Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Giải vô địch bóng đá thế giới”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Bổ sung nội dung
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
n clean up using AWB
Dòng 63:
 
=== Các cuộc thi quốc tế trước đây ===
Trận đấu bóng đá quốc tế đầu tiên trên thế giới là trận đấu diễn ra tại [[Glasgow]] năm [[1872]] giữa 2 tiểu quốc tự trị là [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Scotland|Scotland]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Anh|Anh]] (nay thuộc [[Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland]]),<ref>{{citechú thích web |url=http://www.englandfootballonline.com/Seas1872-00/1872-73/M0001Sco1872.html |title=England National Football Team Match No. 1 |publisher=England Football Online |accessdate=ngày 19 Novembertháng 11 năm 2007}}</ref> kết thúc với tỷ số hòa 0-0. Giải đấu quốc tế đầu tiên, [[Giải vô địch Anh quốc]] khai mạc, diễn ra vào năm 1884.<ref>{{citechú thích web |url=https://int.soccerway.com/news/2007/November/22/british-pm-backs-return-of-home-nations-championship |title=British PM backs return of Home Nations championship |publisher=Agence France-Presse |accessdate=ngày 16 Decembertháng 12 năm 2007}}</ref> Khi bóng đá ngày càng phổ biến ở các nơi khác trên thế giới vào đầu thế kỷ 20, nó được tổ chức như một môn [[Thể thao biểu diễn|thể thao không có huy chương]] dành cho các vận động viên thể thao không chuyên nghiệp tại [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1900|Thế vận hội Mùa hè 1900]] và [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1904|1904]] (tuy nhiên, IOC đã nâng cấp vị thế của chúng thành các sự kiện chính thức) và tại [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1906|Thế vận hội Mùa hè 1906]] (Olympic 1896 vẫn gây tranh cãi xem liệu có từng diễn ra môn bóng đá giữa 2 câu lạc bộ của Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay tại xứ châu Âu hay không).<ref>{{citechú thích web |first1=Søren |last1=Elbech |first2=Karel |last2=Stokkermans |url=http://www.rsssf.com/tableso/ol1906f.html |title=Intermediate Games of the IV. Olympiad |publisher=[[rec.sport.soccer Statistics Foundation]] |date=ngày 26 Junetháng 6 năm 2008}}</ref>.Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland là nhà vô địch Olympic đầu tiên vào năm 1900.
 
Sau khi [[FIFA]] được thành lập vào năm 1904, tổ chức này đã cố gắng sắp xếp một giải đấu bóng đá chuyên nghiệp quốc tế giữa các quốc gia bên ngoài khuôn khổ Olympic vào năm 1906. Đây là những ngày đầu tiên của bóng đá quốc tế, và lịch sử của FIFA mô tả cuộc thi là một thất bại.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/classicfootball/history/fifa/fifa-takes-shape.html |title=History of FIFA – FIFA takes shape |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref>
 
Tại [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1908|Thế vận hội Mùa hè 1908]] ở [[Luân Đôn|London]], bóng đá đã trở thành một cuộc thi chính thức. Được lên kế hoạch bởi [[Hiệp hội bóng đá Anh]] (FA), cơ quan quản lý bóng đá của Anh, sự kiện này chỉ dành cho các cầu thủ [[nghiệp dư]] và bị nghi ngờ là một chương trình chứ không phải là một cuộc thi. Vương quốc Anh (đại diện bởi [[Đội tuyển bóng đá nghiệp dư quốc gia Anh|đội bóng đá nghiệp dư quốc gia Anh]]) đã giành [[huy chương vàng]]. Họ lặp lại kỳ tích này tại [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1912|Thế vận hội Mùa hè 1912]] ở [[Stockholm]].
 
Với sự kiện Olympic tiếp tục bị tranh cãi giữa các đội nghiệp dư, [[Thomas Lipton|Sir Thomas Lipton]] đã tổ chức giải đấu [[Cúp Sir Thomas Lipton|Sir Thomas Lipton Trophy]] ở [[Torino|Turin]] vào năm [[1909]]. Giải đấu Lipton là giải vô địch giữa các câu lạc bộ cá nhân (không phải các đội tuyển quốc gia) từ các quốc gia khác nhau, mỗi đội đại diện cho cả một quốc gia). Cuộc thi đôi khi được mô tả là ''Giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên''<ref>{{citechú thích web |url=http://www.shrewsbury.gov.uk/Public/news/thomaslipton.htm |title='The First World Cup'. The Sir Thomas Lipton Trophy |publisher=[[Shrewsbury and Atcham Borough Council]] |date=ngày 10 tháng 10 Octobernăm 2003 |accessdate=ngày 11 Apriltháng 4 năm 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20031129221811/http://www.shrewsbury.gov.uk/Public/news/thomaslipton.htm |archivedate=ngày 29 Novembertháng 11 năm 2003}}</ref> và với sự góp mặt của các câu lạc bộ chuyên nghiệp uy tín nhất từ ​​[[Ý]], [[Đức]] và [[Thụy Sĩ]], nhưng Hiệp hội bóng đá Anh đã từ chối cuộc thi và từ chối lời đề nghị gửi một đội chuyên nghiệp. Lipton đã mời [[West Auckland Town F.C.|West Auckland]], một đội bóng nghiệp dư từ [[Durham (hạt)|County Durham]], đại diện thay thế cho nước Anh. West Auckland đã vô địch giải đấu và trở lại vào năm 1911 để bảo vệ thành công danh hiệu của họ.
 
Năm 1914, FIFA đã đồng ý công nhận giải đấu Olympic là "giải vô địch bóng đá thế giới dành cho người nghiệp dư" và chịu trách nhiệm quản lý sự kiện này.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/classicfootball/history/fifa/more-associations-follow.html |title=History of FIFA – More associations follow |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref> Điều này đã mở đường cho cuộc thi bóng đá liên lục địa đầu tiên trên thế giới, tại [[Thế vận hội Mùa hè 1920]], với các trận đấu gồm [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ai Cập|Ai Cập]] và 13 đội châu Âu và chiến thắng cuối cùng thuộc về [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Bỉ|Bỉ]].<ref>{{citechú thích web |last=Reyes |first=Macario |date=ngày 18 Octobertháng 10 năm 1999 |url=http://www.rsssf.com/tableso/ol1920f-det.html |title=VII. Olympiad Antwerp 1920 Football Tournament |publisher=rec.sport.soccer Statistics Foundation |accessdate=ngày 10 Junetháng 6 năm 2006 }}</ref> [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Uruguay|Uruguay]] đã giành được huy chương vàng ở hai giải đấu bóng đá Olympic tiếp theo vào năm 1924 và 1928. Do đó cũng là hai giải vô địch thế giới đầu tiên, vì năm 1924 là khởi đầu của kỷ nguyên bóng đá chuyên nghiệp của FIFA. Olympic 1924 và 1928 cũng là 2 kỳ thể thao có bóng đá chuyên nghiệp duy nhất tương đương với World Cup và Uruguay vì thế thường tự cho rằng họ đã 4 lần vô địch thế giới.
 
=== World Cup trước Thế chiến II ===
[[Tập tin:Jules Rimet 1933.jpg|trái|nhỏ|Chủ tịch [[FIFA]] [[Jules Rimet]] đã thuyết phục các liên minh để thúc đẩy một giải đấu bóng đá quốc tế.]]
Do sự thành công của các giải đấu bóng đá Olympic, [[FIFA]] được sự thúc giục bởi [[Danh sách chủ tịch FIFA|chủ tịch]] [[Jules Rimet]], một lần nữa bắt đầu xem xét việc tổ chức giải đấu quốc tế riêng biệt bên ngoài [[Thế vận hội]]. Vào ngày [[28 tháng 5]] năm 1928, Đại hội FIFA tại [[Amsterdam]] đã quyết định tổ chức một giải vô địch thế giới.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/classicfootball/history/fifa/first-fifa-world-cup.html |title=History of FIFA – The first FIFA World Cup |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref> Với việc [[Uruguay]] đã hai lần vô địch hai kỳ Olympic gần nhất và để kỷ niệm một trăm năm độc lập của nước này vào năm 1930, FIFA đã chọn Uruguay là [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1930|nước chủ nhà của giải đấu]].
 
Các hiệp hội bóng đá quốc gia của các quốc gia được chọn đã được mời để gửi đội tham dự, nhưng việc sự lựa chọn nơi tổ chức là Uruguay có nghĩa là sẽ cần một chuyến đi dài và tốn kém để băng qua [[Đại Tây Dương]] cho các đội bên châu Âu. Thật vậy, không có quốc gia châu Âu nào cam kết gửi đội tham gia cho đến hai tháng trước khi bắt đầu giải. Rimet cuối cùng đã thuyết phục các đội từ [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Bỉ|Bỉ]], [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp|Pháp]], [[Đội tuyển bóng đá quốc gia România|Romania]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Nam Tư|Nam Tư]] thực hiện chuyến đi. Tổng cộng, 13 quốc gia đã tham gia: bảy từ [[Nam Mỹ]], bốn từ [[Châu Âu]] và hai từ [[Bắc Mỹ]].
 
