Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Uống”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
[[Tập tin:Nordkirchen-100415-12272-Trinkender.jpg|nhỏ|300x300px| Hành động uống rượu được miêu tả trong một bức tượng Hồi giáo, nhân vật này sử dụng một loại [[túi nước]] truyền thống. ]]
'''Uống''' là hành động tiêu thụ [[nước]] hoặc [[chất lỏng]] khác vào cơ thể qua đường [[miệng]]. Nước là cần thiết cho nhiều quá trình [[Sinh lý học|sinh lý]]. Uống quá nhiều nước và uống không đủ nước đều dẫn đến các vấn đề sức khỏe.
== Cách thức uống của con người & động vật ==
===
Khi một [[chất lỏng]] đi vào [[miệng]] của con người, quá trình [[nuốt]] được [[Sự nhu động|nhu động]] thực hiện sẽ đưa chất lỏng vào dạ dày; phần lớn việc đưa nước qua miệng này sẽ được trọng lực thực hiện. Chất lỏng có thể được đưa vào miệng bằng tay hoặc sử dụng một vật đựng đồ uống. Uống cũng có thể được thực hiện bằng hành vi [[hít vào]], điển hình là khi nếm chất lỏng nóng hoặc uống bằng thìa. Trẻ sơ sinh sử dụng một phương pháp hút trong đó môi của đứa trẻ bị ép chặt quanh một nguồn chất lỏng, như khi [[Nuôi con bằng sữa mẹ|cho con bú]]: sự kết hợp giữa hơi thở và chuyển động lưỡi tạo ra một khoảng trống để hút chất lỏng vào.<ref name="Flint137">Flint, pp. 137–138.</ref>
=== Ở động vật thủy sinh ===
[[Động vật lưỡng cư]] và [[động vật thủy sinh]] sống ở [[nước ngọt]] không cần uống: chúng hấp thụ nước đều đặn qua da bằng cách [[thẩm thấu]].<ref name="Broom105">Broom, p. 105.</ref><ref name="Curtis569">Curtis, p. 569.</ref> Tuy nhiên, [[Cá biển|cá nước mặn]] uống nước qua miệng khi chúng bơi và thanh lọc lượng muối dư thừa qua mang.
=== Ở động vật trên cạn ===
[[File:Cat_lapping_water_off_ground_in_slow_motion.gk.webm|nhỏ|Video quay cảnh một con mèo liếm nước]]
Do sự cần thiết, [[động vật trên cạn]] trong điều kiện nuôi nhốt đã quen với nước uống, nhưng hầu hết các động vật chuyển vùng tự do đều lấy nước thông qua chất lỏng và độ ẩm trong thức ăn tươi.<ref name="Mayer59">Mayer, p. 59.</ref> Khi điều kiện thúc đẩy chúng uống nước từ cơ thể, các phương pháp và chuyển động khác nhau rất nhiều giữa các loài.<ref name="Broom105">Broom, p. 105.</ref> Nhiều [[động vật sa mạc]] không uống ngay cả khi nước có sẵn, mà lấy nước dựa vào việc ăn [[thực vật mọng nước]].
Mèo, động vật họ chó và động vật nhai lại đều hạ thấp cổ và hút nước vào miệng bằng lưỡi.<ref name="Broom105">Broom, p. 105.</ref> Mèo và các giống chó đều lấy nước bằng cách dùng lưỡi liếm theo hình dạng giống cái thìa.<ref name="Smith238">Smith, p. 238.</ref> Các giống chó lấy nước bằng cách dùng lưỡi đưa nước vào miệng bằng việc tạo hình dạng lưỡi thành một cái muôi. Tuy nhiên, với mèo, chỉ đầu lưỡi của chúng chạm vào nước, và sau đó con mèo nhanh chóng kéo lưỡi của nó lùi vào trong miệng; việc này dẫn đến một cột chất lỏng bị kéo vào miệng mèo, sau đó chúng đóng miệng lại.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.sciencemag.org/news/2010/11/cats-tongues-employ-tricky-physics|title=Cats' Tongues Employ Tricky Physics|date=2010-11-12}}</ref> Động vật nhai lại và hầu hết các động vật ăn cỏ khác đưa miệng ngập vào trong nước để hút nước bằng việc đưa lưỡi lao thẳng vào nước.<ref name="Smith237">Smith, p. 237.</ref> Mèo uống với tốc độ chậm hơn đáng kể so với động vật nhai lại, do những động vật nhai lại phải đối mặt với những nguy cơ săn mồi trong tự nhiên lớn hơn. Độc đáo nhất là voi hút nước vào vòi và dùng vòi phun nước vào miệng.
