|
CCC
{{Bảng tóm tắt đảo
<!--Tên, hình-->
| tên = Shetland<br />''Sealtainn''
| Lá cờ = Flag of Shetland.svg
| Huy hiệu =
| liên kết tên gốc =
| tên gốc =
| tên hình = Shetland UK location map.svg
| chú thích hình = Vị trí tại Scotland
<!--Địa lí-->
| bản đồ ranh giới =
| vị trí =
| tọa độ =
| quần đảo =
| tổng số đảo =
| đảo lớn =
| diện tích ={{convert|1468|km2|sqmi|abbr=on}}
| chiều dài =
| chiều rộng =
| đường bờ biển =
| núi cao nhất =
| độ cao =
<!--Quốc gia-->
| quốc gia = Scotland
| khu vực hành chính quốc gia =
| thành phố lớn nhất =
| dân số của thành phố lớn nhất =
<!--Nhân khẩu học-->
| dân số =22.400 người
| dân số tính đến năm =2005
| mật độ = 15 người/km²
| dân tộc =
}}
{{Coord|60.3038|-1.2689|display=title|region:GB-ZET_type:isle}}
'''Shetland''' (từ [[tiếng Scots Shetland]]: ''{{lang|ang|Ȝetland}}''; {{lang-gd|Sealtainn}}) là một [[quần đảo]] tại [[Scotland]] nằm tại phía bắc và đông của đất liền [[Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland|Anh Quốc]]. Quần đảo nằm cách {{convert|80|km|mi|abbr=on}} về phía đông bắc của [[Orkney]] và cách {{convert|280|km|mi|abbr=on}} về phía đông nam của [[Quần đảo Faroe]] và góp phần hình thành sự phân chia giữa [[Đại Tây Dương]] ở phía tây và [[Biển Bắc]] ở phía đông. Tổng diện tích của quần đảo là {{convert|1468|km2|sqmi|abbr=on}}<ref name=SIC4>Shetland Islands Council (2010) p. 4</ref> và tổng dân số năm 2009 là 22.210 người.<ref name=SIC9>Shetland Islands Council (2010) p. 9</ref> và hình thành nên khu vực bầu cử Shetland của [[Nghị viện Scotland]], Shetland cũng là một trong 32 [[khu vực hội đồng]] của Scotland; trung tâm hành chính của quần đảo là [[Lerwick]], đây đồng thời cũng là thị trấn duy nhất của Shetland.
Hòn đảo lớn nhất được gọi là "[[Mainland, Shetland|Mainland]]", có diện tích {{convert|967|km2|sqmi|abbr=on}} và trở thành [[Danh sách đảo của Scotland|đảo lớn thứ ba]] tại Scotland<ref>Haswell-Smith (2004) p. 406</ref> và [[Danh sách đảo của quần đảo Anh|đảo lớn thứ năm]] của [[quần đảo Anh]]. Thêm vào đó là 15 đảo có cư dân. Quần đảo có [[khí hậu đại dương]], địa chất phức tạp, bờ biển gồ ghề và nhiều ngọn đồi thấp.
Con người đã sinh sống trên quần đảo từ thời kỳ [[Đồ đá giữa]], và các tài liệu tham khảo bằng văn bản về quần đảo đã xuất hiện từ thời kỳ [[La Mã cổ đại]]. Giai đoạn [[Tiền kỳ Trung cổ]], quần đảo bị [[người Norse]] chi phối (tức [[Na Uy]] ngày nay) và quần đảo đã không phải là một phần của Scotland cho đến thế kỷ 15. Khi Shetland trở thành một phần của [[Vương quốc Anh (1707-1801)|Vương quốc Anh]] vào năm 1707, thương mại với Bắc Âu giảm, mặc dù ngư nghiệp vẫn tiếp tục là một lĩnh vực quan trọng trong nền kinh tế cho đến tận ngày nay. Ngày nay, quần đảo là một phần của Anh Quốc, việc tìm ra [[dầu Biển Bắc]] vào thập niên 1970 đã làng tăng đáng kể thu nhập, việc làm và dịch vụ công của Shetland.
