'''Trạng nguyênNguyên''' ([[chữ HánNôm]]: 狀元), còn gọi là '''đỉnh nguyên''' (鼎元) hay '''điện nguyên''' (殿元) là danh hiệu được các Triều đại [[phong kiến]] tại [[Trung Quốc]], [[Việt Nam]], [[Cao Ly]] ban tặng cho những người đỗ đạt cao nhất trong các kỳ thi ở cấp cao nhất để tuyển chọn quan lại. Mặc dù chế độ khoa cử theo [[Nho giáo|Nho học]] tại Trung Quốc đã có từ sớm hơn ([[năm 587]] thời [[nhà Tùy]]), nhưng chỉ từ niên hiệu Vũ Đức năm thứ năm thời [[Đường Cao Tổ]] [[nhà Đường]] (năm 622) mới đặt ra các bậc là trạngTrạng nguyênNguyên, [[bảngBảng nhãnNhãn]], [[thámThám hoaHoa]] dùng để ban tặng cho ba người đỗ đạt ở ba vị trí cao nhất.
Đối với người đứng đầu kỳ thi võ, đôi khi người ta cũng dùng từ trạng nguyên để chỉ.