[[Tập tin:Estadio Centenario (vista aérea).jpg|nhỏ|[[Sân vận động Centenario|Estadio Centenario]], địa điểm của trận chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên diễn ra vào năm 1930 tại [[Montevideo]], [[Uruguay]]]]
Hai trận đấu World Cup đầu tiên diễn ra đồng thời vào ngày 13 tháng 7 năm 1930 và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp|Pháp]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hoa Kỳ|Hoa Kỳ]] là đội chiến thắng trong 2 trận đầu tiên của giải, những đội đã đánh bại [[Đội tuyển bóng đá quốc gia México|Mexico]] 4-1 và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Bỉ|Bỉ]] 3-0. Bàn thắng đầu tiên trong lịch sử World Cup được ghi bởi [[Lucien Laurent]] của Pháp.<ref>{{citechú newsthích báo |first=John F |last=Molinaro |title=The World Cup's 1st goal scorer |publisher=[[Canadian Broadcasting Corporation|CBC]] |url=http://www.cbc.ca/sports/soccer/the-world-cup-s-1st-goal-scorer-1.825335 |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref> Trong trận chung kết, Uruguay đã đánh bại [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina|Argentina]] 4-2 trước sự theo dõi của 93.000 khán giả ở [[Montevideo]] và trở thành quốc gia đầu tiên vô địch World Cup.<ref name="origin">{{citechú thích web|url=https://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mcwc/ip-201_02e_fwc-origin_8816.pdf |title=FIFA World Cup Origin |format=PDF |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 19 Novembertháng 11 năm 2007 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100614212717/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mcwc/ip-201_02e_fwc-origin_8816.pdf |archivedate=ngày 14 Junetháng 6 năm 2010 }}</ref> Sau khi World Cup thành lập, [[FIFA]] và [[Ủy ban Olympic Quốc tế|IOC]] không đồng ý với sự tham gia của các cầu thủ nghiệp dư và vì thế bóng đá đã bị loại khỏi [[Thế vận hội Mùa hè 1932]].<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/athens2004/news/newsid=92851/index.html |title=The Olympic Odyssey so far&nbsp;... (Part 1: 1908–1964) |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |date=ngày 9 Junetháng 6 năm 2004 |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref> Bóng đá ở giải Olympic lại trở lại từ [[Thế vận hội Mùa hè 1936]] tại Đức, nhưng đã bị lu mờ bởi World Cup hấp dẫn và danh giá hơn.
 
Các vấn đề phải đối mặt với các Giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên trong thập niên 1930 cũng như trong bóng đá nói riêng và thể thao nói chung là những khó khăn sâu sắc của việc di chuyển xuyên lục địa và chiến tranh-chính trị. Rất ít các đội lục địa Nam Mỹ sẵn sàng tới châu Âu tham dự [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1934|World Cup 1934]] và tất cả các quốc gia Bắc và Nam Mỹ ngoại trừ [[Brasil|Brazil]] và [[Cuba]] đã tẩy chay [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938|giải đấu năm 1938]]. Brazil là đội Nam Mỹ duy nhất tham gia cả hai giải. [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1942|Giải vô địch năm 1942]] và [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1946|1946]] mà [[Đức]] và Brazil đã tìm cách tổ chức<ref>{{citechú thích web |url=http://www.cristal.com.pe/articulo/los-datos-mas-curiosos-de-la-fiesta-del-futbol-brasil-1950 |title=Los datos más curiosos de la Fiesta del Fútbol - Brasil 1950 |accessdate=ngày 17 Apriltháng 4 năm 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120701133216/http://www.cristal.com.pe/articulo/los-datos-mas-curiosos-de-la-fiesta-del-futbol-brasil-1950 |archivedate=ngày 1 Julytháng 7 năm 2012}}</ref> nhưng đã bị hủy bỏ do [[chiến tranh thế giới thứ hai]] và hậu quả nghiêm trọng của nó.
 
=== World Cup sau Thế chiến thứ II ===
[[FileTập tin:Jogo no Estádio do Maracanã, antes da Copa do Mundo de 1950.tif|thumb|Trận khai mạc tại [[sân vận động Maracanã]] ở [[Rio de Janeiro]], ngay trước khi [[World Cup 1950]] diễn ra, từ [[Viện Lưu trữ Quốc gia Brasil]].]]
[[Giải vô địch bóng đá thế giới 1950|World Cup 1950]] được tổ chức tại [[Brasil|Brazil]] là lần đầu tiên xuất hiện các đội tuyển thuộc [[Vương quốc Anh]]. Vương quốc Anh đã rút khỏi [[FIFA]] năm 1920, một phần do không muốn thi đấu với các quốc gia đã có chiến tranh với họ, và một phần là do các cuộc biểu tình chống lại sự ảnh hưởng của nước ngoài đối với bóng đá<ref>{{citechú newsthích báo |url=http://www.bbc.co.uk/scotland/sportscotland/asportingnation/article/0001/index.shtml |title=Scotland and the 1950 World Cup |publisher=BBC |accessdate=ngày 13 Maytháng 5 năm 2007}}</ref> nhưng đã chấp nhận gia nhập lại vào năm 1946 theo lời mời của FIFA.<ref>[[#glanville|Glanville]]</ref> Giải đấu cũng chứng kiến ​​sự trở lại của nhà vô địch năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1930|1930]] [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Uruguay|Uruguay]], đội bóng đã tẩy chay hai kỳ World Cup trước đó. Uruguay đã vô địch giải đấu một lần nữa sau khi đánh bại đội chủ nhà Brazil, trong trận đấu mang tên "[[Uruguay v Brasil (Giải vô địch bóng đá thế giới 1950)|Maracanazo]]" ([[tiếng Bồ Đào Nha]]: ''Maracanaço'').
 
Trong các giải đấu từ năm 1934 đến 1978, 16 đội thi đấu tại vòng chung kết, ngoại trừ năm 1938, khi Áo bị sáp nhập vào Đức sau vòng loại, do đó chỉ còn 15 đội và năm 1950, khi [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ấn Độ|Ấn Độ]], [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Scotland|Scotland]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ|Thổ Nhĩ Kỳ]] rút lui, giải đấu chỉ còn 13 đội.<ref>[[#glanville|Glanville]], p45</ref> Hầu hết các quốc gia tham gia là từ [[Châu Âu]] và [[Nam Mỹ]], với một số ít từ [[Bắc Mỹ]], [[Châu Phi]], [[Châu Á]] và [[Châu Đại Dương]]. Các đội này thường bị đánh bại dễ dàng bởi các đội châu Âu và Nam Mỹ vốn mạnh hơn hẳn và do đó giải đấu tiếp tục duy trì thế độc tôn là sự kiện [[thể thao]] lớn nhất trong thời hiện đại. Cho đến năm 1982, chỉ có các đội sau ​​ngoài châu Âu và Nam Mỹ vượt qua vòng bảng: [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hoa Kỳ|Hoa Kỳ]] vào bán kết vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1930|1930]]; [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Cuba|Cuba]] vào tứ kết năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938|1938]]; [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên|Bắc Triều Tiên]] vào tứ kết năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1966|1966]]; và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia México|Mexico]] vào tứ kết năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1970|1970]].
 
=== Mở rộng tới 32 đội ===
[[FileTập tin:FIFA World Cup 2010 Uruguay Ghana.jpg|thumb|Quang cảnh bên trong của sân vận động [[Soccer City]] tại [[Johannesburg]], Nam Phi, trong một trận đấu tại [[World Cup 2010]].]]
Giải đấu được mở rộng thành 24 đội vào năm 1982<ref>[[#glanville|Glanville]], p238</ref> và sau đó lên 32 đội vào năm 1998,<ref>[[#glanville|Glanville]], p359</ref> ngoài ra cũng cho phép nhiều đội hơn từ Châu Phi, Châu Á và Bắc Mỹ tham gia. Kể từ đó, các đội từ các khu vực này đã gặt hái được nhiều thành công hơn, với một số đã lọt vào tứ kết: [[Đội tuyển bóng đá quốc gia México|Mexico]] vào tứ kết vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1986|1986]]; [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Cameroon|Cameroon]] vào tứ kết năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1990|1990]]; [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hàn Quốc|Hàn Quốc]] giành vị trí thứ tư vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|2002]]; [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Sénégal|Sénégal]] cùng với [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hoa Kỳ|Hoa Kỳ]], lọt vào tứ kết năm 2002; [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ghana|Ghana]] lọt vào tứ kết năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2010|2010]]; và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Costa Rica|Costa Rica]] lọt tứ kết vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2014|2014]]. Tuy nhiên, các đội châu Âu và Nam Mỹ vẫn tiếp tục thống trị, ví dụ, các đội lọt vào tứ kết của các giải đấu năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1994|1994]], [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998|1998]], [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2006|2006]] và [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2018|2018]] đều là các đội châu Âu và Nam Mỹ.
 
199 đội đã tham dự vòng loại World Cup 2002; 198 quốc gia đã thi đấu tại vòng loại World Cup 2006, trong khi kỷ lục về số quốc gia tham dự vòng loại là 204 ở giải năm 2010 và 214 ở giải năm 2018
.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/southafrica2010/news/newsid=122766/index.html |title=Record number of 204 teams enter preliminary competition |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref>
 
=== Mở rộng tới 48 đội ===
Vào tháng 10 năm 2013, [[Sepp Blatter]] đã nói về việc đảm bảo cho khu vực của [[Liên đoàn bóng đá Caribe]] một vị trí tại World Cup.<ref>{{citechú thích web|last=Whittaker|first=James|title=Caribbean pro league can work|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2013/10/23/Caribbean-pro-league-can-work/|publisher=CompassCayman.com|accessdate=ngày 28 Octobertháng 10 năm 2013|location=Cayman Islands|date=ngày 23 Octobertháng 10 năm 2013}}</ref> Trong ấn bản ngày 25 tháng 10 năm 2013 của tuần báo ''FIFA Weekly'', Blatter đã viết rằng: "''Từ góc độ thể thao thuần túy, tôi muốn thấy sự toàn cầu hóa cuối cùng được thực hiện nghiêm túc mà các hiệp hội thể thao quốc gia châu Phi và châu Á đã đạt được vị thế mà họ xứng đáng tại Giải vô địch bóng đá thế giới.''"<ref>{{citechú thích web|last=Blatter|first=Sepp|title=A level playing field for Africa!|url=https://www.fifa.com/mm//Document/AF-Magazine/FIFAWeekly/02/20/44/47/TheFIFAWeekly1_EN_Neutral.PDF|publisher=FIFA Weekly|accessdate=ngày 28 Octobertháng 10 năm 2013|page=29|format=PDF|date=ngày 25 Octobertháng 10 năm 2013}}</ref>
 
