Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bóng bầu dục Mỹ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Sxhuynh (thảo luận | đóng góp)
Không có tóm lược sửa đổi
Sxhuynh (thảo luận | đóng góp)
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:2005PoinsettaBowl2018 Army-Navy-LOS football game line of scrimmage (46211618112).jpg|nhỏ|phải468x468px|200px|2Trận độiđấu bóng bầu dục giữa hai trường sĩ quan Lục Quân (trái) và Hải Quân (phải) Hoa Kỳ, 2018.]]
'''Bóng bầu dục Mỹ''' hay còn gọi '''bóng đá kiểu Mỹ''' ''(American football'' hoặc ''Gridiron football)'', tiếng lóng Việt Nam gọi là '''bóng cà na''', là một môn thể thao thi đấu đồng đội phổ biến tại [[Hoa Kỳ]]. [[Bóng bầu dục]] [[Hoa Kỳ|Mỹ]] có quan hệ gần gũi với [[bóng bầu dục Canada]] nhưng có một số khác biệt về luật chơi và nhiều đặc điểm khác.<ref>In the United States and Canada, the term "football" may refer to either American football or to the similar sport of [[Canadian football]], the meaning usually being clear from the context. This article describes the American variant.</ref> Tại Hoa Kỳ, một số dạng chính của bóng bầu dục là [[bóng bầu dục trung học]], [[bóng bầu dục đại học]] và [[bóng bầu dục chuyên nghiệp]], về cơ bản là giống nhau nhưng khác nhau ở vài điểm trong luật chơi.<ref>''See'' [http://web.archive.org/20060828231640/www.ncaa.org/library/rules/2006/2006_football_rules.pdf 2006 NCAA Football Rules and Interpretations, Sec. 1, Art. 1]</ref>
 
== Dụng cụ thi đấu ==
 
[[Tập tin:Edward Jones Dome endzone view.jpg|trái|220x220px|Thành phần một sân bóng bầu dục Mỹ.|thế=|nhỏ]]
=== Sân chơi ===
Sân chơi của môn bóng bầu dục dài 100 yards (91.,44 mét), chia làm 20 phần mỗi phần 5 yards (4.,57 mét), được đánh dấu bằng 19 vạch dài màu trắng theo chiều ngang của sân. Giữa những vạch dài là bốn hàng vạch ngắn, mỗi hàng 4 vạch cách nhau 1 yard. Phần cuối cùng ở mỗi cuối sân được gọi là end-zone (vùng cấm địa), có chiều dài 10 yards (9.,14 mét), thường thì được sọc chéo màu đỏ và được ngăn cách bởi một vạch trắng dài gọi là đường cấm địa (goal line). Cuối vùng cấm địa (end-zone) là vạch cuối (end line), sau đó là cột gôn (goal posts). Cột gôn được trồng chính giữa chiều ngang của sân,  cao 10 feet (3.,05 mét), trên bắc một  thanh ngang dài 18 feet 6 inches (5.,64 mét), hai đầu thanh ngang là hai thanh dọc cao 30 feet (9.,14 mét). Tổng cộng, toàn sân chơi của môn football dài 120 yards (360 feet hay 109.,73 mét) và ngang là 53 1/3  yards (160 feet hay 48.,77 mét). Kể từ đường cấm địa (goal line), cứ mỗi 10 yards, sân sẽ được đánh dấu bằng số 10, 20, 30, 40 cho tới giữa sân là 50. Sau mức này, sân được đánh dấu ngược lại 40, 30, 20 và 10 cho đến vùng cấm địa của bên kia.
 
=== Bóng ===
[[Tập tin:NFLgameball.jpg|100px120x120px|Quả bóng bầu dục Mỹ|thế=|nhỏ]]
[[Tập tin:20090905 Kevin Grady.jpg|thumb|186x186px|Cầu thủ Kevin Grady của Đại Học Michigan với kiểu mũ cánh chim|thế=]]
Bóng làm bằng da hình bầu dục được bơm hơi nặng từ 400 gram đến 480 gram
 
=== Mũ bảo hiểm ===
[[Tập tin:20090905 Kevin Grady.jpg|thumb|250px|Mũ bảo hiểm bóng bầu dục Mỹ]]
Mũ bảo hiểm bao gồm đệm bơm hơi để bảo vệ đầu, mặt nạ (facemask) để bảo vệ mặt, 2 ốp tai ở mỗi bên để bảo vệ đôi tai và kính ốp (visor) chống chói.
 
