Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiểu hành tinh”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{phân biệt|Hành tinh nhỏ}}
'''Tiểu hành tinh''', hành tinh nhỏ là những từ đồng nghĩa để chỉ một nhóm các thiên thể nhỏ trôi nổi trong hoặc ngoài [[hệ Mặt Trời|hệ mặt trời]] trên quỹ đạo quanh [[Mặt Trời|Mặt trời]]. ''Asteroid'' (từ tiếng Hy Lạp có nghĩa "giống sao") là từ được sử dụng nhiều nhất trong tiếng Anh để chỉ các tiểu hành tinh, và đã trở thành thuật ngữ ưu tiên của [[Liên đoàn Thiên văn học Quốc tế]]; một số ngôn ngữ khác thường sử dụng ''planetoid'' (tiếng Hy lạp: "giống hành tinh"), vì từ này miêu tả chính xác hơn thực tế hiện trạng của chúng. Cuối [[Tái định nghĩa hành tinh 2006|tháng 8 năm 2006]], IAU đã đưa ra thuật ngữ "[[vật thể nhỏ hệ mặt trời|các vật thể nhỏ hệ mặt trời]]" (SSSBs), bao gồm đa phần các vật thể không được xếp hạng là hành tinh nhỏ, cũng như là [[sao chổi]]; chúng đồng thời được xếp loại "[[hành tinh lùn]]" đối với những vật thể lớn nhất. Bài viết này đặc biệt chú trọng tới các hành tinh nhỏ ở phía bên trong hệ mặt trời (gần quỹ đạo [[Sao Mộc]]) và có lẽ có thành phần chính là "đá". Đối với các loại vật thể khác, như [[sao chổi]], các [[Danh sách các tiểu hành tinh cắt ngang quỹ đạo của Sao Hải Vương|thiên thể cắt ngang quỹ đạo Sao Hải Vương]], và các tiểu hành tinh [[Centaur (hành tinh vi hình)|Centaur]], xem bài [[Vật thể nhỏ Hệ Mặt trời]].
 
Trong [[Hệ Mặt Trời|Hệ Mặt trời]], tiểu hành tinh đầu tiên và lớn nhất được phát hiện là [[Ceres (hành tinh lùn)|Ceres]], hiện tại nó được xếp loại là một [[hành tinh lùn]], trong khi số còn lại hiện được xếp loại như [[những vật thể nhỏ Hệ Mặt trời]]. Số lượng to lớn các tiểu hành tinh được khám phá bên trong [[vành đai tiểu hành tinh]] chính, với các quỹ đạo [[elíp]] giữa quỹ đạo [[Sao Hỏa|Sao Hoả]] và [[Sao Mộc]]. Mọi người cho rằng các tiểu hành tinh là tàn tích của một [[đĩa tiền hành tinh]], và trong vùng này sự hợp nhất của các tàn tích tiền hành tinh thành các hành tinh không thể diễn ra vì những ảnh hưởng hấp dẫn to lớn từ [[Sao Mộc]] trong giai đoạn thành tạo của Hệ Mặt trời. Một số tiểu hành tinh có [[Mặt Trăng Tiểu hành tinh|các Mặt Trăng]] hay đi thành cặp trở thành các hệ đôi.
Dòng 8:
== Các tiểu hành tinh trong Hệ Mặt trời ==
[[Tập tin:4 Vesta 1 Ceres Moon at 20 km per px.png|nhỏ|phải|Từ trái sang phải: [[4 Vesta]], [[ceres (hành tinh lùn)|1 Ceres]], [[Mặt Trăng]] của Trái Đất.]]
Hàng trăm nghìn tiểu hành tinh đã được khám phá bên trong hệ mặt trời và tỷ lệ khám phá hiện nay là khoảng 5000 tiểu hành tinh/tháng. Tới ngày [[17 tháng 9]] năm [[2006]], trong tổng số 342.358 <!--- astorb.dat record count ---> tiểu hành tinh được biết, 136.563 có quỹ đạo được xác định đủ để được [[Thoả ước đặt tên thiên văn|đánh ký hiệu chính thức]]. Trong số đó, 13.422<ref>{{chú thích web|title=Minor Planet Names|accessdate = ngày 11 tháng 10 năm 2006 |url=http://cfa-www.harvard.edu/iau/lists/MPNames.html}}</ref> có tên chính thức.<ref>trivia: about 650<!--- Give or take two or so, as the Schmadel and IPA lists disagree a little ---> of these names require [[diacriticDiacritic|diacritics]]s</ref> Hành tinh nhỏ được đánh số nhỏ nhất nhưng chưa được đặt tên là [[(3360) 1981 VA]]; hành tinh nhỏ có số lớn nhất và chưa có tên (ngoài các [[hành tinh lùn]] '''[[eris (hành tinh lùn)|136199 Eris]]''' và '''134340 [[Sao Diêm Vương|Pluto]]''') là [[129342 Ependes]].<ref>{{chú thích web|title=Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets (125001)-(130000)
|accessdate = ngày 12 tháng 7 năm 2006 |url=http://cfa-www.harvard.edu/iau/lists/NumberedMPs125001.html}}</ref>
 
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Tiểu_hành_tinh”