Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Từ Thánh Quang Hiến Hoàng hậu”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 4:
| tước vị = [[Tống Nhân Tông]] [[Hoàng hậu]]
| hình = Empress of Renzong of Song.jpg
| chức vị = [[
| tại vị = [[
| nhiếp chính = [[Tống Anh Tông]] Triệu Thự
| tiền nhiệm = [[Quách hoàng hậu (Tống Nhân Tông)|<font color="grey">Nhân Tông Quách hậu</font>]]▼
| kiểu nhiếp chính = Quân chủ
| chức vị 1 = [[Hoàng
| tại vị 1 = [[
| tiền nhiệm 1 = [[
| kế nhiệm 1 = [[Tuyên Nhân Thánh Liệt hoàng hậu|<font color="blue">Tuyên Nhân Cao
| chức vị 2 = [[
| tại vị 2 = [[
| tiền nhiệm 2 = [[Dương Thục phi (Tống Chân Tông)|<font color="
| kế nhiệm 2 = [[Tuyên Nhân Thánh Liệt hoàng hậu|<font color="blue">Tuyên Nhân Cao Thái
| chức vị 3 = [[Thái hoàng thái hậu]] [[nhà Tống]]
| tại vị 3 = [[1067]] - [[1079]]
| tiền nhiệm 3 = <font color="red">'''Thái hoàng thái hậu đầu tiên'''</font>
▲|
| phối ngẫu = [[Tống Nhân Tông]]<br>Triệu Trinh
| cha= [[Tào Kỷ]]
Hàng 22 ⟶ 26:
| sinh = [[1016]]
| nơi sinh = [[Linh Thọ]], [[Chân Định]]
| mất = [[16 tháng 11]], [[1079]] (64 tuổi)
| nơi mất = [[Khánh Thọ cung]], [[Khai Phong]]
| nơi an táng = [[Vĩnh Chiêu lăng]] (永昭陵)
Hàng 41 ⟶ 45:
Cùng năm đó, Hoàng hậu đầu tiên của Tống Nhân Tông là [[Quách hoàng hậu (Tống Nhân Tông)|Quách Hoàng hậu]] bị phế truất, thiên cư tại Trường Ninh cung. [[Tống Nhân Tông]] dự định sách phong sủng phi [[Ôn Thành hoàng hậu|Trương Mỹ nhân]] lên ngôi Hoàng hậu nhưng vấp phải sự phản đối từ nhiều phía. Năm đó Tào thị được 18 tuổi, được [[Dương Thục phi (Tống Chân Tông)|Chương Huệ Thái hậu]] nhìn trúng mà phụng chiếu nhập cung phối ngẫu với danh phận chính thất<ref>《宋人轶事汇编》：章惠太后亦逐杨、尚二美人而立曹后。</ref>. Sang năm sau, tức Cảnh Hữu nguyên niên ([[1034]]), [[tháng 9]], chính thức sách lập Tào thị làm Hoàng hậu.
== Phong độ mẫu nghi ==▼
Tào hậu tinh thông kim cổ, đoan trang huệ hạ, có mẫu nghi chi phong lại đức hạnh hiền nhân. Tuy nhiên, dung mạo của bà không đặc biệt xuất chúng, khiến một người trọng mỹ nữ như Tống Nhân Tông không hài lòng. Dù lập lên ngôi Hoàng hậu, Tống Nhân Tông không sủng ái bà, mà sủng ái Trương Mỹ nhân, nên khiến Trương thị được đà lấn tới.