Dòng 38:
Tight End (TE): Trung vệ đuôi (1-3 người), vị trí này là sự kết hợp giữa vị trí tiền vệ và trung vệ bắt bóng
 
* '''Hàng tiền vệ tấn công:''' Được xếp dọc các vạch ngang trên sân. Năm Tiền vệ trên hàng tiền vệ công (Offensive line) gồm Tiền vệ trung tâm (Center) đứng giữa, hai bên là hai Tiền vệ trong (Guard), ngoài cùng có hai Tiền vệ ngoài (Tackle) - thường là người cao lớn nhất trên sân bóng. Trung vệ đuôi (Tight End) sẽ được kết hợp vào đôi hình chiến thuật (Formations) tùy thuộc vào tình huống trận đấu. Hàng tiền vệ có ''hai nhiệm vụ'' chính: bảo vệ Trung phong và tạo đường chạy cho Trung vệ chạy.[[Tập tin:Tom Brady 8-28-09 Patriots-vs-Redskins.jpg|nhỏ|Trung phong [[Tom Brady]] được coi là một trong những cầu thủ bòng bầu dục vĩ đại nhất trong lịch sử [[National Football League|NFL]].]]Hàng tiền vệ tấn công của giải [[National Football League|NFL]] có chiều cao và cân nặng trung bình là 1,95 mét và 141 kg.
 
* '''Nhóm kỹ năng:''' Nhóm kỹ năng (Skill positions), là nhóm cầu thủ thường chịu trách nhiệm ''ghi điểm'' trên sân bao gồm Tiền đạo (Wide receiver), Trung vệ chạy (Running back), Trung vệ đuôi (Tight end), và Hậu vệ (Full back). Các cầu thủ này tham gia tấn công bằng cách nhận bóng từ trung phong rồi chạy (hậu vệ, trung vệ chạy), hoặc bắt bóng ném từ Trung phong rồi chạy (tất cả vị trí). Vị trí Trung phong cũng thuộc nhóm này vì cầu thủ Trung phong có quyền cầm bóng chạy và ghi điểm.
*'''Trung phong:''' Vị trí Trung phong (Quarterback) thường được ví là cầu thủ quan trọng nhất trên đội tấn công nói riêng, và toàn đội bóng nói chung. Trung phong giữ vị trí thủ quân vì anh nắm quyền phân phối bóng trong trận đấu bằng cách '''ném bóng''' (cho nhóm kỹ năng) hoặc giao bóng ("''Handing-off''") cho trung vệ chạy. Người trung phong luôn đứng sau Tiền vệ trung tâm để nhận bóng, ''khoảng cách'' giữa anh và người giao bóng tùy thuộc vào nét đặc trưng của từng đội hình chiến thuật.
 
Để chơi vị trí Trung phong, cầu thủ cần có tầm nhìn kiến tạo tốt, đường ném chuẩn xác và tố chất lãnh đạo.
 
=== 2. Đội phòng ngự (Defense)  ===
<u>Gồm các Vị trí:</u>
[[Tập tin:Jeremi Johnson and Ray Lewis.jpg|nhỏ|Trung vệ Phòng ngự Ray Lewis của đội Baltimore Ravens đốn ngã một cầu thủ của đội Cincinnati Bengals.]]
 
Defensive End (DE): Tiền vệ Phòng ngự đuôi (2 người)
 
Dòng 64:
* '''Hậu vệ phòng ngự:'''
* '''Đội hình phòng ngự:''' Base 3-4, 4-3; Nickel 2-4-'''5''', 3-3-'''5''', 4-2-'''5'''; Dime 4-1-'''6''', 2-3-'''6'''..., số in đậm ám chỉ số lượng hậu vệ phòng ngự
 
<br />
 
=== '''3. Đội hỗn hợp (Special team)'''   ===
Hàng 82 ⟶ 80:
Kick/Punt Returner (KR/PR)
 
<br />
=== Luật Chơi ===
 
=== Luật Chơi ===
Một đội chỉ ghi điểm khi cầu thủ của đội đó đặt được quả bóng vào phía sau đường biên ngang của phần sân đối phương, hay còn gọi là đường biên ghi bàn (goal line), là được tính điểm.Cách tính điểm như sau đưa bóng vào khu vực vùng cấm địa (touchdown) và đặt nó vào phía sau goal line sẽ được 6 điểm, sau đó đá vào cầu môn từ khoảng cách 3 yard sẽ được thêm 1 điểm hoặc làm 1 cú tuochdown từ khoảng cách 3 yard sẽ được 2 điểm. Cú đá phạt thành công được 3 điểm khi quả bóng chui qua hai cột đứng vào cao hơn xà ngang.cầu thủ lần lượt nắm quyền tấn công và phòng ngự. Đội tấn công được thực hiện 4 lượt xuống bóng để tiến lên khoảng cách 10 yard. Nếu không ghi được điểm trong đợt tấn công đó thì đến lượt đội kia có bóng. Mỗi lần thay đổi quyền tấn công, cả 22 cầu thủ của hai đội sẽ rời sân thay người. Đội bị mất bóng sẽ thay toàn bộ cầu thủ chuyên phòng ngự, còn đội phòng ngự trước đó sẽ thay bằng đội hình tấn công.