Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Du hành thời gian”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Other uses}}
{{otheruses|Cỗ máy thời gian (định hướng)}}
Du hành thời gian (cũng có thể gọi là '''Dutạm hànhthời'''~ hoặc ~ '''xuyên thời gian''' và ~ '''sau thời gian''')một[[Chuyển động học|khái niệm chỉvề việcchuyển diđộng]] được cho là (chuyển) giữamột cácngười điểmhoặc cơ thể (mốcvật thể) khác từ điểm này đến điểm khác của [[thời gian]] khác nhau bằng một cáchtheo thứcnghĩa tương tự như di chuyển động giữa các điểm khác nhau trong [[không gian]]., Dunói hànhchung thờibởi gian,một trênphát giảminh lý thuyết, được thểgọi bao gồm[[Cỗ việcmáy dithời chuyểngian về(định mộthướng)|cỗ mốcmáy sớmthời hơngian]]. mốcChuyển xuấtđộng phát (vềthể quádiễn khứ)ra cũngtừ như[[hiện tớitại]] một(ngược) mốcđến muộn[[quá hơnkhứ]] hoặc (tớichuyển tiếp) đến [[tương lai)]]. Điều ngườinày dubao hànhgồm khôngcả cầnkhoảng phảinghỉ trảicủa quathời nhữnggian. khoảngDu hành thời gian xen giữamột nhữngphạm mốctrù đóđược (hoặccông ítnhận nhấttrong [[triết trảihọc]] qua nhưng[[Khoa nhanhhọc hơnviễn tốctưởng|tiểu độthuyết bìnhviễn thường).tưởng]], Một thiết bịít haysự phươnghỗ tiệntrợ bấtcủa [[vật dùng để đưathuyết]], conthường người du hànhthuyết xuyênvề thời[[cơ gianhọc đượclượng gọitử]], [[lý '''cỗthuyết máydây]] thờihoặc gian'''[[lỗ sâu]].
 
Cuốn tiểu thuyết cỗ máy thời gian của [[H. G. Wells|Wells]] ([[Cỗ máy thời gian]]) từ năm 1895 đã góp phần đáng kể vào việc khiến công chúng biết đến khái niệm này.<ref>{{chú thích sách |tựa đề=Astounding Wonder: Imagining Science and Science Fiction in Interwar America |edition=illustrated |first1=John |last1=Cheng |publisher=University of Pennsylvania Press |year=2012 |isbn=978-0-8122-0667-8 |page=180 |url=https://books.google.com/books?id=GoyzFw9UR8IC}} [https://books.google.com/books?id=GoyzFw9UR8IC&pg=PA180 Extract of page 180]</ref> Trước đó, truyện ngắn của [[Edward Page Mitchell|Mitchell]], ''Thời khắc trở lại'' ([[The clock that went backward|Chiếc đồng hồ đã đi lùi]]) từ năm 1881, mô tả 1 thời khắc, bằng một cách nào đó mà ba người chồng đã du hành ngược thời gian.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.sfsite.com/fsf/2012/cur1209.htm|tựa đề=Curiosities : "The Clock That Went Backward," by Edward Page Mitchell (1881)|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref> Các hình thức du hành thời gian phi công nghệ đã xuất hiện trong một số câu chuyện trước đó, như bài thơ Giáng sinh của [[Charles Dickens|Dickens]] trong văn xuôi ([[A Christmas Carol]]) vào năm 1843. Trong lịch sử xa xưa hơn, khái niệm này bắt nguồn từ các thần thoại Hindu đầu tiên (ví dụ [[Mahabharata]]) . Trong thời gian gần đây, với sự phát triển của công nghệ và sự hiểu biết khoa học về [[vũ trụ]] ngày càng tăng, các nhà văn [[khoa học viễn tưởng]], [[Nhà triết học|triết gia]] và [[nhà vật lý]] đã khám phá rất chi tiết về độ tin cậy của du hành thời gian.
Khái niệm này cũng giả định một [[vũ trụ song song trong tiểu thuyết giả tưởng|vũ trụ song song]] là một thực tế khép kín cùng tồn tại với [[Vũ trụ|vũ trụ thực thể]]. Một nhóm vũ trụ song song cụ thể được gọi là "[[đa vũ trụ]]", mặc dù thuật ngữ này cũng có thể được sử dụng để mô tả các vũ trụ song song có thể tạo thành hiện thực.
 
