Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Từ Thánh Quang Hiến Hoàng hậu”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 31:
}}
 
'''Từ Thánh Quang Hiến Tào Hoàng hậu''' ([[chữ Hán]]: 慈聖光獻曹皇后, [[1016]] - [[16 tháng 11]], [[1079]]), còn gọi '''Từ Thánh Tào Thái hậu''' (慈聖曹太后) hay '''Từ Thánh hậu''' (慈聖后), là [[Hoàng hậu]] thứ hai của [[Tống Nhân Tông]] Triệu Trinh.
 
Tuy tại ngôi Hoàng hậu hơn 28 năm nhưng bà không sinh cho Tống Nhân Tông bất kỳ người con nào. Bà trở thành [[Hoàng thái hậu]] [[nhiếp chính]] dưới thời [[Tống Anh Tông]] Triệu Thự và trở thành [[Thái hoàng thái hậu]] đầu tiên của [[nhà Tống]] dưới thời [[Tống Thần Tông]] Triệu Húc, nắm hết quyền lực tối cao, trở thành vị Hậu cung xưng Chế thứ hai sau [[Chương Hiến Minh Túc hoàng hậu]]. Thời Tống Thần Tông có trọng dụng [[Vương An Thạch]] và [''"Biến pháp"''; 變法], luận cải cách chính trị và cả quy chế tổ tông.
 
Trong lịch sử triều Tống, Tào hậu cùng cháu gái là [[Tuyên Nhân Thánh Liệt hoàng hậu|Cao Thái hậu]], sinh mẫu của Tống Thần Tông, chính là những người đứng đầu phái phản đối với lập trường không thể tùy tiện thay đổi điển chế. Tuy nắm giữ quyền lực nhiếp chính, phạm vào đại kị của nữ giới (hậu cung không can chính), nhưng Tào hậu vẫn được xem như một [''"Hiền hậu"''] của triều Tống, cùng Cao hậu về sau được xưng tụng là bậc nữ lưu kiệt xuất.
 
== Tiểu sử ==
Dòng 45:
Cùng năm, Hoàng hậu đầu tiên của Tống Nhân Tông là [[Quách hoàng hậu (Tống Nhân Tông)|Quách hoàng hậu]] bị phế, thiên cư tại Trường Ninh cung. Năm đó Tào thị 18 tuổi, được [[Dương Thục phi (Tống Chân Tông)|Chương Huệ Thái hậu]] nhìn trúng mà phụng chiếu nhập cung phối ngẫu với danh phận chính thất<ref>《宋人轶事汇编》:章惠太后亦逐杨、尚二美人而立曹后。</ref>. Sang năm sau, tức Cảnh Hữu nguyên niên ([[1034]]), [[tháng 9]], chính thức sách lập Tào thị làm Kế hậu.
 
Tào Hoàng hậu tinh thông kim cổ, đoan trang huệ hạ, có mẫu nghi chi phong lại đức hạnh hiền nhân. Tuy nhiên, dung mạo bà không đặc biệt xuất chúng, khiến một người trọng mỹ nữ như Tống Nhân Tông không vừasủng ýái. Tống Nhân Tông khivề nàysau rấtchuyên sủng ái [[Trương Quý phi (Tống Nhân Tông)|Trương Mỹ nhân]], nên khiến Trương thị được đà lấn tới.
 
== Phong độ mẫu nghi ==
Dòng 51:
Năm Khánh Lịch thứ 8 ([[1048]]), [[tháng giêng]], xảy ra [[Ninh Thọ cung sự biến]] (坤寧宮事變). Khi ấy Tống Nhân Tông đang chuẩn bị bày biện hoa đăng, gặp binh lính vệ từ đâu đến xông vào tẩm cung. Tào hậu đương phụng dưỡng Hoàng đế, nghe nói biến loạn, lập tức khuyên can Hoàng đế lánh đi. Sau, Tào hậu mệnh Đô tri [[Vương Thủ Trung]] (王守忠) mang binh vào cung bình loạn. Mãi sau, loạn binh đánh ụp trước cửa điện, chém giết Thái giám và cưỡng đoạt Cung nữ, Nhân Tông toan muốn ụp ra trước điện mấy lần, đều do Tào hậu cản lại. Loạn binh vây khốn suốt cả một đêm. Hễ khi Thái giám thụ lệnh ra điện truyền đạt thông tin, Tào hậu đều tự tay cắt một đoạn tóc của họ, nói:''"Ngày mai luận công hành thưởng, hãy lấy tóc làm chứng!"''. Bởi vậy, mọi người đều tranh tiên xuất lực, loạn binh thực mau bị tiêu diệt<ref>《宋史·卷二百四十二·列傳第一·后妃上·慈聖光獻曹皇后传》: 慶曆八年閏正月,帝將以望夕再張燈,后諫止。后三日,衛卒數人作亂,夜趙屋叩寢殿。后方侍帝,聞變遽起。帝欲出,后閉閤擁持,趣呼都知王守忠使引兵入。賊傷宮嬪殿下,聲徹帝所,宦者以乳嫗歐小女子始奏,后叱之曰:「賊在近殺人,敢妄言耶!」后度賊必縱火,陰遣人挈水踵其后,果舉炬焚簾,水隨滅之。是夕,所遣宦侍,后皆親剪其發,諭之曰:「明日行賞,用是為驗。」故爭盡死力,賊即禽滅。</ref>.
 