Cách sống của cư dân địa phương phản ánh sự hòa trộn di sản Na Uy và Scottland bao gồm lễ hội lửa [[Up Helly Aa]], và một truyền thống âm nhạc mạnh mẽ, đặc biệt là phong cách chơi violon truyền thống. Quần đảo cũng sản sinh ra nhiều nhà văn và nhà thơ, nhiều người trong số họ sử dụng phương ngữ Shetland. Có một vài khu vực được lập để bảo vệ các loài động thực vật địa phương, như những điểm làm tổ của chim biển.
== Thư viện ảnh ==
<gallery>
Tập tin:Broch of Mousa - geograph.org.uk - 2800.jpg|Broch Mousa
Tập tin:Jarlshof 20080821 - aisled roundhouse and broch.jpg|Broch at Jarlshof
Tập tin:Beryl alpha from air.jpg|Dàn khoan dầu ngoài khơi Shetland
Tập tin:Leirvick.shetland.4.jpg|Leirvich
Tập tin:The road leading into Isbister, Whalsay - geograph.org.uk - 100912.jpg|Một khu định cư
</gallery>
== Tham khảo ==
{{Tham khảo}}
=== Tham khảo chung ===
{{Refbegin|30em}}
* Armit, I. (2003) ''Towers in the North: The Brochs of Scotland'', Stroud. Tempus. ISBN 0752419323
* Ballin Smith, B. and Banks, I. (eds) (2002) ''In the Shadow of the Brochs, the Iron Age in Scotland''. Stroud. Tempus. ISBN 075242517X
* Barrett, James H. "The Norse in Scotland" in Brink, Stefan (ed) (2008) ''The Viking World''. Abingdon. Routledge. ISBN 0415333156
* Clapperton, Chalmers M. (ed.) (1983) ''Scotland: A New Study''. Newton Abbott. David & Charles.
* Gillen, Con (2003) ''Geology and landscapes of Scotland''. Harpenden. Terra Publishing. ISBN 1903544092
* Graham-Campbell, James (1999) ''Cultural Atlas of the Viking World''. Facts On File. ISBN 0816030049
* Fleming, Andrew (2005) ''St. Kilda and the Wider World: Tales of an Iconic Island''. Windgather Press ISBN 1905119003
* Gammeltoft, Peder (2010) "[http://www.medievalists.net/2011/01/18/shetland-and-orkney-island-names-%E2%80%93-a-dynamic-group/ Shetland and Orkney Island-Names – A Dynamic Group]". ''Northern Lights, Northern Words''. Selected Papers from the FRLSU Conference, Kirkwall 2009, edited by Robert McColl Millar.
* General Register Office for Scotland (ngày 28 tháng 11 năm 2003) ''[http://www.gro-scotland.gov.uk/census/censushm/occpapers/occasional-paper-10.html Occasional Paper No 10: Statistics for Inhabited Islands]''. Truy cập 22 Jan 2011.
* {{Haswell-Smith}}
* [[James Hunter (historian)|Hunter, James]] (2000) ''Last of the Free: A History of the Highlands and Islands of Scotland''. Edinburgh. Mainstream. ISBN 1840183764
* Jones, Charles (ed.) (1997) ''The Edinburgh history of the Scots language''. Edinburgh University Press. ISBN 0748607544
* Keay, J. & Keay, J. (1994) ''Collins Encyclopaedia of Scotland''. London. HarperCollins. ISBN 0002550822
* Noble, Gordon; Poller, Tessa & Verrill, Lucy (2008) ''Scottish Odysseys: The Archaeology of Islands''. Stroud. Tempus. ISBN 9780752441689
* Omand, Donald (ed.) (2003) ''The Orkney Book''. Edinburgh. Birlinn. ISBN 1841582549
* Nicolson, James R. (1972) ''Shetland''. Newton Abbott. David & Charles.
