|
| 3 [[tháng 2]] năm [[1930]]|bắt đầu=[[Ngày 3 tháng 2]] năm [[1930]]}}
'''Trịnh Đình Cửu''' ([[1906]]-[[1990]]) là một nhà cách mạng và chính khách Việt Nam. Trịnh Đình CửuÔng là một trong 5 đại biểu chính thức của 2 tổ chức Cộng sản (Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng) tham gia trong hội nghị thành lập [[Đảng Cộng sản Việt Nam]] năm 1930, dưới sự chủ trì của [[Hồ Chí Minh|Nguyễn Ái Quốc]]. Trong hội nghị này, Trịnh Đình Cửuông được bầu làm người đứng đầu lâm thời điều hành Ban Chấp hành Trung ương Đảng khi Đảng được thành lập với cương vị [[Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Phụ trách Ban Chấp hành Trung ương Lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam]] từ tháng 2 đến tháng 10 năm 1930, khi [[Trần Phú]] đã được bầu làm lãnh đạo Đảng thay Cửuông trên cương vị chính thức [[Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Tổng Bí thư]].
==Thân thế==
Trịnh Đình CửuÔng còn có tên gọi khác là ''Chí'', ''Lê Đình'', ''Lê Chí'', sinh ngày [[19 tháng 6]] năm [[1906]], quê quán ở làng Định Công Hạ, huyện [[Thanh Trì]], tỉnh [[Hà Đông]] (nay thuộc phường [[Định Công, Hoàng Mai|Định Công]], quận [[Hoàng Mai (quận)|Hoàng Mai]], thành phố [[Hà Nội]]).<ref>[http://123.30.49.74:8080/tiengviet/tulieuvankien/banchaphanh/details.asp?topic=105&subtopic=211&leader_topic=505&id=BT17120960553] Đồng chí Trịnh Đình Cửu - Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, Ngày 16/12/2009. Cập nhật lúc 16h 54'.</ref> CửuÔng là người con thứ 5 trong gia đình có 9 anh em. Thân phụ Cửuông có biệt danh là Tú Mẫn, từng thi đỗ Tú tài, có thời gian đã ra làm quan trong chế độ Pháp thuộc. Thân mẫu Trịnh Đình Cửuông làm nghề buôn tơ lụa Hà Đông, có nhà ở 61 phố Hàng Đào, Hà Nội và có cửa hàng bán tơ lụa.
Ông Tú Mẫn tuy làm quan, nhưng rất căm ghét thực dân Pháp. Sau này ông thôi làm quan, về mở lớp dạy học. Hai ngườiông bà dồn tất cả tiền của cho con cái ăn học, nhờ thế mà Trịnh Đình Cửu thi đỗ vào [[Trường Trung học phổ thông Chu Văn An, Hà Nội|Trường Bưởi]] Hà Nội cùng lớp với [[Ngô Gia Tự]]. Tại đây, do ảnh hưởng của phong trào yêu nước, người nàyông cùng các bạn học [[Nguyễn Đức Cảnh]], Ngô Gia Tự bắt đầu có ý tưởng cách mạng, nuôi chí giành độc lập tự do cho đất nước. HọCác ông tham gia phong trào để tang [[Phan Châu Trinh]], đòi ân xá [[Phan Bội Châu]].
==Hoạt động cách mạng==
Năm [[1927]], Trịnh Đình Cửuông bí mật sang [[Trung Quốc]] dự lớp huấn luyện về lý luận do [[Nguyễn Ái Quốc]] phụ trách, tham gia [[Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên|Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội]], được huấn luyện tại [[Quảng Châu]]. Sau khi về nước, Cửuông tham gia phong trào vô sản hóa của Kỳ bộ Thanh niên Bắc Kỳ.
Tháng 3 năm [[1929]], Trịnh Đình Cửuông là một trong 7 người thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên tại số [[nhà 5D Hàm Long]], Hà Nội. Cũng trong năm này, Cửuông tham gia thành lập [[Đông Dương Cộng sản Đảng]]. Thời gian này, Cửuông gặp và sau đó lập gia đình với một bạn đồng chí là bà Nguyễn Thị Lệ.
Đầu năm [[1930]], ông được cử làm đại biểu của Đông Dương Cộng sản Đảng sang [[Hồng Kông|Hương Cảng]] tham gia [[Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam]], dưới sự chủ trì của Nguyễn Ái Quốc. Tại hội nghị này, các đại biểu của 2 đảng (An Nam Cộng sản Đảng và Đông Dương Cộng sản Đảng) đã đồng ý gác lại các mâu thuẫn, hợp nhất thành 1 chính đảng duy nhất lấy tên gọi là [[Đảng Cộng sản Việt Nam]]. Ông được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Lâm thời và được giao nhiệm vụ [[Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Phụ trách Ban Chấp hành Trung ương Lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam]]. Ông chỉ đạo biên tập báo Tranh đấu, cơ quan phát ngôn của Trung ương Đảng.<ref>[https://vov.vn/chinh-tri/tranh-dau-to-bao-dau-tien-cua-dang-cong-san-viet-nam-380486.vov “Tranh đấu” – tờ báo đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam]</ref>
==Gia đình==
Trịnh Đình CửuÔng lập gia đình với bà Nguyễn Thị Lệ, sinh năm 1909. Bà Lệ cũng là một trong những đảng viên đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam. HọÔng bà sống với nhau từ năm 1929, nhưng mãi đến năm 1936, khi cả 2 ông bà ra tù mới chính thức làm đám cưới.
HọÔng bà có với nhau 3 người con.
* Người con trai đầu sinh năm 1929, được gửi nhờ một cơ sở cách mạng ở tỉnh Hải Dương nuôi hộ. Sau [[Cách mạng tháng 8]], ông bà được tin con trai đầu lòng đã mất sớm.
* Người con trai thứ hai sinh năm 1931 khi bà đang ở trong tù, được gửi ra ngoài để nuôi dưỡng, nhưng đau đó bị thất lạc không rõ tông tích.
* Con gái của ông bà tên Trịnh Tô Hợp, từng được cử sang [[Liên Xô]] học nghiên cứu tên lửa, sau tham gia quân đội, cấp bậc Đại tá, Trưởng phòng tại Phân viện tên lửa.<ref>http://sknc.qdnd.vn/ky-vat-khang-chien/vat-ky-niem-cua-mot-nu-dai-ta-498412</ref>
==Danh hiệu và tôn vinh==
|
