Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lưu Cứ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 33:
== Cuộc đời ==
=== Thuở thiếu thời ===
Tuy là con trai trưởng của Hán Vũ Đế nhưng Lưu Cứ chào đời tương đối muộn vào năm Nguyên Sóc nguyên niên ([[128 TCN]]) khi Vũ Đế đã 29 tuổi<ref>Lê Đông Phương, Vương Tử Kim, ''Kể chuyện Tần Hán'', mục Lệ Thái tử Lưu Cứ</ref>, mẹ ông là [[Vệ Tử Phu]] do ''"mẹ quý nhờ con"'' mà cũng lên làm Hoàng hậu. Trước khi sinh Lưu Cứ, Vệ Hoàng hậu cũng đã hạ sinh được ba vị công chúa là [[Vệ Trưởng công chúa]], [[Thạch Ấp công chúa]] và [[Chư Ấp công chúa]]<ref>《史记·卷四十九·外戚世家第十九》: 而子夫後大幸,有宠,凡生三女○索隐按:谓诸邑、石邑及卫长公主後封当利公主是。一男。男名据。</ref>. [[Tư Mã Trinh]] trong cuốn [[Sử ký tắc ẩn]] có nói:「''"Con trai của Vệ Tử Phu gọi là Vệ Thái tử, con gái là Vệ Trưởng công chúa. Là con gái cả của Hoàng hậu, nên gọi Trưởng công chúa, không phải ý chỉ chị em gái của Hoàng đế"''」<ref>唐代司马贞在《史记索隐》对此的解释是: “卫子夫之子曰卫太子,女曰卫长公主。是卫后长女,故曰长公主,非如帝姊曰长公主之例。”</ref>, vì vậy đương thời Lưu Cứ hay được gọi là ['''Vệ Thái tử'''].
</ref>.
 
Năm Nguyên Thú nguyên niên ([[122 TCN]]), khi đã được 7 tuổi, Hán Vũ Đế chính thức lập ông làm Hoàng thái tử<ref name="zh.wikipedia.org">{{chú thích web|author=Ban Cố|title=Hán thư, quyển 63|url=http://zh.wikipedia.org/wiki/s:%E6%BC%A2%E6%9B%B8/%E5%8D%B7063}}</ref>. Khi thành niên, Hán Vũ Đế dốc lòng muốn một [[Thái phó]] giản dạy cho Lưu Cứ. Từ khi còn là Thái tử, Vũ Đế đã được Hán Cảnh Đế tìm một gia sư cực kỳ nghiêm khắc là [[Thạch Phấn]] (石奋), một cựu thần tận thời [[Hán Cao Tổ]] Lưu Bang, năm 15 tuổi đã theo phò Cao Tổ. Vì công lao phục vụ đời đời này, nhà họ Thạch con cháu đều làm quan đến 2.000 thạch, thế xưng ''"Vạn Thạch Quân"'' (万石君)<ref>司马迁《史记·万石张叔列传》:“及孝景即位,以为九卿;迫近,惮之,【集解】:张晏曰:“以其恭敬履度,故难之。”徙奋为诸侯相。奋长子建,次子甲,次子乙,【集解】:徐广曰:“一作‘仁’。”【正义】:颜师古云:“史失其名,故云甲乙耳,非其名也。”次子庆,皆以驯行孝谨,【集解】:徐广曰:“驯,一作‘训’。”【索隐】:驯音巡。官皆至二千石。於是景帝曰:“石君及四子皆二千石,人臣尊宠乃集其门。”号奋为万石君。”</ref>. Thời Lưu Cứ trưởng thành, Thạch Phấn đã qua đời, con cả vì để tang cha mà cũng mệt rồi mất, chỉ còn con thứ là [[Thạch Khánh]] (石慶), đương khi ấy vẫn làm còn [[Thái thú]] của đất Phái<ref>司马迁《史记·万石张叔列传》载:“元狩元年,上立太子,选群臣可为傅者,庆自沛守为太子太傅,七岁迁为御史大夫。”</ref>. Khi Lưu Cứ dần trưởng thành, Hán Vũ Đế đặc biệt cho dựng một nơi gọi là Đông Cung cho ông, nằm ở phía Nam của Trường An, đặt làm '''Bác Vọng uyển''' (博望苑), mang ý ''"Uyên bác quan vọng"''<ref>《三辅黄图·卷四》:“博望苑,武帝立子据为太子,为太子开博望苑以通宾客。《汉书》曰:"武帝年二十九乃得太子,甚喜。太子冠,为立博望苑,使之通声客从其所好。"。又云"博望苑在长安城南,杜门外五里有遗址。"”</ref>. Tuy bản thân Vũ Đế không thích thần tử kết giao khách khứa<ref>司马迁《史记·卫将军骠骑列传》:“大将军谢曰:‘自魏其、武安之厚宾客,天子常切齿。彼亲附士大夫,招贤绌不肖者,人主之柄也。人臣奉法遵职而已,何与【索隐】:音预。招士!’”</ref>, nhưng ông đã ban cho Lưu Cứ nơi ấy, lại cho phép kết giao người khác khắp thiên hạ, tự gầy dựng mối quan hệ và thế lực, do đó ngày càng có nhiều tứ phương bác sĩ theo về Lưu Cứ<ref>班固《汉书·武五子传》载:“戾太子据,元狩元年立为皇太子,年七岁矣。初,上年二十九乃得太子,甚喜,为立禖,使东方朔、枚皋作禖祝。少壮,诏受《公羊春秋》,又从瑕丘江公受《谷梁》。及冠就宫,上为立博望苑,使通宾客,从其所好,故多以异端进者。”</ref>. Mà xem cách Lưu Cứ kết giao, rất nhiều người không hỏi xuất thân, thậm chí là có lãng khách<ref>班固《汉书 公孙弘卜式儿宽传》载:卜式拔于刍牧,弘羊擢于栗竖,卫青奋于奴仆,日磾出于降虏,斯亦曩时版筑饭牛之朋已。汉之得人,于兹为盛</ref>.