Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Xúp”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Đã lùi lại sửa đổi 61482736 của Đức Anh (thảo luận)
Thẻ: Lùi sửa
Dòng 1:
[[Tập tin:Bramboračka 022.jpg|nhỏ|250px|Xúp khoai tây được bày trong đĩa sâu lòng]]
'''Xúp''' (bắt nguồn từ tiếng Pháp ''soupe'' /sup/),<ref>Milton E. Barker, [http://rilca.mahidol.ac.th/e-resources/documents/05-MonKhmer/3/barker1969phonological.pdf The Phonological Adaptation of French Loanwords in Vietnamese], Mon-Khmer Studies Journal, 1969.</ref><ref>
Hoàng Phê, ''Từ điển chính tả'', Nhà xuất bản Đà Nẵng, Trung tâm từ điển học, 1995. Trang 390.</ref> hay còn viếtgọi là '''súp''',<ref>{{chú thích web | url = https://books.google.com.vn/books?id=pBK27tq4P8kC&pg=PA170&dq=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&hl=vi&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&f=false | tiêu đề = Vietnamese phrasebook -anglais- | author = | ngày = | ngày truy cập = 27 tháng 1 năm 2016 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{chú thích web | url = https://books.google.com.vn/books?id=D62xGaZpmygC&pg=PA310&dq=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&hl=vi&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&f=false | tiêu đề = Tuttle Compact Vietnamese Dictionary | author = | ngày = | ngày truy cập = 27 tháng 1 năm 2016 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{chú thích web | url = https://books.google.com.vn/books?id=snhkAAAAMAAJ&q=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&dq=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&hl=vi&sa=X&redir_esc=y | tiêu đề = Vietnamese phrase book | author = | ngày = | ngày truy cập = 27 tháng 1 năm 2016 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{chú thích web | url = https://books.google.com.vn/books?id=e95-AAAAMAAJ&q=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&dq=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22&hl=vi&sa=X&redir_esc=y | tiêu đề = Từ điển Anh Việt | author = | ngày = | ngày truy cập = 27 tháng 1 năm 2016 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{chú thích web | url = https://books.google.com.vn/books?id=zbxGCgAAQBAJ&pg=PA278&dq=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22%2B%22vietnamese%22&hl=vi&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22%2B%22vietnamese%22&f=false | tiêu đề = Tuttle Concise Vietnamese Dictionary | author = | ngày = | ngày truy cập = 27 tháng 1 năm 2016 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{chú thích web | url = https://books.google.com.vn/books?id=wfW4AAAAIAAJ&q=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22%2B%22vietnamese%22&dq=%22s%C3%BAp%22%2B%22soup%22%2B%22vietnamese%22&hl=vi&sa=X&redir_esc=y | tiêu đề = Easy Vietnamese | author = | ngày = | ngày truy cập = 27 tháng 1 năm 2016 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref> là [[món ăn]] có dạng thứ nhất là lỏng như canh, thứ hai là dạng sánh sệt<ref>Phan Canh, ''Từ điển tiếng Việt'', Nhà xuất bản Mũi Cà Mau, 1997, trang 1281.</ref> [[ẩm thực châu Âu|kiểu Âu]], được làm bằng nhiều nguyên liệu kết hợp với nhau như [[thịt]], [[cá]] và [[rau]], [[đậu]]<ref>''Từ điển tiếng Việt'', Viện Khoa học xã hội Việt Nam-Viện Ngôn ngữ học, Trung tâm từ điển ngôn ngữ, Hà Nội Việt Nam 1992, trang 1139.</ref><ref>Văn Tân, Nguyễn Văn Đạm (chỉnh lý và bổ sung), ''Từ điển tiếng Việt'', Nhà xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội 1977, trang 888.</ref>, [[trái cây]], [[nước]] hoặc các [[chất lỏng]] khác, có thêm gia vị, thường ăn vào đầu bữa cơm kiểu Âu<ref>GS. Nguyễn Lân, ''Từ điển từ và ngữ Việt Nam'', Nhà xuất bản Tổng hợp Tp.Hồ Chí Minh, 2002, trang 2015.</ref> như một [[món khai vị]]<ref>Hoàng Phê (chủ biên), ''Từ điển tiếng Việt'', Trung tâm từ điển học - Vietlex, Nhà xuất bản Đà Nẵng-Trung tâm từ điển học, 2007.</ref> hay [[bữa sáng|bữa điểm tâm]].
 
