Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bóng bầu dục Mỹ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:2005PoinsettaBowl-Navy-LOS.jpg|nhỏ|phải|200px|2 đội bóng bầu dục]]
'''Bóng bầu dục Mỹ''' hay còn gọi '''bóng đá kiểu Mỹ''' ''(American football)'', hoặc ''Gridiron football)'', tiếng lóng Việt Nam gọi là '''bóng cà na''', là một môn thể thao thi đấu đồng đội phổ biến tại [[Hoa Kỳ]]. [[Bóng bầu dục]] [[Hoa Kỳ|Mỹ]] có quan hệ gần gũi với [[bóng bầu dục Canada]] nhưng có một số khác biệt về luật chơi và nhiều đặc điểm khác.<ref>In the United States and Canada, the term "football" may refer to either American football or to the similar sport of [[Canadian football]], the meaning usually being clear from the context. This article describes the American variant.</ref> Tại Hoa Kỳ, một số dạng chính của bóng bầu dục là [[bóng bầu dục trung học]], [[bóng bầu dục đại học]] và [[bóng bầu dục chuyên nghiệp]], về cơ bản là giống nhau nhưng khác nhau ở vài điểm trong luật chơi.<ref>''See'' [http://web.archive.org/20060828231640/www.ncaa.org/library/rules/2006/2006_football_rules.pdf 2006 NCAA Football Rules and Interpretations, Sec. 1, Art. 1]</ref>
 
== Dụng cụ thi đấu ==
Dòng 6:
[[Tập tin:Edward Jones Dome endzone view.jpg|trái|220x220px|Thành phần một sân bóng bầu dục Mỹ|thế=|nhỏ]]
=== Sân chơi ===
Sân chơi của môn bóng bầu dục dài 100 yards (91.44 mét), chia làm 20 phần mỗi phần 5 yards (4.57 mét), được đánh dấu bằng 19 vạch dài màu trắng theo chiều ngang của sân. Giữa những vạch dài là bốn hàng vạch ngắn, mỗi hàng 4 vạch cách nhau 1 yard. Phần cuối cùng ở mỗi cuối sân được gọi là end-zone (vùng cấm địa), có chiều dài 10 yards (9.14 mét), thường thì được sọc chéo màu đỏ và được ngăn cách bởi một vạch trắng dài gọi là đường cấm địa (goal line). Cuối vùng cấm địa (end-zone) là vạch cuối (end line), sau đó là cột gôn (goal posts). Cột gôn được trồng chính giữa chiều ngang của sân,  cao 10 feet (3.05 mét), trên bắc một  thanh ngang dài 18 feet 6 inches (5.64 mét), hai đầu thanh ngang là hai thanh dọc cao 30 feet (9.14 mét). Tổng cộng, toàn sân chơi của môn football dài 120 yards (360 feet hay 109.73 mét) và ngang là 53 1/3  yards (160 feet hay 48.77 mét). Kể từ đường cấm địa (goal line), cứ mỗi 10 yards, sân sẽ được đánh dấu bằng số 10, 20, 30, 40 cho tới giữa sân là 50. Sau mức này, sân được đánh dấu ngược lại 40, 30, 20 và 10 cho đến vùng cấm địa của bên kia.
 
=== Bóng ===
[[Tập tin:NFLgameball.jpg|100px|Quả bóng bầu dục Mỹ|thế=|nhỏ]]
Bóng làm bằng da hình bầu dục được bơm hơi nặng từ 400 gram đến 480g480 gram
 
=== Mũ bảo hiểm ===
[[Tập tin:20090905 Kevin Grady.jpg|thumb|250px|Mũ bảo hiểm bóng bầu dục Mỹ]]
Mũ bảo hiểm bao gồm đệm bơm hơi để bảo vệ đầu, mặt nạ (facemask) để bảo vệ mặt, 2 ốp tai ở mỗi bên để bảo vệ đôi tai và kính ốp (visor) chống chói.
 
== Đội và vị trí ==
Một đội bóng bầu dục Mỹ có '''53 người''' sẽ chia làm '''3 đội nhỏphụ''' gồm đội tấn công (offenseoffensive team), đội phòng ngự (defensedefensive team) và đội hỗn hợp hay đội đặc biệt (special team). Mỗi đội bóng chỉ được phép có tối đa 11 cầu thủ trên sân trong bất cứ lúc nào.
 