▲== Phong độ mẫu nghi ==
=== Ninh Thọ cung biến ===
Năm Khánh Lịch thứ 8 ([[1048]]), [[tháng giêng]], xảy ra [[Ninh Thọ cung sự biến]] (坤寧宮事變). Khi ấy Tống Nhân Tông đang chuẩn bị bày biện hoa đăng, gặp binh lính vệ từ đâu đến xông vào tẩm cung. Tào hậu đương phụng dưỡng Hoàng đế, nghe nói biến loạn, lập tức khuyên can Hoàng đế lánh đi. Sau, Tào hậu mệnh Đô tri [[Vương Thủ Trung]] (王守忠) mang binh vào cung bình loạn. Mãi sau, loạn binh đánh ụp trước cửa điện, chém giết Thái giám và cưỡng đoạt Cung nữ, Nhân Tông toan muốn ụp ra trước điện mấy lần, đều do Tào hậu cản lại. Loạn binh vây khốn suốt cả một đêm. Hễ khi Thái giám thụ lệnh ra điện truyền đạt thông tin, Tào hậu đều tự tay cắt một đoạn tóc của họ, nói:''"Ngày mai luận công hành thưởng, hãy lấy tóc làm chứng!"''. Bởi vậy, mọi người đều tranh tiên xuất lực, loạn binh thực mau bị tiêu diệt<ref>《宋史·卷二百四十二·列傳第一·后妃上·慈聖光獻曹皇后传》: 慶曆八年閏正月，帝將以望夕再張燈，后諫止。后三日，衛卒數人作亂，夜趙屋叩寢殿。后方侍帝，聞變遽起。帝欲出，后閉閤擁持，趣呼都知王守忠使引兵入。賊傷宮嬪殿下，聲徹帝所，宦者以乳嫗歐小女子始奏，后叱之曰：「賊在近殺人，敢妄言耶！」后度賊必縱火，陰遣人挈水踵其后，果舉炬焚簾，水隨滅之。是夕，所遣宦侍，后皆親剪其發，諭之曰：「明日行賞，用是為驗。」故爭盡死力，賊即禽滅。</ref>.
Hàng 64 ⟶ 68:
== Thái Hoàng triều Tống ==
=== Triều đại Anh Tông ===
Năm Gia Hữu thứ 8 ([[1063]]), ngày [[29 tháng 3]] (tức ngày [[30 tháng 4]]
Đương lúc đó Tống Anh Tông thường xuyên đau ốm, thỉnh Hoàng thái hậu「'''Quyền đồng xử phân Quân quốc sự'''; 權同處分軍國事」, Tào Thái hậu trở thành người nắm quyền [[nhiếp chính]], tiến hành [''"Thùy liêm thính chánh"''; 垂簾聽政] ở Nội Đông môn Tiểu điện, theo lệ của [[Lưu Nga (Bắc Tống)|Chương Hiến Lưu Thái hậu]] khi trước. Đại thần mỗi ngày có điều tấu không thể xử quyết, Tào Thái hậu liền nói:''"Các ngài tự thương thảo đi!"'', chưa hề tự mình chủ trương bất kì điều gì. Bà chủ trương không dùng ngoại thích họ Tào, các đại thần trong triều, hễ người hầu có hành vi sai lầm, một chút ít cũng không châm chước. Do đó, cung đình chốn viện vào thời gian này rất nghiêm khắc tận tâm<ref>《宋史·卷二百四十·列傳第一·后妃傳上·慈聖光獻曹皇后》: 帝感疾，請權同處分軍國事，御內東門小殿聽政。大臣日奏事有疑未決者，則曰：「公輩更議之。」未嘗出己意。頗涉經史，多援以決事。中外章奏日數十，一一能紀綱要。檢柅曹氏及左右臣僕，毫分不以假借，宮省肅然。</ref>.