Sau khi xuất bản tạp chí, đối thủ của Blatter cho cương vị Chủ tịch FIFA, Chủ tịch [[UEFA]] [[Michel Platini]], trả lời rằng ông dự định mở rộng World Cup lên tới 40 hiệp hội bóng đá quốc gia, tăng số lượng đội tham dự hiện tại lên 8 đội. Platini nói rằng ông sẽ phân bổ một suất bổ sung cho UEFA, hai cho [[Liên đoàn bóng đá châu Á]] và [[Liên đoàn bóng đá châu Phi]], hai suất được chia sẻ giữa [[CONCACAF]] và [[Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ|CONMEBOL]], và một suất bảo đảm cho [[Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương]].<ref name="times-28-oct-2013">{{citechú thích web|last=Dickinson|first=Matt|title=Michel Platini sets out his plan for the new world order|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/sport/football/international/article3906279.ece|publisher=The Times|accessdate=ngày 28 Octobertháng 10 năm 2013|date=ngày 28 Octobertháng 10 năm 2013}}</ref> Platini đã rõ về lý do tại sao ông ấy muốn mở rộng World Cup. Ông nói: "''World Cup không dựa trên chất lượng của các đội vì bạn không có 32 người giỏi nhất tại World Cup... nhưng đó là một sự thỏa hiệp tốt.... Đó là vấn đề chính trị vậy tại sao không có nhiều nước châu Phi hơn? Giải đấu mang lại cho tất cả mọi người trên toàn thế giới. Nếu bạn không cho họ cơ hội tham gia, bóng đá sẽ không tiến bộ."<ref name="times-28-oct-2013"/>
 
Vào tháng 10 năm 2016, chủ tịch FIFA [[Gianni Infantino]] tuyên bố ủng hộ tăng số đội World Cup lên 48 đội vào năm 2026.<ref>[https://www.theguardian.com/football/2016/oct/03/world-cup-expand-48-teams-fifa-gianni-infantino-suggests World Cup could expand to 48 teams, Fifa’s Gianni Infantino suggests] - The Guardian, ngày 3 Octobertháng 10 năm 2016</ref> Vào ngày 10 tháng 1 năm 2017, FIFA xác nhận [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2026|World Cup 2026]] sẽ có 48 đội vào chung kết.<ref>{{citechú thích web |url=http://www.spiegel.de/sport/fussball/fifa-beschliesst-fussball-wm-mit-48-mannschaften-a-1129295.html |title=Ab 2026: 48 Teams - Fifa vergrößert die WM |first= |last= |publisher=SPIEGEL ONLINE}}</ref>
 
=== Vụ án tham nhũng FIFA 2015 ===
{{Main|Tham nhũng FIFA 2015}}
 
Đến tháng 5 năm 2015, các cáo buộc hình sự về tội nhận hối lộ, lừa đảo và rửa tiền để tham nhũng trong việc phát hành quyền truyền thông và tiếp thị (đấu thầu gian lận) cho các giải đấu của FIFA<ref>{{citechú newsthích báo |last=No byline |date=ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015 |title=The FIFA Investigation, Explained |url=https://www.nytimes.com/2015/12/04/sports/soccer/fifa-investigation.html |newspaper=New York Times |location=New York, NY, USA |access-dateaccessdate =ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015}}</ref> với các quan chức FIFA bị buộc tội nhận hối lộ với tổng số tiền hơn 150 triệu đô la trong 24 năm. Vào cuối tháng 5, [[Bộ Tư pháp Hoa Kỳ]] đã công bố bản cáo trạng 47 tội danh với các cáo buộc đấu giá, lừa đảo qua đường dây và rửa tiền âm mưu chống lại 14 người. Việc bắt giữ hơn một chục quan chức FIFA đã được thực hiện kể từ thời điểm đó, đặc biệt là vào ngày 29 tháng 5 và ngày 3 tháng 12.<ref>{{citechú thích web |url=http://edition.cnn.com/2015/05/27/football/fifa-corruption-charges-justice-department/ |title=FIFA corruption probe targets 'World Cup of fraud,' IRS chief says|last1=McLaughlin |first1=Eliott C. |last2=Botelho |first2=Greg |date=ngày 28 Maytháng 5 năm 2015 |website=CNN |publisher=Cable News Network. Turner Broadcasting System, Inc. |access-dateaccessdate =ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015}}</ref> Đến cuối tháng 5 năm 2015, tổng cộng chín quan chức FIFA và năm giám đốc điều hành của các thị trường thể thao và phát thanh truyền hình đã bị buộc tội tham nhũng. Vào thời điểm đó, Chủ tịch FIFA [[Sepp Blatter]] tuyên bố sẽ từ bỏ vị trí của mình vào tháng 2 năm 2016.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.bbc.com/sport/0/football/34991874 |title=Fifa crisis: US charges 16 more officials after earlier Zurich arrests |date=ngày 4 Decembertháng 12 năm 2015 |publisher=BBC News}}</ref>
 
Vào ngày 4 tháng 6 năm 2015, [[Chuck Blazer]] khi hợp tác với [[Cục Điều tra Liên bang|FBI]] và chính quyền [[Thụy Sĩ]] đã thừa nhận rằng ông và các thành viên khác trong ủy ban điều hành của FIFA đã bị mua chuộc để quảng bá cho [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998|World Cup 1998]] và [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2010|2010]].<ref>{{citechú thích web|url=https://www.telegraph.co.uk/sport/football/sepp-blatter/11647665/Sepp-Blatter-FBI-investigation-live.html|title=Blazer: Bribes accepted for 1998 and 2010 World Cups - Telegraph|date=ngày 3 Junetháng 6 năm 2015|work=Telegraph.co.uk}}</ref> Vào ngày 10 tháng 6 năm 2015, chính quyền Thụy Sĩ đã tịch thu dữ liệu máy tính từ các văn phòng của Sepp Blatter.<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-33088747 "Swiss police seize IT data from Fifa headquarters", ''The BBC'', ngày 10 Junetháng 6 năm 2015]. RetrievedTruy cập ngày 10 Junetháng 6 năm 2015</ref> Cùng ngày, FIFA đã hoãn quá trình đấu thầu [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2026|World Cup 2026]] trước những cáo buộc xung quanh việc hối lộ trong các giải đấu 2018 và 2022. Tổng thư ký lúc bấy giờ [[Jérôme Valcke]] tuyên bố: "Do tình hình này, tôi nghĩ rằng thật vô lý khi bắt đầu bất kỳ quy trình đấu thầu nào trong thời điểm hiện tại."<ref>{{citechú thích web | url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/33078284 | title=Fifa World Cup 2026 bidding process delayed | publisher=[[BBC Sport]] | date=ngày 10 Junetháng 6 năm 2015 | accessdate=ngày 10 Junetháng 6 năm 2015}}</ref> Vào ngày 28 tháng 10 năm 2015, Blatter và Phó chủ tịch FIFA đã bị đình chỉ làm việc trong 90 ngày; cả hai đều thừa nhận vô tội trong các tuyên bố gửi cho các phương tiện truyền thông.<ref>{{citechú thích web |url=http://www.cbc.ca/sports/soccer/blatter-platini-suspended-1.3262043 |title=Sepp Blatter, Michel Platini handed 90-day FIFA suspensions |last=Associated Press |date=ngày 8 Octobertháng 10 năm 2015 |website=CBC Sports |publisher=CBC/Radio Canada |access-dateaccessdate =ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015}}</ref>
 
Vào ngày 3 tháng 12 năm 2015, hai phó chủ tịch FIFA đã bị bắt vì nghi ngờ hối lộ trong cùng một khách sạn ở [[Zürich|Zurich]], [[Áo]], nơi bảy quan chức FIFA đã bị bắt giữ vào tháng Năm.<ref>{{citechú newsthích báo |last=Ruiz |first=Rebecca |date=ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015 |title=FIFA Corruption: Top Officials Arrested at Zurich Hotel |url=https://www.nytimes.com/2015/12/03/sports/fifa-scandal-arrests-in-switzerland.html |newspaper=New York Times |location=New York, USA |access-dateaccessdate =ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015}}</ref> Thêm 16 cáo trạng của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã được công bố cùng ngày.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.bbc.com/sport/0/football/34991874 |title=Fifa crisis: US charges 16 more officials after earlier Zurich arrests |last=no byline |date=ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015 |website=BBC Sport |publisher=BBC |access-dateaccessdate =ngày 3 Decembertháng 12 năm 2015}}</ref>
 
=== Các giải đấu FIFA khác ===
[[Tập tin:Round of 16 Canada vs Switzerland (18852958960).jpg|nhỏ|[[Sân vận động BC Place]] tại [[Vancouver]] tổ chức [[Giải vô địch bóng đá nữ thế giới]].]]
Một giải đấu tương đương dành cho [[bóng đá nữ]], [[Giải vô địch bóng đá nữ thế giới]], lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1991 tại [[Trung Quốc]].<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/womensworldcup/index.html |title=FIFA Women's World Cup |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 22 Decembertháng 12 năm 2007}}</ref> Giải đấu dành cho nữ có quy mô nhỏ hơn nam giới, nhưng đang phát triển; số lượng quốc gia tham gia giải đấu năm 2007 là 120, nhiều hơn gấp đôi so với năm 1991.<ref>[http://www.chinapost.com.tw/editorial/2010/06/30/262694/we-are.htm "We Are the World... Cup"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170909005900/http://www.chinapost.com.tw/editorial/2010/06/30/262694/we-are.htm |date=ngày 9 Septembertháng 9 năm 2017 }}. China Post. RetrievedTruy cập ngày 8 Septembertháng 9 năm 2017</ref>
 
Bóng đá nam đã được đưa vào mọi kỳ [[Thế vận hội Mùa hè|Thế vận hội Olympic mùa hè]] trừ năm [[Thế vận hội Mùa hè 1896|1896]] và [[Thế vận hội Mùa hè 1932|1932]]. Không giống như nhiều môn thể thao khác, giải bóng đá nam tại Thế vận hội không phải là giải đấu cấp cao nhất và kể từ năm 1992, một giải đấu dưới 23 tuổi (U23) với mỗi đội được phép mang ba cầu thủ vượt quá tuổi tham gia.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/mm/document/tournament/competition/regulations_olympics_beijing_2008_en_6198.pdf |title=Regulations Men's Olympic Football Tournament 2008 |format=PDF |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 22 Decembertháng 12 năm 2007 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080227032239/http://www.fifa.com/mm/document/tournament/competition/regulations_olympics_beijing_2008_en_6198.pdf |archivedate=ngày 27 Februarytháng 2 năm 2008 }}</ref> [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1996 - Nữ|Bóng đá nữ ra mắt tại Olympic năm 1996]].
 
