Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mỹ Hòa Hưng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Trình soạn thảo mã nguồn 2017
Thẻ: Trình soạn thảo mã nguồn 2017
Dòng 41:
Theo ''[[Đại Nam nhất thống chí]]'': "'''''Bãi [[Nguyễn Hữu Cảnh|Lễ-công]]''' (bãi Ông Chưởng): '''ở cửa dưới [[rạch Ông Chưởng|sông Lễ-công]]''' và tên cũ là bãi Cây-sao, xưa chưởng cơ Lễ Thành-hầu Nguyễn Hữu Kính đánh Cao-miên, khi thắng trận trở về đóng quân ở đây, sau khi chết dân địa phương lập đền thờ.''"<ref>Đại Nam nhất thống chí, tỉnh An Giang, trang 177.</ref> Bản dịch của Tu Trai Nguyễn Tạo còn thêmː "''Bãi Lễ công ở '''trung lưu sông Hậu Giang''' (giữa dòng [[sông Hậu]]), hạ khẩu sông Lễ công, nguyên tên là bãi Cây-sao (Sao mộc)...''"<ref name= NguyenTao63>[http://tusachtiengviet.com/images/file/56oH26_l1AgQALsC/dai-nam-nhat-thong-chi-tap-ha.pdf Bãi Lễ công, bản Đại Nam nhất thống chí, Lục tỉnh Nam Kỳ, quyển hạ tỉnh An Giang, bản của Tu Trai Nguyễn Tạo, trang 63.]</ref> Về sông Hậu Giang, Đại Nam nhất thống chí chépː "''... Sông từ sông Châu-đốc chảy về phía đông-nam qua các sông Cần-chông, sông Khúc, giữa có các bãi Thảo-mãng, Cần-chông, Thị-bông gồm 51 dặm, đến cửa dưới kênh Thuận, lại phía tâyː qua rạch Dầu, sông Cần-đăng, '''bãi Cây-sao''' gồm 37 dặm '''đến cửa dưới sông Lễ-công'''; đến [[Hòa Bình, Chợ Mới (An Giang)|sông Qua]], làm thành bãi Qua, bờ phía tây qua [[Kênh Thoại Hà|kênh Đông-xuyên]], rạch Lao, bờ phía đông qua [[Hòa An, Chợ Mới (An Giang)|Trường-tiền]], gồm 27 dặm đến [[Lấp Vò|sông Cường-thành]],...''"<ref>Đại Nam nhất thống chí, tỉnh An Giang, trang 169.</ref> Trong bản đồ tỉnh Long Xuyên thời Pháp thuộc năm 1901, cù lao Mỹ Hòa Hưng có tên là '''Ông Chưởng'''.
 
Vào thời nhà Nguyễn độc lập cũng có một cù lao nhỏ, nằm ở cửa trên rạch Ông Chưởng cũng mang tên là vàm Ông Chưởng hay bãi Lễ Công, nằm ở vị trí rạch Ông Chưởng nhận nước từ [[sông Tiền]] ở đoạn phía dưới kênh Thuận Cảng (Vàm Nao), được Đại Nam nhất thống chí chép trong mục về "Lễ-công giang" (rạch Ông Chưởng): "''...Thượng khẩu rộng 4 trượng, sâu 8 thước, phía trước có bãi cát nhỏ cũng gọi là bãi Lễ-công.''" Tuy nhiên, vàm Ông Chưởng này và cả vùng đất bên bờ phải rạch ông Chưởng trong đó có vùng thuộc huyện Chợ Mới ngày nay được cho là cù lao Ông Chưởng<ref name= BaoCanTho>[https://baocantho.com.vn/cu-lao-ong-ho-a91019.html Cù lao Ông Hổ, báo Cần Thơ, đăng ngày 08/10/2017.]</ref> nơi có nhiều đền thờ Hữu Cảnh cũng đều không phải là nơi Nguyễn Hữu Cảnh đóng quân và mấtmắc bệnh mà chết. Đại Nam nhất thống chí khẳng định chỉ có một bãi Lễ Công (cù lao nằm ở giữa sông Hậu, nơi rạch Ông Chưởng đổ nước vào sông Hậu, tức cù lao Mỹ Hòa Hưng ngày nay), là nơi duy nhất mà Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh (Hữu Kính) đóng quân và bị bệnh nặng dẫn tới tử vong trên đường về.<ref name= NguyenTao63/>, (trên đó cũng từng có đền thờ ông)<ref name= NguyenTao63/><ref name= NguyenTao72>[http://tusachtiengviet.com/images/file/56oH26_l1AgQALsC/dai-nam-nhat-thong-chi-tap-ha.pdf Đền thờ Lễ công, Đại Nam nhất thống chí, Lục tỉnh Nam Kỳ, quyển hạ tỉnh An Giang, bản của Tu Trai Nguyễn Tạo, trang 72.]</ref>
