Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Can Chi”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Danh sách 12 Chi: clean up, replaced: Tiếng Việt → tiếng Việt using AWB
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 3:
'''Can Chi''' ({{zho|c=干支|hanviet=Can Chi|py=Gānzhī}}), đôi khi gọi dài dòng là '''Thiên Can Địa Chi''' ({{zho|c=天干地支|hanviet=Thiên Can Địa Chi|py=Tiāngān dìzhī}}) hay '''Thập Can Thập Nhị Chi''' ({{zho|c=十干十二支|hanviet=Thập Can Thập Nhị Chi|py=Shí gàn shí'èrzhī}}), là hệ thống đánh số thành chu kỳ được dùng tại các nước có nền văn hóa [[Đông Á|Á Đông]] như: [[Trung Quốc]], [[Việt Nam]], [[Triều Tiên|bán đảo Triều Tiên]], [[Nhật Bản]], [[Đài Loan]], [[Singapore]] và một số quốc gia khác. Nó được áp dụng với tổ hợp chu kỳ sáu mươi ([[60]]) trong [[âm lịch]] nói chung để xác định tên gọi của [[thời gian]] ([[ngày]], [[giờ]], [[năm]], [[tháng]]) cũng như trong [[chiêm tinh học]]. Người ta cho rằng nó có xuất xứ từ thời [[nhà Thương]] ở [[Trung Quốc]].<ref>{{Chú thích web| url = http://www.thienvanvietnam.org/ThienvanhocPD/TVHPD_NguHanh_CanChi.htm| title = Ngũ hành và can chi| accessdate = [[14 tháng 11]]/2008}}</ref>
 
TrongDo số lượng con giáp cũng là 12 nên trong đời sống, hệThập CanNhị Chi cũng hay được gọi đơntheo giản[[Mười hai con giáp|12 con giáp]], với các loài vật như
{| align="center" class="toccolours" cellspacing="0"
|- bgcolor="#66010"
Dòng 15:
 
=== Ý nghĩa ===
'''Can''' được gọi là '''Thiên Can''' ([[tiếng Trung Quốc|tiếng Hán]]: 天干; pinyin: ''tiāngān'') hay '''Thập Can''' (tiếng Hán: 十干; pinyin: ''shígān'') do có đúng mười (10) can khác nhau. Can cũng còn được phối hợp với [[Âm dương]] và [[Ngũ hành]].<!--Xuất phát hay có liên quan gì đến việc con người là giống động vật mười ngón?-->
 
=== Danh sách 10 can ===
Dòng 46:
 
=== Ý nghĩa ===
Chi hay '''Địa Chi''' (Hán: 地支; pinyin: ''dìzhī'') hay '''Thập Nhị Chi''' (Hán: 十二支, ''shíèrzhī'') do có đúng thập nhị (mười hai) chi. Đây là mười hai từ chỉ 12 con vật của hoàng đạo Trung Quốc dùng như để chỉ phương hướng, bốn mùa, ngày, tháng, năm và giờ ngày xưa (gọi là [[canh (giờ)|canh]] gấp đôi giờ hiện đại). Việc liên kết các yếu tố liên quan đến cuộc sống con người với Chi là rất phổ biến ở khu vực [[Đông Á]] và [[Đông Nam Á]].<!--Tại sao lại là mười hai, trùng với con số mười hai trong hệ thống giờ quốc tế?-->
 
=== Danh sách 12 Chi ===