[[Cúp Liên đoàn các châu lục]] (''FIFA Confederations Cup)'' là giải đấu được tổ chức một năm trước World Cup tại (các) quốc gia đăng cai World Cup như một đợt thử nghiệm, khảo sát cho kỳ World Cup sắp tới.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/confederationcup/index.html |title=FIFA Confederations Cup |work=FIFA.com |accessdate=ngày 22 Decembertháng 12 năm 2007 |publisher=Fédération Internationale de Football Association}}</ref>
 
FIFA cũng tổ chức các giải đấu quốc tế dành cho bóng đá trẻ như [[Giải vô địch bóng đá U-20 thế giới]], [[Giải vô địch bóng đá U-17 thế giới]], [[Giải vô địch bóng đá nữ U-20 thế giới]], [[Giải vô địch bóng đá nữ U-17 thế giới]]), bóng đá câu lạc bộ ([[Giải vô địch bóng đá thế giới các câu lạc bộ]] (''FIFA Club World Cup'')), và các biến thể bóng đá như [[Bóng đá trong nhà|futsal]] ([[Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới]] (''FIFA Futsal World Cup'')) và bóng đá bãi biển ([[Giải vô địch bóng đá bãi biển thế giới]] (''FIFA Beach Soccer World Cup'')). Ba giải sau không có phiên bản dành cho nữ, mặc dù [[Giải vô địch bóng đá nữ thế giới các câu lạc bộ]] đã được đề xuất.<ref>{{citechú thích web|title=FIFA Task Force for Women's Football proposes a FIFA Women's Club World Cup|url=https://www.fifa.com/womens-football/news/y=2015/m=2/news=fifa-task-force-for-women-s-football-proposes-a-fifa-women-s-club-worl-2522725.html|publisher=fifa.com|accessdate=ngày 8 Septembertháng 9 năm 2017}}</ref>
 
[[Giải vô địch bóng đá nữ U-20 thế giới]] được tổ chức một năm trước mỗi kỳ của [[Giải vô địch bóng đá nữ thế giới]]. Giải đấu U-20 phục vụ như một đợt thử nghiệm cho giải đấu lớn hơn.<ref>[http://www.cbc.ca/m/sports/soccer/fifau20/fifa-women-s-world-cup-next-up-for-canada-in-2015-1.2745557 "FIFA Women's World Cup next up for Canada in 2015"]. CBC Sports. RetrievedTruy cập ngày 8 Septembertháng 9 năm 2017</ref>
 
==Sự kiện chính==
Dòng 158:
Trước [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1970|Giải thế giới năm 1970]], FIFA giữ "Cup vàng" theo điều lệ quy định để rồi trao cho [[liên đoàn bóng đá quốc gia]] thuộc nước có đội bóng đoạt chức vô địch thế giới rồi trả lại cho FIFA trước khi tiến hành vòng chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới lần sau.
 
Năm 1970, sau 3 lần vô địch, như trong điều lệ quy định, [[đội tuyển bóng đá quốc gia Brasil|đội Brasil]] đã được trao tặng vĩnh viễn "Nữ thần vàng". Tuy nhiên, chiếc cúp đã bị đánh cắp vào năm 1983 và chưa bao giờ được tìm lại, dường như đã bị những tên trộm nấu chảy.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/classicfootball/history/fifa-world-cup/jules-rimet-cup.html |title=Jules Rimet Cup |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref> Sau giải năm đó, FIFA đặt làm chiếc cúp mới lấy tên là [[Cúp FIFA World Cup|Cúp thế giới FIFA]]. Chiếc cúp này là cúp luân lưu, không đội bóng nào có thể đoạt vĩnh viễn cả. Những đội bóng vô địch sẽ được trao tặng chiếc cúp mẫu thu nhỏ để làm kỷ niệm cùng với việc được giữ chiếc cúp chính thức trong thời gian giữa 2 giải vô địch bóng đá thế giới.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/marketing/fifaassets/trophy.html |title=FIFA Assets – Trophy |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 19 Novembertháng 11 năm 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071104165903/http://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/marketing/fifaassets/trophy.html <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate=ngày 4 Novembertháng 11 năm 2007}}</ref> Chiếc cúp mới được đúc bằng vàng thật do nghệ sĩ người Ý [[Silvio Gazzaniga]] sáng tác, sau khi vượt qua 53 nghệ nhân để trở thành người thắng cuộc, với [[chiều cao]] 36,5&nbsp;cm được làm bằng vàng nguyên khối 18 carat (75%), nặng 6,175&nbsp;kg,<ref name="Trophy">{{citechú thích newsbáo |title=FIFA World Cup™ Trophy |url=https://www.fifa.com/about-fifa/marketing/brand/trophy.html |agency=FIFA.com |date=ngày 24 Junetháng 6 năm 2018}}</ref> trị giá 20.000 USD. Cúp này do người thợ kim hoàn [[Stabilimento Artistico Bertoni]] ở thành phố [[Milano]] đúc. Chiếc cúp mang hình 2 thanh niên với 4 cánh tay giơ cao đỡ lấy quả [[Trái Đất|Địa Cầu]].<ref>[http://www.fifa.com/classicfootball/history/worldcup/trophies.html FIFA World Cup Trophy], FIFA.com. Truy cập 19 tháng 11 năm 2007.</ref> Phần kim loại của chiếc cúp hiện nay là 4,9&nbsp;kg "vàng nguyên khối 18 carat" và có 2 lớp đá [[malachit]] trong khi mặt dưới của chiếc cúp khắc tên của những quốc gia vô địch giải vô địch bóng đá thế giới kể từ năm 1974.<ref>{{chú thích web|url=http://www.bbc.co.uk/vietnamese/football/2010/06/100613_wc_trophy_notgold.shtml|title=Cúp vàng không bằng vàng ròng|accessdate = ngày 15 tháng 6 năm 2010}}</ref> Mô tả về chiếc cúp của Gazzaniga là: "Những đường thẳng xuất phát từ dưới, vươn lên theo hình xoắn ốc, vươn ra để tiếp nhận thế giới. Từ những đường nét đáng chú ý của cơ thể được điêu khắc, bức tượng nổi lên với khoảnh khắc chiến thắng."<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/classicfootball/history/fifa-world-cup/trophy.html |title=FIFA World Cup Trophy |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014}}</ref>
 
Hiện tại, tất cả các thành viên (cầu thủ, huấn luyện viên và người quản lý) của ba đội hàng đầu giải đấu đều nhận được huy chương với một huy hiệu của Cúp vô địch bóng đá thế giới; quán quân (vàng), á quân (bạc) và hạng ba (đồng). Trong [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|phiên bản 2002]], huy chương vị trí thứ tư đã được trao cho chủ nhà [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hàn Quốc|Hàn Quốc]]. Trước giải đấu năm 1978, huy chương chỉ được trao cho mười một cầu thủ trên sân trong trận chung kết và trận tranh hạng ba. Vào tháng 11 năm 2007, FIFA đã thông báo rằng tất cả các thành viên của đội tuyển vô địch World Cup từ năm 1930 đến năm 1974 sẽ được trao lại huy chương.<ref name="espnheroes">{{citechú newsthích báo |url=http://soccernet.espn.go.com/news/story?id=484715&cc=4716 |title=122 forgotten heroes get World Cup medals |work=ESPNSoccernet.com |publisher=[[ESPN]] |date=ngày 25 Novembertháng 11 năm 2007}}</ref><ref>{{citechú newsthích báo |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/8093891.stm |title=World Cup 1966 winners honoured |publisher=BBC Sport |date=ngày 10 Junetháng 6 năm 2009}}</ref><ref>{{citechú newsthích báo |url=https://www.mirror.co.uk/news/top-stories/2009/06/11/greavsie-gets-66-medal-115875-21431367/ |title=Jimmy Greaves finally gets his 1966 World Cup medal |work=Mirror.co.uk |publisher=MGN}}</ref>
 
== Thể thức ==
Dòng 166:
=== Vòng loại ===
{{Main|Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới}}
Kể từ kỳ World Cup thứ hai vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1934|1934]], vòng loại đã được tổ chức để chọn ra các ứng viên đủ điều kiện cho vòng chung kết.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/worldcup/preliminarydraw/news/newsid=576440.html |title=FIFA World Cup qualifying: Treasure-trove of the weird and wonderful |work=FIFA |accessdate=ngày 23 Decembertháng 12 năm 2007 }}</ref> Vòng loại được tổ chức trong sáu khu vực ([[Châu Phi]], [[Châu Á]], [[Bắc Mỹ|Bắc]], [[Trung Mỹ]] và [[Vùng Caribe|Caribbean]], [[Nam Mỹ]], [[Châu Đại Dương]] và [[Châu Âu]]), được giám sát bởi các liên đoàn của họ. Đối với mỗi giải đấu, [[FIFA]] quyết định số suất tham dự được trao cho từng khu vực lục địa trước đó, thường dựa trên sức mạnh và thành tích quốc tế của các đội trong liên đoàn.
 
Vòng loại có thể bắt đầu sớm nhất là gần ba năm trước khi vòng chung kết diễn ra và kéo dài trong khoảng thời gian hai năm. Thông thường, một hoặc hai suất được trao cho những đội chiến thắng trong trận [[play-off]] liên lục địa. Ví dụ, đội vượt qua vòng loại ở khu vực Châu Đại Dương và đội đứng thứ năm ở vòng loại khu vực châu Á đã đối đầu với nhau ở trận play-off cho một suất tham dự [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2010|World Cup 2010]].<ref>{{citechú newsthích báo |url=http://soccernet.espn.go.com/print?id=468907&type=story&cc= |title=2010 World Cup Qualifying |work=ESPNSoccernet.com |publisher=ESPN |date=ngày 26 Novembertháng 11 năm 2009 |accessdate=ngày 23 Decembertháng 12 năm 2009 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081216151218/http://soccernet.espn.go.com/print?id=468907&type=story&cc= |archivedate=ngày 16 Decembertháng 12 năm 2008 }}</ref> Từ [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938|World Cup 1938]] trở đi, các quốc gia chủ nhà không cần phải đá vòng loại để tham dự vòng chung kết như các đội khác. Quyền này cũng được trao cho các nhà đương kim vô địch từ năm 1938 đến 2002, nhưng đã bị xóa bỏ kể từ [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2006|World Cup 2006]] trở đi, đòi hỏi các nhà đương kim vô địch phải vượt qua vòng loại để tham dự giải kế tiếp. [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Brasil|Brazil]], quốc gia vô địch năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|2002]], là nhà vô địch thế giới đầu tiên chơi các trận đấu vòng loại để tham dự World Cup 2006.<ref>{{citechú thích web|url=https://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompwc/51/97/75/fs-201_19a_fwc-prel-history.pdf |title=History of the FIFA World Cup Preliminary Competition (by year) |format=PDF |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100614212731/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompwc/51/97/75/fs-201_19a_fwc-prel-history.pdf |archivedate=ngày 14 Junetháng 6 năm 2010 }}</ref>
 