Năm Trị Bình nguyên niên ([[1064]]), [[mùa hè]] [[tháng 5]] (ÂL), Anh Tông bệnh khởi sắc, Tào Thái hậu liền hạ lệnh [''"Triệt liêm hoàn chính"''; 撤簾還政], giao lại quốc sự cho Anh Tông. Chiếu thư có viết:「''"Hoàng thái hậu xưng Thánh chỉ, Nghi vệ xuất nhập đều như lệ của Chương Hiến Thái hậu khi xưa"''; 皇太后稱聖旨，出入儀衛如章獻太后故事。」, dâng cung điện là [[Từ Thọ cung]] (慈壽宮)<ref>[https://zh.wikisource.org/wiki/%E5%AE%8B%E5%8F%B2/%E5%8D%B7013 《宋史·卷十三·本紀第十三·英宗》]: 五月己亥，浚二股河。戊申，皇太后還政。庚戌，初日御前後殿。壬子，詔：「皇太后稱聖旨，出入儀衛如章獻太后故事。其有所須，內侍錄聖旨付有司，覆奏即行。」丙辰，上皇太后宮殿名曰慈壽。</ref>. Nhưng khi ấy Anh Tông cầm chiếu thư thật lâu không nhanh chóng thi hành, mãi đến [[mùa thu]] cùng năm mới chính thức chấp chính như cũ, lại gia phong cho em trai Tào hậu là Tào Bật hàm ''[[Đồng Trung thư môn hạ Bình chương sự]]'' (同中書門下平章事)<ref>《宋史·卷二百四十·列傳第一·后妃傳上·慈聖光獻曹皇后》: 明年夏，帝疾益愈，即命撤簾還政，帝持書久不下，及秋始行之。敕有司崇峻典禮，以弟佾同中書門下平章事。</ref>.
=== Triều đại Thần Tông ===
Hàng 84 ⟶ 88:
Sang năm ([[1080]]), [[tháng giêng]], ngày [[Mậu Dần]], dâng [[thụy hiệu]] là '''Từ Thánh Quang Hiến Hoàng hậu''' (慈聖光獻皇后)<ref>[https://ctext.org/wiki.pl?if=gb&chapter=924739&remap= 《本紀第十六》]: 三年春正月乙丑朔，以大行太皇太后在殯，不視朝。癸酉，升許州為穎昌府。丙子，降穎昌囚罪一等，徒以下釋之。戊寅，上太皇太后謚曰慈聖光獻。</ref><ref>[https://ctext.org/wiki.pl?if=gb&chapter=161042&remap= 《志第七十六 禮二十六（兇禮二）》]: 三年正月十四日，上謚。太常禮院言：「大行太皇太后雖已有謚，然山陵未畢，俟掩皇堂，去『大行』，稱慈聖光獻太皇太后；祔廟題神主，仍去二『太』字。」</ref>. Sang [[tháng 3]], ngày [[Quý Dậu]], quan tài của bà được an táng tại [[Vĩnh Chiêu lăng]] (永昭陵). Ngày [[Ất Dậu]], thăng phụ thần chủ lên [[Thái Miếu]]. Gia đình họ Tào được cất nhắc lên<ref>《本紀第十六》: 三月乙丑，工部侍郎、同平章事吳充罷為觀文殿大學士、西太一宮使。癸酉，葬慈聖光獻皇后於永昭陵。丙子，南丹州入貢，以刺史印賜之。乙酉，祔慈聖光獻皇后神主於太廟。戊子，降兩京、河陽囚罪一等，民緣山陵役者，蠲其賦。己丑，以慈聖光獻皇后弟昭德軍節度使曹佾為司徒兼中書令，改護國軍節度使，餘親屬加恩有差。</ref>.
Thụy pháp của bà, được giải thích theo [[Tống hội
*⌈爱民好与曰慈，能以仁教曰慈；通达先知曰圣，穷理尽性曰圣；和宁百姓曰光，格于上下曰光；聪明睿智曰献，博闻多能曰献⌋
*⌈''Ái dân hảo dữ'' viết <u>Từ</u>, ''Năng dĩ nhân giáo'' viết <u>Từ</u>; ''Thông đạt tiên tri'' viết <u>Thánh</u>, ''Cùng lý tẫn tính'' viết <u>Thánh</u>; ''Hòa ninh bách tính'' viết <u>Quang</u>, ''Cách vu thượng hạ'' viết <u>Quang</u>; ''Thông minh duệ trí'' viết <u>Hiến</u>, ''Bác văn đa năng'' viết <u>Hiến</u>⌋
Hàng 116 ⟶ 120:
* [[Tống sử]], liệt truyện 1, Hậu phi thượng - ''Từ Thánh Quang Hiến Tào hoàng hậu''
* [[Tư trị thông giám]]
* [[Tống hội yếu tập cảo]]
{{Hoàng hậu nhà Tống}}
| |||