Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tứ niệm xứ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Thay đổi định dạng văn bản của đoạn trích dẫn câu nói của Đức Phật
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Buddhist_term
| title=Niệm xứ
| pi=सतिपट्ठान ({{IAST|satipaṭṭhāna}})
| sa=स्मृत्युपस्थान ({{IAST|smṛtyupasthāna}})
| zh=念處
| ja=念処 (nenjo)
| km=[[:km:សតិប្បដ្ឋាន|សតិបដ្ឋាន]]<br>(Satepadthan)
}}
'''Tứ niệm xứ''' (zh. 四念處, sa. ''smṛtyupasthāna''; pi. satipaṭṭhāna), là bốn phép quán sát cơ bản về sự tỉnh giác. Phương pháp thiền quán của Phật giáo nguyên thuỷ gồm quán Thân (sa., pi. ''kāya''), quán Thọ (sa., pi. ''vedanā''), quán Tâm (sa., pi. ''citta'') và các [[Pháp (Phật giáo)|Pháp]] (tức là những ý nghĩ, khái niệm, gom lại là tâm pháp). Đây là một trong những phương pháp quan trọng mà Đức Phật đã nhấn mạnh, được thể hiện rất rõ qua [[Trường bộ kinh|Kinh Trường Bộ]], [[Trung bộ kinh|Kinh Trung Bộ]] và [[Tương Ưng Bộ kinh|Kinh Tương Ưng Bộ]].<ref name=":0">Thiền Tứ Niệm Xứ, Thích Trí Siêu,[3] Tứ Niệm Xứ và Bát Nhã Tâm Kinh, [4] Tứ Niệm Xứ và Thiền Tông http://www.daophatngaynay.com/vn/phap-mon/thien-dinh/nguyen-thuy/10815-Thien-Tu-Niem-Xu.html</ref>
 
== Phương pháp ==
Phương pháp quán chiếu này được nói rõ trong Kinh Đại Niệm Xứ (pi. ''Mahàsatipatthana sutta'')<ref name=":3" /> <ref name=":4" />và Đức Phật từng nói rằng, pháp này có thể đưa đến [[Niết-bàn]].<ref name=":1">Trích từ Kinh Tương Ưng Bộ, Tập V - Thiên Đại Phẩm, [47] Chương 3: Tương Ưng Niệm Xứ (a) https://www.budsas.org/uni/u-kinh-tuongungbo/tu5-47a.htm</ref><blockquote>
{{Trích dẫn|Này các Tỷ kheo, đây là con đường độc nhất, đưa đến thanh tịnh cho chúng sanh, vượt khỏi sầu bi, diệt trừ khổ ưu, thành tựu chánh lý, chứng ngộ Niết bàn. Ðó là Bốn niệm xứ.
 
Thế nào là bốn? Này các Tỷ kheo, ở đây vị Tỷ kheo sống quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, để chế ngự tham ưu ở đời; sống quán thọ trên các thọ, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, để chế ngự tham ưu ở đời; sống quán tâm trên tâm, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, để chế ngự tham ưu ở đời; sống quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, để chế ngự tham ưu ở đời.|[[Tất-đạt-đa Cồ-đàm|Đức Phật]]||từ [[Trường bộ kinh|kinh Trường Bộ]]: Kinh số 22: Kinh Đại Niệm Xứ<ref name=":5" />}}
 
- [[Tất-đạt-đa Cồ-đàm|Đức Phật]] - Trích từ [[Trường bộ kinh|kinh Trường Bộ]]: Kinh số 22: Kinh Đại Niệm Xứ<ref name=":5" /></blockquote>Ngày nay tại phương Tây, phép quán bốn niệm xứ được phổ biến rộng, trong đó hành giả ngồi ([[Tọa thiền|Toạ thiền]]) hay áp dụng phép quán này trong các hoạt động hàng ngày.<ref name=":0" /><ref name=":2">Tứ niệm xứ - con đường giác ngộ theo kinh điển Nikaya, Phần Nghiên Cứu của Thích Nữ Trí Liên https://phatgiao.org.vn/tu-niem-xu--con-duong-giac-ngo-theo-kinh-dien-nikaya-d34833.html</ref>
 
*Quán Thân bao gồm sự tỉnh giác trong hơi thở, thở ra, thở vào <ref name=":2" />(pi. ''ānāpānasati''), cũng như tỉnh giác trong bốn dạng cơ bản của thân (đi, đứng, nằm, ngồi). Tỉnh giác trong mọi hoạt động của thân thể, quán sát 32 phần thân thể, quán sát yếu tố tạo thành thân cũng như quán tử thi.