Nhưng sự hi sinh và bản lĩnh này của Tào hậu không được Nhân Tông tưởng thưởng. Khi ấy, Trương mỹMỹ nhân cũng vừa kịp đến cứu giá, lại lấy thân mình bảo vệ Hoàng đế, khiến Nhân Tông cảm động. Sang ngày hôm sau, Nhân Tông ngự điện, đặc biệt khen thưởng Trương thị, đại thần là [[Hạ Tủng]] (夏竦) kiến nghị nên trọng thể thưởng cho Trương thị, nhưng [[Trương Phương Bình]] (张方平) bất đồng ý kiến, bèn nói lại với [[Trần Chấp Trung]] (陳執中) rằng:''"Ngày xưa, [[Phùng Viện|Phùng Tiệp dư]] chắn gấu, cũng chưa từng nghe đặc thù khen thưởng. Hơn nữa đã có Hoàng hậu lại tôn sùng Quý phi, xưa nay không có đạo lý này. Nay ông tâu xin trọng thưởng Quý phi, tất thiên hạ sẽ dồn vào ông mà chỉ trích!"''. Trần Chấp Trung sợ hãi mà không tấu hùa theo. [[Tháng 10]] năm ấy, Trương thị được Nhân Tông thăng vị làm [[Quý phi]]<ref>《宋史》张方平传:禁中卫卒夜变,帝旦语二府,奖张贵妃扈跸功。夏竦即倡言:“当求所以尊异之礼。”方平闻之,谓陈执中曰:“汉冯婕妤身当猛兽,不闻有所尊异;且皇后在而尊贵妃,古无是事。果行之,天下之责,将萃于公矣。”执中瞿然而罢。</ref>.
 
SauVề sau, Gián quan [[Vương Chí (Bắc Tống)|Vương Chí]] (王贄) là phe của Hạ Tủng hư hư thực thực sâng sớ, ngầm nói Tào hậu là chủ mưu thực sự của cung biến đêm ấy. Tuy nhiên, [[Ngự sử đài]] nhanh chóng dâng sớ phản bác, cho rằng việc này phát triển quái dị, đủ loại dấu hiệu biểu hiện có người muốn đem việc này dẫn đường ám hại Hoàng hậu, hòng câu kết đem lập Trương thị làm Hoàng hậu. TuyMặc dù sủng ái Trương thị, nhưng trước sự kiện này Nhân Tông cũng không đến mức u mê, nghi kị. Tào Hoàng hậu. Tào hậuthế vẫn bảo toàn được Hậungôi vị. Tuy vậy, trong lòng Nhân Tông vẫn có chút nghi kị với Tào hậu.
 
Nhưng mà Tống Nhân Tông đối với Tào hậu vẫn hết sức nghi kị. Khoảng năm Gia Hữu nguyên niên ([[1056]]), Nhân Tông bệnh nặng, thần trí không rõ, trong miệng thế nhưng hô to:''"Hoàng hậu cùng Trương Mậu Tắc mưu việc đại nghịch!"''. Nội thị [[Trương Mậu Tắc]] (张茂则) vốn là Thái giám cũ trong cung, nghe Nhân Tông lẩm bẩm mà sợ tái xanh cả mặt, thiếu điều tự sát, may có người ngăn cản kịp thời. Tể tướng [[Văn Ngạn Bác]] (文彦博) khuyên:''"Hoàng thượng có bệnh nên nói mê sảng thôi, ngươi hà tất phải làm ra cái bộ dạng này?! Ngươi mà chết, thì Hoàng hậu biết làm sao?"''. Trương Mậu Tắc nghe vậy, mặc dù rất sợ sệt nhưng vẫn hầu hạ Nhân Tông như cũ. Tuy nhiên, vụ việc này càng khiếnRiêng Tào hậu thì không thể tùy tiện ở trước mặt Nhân Tông thị phụng nữa<ref>《续资治通鉴长编·卷一百八十二》:上自禁中大呼而出,曰:「皇后与张茂则谋大逆。」语极纷错。宫人扶侍者皆随上而出,谓彦博等曰:「相公且为天子肆赦消灾。」彦博等退,始议降赦。茂则,内侍也,上素不之喜,闻上语即自缢,左右救解,不死。彦博召茂则责之曰:「天子有疾,谵语尔,汝何遽如是!汝若死,使中宫何所自容耶?」戒令常侍上左右,无得辄离。皇后以是亦不敢辄至上前。</ref>.
 