=== Vòng chung kết ===
Vòng chung kết hiện tại đã được áp dụng từ năm 1998 và có 32 đội tuyển quốc gia thi đấu trong suốt một tháng tại (các) quốc gia chủ nhà. Có hai giai đoạn: vòng bảng và tiếp theo là vòng loại trực tiếp.<ref name="FIFAformat">{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mcwc/ip-201_04e_fwc_formats_slots_8821.pdf |title=Formats of the FIFA World Cup final competitions 1930–2010 |work=FIFA.com |accessdate=ngày 1 tháng 1 Januarynăm 2008 |publisher=Fédération Internationale de Football Association |format=PDF}}</ref>
 
Ở vòng bảng, các đội được bốc thăm vào tám bảng đấu theo phân chia hạt giống với bốn đội mỗi bảng. Tám đội được chọn làm hạt giống, bao gồm cả đội chủ nhà, với 7 đội được chọn khác bằng cách sử dụng công thức dựa trên [[Bảng xếp hạng bóng đá nam FIFA|Bảng xếp hạng FIFA]]. Từ năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998|1998]], các ràng buộc đã được áp dụng cho việc bốc thăm để đảm bảo rằng không có nhóm nào chứa nhiều hơn hai đội châu Âu hoặc nhiều hơn một đội từ bất kỳ liên đoàn nào khác.
Dòng 177:
Các đội mỗi bảng thi đấu theo vòng tròn, trong đó mỗi đội được lên lịch cho ba trận đấu với các đội khác trong cùng một bảng. Điều này có nghĩa là tổng cộng sáu trận đấu được chơi trong một bảng. Vòng đấu cuối cùng của mỗi bảng được lên lịch cùng giờ để giữ gìn sự công bằng giữa cả bốn đội. Hai đội đứng đầu từ mỗi bảng sẽ lọt vào vòng loại trực tiếp. Điểm được sử dụng để xếp hạng các đội trong một bảng. Kể từ năm 1994, [[Ba điểm cho đội chiến thắng|ba điểm đã được trao cho một đội chiến thắng]], một điểm cho trận hòa và không có điểm nào cho trận thua.
 
Nếu một đội xem xét tất cả các kết quả có thể xảy ra (thắng, hòa, thua) cho tất cả sáu trận đấu trong một bảng, có 729 (= 3<sup>6</sup>) kết quả có thể. Tuy nhiên, 207 kết quả này dẫn đến bất phân thắng bại giữa vị trí thứ hai và thứ ba. Trong trường hợp như vậy, thứ hạng giữa các đội này được xác định như sau:<ref>{{citechú thích web|url=https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/Regulations/uefaorg/Regulations/01/87/54/21/1875421_DOWNLOAD.pdf|title=Regulations - 2018 FIFA World Cup Russia |format=PDF |page=43 |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 24 Junetháng 6 năm 2018 }}</ref>
 
# Chênh lệch bàn thắng lớn nhất trong tất cả các trận đấu bảng
Dòng 194:
Vòng đấu loại trực tiếp là một cuộc đấu loại trừ trong đó các đội đấu với nhau trong các trận đấu đơn lẻ, với [[Hiệp phụ (bóng đá)|hiệp phụ]] và loạt [[Phạt đền (bóng đá)|sút luân lưu]] được sử dụng để quyết định đội chiến thắng nếu cần thiết. Nó bắt đầu với vòng 16 trong đó đội xếp thứ nhất của mỗi bảng thi đấu với đội xếp thứ hai của một bảng khác tương ứng. Tiếp theo là vòng tứ kết, bán kết, trận tranh hạng ba (tranh tài bởi các đội thua trận bán kết) và trận chung kết.<ref name="FIFAformat" />
 
Vào ngày 10 tháng 1 năm 2017, FIFA đã phê duyệt một phương thức mới, World Cup với 48 đội bao gồm 16 bảng gồm ba đội mỗi bảng, với hai đội đi tiếp từ mỗi nhóm, để tạo thành một vòng 32 đội đấu loại trực tiếp, sẽ được thực hiện vào năm 2026.<ref>{{citechú newsthích báo |first=Stephen |last=Turner |url=http://www.skysports.com/football/news/11095/10723865/fifa-council-votes-in-favour-of-48-team-world-cup-from-2026 |title=FIFA approves 48-team World Cup |work=[[Sky Sports News]] |date=ngày 10 Januarytháng 1 năm 2017 |accessdate=ngày 10 Januarytháng 1 năm 2017}}</ref>
 
== Chủ nhà ==
Dòng 201:
=== Tiến trình lựa chọn ===
[[Tập tin:World cup hosts2.png|nhỏ|562x562px|Bản đồ các nước chủ nhà của vòng chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới từ năm 1930 đến 2026. Màu xanh lá cây: một lần; màu xanh đậm: hai lần; xanh nhạt: còn trong kế hoạch; xám đậm: hủy bỏ. Chấm vuông vàng: nơi tổ chức trận khai mạc-bế mạc; đường nối 2 dấu chấm vàng: tổ chức tại các nơi trong 1 kỳ World Cup.]]
Các các kỳ World Cup đầu tiên, quyền đăng cai được trao cho các quốc gia tại các cuộc họp của đại hội FIFA. Các địa điểm đã gây tranh cãi bởi vì [[Nam Mỹ]] và [[châu Âu]] cho đến nay là hai trung tâm sức mạnh trong bóng đá và chuyến đi giữa họ cần ba tuần bằng thuyền. Chẳng hạn, quyết định tổ chức World Cup đầu tiên ở Uruguay, dẫn đến chỉ có bốn quốc gia châu Âu thi đấu.<ref>{{citechú newsthích báo |url=http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/history/newsid_1632000/1632201.stm |title=Uruguay 1930 |publisher=BBC Sport |date=ngày 11 Apriltháng 4 năm 2002 |accessdate=ngày 13 Maytháng 5 năm 2006}}</ref> Hai kỳ World Cup tiếp theo đều được tổ chức ở châu Âu. Quyết định tiếp tục chọn Châu Âu và tổ chức ở Pháp đã bị tranh cãi, vì các nước Nam Mỹ hiểu rằng vị trí này sẽ tiếp tục xen giữa [[Đại Tây Dương]]. Do đó, cả [[Argentina]] và [[Uruguay]] đều tẩy chay [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938]].<ref>{{citechú newsthích báo |url=http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/history/newsid_1632000/1632206.stm |title=France 1938 |publisher=BBC Sport |date=ngày 17 Apriltháng 4 năm 2002 |accessdate=ngày 13 Maytháng 5 năm 2006}}</ref>
 
Kể từ [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1958]], để tránh những cuộc tẩy chay hoặc tranh cãi, [[FIFA]] đã bắt đầu một mô hình xen kẽ các đội chủ nhà giữa [[châu Mỹ]] và [[châu Âu]], tiếp tục cho đến [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998]]. [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002]], được tổ chức bởi [[Hàn Quốc]] và [[Nhật Bản]], là lần đầu tiên được tổ chức ở châu Á và là giải đấu đầu tiên có nhiều hơn một nước chủ nhà.<ref>{{citechú thích web |url=http://sportsillustrated.cnn.com/soccer/world/2002/world_cup/news/2002/06/03/au_asia_rb/ |title=Asia takes World Cup center stage |date=ngày 3 Junetháng 6 năm 2002 |publisher=CNN |accessdate=ngày 1 Januarytháng 1 năm 2008}}</ref> Nam Phi trở thành quốc gia châu Phi đầu tiên đăng cai [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2010]]. Giải vô địch bóng đá thế giới 2014 được tổ chức bởi [[Brasil|Brazil]], lần đầu tiên được tổ chức tại Nam Mỹ kể từ [[Argentina]] năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1978|1978]]<ref>{{citechú newsthích báo |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/7068848.stm |title=Brazil will stage 2014 World Cup |date=ngày 10 Octobertháng 10 năm 2007 |publisher=BBC Sport |accessdate=ngày 1 Januarytháng 1 năm 2008}}</ref> và là lần đầu tiên World Cup liên tiếp được tổ chức ở bên ngoài Châu Âu.
[[Tập tin:Russia 2018 World Cup.jpeg|nhỏ|Các đại biểu [[Nga]] ăn mừng khi được chọn là chủ nhà của [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2018]].]]
Nước chủ nhà hiện được chọn trong một cuộc bỏ phiếu của Hội đồng FIFA. Điều này được thực hiện theo một hệ thống [[bỏ phiếu toàn diện]]. Hiệp hội bóng đá quốc gia của một quốc gia mong muốn tổ chức sự kiện này nhận được "Thỏa thuận" từ FIFA, giải thích các bước và yêu cầu. Hiệp hội cũng nhận được một hình thức bằng cách đệ trình đại diện để chính thức ứng cử. Sau đó, một nhóm thanh tra được FIFA chỉ định đến xem xét đất nước để xác định rằng quốc gia này có đáp ứng các yêu cầu cần thiết để tổ chức sự kiện và một báo cáo về quốc gia này được đưa ra. Quyết định về việc ai sẽ tổ chức World Cup thường được đưa ra sáu hoặc bảy năm trước giải đấu. Tuy nhiên, đã có những lần chủ nhà của nhiều giải đấu trong tương lai được công bố cùng một lúc, như trường hợp của World Cup 2018 và 2022, được trao cho [[Nga]] và [[Qatar]], với việc Qatar trở thành quốc gia [[Trung Đông]] đầu tiên đăng cai giải đấu.<ref>{{citechú newsthích báo|url=https://www.theguardian.com/football/2010/dec/02/england-russia-win-2018-world-cup|title=England beaten as Russia win 2018 World Cup bid|date=ngày 2 Decembertháng 12 năm 2010|work=The Guardian |location=London |accessdate=ngày 8 Septembertháng 9 năm 2017|first=Owen|last=Gibson}}</ref><ref>{{citechú newsthích báo|url=https://www.theguardian.com/football/2010/dec/02/qatar-win-2022-world-cup-bid|title=Qatar win 2022 World Cup bid|date=ngày 2 Decembertháng 12 năm 2010|work=The Guardian |location=London |accessdate=ngày 8 Septembertháng 9 năm 2017|first=Jamie|last=Jackson}}</ref>
 
