Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đường Cao Tông”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
n Đã lùi lại sửa đổi của 171.231.134.194 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của JohnsonLee01Bot Thẻ: Lùi tất cả |
||
Dòng 1:
{{Thông tin nhân vật hoàng gia
Nguyễn văn tuấn : [[chữ Hán]]: 唐高宗, [[21 tháng 7]] năm [[628]] - [[27 tháng 12]] năm [[683]]) là vị [[Hoàng đế]] thứ ba của triều đại [[nhà Đường]] trong [[lịch sử Trung Quốc]], trị vì từ năm [[649]] đến năm [[683]], tổng cộng 34 năm.▼
| tên = Đường Cao Tông
| tên gốc = 唐高宗
| tước vị = [[Hoàng đế]] [[Trung Hoa]]
| thêm = china
| hình = Gaozong of Tang.jpg
| chức vị = [[Hoàng đế]] [[Nhà Đường|Đại Đường]]
| kiểu tại vị = Trị vì
| tại vị = [[15 tháng 7]] năm [[649]] - [[27 tháng 12]] năm [[683]]<br>({{số năm theo năm và ngày|649|7|15|683|12|27}})<timeline>
ImageSize = width:200 height:50
PlotArea = width:170 height:30 left:14 bottom:20
TimeAxis = orientation:horizontal
DateFormat = yyyy
Period = from:618 till:907
AlignBars = early
ScaleMajor = increment:289 start:618
Colors =
id:canvas value:rgb(1,1,0.97)
BackgroundColors = canvas:canvas
PlotData =
width:15 color:black
bar:era from:start till:end
bar:era from:649 till:683 color:red
</timeline>
| tiền nhiệm = [[Đường Thái Tông|<font color="grey">Đường Thái Tông</font>]]
trị vì đất nước sau một cuộc đại hưng thịnh từ thời [[Đường Thái Tông]], tương đối kế thừa tốt đẹp. Ông giữ [[biên cương]] và mở rộng phát triển hơn, qua các cuộc chinh phạt [[Cao Câu Ly]], [[Bách Tế]], [[Tây Đột Quyết]]... khiến uy thế Đại Đường vững chắc. Tuy nhiên, từ những năm [[670]] thì những thành tựu đạt được đều bị thua về tay [[Tân La]] và [[Thổ Phiên]], và các vùng chiếm đóng ở biên cương nhiều lần nổi dậy làm phản khiến triều đình phải đánh dẹp luôn, quốc lực nhà Đường trở nên cạn kiệt buộc phải hòa hoãn.▼
| kế nhiệm = [[Đường Trung Tông|<font color="blue">Đường Trung Tông</font>]]
| kiểu hoàng tộc = Triều đại
| hoàng tộc = [[Nhà Đường]]
| kiểu tên đầy đủ = Tên húy
| tên đầy đủ = Lý Trị (李治)<br>Tự: Vi Thiện (为善)
| vợ = [[Vương hoàng hậu (Đường Cao Tông)|Phế hoàng hậu]] Vương thị<br>[[Võ Tắc Thiên|Tắc Thiên hoàng hậu]] Võ thị<br>[[Tiêu thục phi (Đường Cao Tông)|Phế Thục phi]] Tiêu thị
| con cái = </small>
*Phế thái tử [[Lý Trung (Đường Cao Tông)|Lý Trung]]
*Hứa Điệu vương [[Lý Hiếu]]
*Trạch vương [[Lý Thượng Kim]]
*Hứa vương [[Lý Tố Tiết]]
*[[Lý Hoằng|Đường Nghĩa Tông]] Lý Hoằng
*Chương Hoài thái tử [[Lý Hiền]]
*[[Đường Trung Tông]] Lý Hiển
*[[Đường Duệ Tông]] Lý Đán
*[[Nghĩa Dương công chúa]]
*[[Cao An công chúa]]
*[[An Định công chúa]]
*[[Thái Bình công chúa]]
| thông tin con cái = ẩn
| miếu hiệu = [[Cao Tông]] (高宗)
| thụy hiệu = <font color="grey">Thiên Hoàng Đại Thánh Đại Hoằng Hiếu hoàng đế<br>(天皇大圣大弘孝皇帝)
| niên hiệu = [[Đường Cao Tông#Niên hiệu|Xem văn bản]]
| thời gian của niên hiệu =
| cha = [[Đường Thái Tông]]
| mẹ = [[Trưởng Tôn hoàng hậu|Văn Đức Thuận Thánh hoàng hậu]]
| sinh = [[21 tháng 7]] năm [[628]]
| mất = {{ngày mất và tuổi|683|12|27|628|7|21}}
| nơi an táng = [[Càn lăng]] (乾陵)
}}
▲
▲Đường Cao Tông trị vì đất nước sau một cuộc đại hưng thịnh từ thời [[Đường Thái Tông]], tương đối kế thừa tốt đẹp. Ông giữ [[biên cương]] và mở rộng phát triển hơn, qua các cuộc chinh phạt [[Cao Câu Ly]], [[Bách Tế]], [[Tây Đột Quyết]]... khiến uy thế Đại Đường vững chắc. Tuy nhiên, từ những năm [[670]] thì những thành tựu đạt được đều bị thua về tay [[Tân La]] và [[Thổ Phiên]], và các vùng chiếm đóng ở biên cương nhiều lần nổi dậy làm phản khiến triều đình phải đánh dẹp luôn, quốc lực nhà Đường trở nên cạn kiệt buộc phải hòa hoãn.
Trong hậu cung, ông sủng ái [[Võ Mị Nương|Võ Chiêu nghi]] và lập làm [[Hoàng hậu]]. Võ hoàng hậu từ đó xen vào triều chính, Cao Tông vốn sủng ái bà nên nhất quyết nghe theo. Từ năm [[660]], Cao Tông bị đột quỵ, sức khỏe ngày một suy kém, mới giao quyền trong triều cho Võ hậu. Ông và Võ hậu cùng lâm triều, được tôn xưng là '''Nhị thánh''' (二圣), tự xưng là '''Thiên Hoàng''' (天皇) và Võ hậu được xưng là '''Thiên Hậu''' (天后). Do sức khỏe ông không được tốt, Võ hậu dần dần nắm hết mọi quyền hành, khống chế cả con ruột là [[Lý Hoằng]] và [[Lý Hiền (Đường)|Lý Hiền]], có thuyết cho rằng việc 2 Hoàng tử này chết sớm đều do Võ hậu hạ thủ.
| |||