[[Tập tin:LongXuyen1920.jpg|nhỏ|phải|250px|Tên Mỹ Hòa Hưng xuất hiện tại vị trí nguyên là cù lao Cây Sao (Ông Chưởng) giữa sông Hậu, trong bản đồ tỉnh Long Xuyên của Nam Kỳ thuộc Pháp năm [[1920]]]]
Đầu thế kỷ 20, khoảng những năm sau 1901 đến 1920, vùng đất cù lao tại ngã ba sông Hậu - rạch Ông Chưởng được đổi thành cù lao '''Mỹ Hòa Hưng'''. Trong bản đồ [[tỉnh Long Xuyên]] của [[Nam Kỳ]] [[Pháp thuộc|thuộc Pháp]] năm [[1920]], cái tên Mỹ Hòa Hưng xuất hiện tại vị trí nguyên là cù lao Cây Sao (Ông Chưởng) giữa sông Hậu, nơi cửa dưới đổ nước vào sông Hậu của rạch Ông Chưởng. Theo báo Cần Thơ thì tới năm [[1919]], 3 làng xã nằm trọn vẹn trên cù lao giữa sông Hậu này của tổng Định Thành quận Châu Thành [[tỉnh Long Xuyên]] làː Mỹ Hội Tiểu, An Hòa và Hưng Châu sáp nhập thành làng xã Mỹ Hòa Hưng thuộc tổng Định Thành. Từ đó cù lao có tên là Mỹ Hòa Hưng.<ref name= BaoCanTho/> Nhưng cũng từ đây (năm 1919), cái tên '''cù lao Ông Chưởng''' bị loại dần ra khỏi lịch sử của xã cù lao này và dần rơi vào quên lãng trong ký ức của người dân địa phương cũng như toàn bộ xứ Nam Kỳ thuộc Pháp, thay thế vào đó lại là cái tên dân gian theo truyền thuyết không biết có từ bao giờ là '''cù lao Ông Hổ''' để gọi vùng đất cù lao này<ref name= BaoCanTho/>. Trong lịch sử tỉnh [[An Giang]] [[nhà Nguyễn]] (vùng đất rộng lớn chiếm non nửa diện tích đồng bằng sông Cửu Long ngày nay), cái tên cù lao Ông Hổ chưa bao giờ là tên gọi cho cù lao nguyên là cù lao Cây Sao nằm giữa sông Hậu tại cửa dưới rạch Ông Chưởng này. Tỉnh An Giang xưa, cũng như trên toàn bộ [[Nam Kỳ Lục tỉnh]] cũng có duy nhất một '''bãi Hổ châu''' (tức bãi Hổ, theo [[Gia Định thành thông chí]] từ "''châu''" trong "bãi Hổ châu" là để chỉ các xứ "''cù lao''") nhưng lại nằm ở phần đất phía đông sông Tiền Giang của tỉnh An Giang nhà Nguyễn <ref name= NguyenTao62>[http://tusachtiengviet.com/images/file/56oH26_l1AgQALsC/dai-nam-nhat-thong-chi-tap-ha.pdf Bãi Hổ châu, bản Đại Nam nhất thống chí, Lục tỉnh Nam Kỳ, quyển hạ tỉnh An Giang, bản của Tu Trai Nguyễn Tạo, trang 62.]</ref>. Đại Nam nhất thóng chí chép về tỉnh An Giang có viếtː "''... Bãi Hổ-châu ở phía đông sông Tiền Giang và sông Tân Đông, có hai thôn Tĩnh-thái và Tân-tịnh. [[1789|Năm Kỉ Dậu]], quân [[Nguyễn Ánh|ta]] đánh tan được quân thái bảo của [[nhà Tây Sơn|giặc]] Phạm Văn Tham ở Hổ-châu, tức là bãi này.''"<ref>Đại Nam nhất thống chí, tỉnh An Giang, trang 176.</ref>