Đối với World Cup 2010 và 2014, giải đấu cuối cùng được luân chuyển giữa các liên đoàn, chỉ cho phép các quốc gia từ liên đoàn được chọn (Châu Phi năm 2010, Nam Mỹ vào năm 2014) để tổ chức giải đấu. Chính sách xoay vòng được đưa ra sau cuộc tranh cãi xung quanh chiến thắng của Đức trước Nam Phi trong cuộc bỏ phiếu để tổ chức giải đấu năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2006|2006]]. Tuy nhiên, chính sách xoay vòng lục địa sẽ không tiếp tục sau năm 2014, do đó, bất kỳ quốc gia nào, ngoại trừ những quốc gia thuộc liên đoàn đã tổ chức hai giải đấu trước đó, đều có thể đăng ký làm chủ nhà cho World Cup bắt đầu từ năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2018|2018]].<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/worldcup/russia2018/organisation/media/newsid=625122/index.html |title=Rotation ends in 2018 |publisher=Fédération Internationale de Football Association |work=FIFA.com |date=ngày 29 Octobertháng 10 năm 2007 |accessdate=ngày 30 Marchtháng 3 năm 2013}}</ref> Điều này một phần để tránh một kịch bản tương tự như quá trình đấu thầu cho giải đấu năm 2014, nơi Brazil là nhà thầu chính thức và duy nhất.<ref>Collett, Mike (ngày 30 Octobertháng 10 năm 2007), [https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-world-brazil-idUKL3026608120071030 “Brazil officially named 2014 World Cup hosts”]. Reuters. RetrievedTruy cập ngày 6 Julytháng 7 năm 2018</ref>
 
[[Giải vô địch bóng đá thế giới 2026]] đã được chọn để tổ chức tại [[Hoa Kỳ]], [[Canada]] và [[México]], đánh dấu lần đầu tiên một World Cup được chia sẻ bởi ba quốc gia chủ nhà.<ref name="World Cup26">{{citechú newsthích báo |title=World Cup 2026: Canada, US & Mexico joint bid wins right to host tournament |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/44464913 |accessdate=ngày 13 Junetháng 6 năm 2018 |agency=BBC Sport|date=ngày 13 Junetháng 6 năm 2018}}</ref> Giải đấu năm 2026 sẽ là World Cup lớn nhất từng được tổ chức, với 48 đội thi đấu tổng cộng 80 trận. 60 trận đấu sẽ diễn ra ở Mỹ, bao gồm tất cả các trận đấu từ vòng tứ kết trở đi, trong khi Canada và Mexico, mỗi nước sẽ tổ chức 10 trận đấu.<ref name="World Cup26"/>
 
=== Thành tích ===
{{See also|Đội tuyển tham dự Giải vô địch bóng đá thế giới#Thành tích của nước chủ nhà|l1=Thành tích của nước chủ nhà ở Giải vô địch bóng đá thế giới}}
 
Sáu trong số tám nhà vô địch hiện tại đã giành được một trong những danh hiệu World Cup khi thi đấu trên chính quê hương của mình, ngoại lệ là [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Brasil|Brazil]], đội đã đứng vị trí á quân sau khi thua trận đấu quyết định trên sân nhà vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1950|1950]] cũng như thua trận bán kết với [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức|Đức]] vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2014|2014]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha|Tây Ban Nha]] khi chỉ lọt vào vòng hai trên sân nhà vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1982|1982]]. [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Anh|Anh]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 1966|1966]]) đã giành được danh hiệu duy nhất của mình khi chơi với tư cách là một quốc gia chủ nhà. [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Uruguay|Uruguay]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 1930|1930]]), [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ý|Ý]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 1934|1934]]), [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina|Argentina]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 1978|1978]]) và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp|Pháp]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998|1998]]) đã giành được những danh hiệu đầu tiên với tư cách là quốc gia chủ nhà, trong khi [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức|Đức]] (1974) giành được danh hiệu World Cup thứ hai khi chơi trên sân nhà.<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2010/8684839.stm "World Cup 1974 - West Germany win on home soil"]. BBC. RetrievedTruy cập ngày 2 Decembertháng 12 năm 2017</ref>
 
Các quốc gia khác cũng đã thành công khi tổ chức giải đấu. [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Thụy Sĩ|Thụy Sĩ]] (tứ kết [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1954|1954]]), [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Thụy Điển|Thụy Điển]] (á quân năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1958|1958]]), [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Chile|Chile]] (vị trí thứ ba năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1962|1962]]), [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hàn Quốc|Hàn Quốc]] (vị trí thứ tư năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|2002]]), [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Nga|Nga]] (tứ kết năm [[giải vô địch bóng đá thế giới 2018|2018]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia México|Mexico]] (tứ kết năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1970|1970]] và [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1986|1986]]) đều có kết quả tốt nhất khi là chủ nhà. Cho đến nay, [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Nam Phi|Nam Phi]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 2010|2010]]) là quốc gia chủ nhà duy nhất thất bại trong việc vượt qua vòng bảng.<ref>Bevan, Chris. [http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2010/matches/match_34/default.stm "France 1-2 South Africa"]. BBC. RetrievedTruy cập ngày 2 Decembertháng 12 năm 2017</ref>
 
== Các kỷ lục và thống kê ==
Dòng 222:
 
[[Tập tin:Lothar Matthäus.jpg|nhỏ|178x178px|[[Lothar Matthäus]] đã chơi 25 trận đấu World Cup qua 5 giải liên tiếp được tổ chức, một kỷ lục chưa từng có.]]
Hai cầu thủ có số lần tham dự các vòng chung kết World Cup nhiều nhất là tuyển thủ [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Mexico|México]] [[Antonio Carbajal]] (1950-1966), trung vệ [[Đội tuyển bóng đá quốc gia México|đội tuyển Mexico]] [[Rafael Márquez]] (2002-2018); và cựu đội trưởng đội tuyển [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức|CHLB Đức]] [[Lothar Matthäus]].<ref>{{chú thích báo | url= http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C00EFD8103AF933A25752C1A96F958260 | title=Matthaus Is the Latest MetroStars Savior | publisher=New York Times |last=Yannis |first=Alex | date=ngày 10 tháng 11 năm 1999 | accessdate = ngày 23 tháng 12 năm 2007}}</ref> Matthäus cũng là người chơi nhiều trận nhất với tổng cộng 25 lần được ra sân.<ref>{{chú thích báo |url=http://sportsillustrated.cnn.com/soccer/world/2002/world_cup/hof/matthaeus/ | title=World Cup Hall of Fame: Lothar Matthaeus | work=CNN | accessdate = ngày 23 tháng 12 năm 2007}}</ref> Huyền thoại [[Pelé]] là người duy nhất 3 lần vô địch World Cup với tư cách cầu thủ.<ref>{{chú thích báo | url=http://sports.espn.go.com/espn/classic/bio/news/story?page=Pele | title=Pele, King of Futbol | publisher=ESPN |last=Kirby |first=Gentry | date=ngày 5 tháng 7 năm 2006 | accessdate = ngày 23 tháng 12 năm 2007}}</ref> [[Djalma Santos]] của [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Brasil|Brazil]] (1954-1962), [[Franz Beckenbauer]] (1966-1974) của [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Đức|Tây Đức]] và [[Philipp Lahm]] của [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức|Đức]] (2006-2014) là những cầu thủ duy nhất được ghi tên ba lần trong [[Các giải thưởng của Giải vô địch bóng đá thế giới|Đội hình Tiêu biểu]].<ref>{{citechú newsthích báo|last1=Downie|first1=Andrew|title=Brazil's twice World Cup winner Djalma Santos dies at 84|url=https://www.reuters.com/article/2013/07/24/us-soccer-brazil-djalmasantos-idUSBRE96N0ZO20130724|accessdate=ngày 12 Julytháng 7 năm 2014|publisher=Reuters|date=ngày 24 Julytháng 7 năm 2013}}</ref>
 
Người ghi nhiều bàn thắng nhất tại các kỳ World Cup là tuyển thủ Đức [[Miroslav Klose]], với 16 lần làm tung lưới đối phương trong 4 lần tham dự giải. Thứ 2 là tuyển thủ Brasil [[Ronaldo]]. Đứng thứ 3 với 14 lần lập công là tuyển thủ người Đức [[Gerd Müller]]<ref>{{chú thích báo | url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/teams/brazil/5112982.stm | title=Ronaldo's riposte | publisher=BBC | date=27 tháng 6 năm 2006 |last=Chowdhury |first=Saj | accessdate = ngày 23 tháng 12 năm 2007}}</ref>. Ở vị trí thứ 4 là [[Tiền đạo (bóng đá)|trung phong]] huyền thoại người [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp|Pháp]] [[Just Fontaine]], người cũng đồng thời giữ kỷ lục về số bàn thắng ghi được tại một kỳ World Cup, với thành tích 13 bàn ghi được tại giải năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1958|1958]].<ref>{{chú thích báo | url= http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/team_pages/france/newsid_1752000/1752740.stm | title=Goal machine was Just superb | work=BBC | date=4 tháng 4 năm 2002 | accessdate = ngày 23 tháng 12 năm 2007}}</ref>
 
Vào tháng 11 năm 2007, FIFA đã thông báo rằng tất cả các thành viên của đội tuyển vô địch World Cup từ năm 1930 đến năm 1974 sẽ được trao lại huy chương vô địch. Điều này khiến huyền thoại [[Pelé]] của Brazil trở thành cầu thủ duy nhất giành được ba huy chương của đội vô địch World Cup (1958, 1962 và 1970, mặc dù ông không chơi trong trận chung kết năm 1962 vì chấn thương).<ref>{{citechú newsthích báo |url=http://sports.espn.go.com/espn/classic/bio/news/story?page=Pele |title=Pele, King of Futbol |publisher=ESPN |last=Kirby |first=Gentry |date=ngày 5 Julytháng 7 năm 2006 |accessdate=ngày 23 Decembertháng 12 năm 2007 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081216151353/http://sports.espn.go.com/espn/classic/bio/news/story?page=Pele |archivedate=ngày 16 Decembertháng 12 năm 2008 }}</ref> Bảy cầu thủ đã thu thập tất cả ba loại huy chương World Cup (vàng, bạc và đồng); năm cầu thủ đến từ đội hình 1966-1974 bao gồm [[Franz Beckenbauer]], [[Jürgen Grabowski]], [[Horst-Dieter Höttges]], [[Sepp Maier]] và [[Wolfgang Overath]] (1966-1974); [[Franco Baresi]] của Ý (1982, 1990, 1994) và gần đây nhất là [[Miroslav Klose]] của Đức (2002-2014) với bốn huy chương liên tiếp.<ref>{{citechú newsthích báo|title=Brazil, Germany & Every World Cup Winner from 1930 to 2014|url=http://www.goal.com/en-gb/lists/brazil-germany-every-world-cup-winner-from-1930-to-2014/1elichzqoj1py1xvzpnd3ykw7m|work=Goal|date=ngày 13 Maytháng 5 năm 2018}}</ref> Miroslav Klose cũng chính là cầu thủ nhận được huy chương World Cup nhiều nhất (1 vàng, 1 bạc, 2 đồng). Anh cũng là cầu thủ duy nhất có tất cả các loại huy chương và luôn có huy chương ở tất cả các kỳ World Cup tham gia.
 