=== Cẩn thận khoan dung ===
Tống Nhân Tông sủng ái Trương quýQuý phi, sau sự kiện Ninh Thọ cung,. Trương thị càng thụ sủng, được không ít người trong cung nịnh bợ. Chứng kiến Trương quýQuý phi đắctrở sủngnên bá đạo, Tào hậu lại không hề tínhmảy toánmay so đo. Hằng ngày bà cùng [[phi tần]] trong cung điều phối quản lý lương thực, trồng dâu nuôi tằm mà không mấy khi tranh chấp với sủng phi Trương thị này. Chính vì vậy mà dù sủng ái Trương quýQuý phi, Nhân Tông vẫn rất tôn trọng Hoàng hậu.
 
Sau sự biến Ninh Thọ cung, phát hiện một nội tỳ của Tào Hoàng hậu bị phát hiện tư thông với một lính vệ trong cơn binh loạn. Dù là người thân thiết, Tào hậu vẫn ántuân theothủ lệcung quy quyết định tiến hành xử tử. Cùng đường, vị nội tỳ nàyđành chạy đến trướcchỗ Trương quýQuý phi đang đắc sủngđể cầu tình, rồi. Trương quýQuý phi nói lại nói lênvới Nhân Tông, khiếnnên Nhân Tông đặc biệt ân xá. Tào hậu biết được, mặc trang phục nghiêm chính đến tẩm điện của Nhân Tông, thỉnh cầu xử tội nội tỳ theo đúng quy chế đặt ra, cũngcòn nói:''"Không như vậy, còn gì là luật pháp?!"''. Nhân Tông ban bà ngồi xuống, nhưng Tào hậu vẫn không ngồi, cứ đứng như vậy biểu thị chính kiến. Nhân Tông cuối cùng cũng ban chết cho nội tỳ<ref>《宋史·卷二百四十二·列傳第一·后妃上·慈聖光獻曹皇后传》: 閤內妾與卒亂當誅,祈哀幸姬,姬言之帝,貸共死。后具衣冠見,請論如法,曰:「不如是,無以肅清禁掖。」帝命坐,后不可,立請,移數刻,卒誅之。</ref>. Thấy Tào hậu luôn nhịn mình, Trương quýQuý phi càng không kiêng dè. Việc Trương quýQuý phi thịnh sủng đã đến tai triều thần, nhiều người đã dâng tấu chỉ trích, nhưng Nhân Tông vẫn cứ là bao che, điều này càng khiến Trương quýQuý phi không nể nang, thậm chí xem thường Hoàng hậu nữara mặt. Có một lần, Trương quýQuý phi muốn dùng nghi thức Hoàng hậu xuất cung, Nhân Tông vì Trương thị mà tự đến cung Hoàng hậu, vời cho Quý phi mượn dùng. Tào hậu vẫn không oán thán, vui vẻ đáp ứng. Điều này ngược lại càng khiến Nhân Tông cảm thấy Hoàng hậu quá khoan từ, còn Trương thị thì ỷ sủng sinh kiêu, quálàm mất thể thống, nên phảiquay về nói Trương thị:''"Quốc gia đều có pháp độ, có trật tự. Khanh dùng nghi thức Hoàng hậu xuất du, là xem thường kỷ cương"''. Trương quýQuý phi đành phải khép nép từ chối<ref>《宋史·卷二百四十二·列傳第一·后妃上·慈聖光獻曹皇后传》: 張妃怙寵上僭,欲假后蓋出遊。帝使自來請,后與之,無靳色。妃喜,還以告,帝曰:「國家文物儀章,上下有秩,汝張之而出,外廷不汝置。」妃不懌而輟。</ref>.
 
Bấy giờ, Tào hậu không con, Trương quýQuý phi tuy được sủng hạnh nhưng không sinh được [[Hoàng tử]]. Cả ba Hoàng tử là [[Triệu Phưởng]] (趙昉), [[Triệu Hân]] (趙昕) và [[Triệu Hi]] (趙曦) đều chết non, Tống Nhân Tông vô tự trở thành chuyện đại sự. Tào hậu đã thuyết phục Nhân Tông chọn con trai thứ ba của Bộc An Ý vương [[Triệu Duẫn Nhượng]] là Triệu Tông Thực làm người kế vị. Đế-Hậu cho đón Tông Thực vào cung, khi đó chỉ mới 4 tuổi<ref>《宋史·卷二百四十二·列傳第一·后妃上·慈聖光獻曹皇后传》: 英宗方四歲,育禁中,后拊鞠周盡;迨入為嗣子,贊策居多。</ref>.
 
Năm Gia Hữu thứ 7 ([[1062]]), [[tháng 8]], Triệu Tông Thực đã 31 tuổi, được lập làm [[Hoàng thái tử]], ban danh là '''Triệu Thự''' (趙曙).