[[File:Egg drop soup (1).jpg|thumb|Xúp trứng của Trung Quốc]]
Dòng 17:
 
Ở Mỹ, cuốn sách dạy nấu ăn thuộc địa đầu tiên được xuất bản bởi William Park ở Williamsburg, Virginia, vào năm 1742, dựa trên cuốn sách "The Houseeat House House" của Eliza Smith; hoặc Đồng hành của quý bà thành đạt, và nó bao gồm một số công thức nấu xúp và bánh quy. Một cuốn sách nấu ăn năm 1772, Người nội trợ đạm bạc, chứa toàn bộ một chương về chủ đề này. Nấu ăn tiếng Anh thống trị nấu ăn thuộc địa sớm; nhưng khi những người nhập cư mới đến từ các quốc gia khác, các món xúp quốc gia khác đã trở nên phổ biến. Đặc biệt, những người nhập cư Đức sống ở Pennsylvania nổi tiếng với món xúp khoai tây của họ. Năm 1794, Jean Baptiste Gilbert Payplat dis Julien, một người tị nạn từ Cách mạng Pháp, đã mở một cơ sở ăn uống ở Boston có tên là "Người phục hồi", và được gọi là "Hoàng tử Xúp". Cuốn sách nhỏ nấu ăn đầu tiên của Mỹ dành riêng cho công thức nấu xúp được viết vào năm 1882 bởi Emma Ewing: Soup and Soup Making.
 
==Chế biến==
Cho các loại [[rau]] [[củ]] lâu chín vào nấu trước, sau đó là các loại rau nhanh chín hơn. Tránh nấu rau quá nhừ sẽ mất dưỡng chất và kém ngon. Các loại rau củ như [[cà rốt]], [[khoai tây]], [[su hào]] cần nấu lâu hơn và có thể xào trước sơ qua với ít [[dầu]] hoặc [[bơ]]. Rau củ tươi sẽ làm nước xúp có vị ngọt tự nhiên. Có thể cho thêm vào xúp ít [[sữa]] béo hoặc [[kem tươi]] để xúp có vị ngậy và ngon hơn.
 
Xúp nóng có thêm đặc trưng bởi sự nóng sốt của thức ăn tạo và nước dùng. Theo truyền thống, người Pháp chia xúp làm 2 nhóm chính: xúp loãng và xúp sệt (đặc), dựa trên thành phần nước dùng và nước canh thịt. Xúp tương tự như các món hầm, và trong một số trường hợp có thể không có một sự phân biệt rõ ràng giữa hai món ăn này. Tuy nhiên, xúp thường có nhiều chất lỏng hơn so với các món hầm. Xúp cũng có tính chất tương tự với [[canh]] hay [[cháo]] của người châu Á.
 
[[Nước dùng]] dùng để chế biến xúp đặc còn nước canh thịt lại để dùng để nấu món xúp loãng (gọi là xúp loãng nhưng món ăn này không khác gì những món canh nấu với nước thịt ở [[Việt Nam]]). Các nguyên liệu để nấu xúp loãng luôn được thái lớn hoặc để nguyên, đồng thời xúp luôn giữ được độ loãng. Khác với xúp loãng, người Pháp quan tâm nhiều hơn đến xúp đặc bởi loại xúp này rất bổ dưỡng nhờ những nguyên liệu được chọn lọc và xay nhuyễn, khi chế biến xong thì những món xúp có dạng sền sệt nên được gọi là xúp đặc.<ref name=autogenerated1 /> Xúp đặc được phân loại phụ thuộc vào những nguyên liệu được sử dụng. Ngoài những thành phần chính đặc trưng cho mỗi loại xúp đặc còn có gạo và bột các loại.<ref name=autogenerated1 />
 
== Một số loại xúp ==