|
| tổ chức =
| công việc =
| quốc tịch = {{ROC}}Đài Loan
| dân tộc = [[Người Đài Loan]]
| cư trú =
| cỡ chữ ký =
}}
'''Lý An''' (sinh [[ngày]] [[23 tháng 10]] [[năm]] [[1954]]) là một [[đạo diễn]] [[phim điện ảnh]] [[người Đài Loan]] đã từng ba lần đoạt [[giải Oscar]].<ref>{{chú thích báo|last=Williams|first=Sarah|title='Life of Pi's Ang Lee Conquers Anti-Asian Bias|url=http://www.voanews.com/content/life-of-pi-ang-lee-conquers-anti-asian-bias/1607531.html|accessdate=ngày 20 tháng 2 năm 2013|work=[[Voice of America]]|date=ngày 20 tháng 2 năm 2013|quote=Like many Asian-Americans in Hollywood's film industry, Taiwanese-born American film director Ang Lee struggled for acceptance early in his career.}}</ref><ref>{{chú thích báo|last=Corliss|first=Richard|title=Ang Lee’s Life of Pi: Storm and Fang, Water and Wonder|url=http://entertainment.time.com/2012/11/20/ang-lees-life-of-pi-storm-and-fang-water-and-wonder/|accessdate=ngày 20 tháng 11 năm 2012|work=[[Time (magazinetạp chí)|Time]]|date=ngày 20 tháng 11 năm 2012|quote=The Taiwan-born American director mastered the nuances of 19th-century English manners in ''Sense and Sensibility'', set martial-artist adversaries to dancing on tree tops in ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' and sold the mainstream audience on the love story of two cowboys in ''Brokeback Mountain''.}}</ref> Ông là đạo diễn [[Người Châu Á|người châu Á]] đầu tiên từng thắng giải Oscar cho hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất và là một trong số ít đạo diễn từng thắng giải này trên hai lần. Lý An được xem là một trong những đạo diễn hàng đầu [[thế giới]]. Hiện nay, ông là vị đạo diễn đầu tiên thành công với cả hai thể loại phim nghệ thuật lẫn thương mại tại [[Hollywood]].
==Tiểu sử==
Lý An sinh ngày 23 tháng 10 năm 1954 tại [[Trấn (Đài Loan)|trấn]] [[Triều Châu, Bình Đông|Triều Châu]], [[huyện]] [[Bình Đông (huyện)|Bình Đông]] thuộc [[Hướng Nam|phía nam]] của [[Đài Loan (đảo)|đảo Đài Loan]].
Năm [[1975]], ông tốt nghiệp trường Đại học Nghệ thuật Quốc gia Đài Loan sau đó đến [[Hoa Kỳ|Mỹ]] theo học ngành [[đạo diễn]] sân khấu tại [[Đại học bang Illinois|Đại học Illinois]] và ngành sản xuất phim tại [[Đại học New York]].
Năm [[1985]] ông đạt giải thưởng đầu tiên. Năm [[1992]] ông ra mắt bộ phim đầu tay sau nhiều năm viết kịch bản: [[Những Bàn Tay Kiên Định]], một phim hài về cộng động người [[Đài Loan]] tại [[Thành phố New York|New York]].
Bộ phim thứ hai, ''[[Hỷ yến]]'' ra mắt năm [[1993]] đã gây tiếng vang lớn và thể hiện rõ phong cách làm phim của Lý An, đó là "xoáy sâu vào tâm lý của con người". Phim đoạt giải [[Gấu Vàng]] tại [[liên hoan phim Berlin]] và Đạo diễn xuất sắc nhất tại [[Liên hoan phim Seattle]] cũng như được đề cử [[Giải Quả cầu vàng|Quả Cầu Vàng]] và [[Oscar]].
Năm [[1994]], bộ phim ''[[Ẩm thực Namnam Nữnữ]]'' đã cho thấy Lý An không chỉ có những tác phẩm thành công về mặt nghệ thuật mà cả doanh thu. Phim đã được đề cử giải Oscar Phim Nước Ngoài hay nhất và [[Viện Hàn lâm Nghệ thuật Điện ảnh và Truyền hình Anh quốc|BAFTA]]. Lý An bắt đầu làm phim tại [[Hollywood]]. ''[[LýSense tríand vàSensibility Đa(phim)|Sense Cảmand Sensibility]],'' mang lại đề cử Nữ diễn viên phụ xuất sắc cho [[Kate Winslet]], đoạt giải Kịch bản chuyển thể cho [[Emma Thompson]] và được đề cử Phim hay nhất tại Oscar, đoạt giải Gấu Vàng tại Liên hoan phim Berlin và rất nhiều giải thưởng điện ảnh của Anh, được [[Hội Phê Bình Quốc gia]] bình chọn là đạo diễn xuất sắc nhất của năm.
Năm [[1997]], vẫn với phong cách phim tâm lý xã hội, bộ phim ''[[The Ice Storm (phim)|Bão Lạnh]]'' với hàng loạt ngôi sao Hollywood tham gia đã mang về cho Lý An thêm nhiều thành công khác, đặc biệt là tại [[Liên hoan phim Cannes]].
Năm [[1999]], Lý An thử sức với đề tài nội chiến với sự diễn xuất của nữ ca sĩ [[Jewel (ca sĩ)|Jewel]], phim ''[[ĐiRide with the Devil (phim)|Ride Cùngwith Vớithe QuỷDevil]]''.
== Giải thưởng ==
Ông nhận giải Đạo diễn xuất sắc nhất của [[Hiệp Hội Đạo diễn Hoa Kỳ]] đầu năm [[2001]].
Năm [[2002]] bộ phim [[Ngọa hổ tàng long (phim 2000)|''Ngọa Hổ Tàng Long'']] của ông đã trở thành một hiện tượng trong làng điện ảnh thế giới với 4 giải [[Oscar]] và số doanh thu khổng lồ 130 triệu [[Đôđô la Mỹ|USD]].
Năm [[2006]], ông đoạt [[Giải Oscar cho đạo diễn xuất sắc nhất]] cho phim ''[[Brokeback Mountain (phim)|Brokeback Mountain]]''.
Năm [[2013]], ông đoạt [[Giải Oscar cho đạo diễn xuất sắc nhất]] cho phim ''[[Cuộc đời của Pi]]''.
== Các phim đạo diễn ==
* ''[[Ride with the Devil]]'' (1999)
* ''[[The Ice Storm]]'' (1997)
* ''[[Sense and Sensibility (phim)|Sense and Sensibility]]'' (1995)
* ''[[Ẩm thực nam nữ]]'' (1994)
* ''[[The Wedding Banquet]]'' (1993)
| 