Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hiến binh”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
[[Hình:Gendarmerie BMW R1100RT.jpg|thumb|Hiến binh ở [[Paris]], rue Vernet, gần điện [[Đại lộ Champs-Élysées|Champs-Élysées]] ]]
'''Lực lượng Hiến binh''', hay còn gọi '''cảnh binh''', tiếng lóng gọi nôm na là '''sen đầm''' hoặc '''săng đá''' (nói lái từ [[tiếng Pháp]]: '''''Gendarmerie''''') là một tổ chức an ninh [[quân sự]] hoặc [[bán quân sự]], riêng biệt với những lực lượng cảnh sát dân sự, được giao nhiệm vụ t[[Thi hành pháp luật|hi hành pháp luật]] trong phạm vi lãnh thổ của một quốc gia. Đa số các lực lượng Hiến binh được tổ chức và quản lý chặt chẽ dưới mô hình quân đội, đồng thời được vũ trang đồng bộ nhằm tối ưu hóa việc thi hành pháp luật và bảo đảm an ninh công cộng.
Khái niệm Hiến binh có bắt nguồn từ nước Pháp, từ '''''gendarme''''' trong tiếng Pháp có nguồn gốc từ thành ngữ ''''gens d'armes'''' tức người ''dân quân.''
Ta có thể lấy ví dụ một số các lực lượng hiến binh tiêu biểu trên thế giới như ''Hiến binh Quốc Gia - Gendarmerie nationale'' của [[Pháp]], ''Vệ binh Dân sự - Guardia Civil'' của [[Tây Ban Nha]], [[Lực lượng Cảnh sát Vũ trang Nhân dân Trung Quốc|''Lực lượng Cảnh sát Vũ trang Nhân dân'']] - ''Vũ Cảnh'' của [[Trung Quốc]] hay ''Lính [[Súng cạc-bin|cạc-bin]] - Carabinieri'' của Cộng Hòa [[Ý]].
==Cách gọi và quản lý==
[[Hình:Guardia Civil CN-235 PM.jpg|thumb|right|Máy bay Giám sát
[[Tập tin:Topkapı sarayında nöbetçi Jandarma Eri.jpg|thumb|Một hiến binh Thổ Nhĩ Kỳ đứng gác ở [[cung điện Topkapı]] tại thủ đô [[Istanbul]]]]
Hàng 13 ⟶ 15:
Ngoài tên gọi chung "''gendarmerie''", lực lượng này còn có nhiều tên gọi khác theo vùng miền và quốc gia, ví dụ ''[[Carabinieri]]'' ở [[Ý]], ''[[Guarda Nacional Republicana]]'' ở [[Bồ Đào Nha]] hay ''[[Guardia Civil]]'' ở [[Tây Ban Nha]]. Đa số các tên gọi đều làm gợi nhớ đến bản chất bảo an công cộng hay bản chất vũ trang của các tổ chức Hiến binh.
Tùy theo chế độ quản lý và tình hình chính trị của mỗi quốc gia, Hiến binh thường nằm dưới sự quản lý của Bộ Quốc Phòng (như ở Ba Lan, Algieria), Bộ Nội Vụ/An Ninh/Công An (Rumani, Argentina, Việt Nam), cả hai (Pháp, Ý, Tây Ban Nha) hoặc một ủy ban dân sự riêng biệt trực thuộc Chính phủ ([[Vệ binh quốc gia]] Nga - Rosgvardiya).
==Vai trò phục vụ==
Hàng 19 ⟶ 21:
== Tại Việt Nam ==
Tại một số giai đoạn trong lịch sử Việt Nam đã tồn tại những đơn vị Hiến binh chính thức. Ví dụ như vào thời [[Pháp thuộc]], để bảo vệ chế độ thuộc địa, thực dân Pháp thành lập một đại đội hiến binh gồm 54 người vào năm 1909<ref>{{Chú thích web|url=https://luatminhkhue.vn/hien-binh-la-gi---khai-niem-hien-binh-duoc-hieu-nhu-the-nao--.aspx|tựa đề=Hiến binh là gì ? Khái niệm hiến binh được hiểu như thế nào ?|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2019/11/04|website=|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>, lực lượng ngày một này dần lớn mạnh khắp Bắc, Trung và Nam Kỳ; kể cả [[Campuchia thuộc Pháp|Campuchia]]. Sen Đầm Đông Dương thời đó có nhiệm vụ kiểm soát quân đội, kiếm soát dân sự về hành chính và tư pháp, coi giữ nhà tù tỉnh, có khi kiêm nhiệm trông coi việc chiếu sáng, vê sinh đô thị, kiểm soát các quán cà phê, các sòng bạc, tụ điểm
Ở nước [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam]] ngày nay, các trung đoàn [[Bộ Tư lệnh Cảnh sát Cơ động (Việt Nam)|Cảnh sát Cơ động]] khắp ba miền tổ quốc có thể được coi như một lực lượng tương đồng Hiến binh, với vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn giống như các tổ chức hiến binh khác trên thế giới. Với các trang bị vũ trang nặng hơn cảnh sát dân sự, Cảnh sát cơ động thường xuyên phải đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ nguy hiểm liên quan đến tội phạm có tổ chức, tội phạm ma túy, các tổ chức khủng bố hay bạo động đô thị và nông thôn. Ngoài ra, Cảnh sát Cơ động Việt Nam cũng có nhiệm vụ tuần tra cộng đồng, canh gác và bảo vệ các cơ quan nhà nước, hội nghị trọng yếu và các sự kiện đông người như mít tinh hay thể thao<ref>{{Chú thích web|url=https://moj.gov.vn/vbpq/lists/vn%20bn%20php%20lut/view_detail.aspx?itemid=29452|tựa đề=Pháp Lệnh Cảnh Sát Cơ Động - Luật Công an nhân dân số 54/2005/QH11|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2012-12-23|website=Cổng thông tin Điện tử Bộ Tư Pháp|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>.▼
Ngoài ra, [[Dân quân tự vệ]] Việt Nam, một lực lượng vũ trang quần chúng (chịu sự quản lý của các Ủy ban Nhân dân địa phương) có vai trò chiến đấu hiệp đồng với Công An và Quân Đội để bảo vệ chủ quyền quốc gia, bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội cũng có thể được coi như một lực lượng Hiến binh tại Việt Nam. Người lính Dân quân tự vệ tham gia lực lượng này qua hình thức nghĩa vụ quân sự<ref>{{Chú thích web|url=http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page=1&mode=detail&document_id=92339|tựa đề=Luật Dân quân tự vệ 2009|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2009-11-23|website=Cổng Thông tin điện tử Chính phủ|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>.
▲Ở nước [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam]] ngày nay, các trung đoàn [[Bộ Tư lệnh Cảnh sát Cơ động (Việt Nam)|Cảnh sát Cơ động]] khắp ba miền tổ quốc có thể được coi như một lực lượng tương đồng Hiến binh, với vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn giống như các tổ chức hiến binh khác trên thế giới. Với các trang bị vũ trang nặng hơn cảnh sát dân sự, Cảnh sát cơ động thường xuyên phải đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ nguy hiểm liên quan đến tội phạm có tổ chức, tội phạm ma túy, các tổ chức khủng bố hay bạo động đô thị và nông thôn. Ngoài ra, Cảnh sát Cơ động Việt Nam cũng có nhiệm vụ tuần tra cộng đồng, canh gác và bảo vệ các cơ quan nhà nước, hội nghị trọng yếu và các sự kiện đông người như mít tinh hay thể thao.
==Chú thích==
|