== Tham khảo ==
{{Tham khảo|3}}
==Sách tham khảo==
*{{Cite book |title=Biology of Behaviour: Mechanisms, Functions and Applications |last=Broom |first=Donald M. |authorlink=Donald M. Broom |year=1981 |publisher=Cambridge University Press |location=Cambridge |isbn=0-521-29906-3 |url=https://books.google.com/books?id=5kI5AAAAIAAJ&pg=PA105#v=onepage&q&f=false |accessdate=31 August 2013 }}
*{{Cite book |title=Invitation to Biology |last=Curtis |first=Helena |author2=Barnes, N. Sue |year=1994 |publisher=Macmillan |location= |isbn=0879016795 |url=https://books.google.com/books?id=uF7RZN5LjRQC |accessdate=31 August 2013 }}
*{{Cite book |title=Principles of Ambulatory Medicine |editor=Fiebach, Nicholas H. |year=2007 |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |location= |isbn=978-0-7817-6227-4 |url=https://books.google.com/books?id=UGVylX6g4i8C&pg=PA387#v=onepage&q&f=false |accessdate=31 August 2013 }}
*{{Cite book |title=The Physiology of Man |last=Flint |first=Austin |authorlink=Austin Flint |year=1875 |publisher=D. Appleton and Co. |location=New York |isbn= |oclc=5357686 |url=https://books.google.com/books?id=10YLAQAAIAAJ&pg=PA137#v=onepage&q&f=false |accessdate=31 August 2013 }}
*{{Cite book |title=Drink: A Cultural History of Alcohol |last=Gately |first=Iain |year=2008 |publisher=Penguin |location=New York |isbn=978-1-59240-464-3 |pages=1–14 |url=https://books.google.com/books?id=0FpnqTGxykIC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false |accessdate=31 August 2013 }}
*{{Cite book |title=Physiological Mammalogy |volume=II |last=Mayer |first=William |year=2012 |publisher=Elsevier |location= |isbn=9780323155250 |url=https://books.google.com/books?id=D_651i7oc4gC&pg=PA59 |accessdate=31 August 2013 }}
*{{Cite book |title=Oxford Handbook of Clinical and Laboratory Investigation |last=Provan |first=Drew |year=2010 |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |isbn=978-0-19-923371-7 |url=https://books.google.com/books?id=m1XRXTbCihEC&pg=PA129#v=onepage&q&f=false |accessdate=31 August 2013 }}
*{{Cite book |title=The Physiology of the Domestic Animals |last=Smith |first=Robert Meade |year=1890 |publisher=F.A. Davis |location=Philadelphia, London |isbn= |url=https://books.google.com/books?id=fRBmnI94js0C&printsec=frontcover |accessdate=31 August 2013 }}
==Liên kết ngoài==
{{Commons category|Drinking}}
* [https://web.archive.org/web/20110611031528/http://www.europeanhydrationinstitute.org/hydration_tools.html "Are You Drinking Enough?"], khuyến nghị của European Hydration Institute (Madrid)
[[Thể loại:Sinh lý học]]
[[Thể loại:Tập tính học]]
[[Thể loại:Văn hóa rượu bia]]
| |||