường có nhịp tim khoảng 140 đến 220 nhịp một phút, và nó phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng kích động hay không của mèo. Khi mèo đang nghỉ ngơi, nhịp tim bình thường trong khoảng 150 - 180 nhịp một phút, khoảng gấp đôi con người.

Mèo nổiđược tiếngbiết đến vềnhờ sự sạch sẽ của nó. Loài mèo luôn biết tự bảo vệ cơ thể của nó tránh những nơi ẩm ướt, nó là [[động vật]] không mấy mặn mà gì với [[tắm]], thường nó không thích [[lông]] trên [[cơ thể]] của nó bị ướt hay có những tác động của các dị vật khác dính lên cơ thể của nó khi nó vô tình đi vào một lùm bụi [[cây]] qua một [[bờ ao]] hay rúc vào nơi kín đáo. Tất cả những nơi đó có khả năng gây vết tích lên lông của nó. Ngay cả [[loài người|con người]] vuốt tay lên người nó cũng có thể động lại [[mùi (giác quan)|mùi]] khác lạ. Chính vì vậy, nó được mệnh danh là một trong các [[loài thú]] sạch sẽ nhất.

Để làm vệ sinh cho cơ thể, nó thường thè [[lưỡi]] ra và tiết [[nước miếng|nước bọt]] vào chân trước của nó và bôi lên [[mặt]] và toàn thân thể. Hành động này cho thấy mục đích nó muốn xóa sạch các vết bẩn, ngay cả hơi tay của con người vừa mới bồng hay vuốt ve nó. Loài mèo luôn tự làm lấy vệ sinh cho cơ thể nhiều lần trong ngày, thường là lúc nó mới ngủ dậy hay đi đâu đó về. Hành động đó đã trở thành thói quen thường thấy ở loài mèo ngay cả khi cơ thể của nó không có vết bẩn nào cả. Loài mèo là thú vật luôn coi trọng [[vệ sinh]] cơ thể.

Theo [[Hiệp hội bảo vệ động vật Mĩ]], mỗi năm có 3 đến 4 triệu chó mèo ở [[Hoa Kỳ|Mỹ]] được giúp đỡ để ra đi một cách nhẹ nhàng và số lượng còn nhiều hơn thế đang được nuôi nhốt trong lồng ở các trung tâm cứu hộ bởi vì số thú vật được sinh ra tăng quá nhanh so với số hộ gia đình. Thậm chí tại Úc, mèo đã đe doạ tới hệ sinh thái bản địa. Việc [[triệt sản]] hay [[thiến]] mèovật nuôi có thể giúp làm giảm tình trạng số lượng quá đông. [http://www.spayusa.org/main_directory/02-facts_and_education/stats_surveys/javma_articles/02dogs-cats-sterilized.asp] Hiệp hội bảo vệ động vật địa phương, SPCA's và những tổ chức bảo vệ động vật khác khuyến cáo cư dân nên triệt sản thú cưng của họ và nên nhận nuôi thú từ các trung tâm cứu hộ thay vì mua thú cưng.

Mèo hoang là những mèo đã được thuần hóa nhưng trở về đời sống hoang dã, không quen thuộc với con người và tự do đi lang thang ở các khu vực đô thị hay nông thôn, cần phân biệt với [[mèo rừng]] là loài mèo chưa được thuần hóa.<ref name=Rochlitz>{{Chú thích sách |author=Irene Rochlitz |title=The Welfare of Cats (Animal Welfare) |publisher=Springer |location=Berlin |year=2007 |pages=141–175 |isbn=1-4020-6143-9}}</ref> Mèo hoang có thể sống một mình, nhưng hầu hết được tìm thấy trong các nhóm lớn, trong đó chiếm một lãnh thổ cụ thể và thường được kết hợp với một nguồn thực phẩm.<ref name=hsus-feral>[http://www.hsus.org/pets/issues_affecting_our_pets/feral_cats/feral_cats_frequently_asked_questions.html#1_What_is_a_feral_cat What is the difference between a stray cat and a feral cat?] Humane Society of the United States</ref>