=== 1. Đội tấn công (offense teamOffense) ===
Center (C): NgườiTiền giaovệ bóngtrung tâm (1 người)
 
Offensive Guard (GOG): Người tiềnTiền vệ trong (2 người)
 
Offensive Tackle (TOT): NgườiTiền vệ húcngoài (2 người)
 
Quarterback (QB): Người ném bóng hay trungTrung phong (1 người)
 
Half Back/Running backBack (HB/RB): Người trungTrung vệ chạy (1-2 người)
 
WideFull ReiceiverBack/Set Back (WRFB/H-Back): Người bắtHậu bóngvệ (21 người)
 
TightWide endReceiver (TEWR): NgườiTiền nútđạo/ chặnngười bắt bóng (2-4 người)
 
Tight End (TE): Trung vệ đuôi (1-3 người), vị trí này là sự kết hợp giữa vị trí tiền vệ và trung vệ bắt bóng
Bảy người hàng trên gồm có người giao banh (center) đứng giữa, hai bên là hai chàng khổng lồ tiền vệ (guard), cạnh hai chàng tiền vệ là hai chàng húc (tackle) to lớn, và ngoài cùng là hai chàng bắt banh (wide receiver). Người thủ quân (quarterback) sẽ đứng sau lưng người giao banh (center). Sau lưng anh là chàng trung vệ (halfback hay running back) hoặc hậu vệ (fullback). Hai chàng nút chặn (tight-end) sẽ đứng phía sau giữa chàng bắt banh (widereceiver) và chàng húc (tackle) to lớn. Mặc dầu họ có thể dùng những đội hình khác nhau tuỳ hoàn cảnh, nhưng số cầu thủ của hàng trên tối thiểu phải là 5 người.
 
* '''Hàng tiền vệ:''' Năm Tiền vệ trên hàng tiền vệ (Offensive line) gồm Tiền vệ trung tâm (Center) đứng giữa, hai bên là hai Tiền vệ trong (Guard), ngoài cùng có hai Tiền vệ ngoài (Tackle) - thường là người cao lớn nhất trên sân bóng. Trung vệ đuôi (Tight End) sẽ được kết hợp vào đôi hình chiến thuật (Formations) tùy thuộc vào tình huống trận đấu. Hàng tiền vệ có ''hai nhiệm vụ'' chính: bảo vệ Trung phong và tạo đường chạy cho Trung vệ chạy.
=== Đội phòng ngự (defense team)  ===
 
Cũng tương tự như bên tấn công những các cầu thủ phải tập trung để đoạt lại bóng từ đội tấn công
* '''Trung phong:''' Vị trí Trung phong (Quarterback) thường được ví là cầu thủ quan trọng nhất trên đội tấn công nói riêng, và toàn đội bóng nói chung. Trung phong giữ vị trí thủ quân vì anh nắm quyền phân phối bóng trong trận đấu bằng cách ném bóng (cho nhóm kỹ năng) hoặc giao bóng ("''Handing-off''") cho trung vệ chạy. Người trung phong luôn đứng sau Tiền vệ trung tâm để nhận bóng, ''khoảng cách'' giữa anh và người giao bóng tùy thuộc vào nét đặc trưng của từng đội hình chiến thuật.
 
* '''Nhóm kỹ năng:''' Nhóm kỹ năng (Skill positions), là nhóm cầu thủ thường chịu trách nhiệm ''ghi điểm'' trên sân bao gồm Tiền đạo (Wide receiver), Trung vệ chạy (Running back), Trung vệ đuôi (Tight end), và Hậu vệ (Full back). Các cầu thủ này tham gia tấn công bằng cách nhận bóng từ trung phong rồi chạy (hậu vệ, trung vệ chạy), hoặc bắt bóng rồi chạy (tất cả vị trí). Vị trí Trung phong cũng thuộc nhóm này vì cầu thủ Trung phong có quyền cầm bóng chạy và ghi điểm.
 
=== 2. Đội phòng ngự (defense teamDefense)  ===
Defensive End (DE)
 
Defensive/Nose Tackle (DT/NT)
 
Outside Linebacker (OLB)
 
Inside Linebacker (ILB)
 
Cornerback (CB)
 
Strong/Free Safety (SS/FS)
 
=== '''3. Đội hỗn hợp (Special team)'''   ===
Long Snapper (LS)
 
Punter (P)
 
Kicker (K)
 
Holder (H)
 
Gunner
 
Kick/Punt Returner (KR/PR)
 
=== Luật Chơi ===