[[Mário Zagallo]], [[Franz Beckenbauer]] và [[Didier Deschamps]] là ba người đồng thời vô địch World Cup với tư cách cầu thủ và [[Huấn luyện viên (bóng đá)|huấn luyện viên]]. Zagallo vô địch các giải năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1958|1958]] và [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1962|1962]] khi còn đang thi đấu rồi giải năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1970|1970]] khi chuyển sang vai trò huấn luyện viên.<ref>{{chú thích web |author=Hughes, Rob| date=ngày 11 tháng 3 năm 1998| url=http://www.iht.com/articles/1998/03/11/soccer.t_7.php | title=No Alternative to Victory for National Coach: 150 Million Brazilians Keep Heat on Zagalo | work=International Herald Tribune | accessdate=31 tháng 12 năm 2007|archiveurl=http://web.archive.org/web/20051028072049/http://www.iht.com/articles/1998/03/11/soccer.t_7.php|archivedate = ngày 28 tháng 10 năm 2005}}</ref> Beckenbauer vô địch giải năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1974|1974]] khi đeo băng đội trưởng đội tuyển Tây Đức và giải năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1990|1990]] với tư cách người chỉ đạo đội.<ref>{{chú thích web | url=http://soccernet.espn.go.com/archive/worldcup/editorial/legends_beckenbauer.html | title=World Cup Legends – Franz Beckenbauer | publisher=ESPN |last=Brewin |first=John | date=21 tháng 12 năm 2007 |accessdate=31 tháng 12 năm 2007}}</ref>, Didier Deschamps vô địch vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1998|1998]] khi là cầu thủ và năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2018|2018]] khi làm huấn luyện viên.<ref>{{citechú thích web|url=https://www.dailystar.co.uk/sport/football/716604/world-cup-final-2018-Didier-Deschamps-makes-history-France-Croatia|title=France boss Didier Deschamps makes history with World Cup final victory over Croatia|author=Cross, Jeremy|publisher=Daily Star|date=ngày 15 Julytháng 7 năm 2018|accessdate=ngày 15 Julytháng 7 năm 2018}}</ref> Còn huấn luyện viên tuyển [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ý|Ý]] [[Vittorio Pozzo]] là người duy nhất từng hai lần giành ngôi vô địch trên ghế chỉ đạo (1934 và 1938).<ref>{{chú thích web | url=http://www.cbc.ca/sports/worldcup2006/history/events/1938.html | title=1938 France | work=CBC | accessdate=31 tháng 12 năm 2007|archiveurl=http://web.archive.org/web/20060618095935/http://www.cbc.ca/sports/worldcup2006/history/events/1938.html|archivedate = ngày 18 tháng 6 năm 2006}}</ref> Tất cả các huấn luyện viên trưởng giành chiến thắng World Cup đều là người xuất thân từ đất nước mà họ huấn luyện để chiến thắng.<ref>{{citechú thích newsbáo|title=The Curse of the Foreign-Born Coach|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748704366504575278893868082062|work=Wall Street Journal|date=ngày 13 Maytháng 5 năm 2018}}</ref>
 
Tính đến hết [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2018|World Cup 2018]], Đức và Brazil đã chơi nhiều trận World Cup nhất với 109 trận, theo sau là Brasil với 104 trận. Hai đội gặp nhau lần đầu tiên trong lịch sử thi đấu tại giải của mình ở trận chung kết năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|2002]]. Đức xuất hiện nhiều trận chung kết nhất với 8, bán kết 13 lần, tứ kết 16 lần, trong khi Brazil xuất hiện nhiều nhất ở World Cup với 21 lần, có nhiều chiến thắng nhất 73 lần và đã ghi được nhiều bàn thắng nhất 229 bàn.<ref>{{citechú thích web |url=http://www.worldfootball.net/alltime_table/wm/ |title=World Football – All time table |publisher=World Football |accessdate=ngày 13 Julytháng 7 năm 2014}}</ref><ref>{{citechú thích newsbáo |title=Brazil pass Germany as all-time top scorers at the World Cup |url=http://www.espn.co.uk/football/fifa-world-cup/story/3554257/brazil-pass-germany-as-all-time-top-scorers-at-the-world-cup |accessdate=ngày 10 Julytháng 7 năm 2018 |agency=ESPN}}</ref> Hai đội đã chơi với nhau hai lần tại World Cup, trong trận chung kết năm 2002 và bán kết 2014.<ref>{{citechú newsthích báo|title=Five Aside: Germany - Brazil preview|url=http://www.espn.com/soccer/blog/name/77/post/1936258/headline|publisher=ESPN|access-dateaccessdate =ngày 13 Maytháng 5 năm 2018|date=ngày 7 Julytháng 7 năm 2014}}</ref>
 
Giải vô địch bóng đá thế giới gần như là sân chơi riêng cho các đội bóng Nam Mỹ và châu Âu khẳng định sự thống trị tuyệt đối trong làng túc cầu thế giới bởi vì cho đến nay thì chưa có đội bóng nào ngoài châu Âu và Nam Mỹ có vinh dự được nâng cao chiếc cúp vàng danh giá.
Dòng 302:
|style="text-align: center"| [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1938|1938]]||style="text-align:left"|{{flag|Pháp}}||10/9|||375.700||18||20.872||58.455||<small>[[Sân vận động Olympic Colombes|Olympic Colombes]], Paris</small>||<small>Pháp 1–3 Ý, Tứ kết</small>
|-
|style="text-align: center"| [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1950|1950]]||style="text-align:left"|{{flag|Brasil|1889}}||data-sort-value="06"|6/6||1.045.246||22||47.511||173.850<ref>{{chú thích báo|url=http://www.guinnessworldrecords.com/news/2018/6/world-cup-rewind-world-cup-rewind-largest-attendance-at-a-match-in-the-1950-brazil-final|title=World Cup Rewind: Largest attendance at a match in the 1950 Brazil final|last=|first=|date=ngày 12 tháng 6 năm 2018|work=Guinness World Records|access-dateaccessdate =ngày 4 tháng 7 năm 2018|language=en-GB|quote="Officially, 173,850 paid spectators crammed into Rio de Janeiro’s Maracanã Stadium on July 16(...) Some estimates have even pegged the attendance as high as 199,000 or 210,000 unofficially"}}</ref>||<small>[[Sân vận động Maracanã]], Rio de Janeiro</small>||<small>[[Uruguay v Brasil (Giải vô địch bóng đá thế giới 1950)|Brasil 1–2 Uruguay, Trận đấu quyết định]]</small>
|-
|style="text-align: center"| [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1954|1954]]||style="text-align:left"|{{flag|Thụy Sĩ}}||data-sort-value="06"|6/6||768.607||26||29.562||63.000||<small>[[Sân vận động Wankdorf]], Bern</small>||<small>[[Trận chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới 1954|Tây Đức 3–2 Hungary, Chung kết]]</small>
Dòng 347:
== Phát sóng và quảng bá ==
{{See also|Danh sách các đài truyền hình phát sóng Giải vô địch bóng đá thế giới}}
[[FileTập tin:Production set of the 2010 FIFA World Cup.jpg|thumb|left|Trung tâm phát sóng quốc tế của FIFA cho hệ thống [[truyền hình]] tại [[Johannesburg]], Nam Phi ở giải World Cup 2010.]]
[[Tập tin:Coca cola world cup 2002.jpg|nhỏ|Một chai [[Coca-Cola]] quảng bá [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|World Cup 2002]] tại [[Hàn Quốc]] và [[Nhật Bản]].]]
Giải vô địch bóng đá thế giới được truyền hình trực tiếp lần đầu tiên vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1954|1954]] và hiện là sự kiện thể thao được xem và theo dõi rộng rãi nhất trên thế giới. Lượng người xem tích lũy của tất cả các trận đấu của World Cup 2006 ước tính là 26,29 tỷ.<ref name="2006coverage"/> 715,1 triệu người đã theo dõi trận đấu cuối cùng của giải đấu này (một phần chín của toàn bộ dân số trên hành tinh). Lễ bốc thăm World Cup 2006, quyết định phân chia các đội thành các bảng, được theo dõi bởi 300 triệu người xem.<ref>{{citechú thích web |publisher=[[Australian Broadcasting Corporation|ABC Sport]] |url=http://www.abc.net.au/sport/content/200512/s1528128.htm |title=Socceroos face major challenge: Hiddink |date=ngày 10 Decembertháng 12 năm 2005 |accessdate=ngày 13 Maytháng 5 năm 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060430001531/http://www.abc.net.au/sport/content/200512/s1528128.htm <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate=ngày 30 Apriltháng 4 năm 2006}}</ref> Giải vô địch bóng đá thế giới thu hút nhiều nhà tài trợ như [[Coca-Cola]], [[McDonald's]] và [[Adidas]]. Đối với các công ty này và nhiều công ty khác, việc trở thành nhà tài trợ tác động mạnh mẽ đến các thương hiệu toàn cầu của họ. Các nước chủ nhà thường có sự gia tăng doanh thu hàng triệu đô la từ sự kiện kéo dài một tháng. Cơ quan quản lý môn thể thao này, [[FIFA]] đã tạo ra doanh thu 4,8 tỷ đô la từ giải đấu năm 2014 và 6,1 tỷ đô la từ giải đấu năm 2018<ref>{{citechú newsthích báo|title=FIFA Financial Report 2014: Frequently Asked Questions|url=https://www.fifa.com/about-fifa/news/y=2015/m=3/news=fifa-financial-report-2014-frequently-asked-questions-2568090.html|agency=FIFA.com|date=ngày 9 Decembertháng 12 năm 2017}}</ref>.
 
