Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Muối ăn”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 2:
[[Tập tin:Table salt with salt shaker V1.jpg|thumb|Muối ăn]]
[[Tập tin:Salt Crystals.JPG|phải|nhỏ|Tinh thể muối.]]
'''Muối ăn''' hay trong dân gian còn gọi đơn giản là '''[[muối]]''' (tuy rằng theo đúng thuật ngữ khoa học thì không phải muối nào cũng là muối ăn) là một khoáng chất, được con người sử dụng như một thứ gia vị tra vào thức ăn. Có rất nhiều dạng muối ăn: muối thô, muối tinh, muối iốt. Đó là một chất rắn có dạng tinh thể, có màu từ trắng tới có vết của màu hồng hay xám rất nhạt, thu được từ nước biển hay các [[mỏ muối]]. Muối thu được từ nước biển có các tinh thể nhỏ hoặc lớn hơn muối mỏ. Trong tự nhiên, muối ăn bao gồm chủ yếu là [[natri clorua]] (NaCl), nhưng cũng có một ít các khoáng chất khác (khoáng chất vi lượng). Muối ăn thu từ muối mỏ có thể có màu xám hơn vì dấu vết của các khoáng chất vi lượng. Muối ăn là cần thiết cho sự sống của mọi cơ thể sống, bao gồm cả con người. Muối ăn tham gia vào việc điều chỉnh độ chứa nước của cơ thể (cân bằng lỏng). Vị của muối là một trong những [[vị cơ bản]]. Sự thèm muối có thể phát sinh do sự thiếu hụt khoáng chất vi lượng cũng như do thiếu clorua natri. Muối có thể tồn tại hàng trăm triệu năm không bị phân hủy trong môi trường bảo quản tốt.
 
Muối ăn là tối thiết cho sự sống, nhưng việc sử dụng quá mức có thể làm tăng độ nguy hiểm của các vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như bệnh [[cao huyết áp]]. Trong việc nấu ăn, muối ăn được sử dụng như là [[chất bảo quản]] cũng như là [[gia vị]].
Muối có thể tồn tại hàng trăm triệu năm không bị phân hủy trong môi trường bảo quản tốt
 
== Lịch sử ==
Khả năng bảo quản của muối là cơ sở của sự buôn bán, trao đổi giữa các nền văn minh. Nó góp phần loại bỏ sự phụ thuộc vào khả năng cung ứng [[thực phẩm]] theo [[mùa]] và cho phép [[con người]] có thể đi xa khỏi nơi cư trú mà không lo sợ thiếu thực phẩm. Vào [[thời Trung cổ]], các đoàn lữ hành cùng với khoảng 40.000 [[lạc đà]] đã đi tới 4.000 dặm xuyên qua [[Sahara]] có chở theo muối, đôi khi để trao đổi lấy [[nô lệ]].
Cho đến những năm đầu [[thế kỷ 20]], muối vẫn còn là một trong các động cơ chủ yếu của các nền kinh tế và các cuộc chiến tranh. Muối đóng một vai trò nổi bật trong việc xác định quyền lực và sự phân bổ vị trí của các [[thành phố]] lớn nhất trên thế giới. [[Timbuktu]] đã từng là một trong các thị trường muối lớn nhất. [[Liverpool]] phát triển từ một [[cảng]] nhỏ của [[Anh]] để trở thành hải cảng xuất khẩu chủ yếu đối với các loại muối mỏ được khai thác từ [[mỏ muối]] lớn [[Cheshire]] và vì thế trở thành nguồn của muối thế giới trong những năm [[thế kỷ 19]].
 
Cho đến những năm đầu [[thế kỷ 20]], muối vẫn còn là một trong các động cơ chủ yếu của các nền kinh tế và các cuộc chiến tranh. Muối đóng một vai trò nổi bật trong việc xác định quyền lực và sự phân bổ vị trí của các [[thành phố]] lớn nhất trên thế giới. [[Timbuktu]] đã từng là một trong các thị trường buôn bán muối lớn nhất. [[Liverpool]] phát triển từ một [[cảng]] nhỏ của [[Anh]] để trở thành hải cảng xuất khẩu chủ yếu đối với các loại muối mỏ được khai thác từ [[mỏ muối]] lớn [[Cheshire]] và vì thế trở thành nguồn của muối thế giới trong những năm [[thế kỷ 19]].
Muối đã tạo ra và hủy diệt các vương quốc. Các mỏ muối ở [[Ba Lan]] đã dẫn tới sự ra đời của hoàng loạt các vương quốc trong [[thế kỷ 16]], và chỉ bị tiêu diệt khi người [[Đức]] đưa ra loại muối biển (thông thường, đối với phần lớn trên thế giới, được coi là 'hơn hẳn' muối mỏ). Người [[Venezuela]] đã đánh nhau và giành thắng lợi trong cuộc chiến với người [[Genova]] về vấn đề muối. Tuy nhiên, người Genova mới là người giành thắng lợi cuối cùng. Những công dân Genova như [[Christopher Columbus]] và [[Giovanni Caboto]] đã "phá hủy" thương mại ở [[Địa Trung Hải]] bằng việc giới thiệu [[Tân Thế giới]] đối với thị trường.
 
Muối đã tạo ra và hủy diệt các vương quốc. Các mỏ muối ở [[Ba Lan]] đã dẫn tới sự ra đời của hoàng loạt các vương quốc trong [[thế kỷ 16]], và chỉ bị tiêu diệt khi người [[Đức]] đưa ra loại muối ăn làm từ nước biển (thông thường, đối với phần lớn trên thế giới, được coi là 'hơn hẳn' muối mỏ). Người [[Venezuela]] đã đánh nhau và giành thắng lợi trong cuộc chiến với người [[Genova]] về vấn đề muối. Tuy nhiên, người Genova mới là người giành thắng lợi cuối cùng. Những công dân Genova như [[Christopher Columbus]] và [[Giovanni Caboto]] đã "phá hủy" thương mại ở [[Địa Trung Hải]] bằng việc giới thiệu [[Tân Thế giới]] đối với thị trường.
 
Muối đã từng là một trong số các hàng hóa có giá trị nhất đối với loài người. Muối đã từng bị đánh thuế có lẽ từ [[thế kỷ 20]] [[TCN]] ở [[Trung Quốc]]. Trong thời kỳ [[Đế chế La Mã]], muối đôi khi được sử dụng như là [[đơn vị]] [[tiền]] tệ, và có lẽ là nguồn gốc của từ salary ("salt money"-tức tiền muối, xem dưới đây từ nguyên học). [[Cộng hòa La Mã]] và [[Đế chế La Mã]] đã kiểm soát giá muối, tăng nó để có tiền cho các cuộc chiến hay giảm nó để đảm bảo cho các công dân nghèo nhất cũng có thể dễ dàng có được phần quan trọng trong khẩu phần thức ăn này. Trong tiến trình [[lịch sử]], muối ăn đã có ảnh hưởng tới diễn biến các cuộc chiến, chính [[sách]] tài chính của các nhà nước và thậm chí là sự khởi đầu của các cuộc cách mạng.
Dòng 49:
 
Muối dùng để ướp các thực phẩm tươi sống như cá, tôm, cua, thịt trước khi chế biến để tránh bị ươn, hư, dùng làm chất bảo quản cho các thực phẩm, để làm một số món ăn như muối dưa, muối cà, làm nước mắm,...
 
Do có tính sát trùng nên muối ăn còn được pha loãng làm nước súc miệng hay rửa vết thương ngoài da.