Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chế độ cũ (Pháp)”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
n clean up using AWB |
||
Dòng 1:
[[
'''Chế độ cũ''' ([[tiếng Pháp]]: ''Ancien Régime'') là chế độ chính trị xã hội quân chủ, quý tộc được thành lập tại [[Vương quốc Pháp]] từ khoảng [[thế kỷ 15]] cho đến cuối thế kỷ thứ 18 (giai đoạn [[Cách mạng Pháp]]) dưới các triều đại cuối Valois và Bourbon<ref>{{Citation |title=Ancien Regime |date=2004 |url=http://www.encyclopedia.com/history/modern-europe/ancient-history-middle-ages-and-feudalism/ancien-regime |work=Europe, 1450 to 1789: Encyclopedia of the Early Modern World |publisher=The Gale Group Inc. |language=en |
Phần lớn sự tập trung hóa chính trị thời Trung cổ của Pháp đã bị mất trong [[chiến tranh Trăm năm]], và những nỗ lực của các nhà Valois trong việc tái thiết lập quyền kiểm soát các trung tâm chính trị phân tán trong cả nước Pháp đã bị các cuộc [[chiến tranh tôn giáo]] cản trở. Phần lớn các triều vua [[Henry IV của Pháp|Henry IV]], [[Louis XIII của Pháp|Louis XIII]] và những năm đầu của [[Louis XIV của Pháp|Quốc vương Louis XIV, ''Le Roi Soleil'']] đã tập trung vào việc tập trung hóa hành chính. Tuy nhiên, mặc cho những định nghĩa về khái niệm ''"[[quân chủ chuyên chế]]"'' (tiêu biểu là quyền của nhà Vua ban hành ''Lettres de Cachet'') và những nỗ lực của các vị Vua để tạo ra một nhà nước quân chủ tập trung hoàn toàn, thì về bản chất thì Chế độ cũ của Pháp vẫn là một đất nước của những vi phạm có hệ thống: hành chính (bao gồm thuế), luật pháp, tư pháp và các đơn vị giáo sĩ. Những tầng lớp và địa vị này của Pháp có những đặc quyền thường xuyên chồng chéo và va chạm mâu thuẫn lẫn nhau, trong khi các quý tộc Pháp phải vật lộn để duy trì quyền lợi của mình trong các vấn đề của chính phủ và tư pháp địa phương, và các cuộc xung đột nội bộ mạnh mẽ (như [[Fronde]]) đã diễn ra phản đối ý tưởng chuyên chế này từ triều đình. Sự chuyên quyền của vương triều Pháp cũng dẫn đến tài chính và tuyên chiến với các quốc gia bên ngoài. Ngoài Fronde, nước Pháp từng xảy ra đại nội chiến giữa người [[Huguenot]] (phái [[Tin Lành]]) và người [[Công giáo La Mã]], rồi vấn đề ngoại giao lại gặp những cuộc chiến tranh giành lãnh thổ hoặc quyền kế vị của [[nhà Habsburg]], và việc vương triều Pháp thường xuyên muốn mở rộng lãnh thổ suốt [[thế kỉ thứ 17]].
Những điều trên khiến chính quyền Pháp đè nặng thu gom tiền của, chủ yếu thông qua thuế đất và thuế muối, càng khiến vần đề chuyên chế gây ác cảm. Thành tựu đáng kể của nỗ lực chuyên chế là việc tiến hành bảo trợ và thêm chức vụ quản đốc địa phương ''Intendant'', khiến cho những vùng miền cụ thể đều chịu sự quản lý trực tiếp từ triều đình, bên cạnh các lãnh chúa bản địa hoặc quý tộc được thừa hưởng đất đai. Bên cạnh đó, triều đình còn thành lập Pháp viện tối cao (''Parlement'') của mỗi vùng, ban đầu là để chia rẽ quyền lực thực tế của bản địa lãnh chúa và nâng cao quyền thống nhất của vương triều, song chính sự lớn mạnh và ''"địa vị không thể thay đổi"'' của các Pháp viện tối cao này lại khiến sự chuyên chế đi vào phức tạp vào những thời kỳ sau.
Dòng 12:
== Tham khảo ==
;Quốc tế:
* {{
*Behrens, C.B.A. ''Ancien Regime'' (1989)
*Black, Jeremy. ''From Louis XIV to Napoleon: The Fate of a Great Power'' (1999)
Dòng 29:
* Lindsay, J.O. ed. ''The New Cambridge Modern History, Vol. 7: The Old Regime, 1713-1763'' (1957) [https://archive.org/stream/iB_CMH/07#page/n4/mode/1up online]
*Lynn, John A. ''The Wars of Louis XIV, 1667–1714'' (1999) [https://www.amazon.com/dp/0582056292 excerpt and text search]
* {{
*{{
*O'Gorman, Frank. "Eighteenth-Century England as an Ancien Regime," in Stephen Taylor, ed. ''Hanoverian Britain and Empire'' (1998) argues that a close comparison with England shows that France did have an Ancien Régime and England did not (an attack on Jonathan Clark. ''English Society, 1688–1832'' (1985))
*Perkins, James Breck. ''France under Louis XV'' (2 vol 1897) [https://www.questia.com/read/95943782 online vol 1]; [https://www.questia.com/read/92007973 online vol 2]
Dòng 36:
* Riley, James C. "French Finances, 1727-1768," ''Journal of Modern History'' (1987) 59#2 pp. 209–243 [https://www.jstor.org/stable/1879726 in JSTOR]
*Roche, Daniel. ''France in the Enlightenment'' (1998), wide-ranging history 1700–1789 [https://www.amazon.com/France-Enlightenment-Harvard-Historical-Studies/dp/0674001990/ excerpt and text search]
* {{
* Schaeper, T.J. ''The Economy of France in the Second Half of the Reign of Louis XIV'' (Montreal, 1980).
*Spencer, Samia I., ed. ''French Women and the Age of Enlightenment.'' 1984.
Dòng 46:
;Tiếng Pháp:
*{{
*{{fr icon}} Bluche, François. ''L'Ancien Régime: Institutions et société''. Collection: Livre de poche. Paris: Fallois, 1993. {{ISBN|2-253-06423-8}}
*{{fr icon}} Jouanna, Arlette and Philippe Hamon, Dominique Biloghi, Guy Thiec. ''La France de la Renaissance; Histoire et dictionnaire''. Collection: Bouquins. Paris: Laffont, 2001. {{ISBN|2-221-07426-2}}
*{{fr icon}} Jouanna, Arlette and Jacqueline Boucher, Dominique Biloghi, Guy Thiec. ''Histoire et dictionnaire des Guerres de religion''. Collection: Bouquins. Paris: Laffont, 1998. {{ISBN|2-221-07425-4}}
*{{fr icon}} Pillorget, René and Suzanne Pillorget. ''France Baroque, France Classique 1589–1715''. Collection: Bouquins. Paris: Laffont, 1995. {{ISBN|2-221-08110-2}}
* {{
[[Thể loại:Lịch sử Pháp]]
|