Mỗi giải vô địch bóng đá thế giới kể từ năm 1966 đều có [[linh vật]] hoặc/và [[Biểu trưng|logo]] riêng. ''World Cup Willie'', linh vật cho cuộc thi năm 1966, là [[Linh vật Giải vô địch bóng đá thế giới|linh vật World Cup]] đầu tiên.<ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/marketing/fifaassets/mascots.html |title=FIFA Assets – Mascots |work=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |accessdate=ngày 19 Novembertháng 11 năm 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071104232128/http://fifa.com/aboutfifa/marketingtv/marketing/fifaassets/mascots.html <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate=ngày 4 Novembertháng 11 năm 2007}}</ref> World Cup có các [[Danh sách các quả bóng thi đấu chính thức của Giải vô địch bóng đá thế giới|quả bóng thi đấu chính thức]] được thiết kế đặc biệt cho mỗi giải đấu.<ref>{{citechú thích web|url=http://footballs.fifa.com/Football-Facts/FIFA-World-Cup-Footballs|title=The Footballs during the FIFA World Cup|work=Football Facts|publisher=[[FIFA]]|accessdate=ngày 6 Julytháng 7 năm 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20131128080230/http://footballs.fifa.com/Football-Facts/FIFA-World-Cup-Footballs|archive-date=ngày 28 Novembertháng 11 năm 2013|dead-url=yes|df=dmy-all}}</ref> Mỗi giải vô địch bóng đá thế giới cũng có một bài hát chính thức, được trình diễn bởi các nghệ sĩ từ [[Shakira]] đến [[Will Smith]].<ref>{{citechú newsthích báo|first=Sara D |last=Anderson |date=ngày 27 Apriltháng 4 năm 2010 |title=Shakira Records Official Song for 2010 FIFA World Cup |url=http://www.aolradioblog.com/2010/04/27/shakira-records-offical-song-2010-fifa-world-cup/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20100429210729/http://www.aolradioblog.com/2010/04/27/shakira-records-offical-song-2010-fifa-world-cup/ |dead-url=yes |archive-date=ngày 29 Apriltháng 4 năm 2010 |publisher=Aolradioblog |accessdate=ngày 30 Apriltháng 4 năm 2010 |df= }}</ref><ref>{{citechú thích web |url=https://www.fifa.com/worldcup/news/2018-fifa-world-cup-russiatm-official-song-live-it-up-to-be-performed-by-all-sta |title=2018 FIFA World Cup Russia Official Song 'Live It Up' to be performed by all-star line-up |date=ngày 23 Maytháng 5 năm 2018 |publisher=FIFA |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180529044910/https://www.fifa.com/worldcup/news/2018-fifa-world-cup-russiatm-official-song-live-it-up-to-be-performed-by-all-sta |archivedate=ngày 29 Maytháng 5 năm 2018}}</ref>
 
Thiết lập quan hệ đối tác với FIFA vào năm 1970, [[Tập đoàn Panini|Panini]] đã xuất bản [[album sticker]] đầu tiên cho [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1970|World Cup 1970]].<ref name="Brand"/> Kể từ đó, thu thập và giao dịch nhãn dán đã trở thành một phần của trải nghiệm World Cup, đặc biệt là cho thế hệ trẻ.<ref>{{citechú newsthích báo |title=Panini World Cup sticker book |url=https://www.theguardian.com/football/2018/mar/29/cost-to-fill-panini-world-cup-sticker-book-is-734-says-maths-prof |accessdate=ngày 8 Septembertháng 9 năm 2018 |work=The Guardian}}</ref> FIFA cũng đã cấp phép các [[video game]] World Cup từ năm 1986, với [[Electronic Arts]], công ty giữ giấy phép hiện tại.<ref name="Brand">{{citechú newsthích báo |title=Brand collaborations |url=https://www.fifa.com/about-fifa/marketing/licensing/brand-collaborations.html |accessdate=ngày 8 Septembertháng 9 năm 2018 |agency=FIFA.com}}</ref>
 
World Cup thậm chí còn có ảnh hưởng đáng kể về mặt thống kê đối với tỷ lệ sinh, tỷ lệ giới tính nam/nữ của trẻ sơ sinh và bệnh đau tim ở các quốc gia có các đội tuyển quốc gia đang thi đấu.<ref>{{citechú newsthích báo|last1=Brachfeld|first1=Aaron|title=World Cup affects sex ratio in newborns|url=http://lokareview.blogspot.com/2015/11/world-cup-affects-sex-ratio-in-newborns.html|accessdate=ngày 24 Novembertháng 11 năm 2015|work=the Loka Review|issue=November 2015|publisher=Loka Hatha Yoga|date=ngày 2 Decembertháng 12 năm 2015}}</ref><ref>{{citechú thích web|last1=Masukume|first1=Gwinyai|title=Possible Effect of the World Cup on Births|url=http://www.improbable.com/2015/11/05/possible-effect-of-the-world-cup-on-births/|website=Improbable Research|publisher=Harvard University|accessdate=ngày 2 Decembertháng 12 năm 2015}}</ref><ref>{{citechú thích web|last1=Masukume|first1=Gwinyai|title=The sex ratio at birth in South Africa increased 9 months after the 2010 FIFA World Cup|url=http://www.earlyhumandevelopment.com/article/S0378-3782(15)00210-8/abstract|website=Early Human Development|publisher=Journal of Early Human Development|accessdate=ngày 2 Decembertháng 12 năm 2015}}{{dead link|date=November 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
 
==Kết quả==
Dòng 834:
 
[[Tập tin:Seoul Plaza 2002 FIFA World Cup.jpg|nhỏ|[[Người Hàn Quốc]] theo dõi đội tuyển quốc gia của họ trên màn hình lớn ở [[Seoul Plaza]] tại [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|World Cup 2002]] khi Hàn Quốc trở thành quốc gia châu Á đầu tiên lọt vào bán kết.]]
Cho đến nay, các trận chung kết Cúp bóng đá thế giới chỉ được tranh tài giữa các đội tuyển từ các liên đoàn [[Liên đoàn bóng đá châu Âu|UEFA]] (châu Âu) và [[Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ|CONMEBOL]] (Nam Mỹ). Các quốc gia châu Âu đã giành được 12 chức vô địch, trong khi Nam Mỹ là 9 lần. Chỉ có hai đội tuyển từ bên ngoài hai châu lục này đã từng vào được đến vòng bán kết của giải đấu: [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hoa Kỳ|Hoa Kỳ]] ([[Liên đoàn bóng đá Bắc, Trung Mỹ và Caribe|Bắc, Trung Mỹ và Caribe]]) vào năm [[1930 FIFA World Cup|1930]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hàn Quốc|Hàn Quốc]] ([[Liên đoàn bóng đá châu Á|châu Á]]) vào năm [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|2002]]. Kết quả tốt nhất của một đội tuyển [[Liên đoàn bóng đá châu Phi|châu Phi]] là đạt được đến vòng tứ kết: [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Cameroon|Cameroon]] vào năm 1990, [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Sénégal|Sénégal]] vào năm 2002 và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ghana|Ghana]] vào năm 2010. Chỉ có một đội từ [[Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương|châu Đại Dương]] đã từng vượt qua vòng bảng, [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Úc|Úc]] vào năm 2006, đã giành quyền vào vòng hai.<ref>Australia's qualification in 2006 was through the Oceanian zone as they were a member of the [[Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương|OFC]] member during qualifying. However, on ngày 1 tháng 1 Januarynăm 2006, they left the Oceania Football Confederation and joined the [[Liên đoàn bóng đá châu Á]].</ref>
 
[[Đội tuyển bóng đá quốc gia Brasil|Brasil]], [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina|Argentina]], [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha|Tây Ban Nha]] và [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức|Đức]] là những đội tuyển duy nhất giành được World Cup tổ chức bên ngoài liên đoàn lục địa của họ; Brasil đã giành chiến thắng ở [[Liên đoàn bóng đá châu Âu|châu Âu]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 1958|1958]]), [[Liên đoàn bóng đá Bắc, Trung Mỹ và Caribe|Bắc Mỹ]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 1970|1970]] và [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1994|1994]]) và [[Liên đoàn bóng đá châu Á|châu Á]] ([[Giải vô địch bóng đá thế giới 2002|2002]]), Argentina đã giành chức vô địch tại Bắc Mỹ vào [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1986|năm 1986]], trong khi Tây Ban Nha đã giành được một chức vô địch tại [[Liên đoàn bóng đá châu Phi|châu Phi]] vào [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2010|năm 2010]]. Đức là đội tuyển châu Âu đầu tiên vô địch World Cup tại [[Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ|Nam Mỹ]] vào [[Giải vô địch bóng đá thế giới 2014|năm 2014]]. Chỉ có năm lần liên tiếp World Cup được chinh phục bởi các đội tuyển đến từ cùng một lục địa, và hiện tại đây là lần đầu tiên với bốn nhà vô địch liên tiếp từ cùng một liên đoàn lục địa. Ý và Brasil đã bảo vệ thành công danh hiệu của họ vào năm 1938 và 1962, trong khi đội đăng quang tiếp theo sau Ý vào năm 2006 là Tây Ban Nha vào năm 2010, Đức vào năm 2014 và Pháp vào năm 2018. Hiện tại, đây cũng là lần đầu tiên một trong những châu lục hiện đang giành chiến thắng (châu Âu) đang vượt qua các châu lục khác (Nam Mỹ) bởi nhiều hơn một nhà vô địch.