== Trong văn học ==
Mặc dù việc du hành thời gian từng là một chủ đề chính được nhắc tới nhiều trong [[khoa học viễn tưởng]] từ cuối thế kỉ XIX, và những lý thuyết của [[thuyết tương đối rộng]] và [[thuyết tương đối hẹp|hẹp]] cho phép những phương pháp cho các dạng du hành một chiều tới tương lai thông qua việc [[thời gian giãn nở]], nhưng hiện tại người ta vẫn không biết liệu các định luật vật lý có cho phép việc du hành về quá khứ hay không. Những cuộc du hành ngược thời gian như thế sẽ có thể tạo ra những nghịch lý về quan hệ nhân-quả, và khá nhiều các giả thuyết đã được đưa ra để giải quyết vấn đề này.
 
=== Du hành đến tương lai ===
Tuy nhiên trong tương lai con người có thể tạo ra "cỗ máy thời gian" để du hành không gian bằng cách họ đi xuyên qua hai hố giun song song để du hành đến quá khứ hoặc tương lai. Về mặt hố giun là do không gian và thời gian chạm vào nhau và bị bẻ cong lại tao ra hai hố giun song song trong vũ trụ này. Hiện tại các nhà khoa học vũ trụ ở một số quốc gia khác đang lý giải và tìm ra câu trả lời cho hiện tượng hai hố giun song song trong vũ trụ này.
Không có sự đồng thuận chung về việc tác phẩm viết đại diện cho ví dụ cổ nhất về câu chuyện du hành thời gian, vì một số tác phẩm ban đầu cho thấy các yếu tố mơ hồ gợi ý về du hành thời gian. Những [[truyền thuyết]] và [[văn học dân gian]] cổ đại đôi khi bao gồm một cái gì đó giống như du hành đến tương lai. Ví dụ, trong thần thoại [[Ấn Độ giáo|Hindu]], [[Mahabharata]] đã đề cập đến câu chuyện về vua Raivat Kakudmi, người đã du hành lên thiên đàng để gặp nhà sáng tạo Brahma và bị sốc khi trở về Trái đất khi nhận ra rằng nhiều năm đã trôi qua.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.mythfolklore.net/india/encyclopedia/revati.htm|tựa đề=Revati|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=mythfolklore.net|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://mayapur.com/node/1160/|tựa đề=Lord Balarama, Sri Mayapur|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=mayapur.com|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>
 
Chánh tạng Phật giáo Pali (Tipitaka) cũng đề cập đến chuyển động thời gian ở các tốc độ khác nhau. Tác phẩm [[Pajasijevem]] có đoạn <nowiki>''</nowiki>Một thế kỷ của chúng ta, một trăm năm; chỉ bằng một ngày của họ, hai mươi bốn giờ."<ref>{{chú thích|tiêu đề=Indian Philosophy|edition=7|tác giả=Debiprasad Chattopadhyaya|website=People's Publishing House, New Delhi|năm=1964|author-link=Debiprasad Chattopadhyaya}}</ref>
 
Trong [[Hồi giáo]], có một số nguồn về du hành thời gian. Câu chuyện kể về một số cá nhân đã ngủ trong hang và tỉnh dậy sau 309 năm. Ngoài ra còn có một nguồn về sự thay đổi của thời gian mà ông tuyên bố <nowiki>''</nowiki>một ngày đối với Đức [[Allah]] là một ngàn năm mà bạn (loài người) đếm được<nowiki>''</nowiki>. Một ý tưởng tương tự được mô tả trong [[Tân Ước]] Kitô giáo, nơi [[Thánh Phêrô|Peter]] nói rằng "với Chúa một ngày như một ngàn năm và một ngàn năm là một ngày". (2 Pt 3: 8)<ref>{{Chú thích web|url=http://www.biblija.net/biblija.cgi?m=2+Pt+3%2C1-18&id13=1&pos=0&set=2&l=sl|tựa đề=2 Peter 3,1-18|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=biblija.net|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=2014-08-20}}</ref>
 
