Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thái bình La Mã”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Thay tập tin Augusto_30aC_-_6dC_55%CS_jpg.JPG bằng tập tin Impero_romano_sotto_Ottaviano_Augusto_30aC_-_6dC.jpg (được thay thế bởi CommonsDelinker vì lí do: File renamed: double file-extension)
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 2:
[[Tập tin:Impero romano sotto Ottaviano Augusto 30aC - 6dC.jpg|nhỏ|400px|Lãnh thổ Đế quốc La Mã dưới thời Augustus. Phần màu vàng là lãnh thổ của nền Cộng hòa vào năm 31 trước [[Công Nguyên|Công nguyên]], trong khi phần màu xanh là những vùng đất dần dần bị chinh phạt dưới thời trị vì của Augustus, và các khu vực màu tím là các nước [[chư hầu]].]]
 
'''Thái bình La Mã''', còn gọi là '''Hòa bình La Mã'''<ref>[http://suckhoedoisong.vn/2008917164920690p0c19/chien-tranh-khong-do-mau-o-the-ky-21.htm Chiến tranh không đổ máu ở thế kỷ 21]</ref> ([[latinh|tiếng Latinh]]: '''''Pax Romana''''') là một thời kỳ lâu dài khi [[Đế quốc La Mã]] tương đối hòa bình và [[quân đội]] ít bành trướng trong các [[thế kỷ 1]] và [[thế kỷ 2|2]]. Do [[Hoàng đế]] [[Augustus]] đã mở nền thái bình, đôi khi đây được gọi là '''Thái bình Augustus''' (''Pax Augusta''). Nền thái bình kéo dài khoảng 207 năm (từ năm 27 trước [[Công Nguyên|Công nguyên]] cho đến năm 180).<ref>{{Chú thích web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/447447/Pax-Romana |tiêu đề=Pax Romana |nhà xuất bản=Britannica Online Encyclopedia}}</ref> Dù Augustus là người mở nền thái bình, Quân đội La Mã liên tiếp phải chinh chiến với các bộ tộc ở biên cương dưới thời ông<ref>John Powell, ''Magill's Guide to Military History: Peq-Tri'', trang 1515</ref>. Nhiều sử gia coi nền thái bình ấy và sự thịnh vượng mà nó đem lại là những lợi ích chủ yếu của [[chính phủ|chính quyền]] La Mã buổi ấy. Những lợi ích này đặc biệt đáng kể trong giai đoạn "[[Năm vị hoàng đế anh minh]]". Các hoàng đế này ưu đãi các tầng lớp thống trị, hợp lực với Viện Nguyên lão, giữ yên Đế quốc,… <ref>Jackson J. Spielvogel, [http://books.google.com.vn/books?id=zF33VN0pGqwC&pg=PT188&dq=%22pax+romana%22#v=onepage&q=%22pax%20romana%22&f=false ''Western Civilization: To 1715''], Cengage Learning, 01-01-[[2011]]. ISBN 1-111-34212-1.</ref>
 
== Khởi thủy của thuật ngữ ==
Nền Thái bình La Mã mở đầu với sự lên ngôi của Hoàng đế Augustus vào năm 27 trước Công nguyên đánh dấu sự kết thúc của nền [[Cộng hòa La Mã]] cùng với những [[Khủng hoảng của Cộng hòa La Mã|cuộc nội chiến cuối cùng của nó]] và kéo dài đến năm [[180]] khi Hoàng đế [[Marcus Aurelius]] qua đời. Từ ''pax'' trong tiếng Latinh, thường được dịch là "hòa bình," cũng mang nghĩa là "Hiệp ước" hoặc "hòa thuận."
 
Ghi chép đầu tiên về ''Pax Romana'' xuất hiện trong một ghi chép của [[Seneca]] năm 55 CN.<ref>{{chú thích sách|author=Ali Parchami|title=Hegemonic Peace and Empire: The Pax Romana, Britannica and Americana|url=https://books.google.com/books?id=Pwt6AgAAQBAJ&pg=PA25|year=2009|publisher=Routledge|isbn=978-1-134-00704-2|page=25}}</ref>
Khái niệm ''Thái bình La Mã'' được [[Edward Gibbon]] miêu tả lần đầu tiên trong Chương 2 của tác phẩm "[[Lịch sử suy tàn và sụp đổ của Đế quốc La Mã]]" (''The Decline and Fall of the Roman Empire'').
 
== Chú thích ==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Thái_bình_La_Mã”