|
[[Tập tin:Statues_of_Vaishnavi,_Varahi,_Indrani_and_Camunda,_National_Museum,_New_Delhi.jpg|nhỏ|260x260px| Shaktism là một truyền thống lấy Nữ thần làm trung tâm của Ấn Độ giáo. <ref name="Klostermaier2010p30">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=8CVviRghVtIC|title=Survey of Hinduism, A: Third Edition|last=Klostermaier|first=Klaus K.|publisher=State University of New York Press|year=2010|isbn=978-0-7914-8011-3|pages=30, 114–116, 233–245}}</ref> <ref name="flood174flood1742">{{Chú thích|isbn=978-0-521-43878-0}}</ref> ]]
'''Shaktism''' ( [[tiếng Phạn]] : ''{{IAST|Śāktaḥ}}'' nghĩa đen là "học thuyết về năng lượng, điện, nữ thần vĩnh cửu") là một môn phái chính của [[Ấn Độ giáo]], trong đó thực tế siêu hình được coi là ẩn dụ của một người phụ nữ và [[Shakti]] được coi là thần tính tối thượng. Nó bao gồm nhiều nữ thần, tất cả đều được coi là các khía cạnh của cùng một nữ thần tối cao. <ref name="Klostermaier2010p30">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=8CVviRghVtIC|title=Survey of Hinduism, A: Third Edition|last=Klostermaier|first=Klaus K.|publisher=State University of New York Press|year=2010|isbn=978-0-7914-8011-3|pages=30, 114–116, 233–245}}</ref> <ref name="Melton2010p2600Melton2010p26002">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=v2yiyLLOj88C&pg=PA2600|title=Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices, 2nd Edition|last=J. Gordon Melton|last2=Baumann|first2=Martin|publisher=ABC-CLIO|year=2010|isbn=978-1-59884-204-3|pages=2600–2602}}</ref> Chủ nghĩa Shak chủ nghĩa có các truyền thống phụ khác nhau, từ những truyền thống tập trung vào [[Parvati]] duyên dáng đến các môn phái tập trung vào [[Kali (thần)|Kali]] hung dữ. <ref name="britannicashaktibritannicashakti2">[https://www.britannica.com/topic/Shaktism "Shaktism"], ''Encyclopædia Britannica'' (2015)</ref> <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=nGoag6b3JvYC|title=Encyclopedia of Love in World Religions|last=Yudit Kornberg Greenberg|publisher=ABC-CLIO|year=2008|isbn=978-1-85109-980-1|pages=254–256}}</ref>
Các văn bản Sruti và Smriti của Ấn Độ giáo là một khuôn khổ lịch sử quan trọng của truyền thống chủ nghĩa Shak. Ngoài ra, nó còn tôn kính các văn bản ''[[Devi Mahatmya]]'', ''[[Devi-Bhagavata Purana]]'', [[Bhagavata Purana|Mahabhagwata Purana]] và [[Shakta Upanishad]] như [[Devi Upanishad]] . <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=hZET2sSUVsgC|title=Encyclopedia of Hinduism|last=Jones|first=Constance|last2=Ryan|first2=James|publisher=Infobase Publishing|year=2014|isbn=978-0816054589|page=399}}</ref> Đặc biệt, ''Devi Mahatmya'', được coi là quan trọng trong Shaktism như ''[[Bhagavad Gita]]'' . <ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/historyindianlit00roch_770|title=The Puranas|last=Rocher|first=Ludo|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|year=1986|isbn=978-3447025225|page=[https://archive.org/details/historyindianlit00roch_770/page/n199 193]|author-link=Ludo Rocher|url-access=limited}}</ref>
Shakism được biết đến với nhiều truyền thống phụ khác nhau của [[Đát-đặc-la|Tantra]], <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=NtKrbKIOL5wC|title=The Roots of Tantra|last=Katherine Anne Harper|last2=Brown|first2=Robert L.|publisher=State University of New York Press|year=2012|isbn=978-0-7914-8890-4|pages=48, 117, 40–53}}</ref> cũng như một loạtcác nữ thần với các hệ thống tương ứng. Nó bao gồm Vidyapitha và [[Kaula (Ấn Độ giáo)|Kulamārga]] . Các nữ thần trong đạo Shakism phát triển sau sự [[Suy tàn của Phật giáo ở tiểu lục địa Ấn Độ|suy tàn của Phật giáo ở Ấn Độ]], trong đó [[ Người theo đạo Hindu|các]] nữ thần [[ Người theo đạo Hindu|Hindu]] và [[Phật giáo]] được kết hợp để tạo thành [[Mahavidya]], một danh sách mười nữ thần. <ref>Sanderson, Alexis. [http://www.alexissanderson.com/uploads/6/2/7/6/6276908/sanderson_2014_the_saiva_literature_jist_kyoto_(1).pdf "The Śaiva Literature"]. {{Webarchive}} ''Journal of Indological Studies'' (Kyoto), Nos. 24 & 25 (2012–2013), 2014, pp. 80.</ref> Các khía cạnh phổ biến nhất của Devi được tìm thấy trong Shakuality bao gồm [[Durga]], [[Kali (thần)|Kali]], [[Saraswati]], [[Lakshmi]], [[Parvati]] và [[Tripura Sundari|Tripurasundari]] . <ref name="Melton2010p26002">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=v2yiyLLOj88C&pg=PA2600|title=Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices, 2nd Edition|last=J. Gordon Melton|last2=Baumann|first2=Martin|publisher=ABC-CLIO|year=2010|isbn=978-1-59884-204-3|pages=2600–2602}}</ref> Truyền thống tập trung vào Nữ thần rất phổ biến ở Đông Bắc Ấn Độ, đặc biệt là Tây Bengal và Assam, nơi tổ chức các lễ hội như [[Durga Puja|Durga puja]], phổ biến ở Tây Bengal. <ref name="britannicashakti2">[https://www.britannica.com/topic/Shaktism "Shaktism"], ''Encyclopædia Britannica'' (2015)</ref> Các ý tưởng của [[Shaivism|chủ nghĩa Shakism]] đã ảnh hưởng đến truyền thống [[Vaishnavism]] và [[Shaivism]], với Nữ thần được coi là ''Shakti / Năng lượng'' của Vishnu và Shiva, và được tôn kính nổi bật trong nhiều [[Đền Ấn Độ giáo|đền thờ]] và lễ hội [[ Đền hindu|Hindu]] . <ref name="flood1742">{{Chú thích|isbn=978-0-521-43878-0}}</ref>
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
[[Thể loại:Thể loại:Tôn giáo độc thần]]
|