Một câu chuyện nổi tiếng khác liên quan đến du hành thời gian vào tương lai xa là một câu chuyện huyền thoại của Nhật Bản về [[Urashima Taro]], một ngư dân giải cứu một con rùa, và anh ta được thưởng một chuyến viếng thăm lâu đài rồng dưới nước của Ryugu-jo.<ref name=Yorke>{{cite journal|title=Malchronia: Cryonics and Bionics as Primitive Weapons in the War on Time|first=Christopher|last=Yorke|journal=[[Journal of Evolution and Technology]]|volume=15|issue=1|date=February 2006|pages=73–85|url=http://jetpress.org/volume15/yorke-rowe.html|accessdate=August 29, 2009}}</ref> Tường thuật được mô tả lần đầu tiên trong cuốn sách Nihongi năm 720 và trong một số tác phẩm khác. Ngư dân trẻ Urashima đến thăm cung điện dưới nước và ở đó trong ba ngày. Sau khi trở về quê nhà, anh thấy 300 năm đã trôi qua, nơi anh đã bị lãng quên từ lâu, ngôi nhà của anh chìm trong hoang tàn và gia đình anh đã qua đời từ lâu. Một ví dụ rất cũ khác thuộc loại này có thể được tìm thấy trong [[Talmud]] với câu chuyện về [[Honi ha-Me'agel]], người đã đi ngủ 70 năm và tỉnh dậy trong một thế giới nơi các cháu của ông đã trở nên già cỗi và tất cả bạn bè và gia đình ông đã qua đời.<ref name=T>Taanit 23a [http://www.mechon-mamre.org/b/l/l2803.htm Hebrew/Aramaic text at Mechon-Mamre]</ref>
 
Một câu chuyện hiện đại khác chứa đựng một hành trình đến tương lai là năm 2440 của Mercier, một giấc mơ nếu có bất kỳ (Lnn 2440, rêve s'il en fût jamais), một tiểu thuyết không tưởng trong đó nhân vật chính được chuyển đến Năm 2440. Tác phẩm cực kỳ nổi tiếng được xuất bản trong 25 lần tái bản sau lần xuất bản đầu tiên vào năm 1771. Nó mô tả cuộc phiêu lưu của một người đàn ông giấu tên, sau một cuộc thảo luận sôi nổi với một người bạn triết học về sự bất công ở Paris, ngủ thiếp đi và thấy mình ở Paris của tương lai. Nhà sử học người Mỹ Darnton đã viết rằng: "mặc dù nhân vật tự xưng là giả tưởng ... Ln 2440 yêu cầu nó phải được đọc như một hướng dẫn nghiêm túc cho tương lai."
 
Truyện ngắn Irving, từ năm 1819 Rip Van Winkle kể câu chuyện về một người đàn ông tên đó đã ngủ trên núi và tỉnh dậy sau 20 năm trong tương lai nơi anh ta bị lãng quên, vợ anh ta đã chết và con gái anh ta đã trưởng thành.
 
Giấc ngủ cho du hành thời gian đã được Bulgarin (Bułharyn) sử dụng trong tác phẩm tuyệt vời không tưởng của ông, hay Những chuyến du hành tuyệt vời của ông, hay Những chuyến du hành trên thế giới của ông, hay những chuyến du hành trên thế giới vào thế kỷ thứ hai mươi (Thế kỷ thứ 9, thế giới của nó). Trong đó, nhân vật chính của nó thức tỉnh vào thế kỷ 29. Đây là mô tả đầu tiên về du hành thời gian (chuyển tiếp) trong văn học và khoa học viễn tưởng Nga.
 
Morris đã viết một truyện ngắn, Hai trích đoạn từ một giấc mơ của John Ball, được xuất bản trong các tác phẩm trong Tuần báo xã hội chủ nghĩa giữa tháng 11 năm 1886 và tháng 2 năm 1887. Trong đó, ông mô tả một chuyến du hành thời gian giữa thế giới thời trung cổ và hiện đại. Cuốn sách được xuất bản dưới dạng tiểu thuyết vào năm 1888. Năm 1888, Bellamy đã xuất bản cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng không tưởng rất nổi tiếng lúc bấy giờ Nhìn về phía sau: 2000-1887, trong đó chàng trai trẻ người Mỹ Julian West ngủ thiếp đi vào năm 1887 và thức dậy 113 năm sau đó vào năm 2000 , ngủ thôi miên. cùng một thành phố ở Boston, Massachusetts, nhưng trong một thế giới hoàn toàn thay đổi. Trong khi đó, Hoa Kỳ đã trở thành một nhà nước xã hội chủ nghĩa không tưởng.
 
Du hành thời gian cũng xuất hiện trong văn học tiếng Hindi trong thế kỷ 19. Trong 4000 chống không tưởng, được xuất bản bởi Tavčar vào năm 1891, người anh hùng được hồi sinh vào năm 4000, trong tiểu thuyết Abadon của Mencinger, được xuất bản trong Ljubljana Bell năm 1893, nhân vật chính Samorad Veselin du hành đến thế kỷ 24.
 
== Nghịch lý ==