* Sandnes, Berit (2003) ''[http://www.spns.org.uk/Starafjall.pdf From Starafjall to Starling Hill: An investigation of the formation and development of Old Norse place-names in Orkney]''. (pdf) Doctoral Dissertation, NTU Trondheim.
* Schei, Liv Kjørsvik (2006) ''The Shetland Isles''. Grantown-on-Spey. Colin Baxter Photography. ISBN 9781841073309
* [[Scottish Natural Heritage]] (2008) ''The Story of Hermaness National Nature Reserve''. Lerwick.
* Shetland Islands Council (2005) [http://www.shetland.gov.uk/council/documents/sins2005.pdf "Shetland In Statistics 2005"]. (pdf) Economic Development Unit. Lerwick. Truy cập 19 Mar 2011.
* Shetland Islands Council (2010) [http://www.shetland.gov.uk/ "Shetland in Statistics 2010"] (pdf) Economic Development Unit. Lerwick. Truy cập ngày 6 tháng 3 năm 2011.
* Thomson, William P. L. (2008) ''The New History of Orkney''. Edinburgh. Birlinn. ISBN 9781841586960
* Turner, Val (1998) ''Ancient Shetland''. London. B. T. Batsford/Historic Scotland. ISBN 0713480009
* [[William J. Watson|Watson, William J.]] (1994) ''The Celtic Place-Names of Scotland''. Edinburgh. Birlinn. ISBN 1841583235. First published 1926.
{{Refend}}
== Liên kết ngoài ==
{{thể loại Commons|Shetland}}
*{{dmoz|Regional/Europe/United_Kingdom/Scotland/Shetland_Islands}}
*[http://www.shetland.gov.uk/ Shetland Islands Council]
*[http://www.shetlandtourism.com/ ShetlandTourism.com]
*[http://visit.shetland.org Visit.Shetland.org]
*[http://shetlopedia.com/Main_Page Shetlopedia.com - The Shetland Encyclopedia that anyone can edit]
*[http://www.hie.co.uk/common/handlers/download-document.ashx?id=da147745-a041-4eb8-b0be-e0499461465d HIE Area Profile - Shetland] (pdf file) from [[Highlands and Islands Enterprise]]
*[http://www.shetlink.com/ Shetlink - Shetland's Online Community]
*[http://www.shetlanddictionary.com/ ShetlandDictionary.com - Online Shetland Dictionary]
*[http://ssa.nls.uk/search.cfm?search_term=shetland&search_fields=2&search_join_type=AND&search_fuzzy=no&subject=&location=&personality=&genre=&series=&fiction=&colour=&sound=&year_from=&year_to=&decade=&videos_only=1&search_mode=Advanced&submit=Search+%3E%3E%3E National Library of Scotland: Scottish Screen Archive] (selection of archive films about Shetland)
*[http://www.undiscoveredscotland.co.uk/areashet/index.html Undiscovered Scotland - Shetland Islands]
{{wikivoyage|Scotland}}
{{Hành chính Scotland}}
[[Thể loại:Shetland| ]]
[[Thể loại:Khu vực hội đồng của Scotland]]
[[Thể loại:Cựu thuộc địa Đan Mạch]]
[[Thể loại:Cựu thuộc địa Na Uy]]
[[Thể loại:Highlands và Islands]]
[[Thể loại:Quần đảo Bắc]]
[[Thể loại:Đế quốc Na Uy]]
[[Thể loại:Quần đảo Đại Tây Dương]]
[[Thể loại:Quần đảo Scotland]]
[[Thể loại:Hạt của Scotland]]
[[Thể loại:Khu vực lieutenancy của Scotland]]
[[Thể loại:Hạt của Vương quốc Liên hiệp Anh (1801-1922)]]
[[Thể loại:Khu vực danh lam thắng cảnh quốc gia Scotland]]
| 