Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Biểu tình Thái Bình 1997”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Dòng 137:
Theo Tổng Bí thư Đỗ Mười, nguyên nhân bắt nguồn từ [[bộ máy quan liêu]] xa dân, người dân bất bình khiếu kiện không được giải quyết, vi phạm tinh thần [[dân chủ]] lắng nghe ý kiến thẳng thắn.<ref name=":1" /><ref name=":0" /> [[Phó Thủ tướng Chính phủ (Việt Nam)|Phó Thủ tướng Chính phủ]] [[Nguyễn Công Tạn]] cho biết "phe chính quyền hồi đó sai, cậy quyền".<ref name=":11" /> Khi bàn thảo với [[Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam|Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam]] [[Phạm Văn Trà]], Lê Khả Phiêu nhấn mạnh "do nhân dân bức xúc với cách làm của cán bộ cơ sở nên họ mới có những hành động như vậy chứ không có thế lực nào xúi giục cả", yêu cầu xét xử công khai công chức sai phạm và không đàn áp nhân dân.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.qdnd.vn/chinh-tri/cac-van-de/dai-tuong-pham-van-tra-nguyen-tong-bi-thu-le-kha-phieu-nha-lanh-dao-luon-gan-dan-sau-sat-thuong-yeu-bo-doi-631507|tựa đề=Đại tướng Phạm Văn Trà: Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu-Nhà lãnh đạo luôn gần dân, sâu sát, thương yêu bộ đội|tác giả=Việt Cường|họ=|tên=|ngày=2020-08-13|website=[[Quân đội nhân dân (báo)|Quân đội nhân dân]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200817152018/https://www.qdnd.vn/chinh-tri/cac-van-de/dai-tuong-pham-van-tra-nguyen-tong-bi-thu-le-kha-phieu-nha-lanh-dao-luon-gan-dan-sau-sat-thuong-yeu-bo-doi-631507|ngày lưu trữ=2020-08-16|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-16}}</ref> Bí thư Chi bộ thôn Bồ Trang 1 (thuộc xã [[Quỳnh Hoa, Quỳnh Phụ|Quỳnh Hoa]]) Vũ Hoàng Tuấn thừa nhận nguyên nhân bắt nguồn từ "thiếu dân chủ trong quản lý – điều hành của chính quyền cơ sở, thực hiện phương châm "''Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra''" chưa đầy đủ".<ref name=":12" /> Phó Ban Tổ chức Tỉnh ủy Thái Bình Nguyễn Hồng Chương nhận xét "việc đánh giá phân loại tổ chức Đảng ở cơ sở tiến hành chưa chặt chẽ, thiếu nghiêm túc, nể nang, né tránh, dĩ hòa vi quý. Nhiều xã kinh tế chậm phát triển, cán bộ vi phạm khuyết điểm, thiếu sót, nội bộ thiếu đoàn kết, nhất trí, nhân dân khiếu kiện nhiều, nhưng khi xếp loại vẫn đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh".<ref name=":60" /> Chính khách [[Hữu Thọ]] khẳng định nguyên nhân do sai phạm quyền hạn thu hồi – đấu thầu đất đai, tham nhũng và sử dụng ngân sách lãng phí, lạm thu đóng góp của người dân (có nơi chiếm tới 37–40% thu nhập nông nghiệp), hiện tượng một số công chức áp bức người dân và bao che cho nhau ([[chủ nghĩa thân hữu]])".<ref name=":16" /> [[Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Tổng Bí thư]] (đương nhiệm) [[Nguyễn Phú Trọng]] cho rằng giai đoạn 1997–1999 "do thiếu minh bạch trong sử dụng ngân sách đầu tư cơ sở hạ tầng "''điện, đường, trường, trạm''" tại một số địa phương nên Thái Bình trở thành điểm nóng về mất ổn định chính trị".<ref>{{Chú thích web|url=https://baothaibinh.com.vn/news/244/97323/xay-dung-nong-thon-moi-o-thai-binh-dieu-hanh-ngan-sach-linh-hoat-minh-bach-hieu-qua-ky-1|tựa đề=Xây dựng nông thôn mới ở Thái Bình: Điều hành ngân sách linh hoạt, minh bạch, hiệu quả (Kỳ 1)|tác giả=|họ=Nguyễn Phú|tên=Trọng|lk tác giả=Nguyễn Phú Trọng|ngày=2014-01-21|website=Báo Thái Bình|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200831231055/https://baothaibinh.com.vn/news/244/97323/xay-dung-nong-thon-moi-o-thai-binh-dieu-hanh-ngan-sach-linh-hoat-minh-bach-hieu-qua-ky-1|ngày lưu trữ=2020-09-01|url hỏng=|ngày truy cập=2020-02-24}}</ref>
 
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã [[An Ninh, Quỳnh Phụ|An Ninh]] Đỗ Văn Nam thừa nhận thực trạng khi đó "lạm dụng thu chi, thiếu dân chủ" và "đơn khiếu kiện không được trả lời thỏa đáng và im lặng kéo dài", thanh tra công khai nhưng kết quả không có gì.<ref name=":18" /> ''Báo Thái Bình'' cho rằng sự kiện xảy ra do "bất cập của cơ chế quản lý cũ cùng với nhận thức hạn chế của đội ngũ cán bộ cơ sở về dân chủ",<ref name=":13">{{Chú thích web|url=https://baothaibinh.com.vn/news/190/72146/nho-le-khoan-dan-ky-ii|tựa đề=Nhớ lẽ khoan dân (Kỳ II)|tác giả=|họ=Nguyễn|tên=Hình|họ 2=Thu|tên 2=Thủy|ngày=2018-10-29|website=Báo Thái Bình|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200727060929/https://baothaibinh.com.vn/news/190/72146/nho-le-khoan-dan-ky-ii|ngày lưu trữ=2020-07-27|url hỏng=|ngày truy cập=2018-10-29}}</ref> "huy động quá sức dân và mất dân chủ trong đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng".<ref name=":14">{{Chú thích web|url=https://baothaibinh.com.vn/news/190/72194/nho-le-khoan-dan-ky-iii|tựa đề=Nhớ lẽ khoan dân (Kỳ III)|tác giả=|họ=Nguyễn|tên=Hình|họ 2=Thu|tên 2=Thủy|ngày=2018-10-30|website=Báo Thái Bình|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200727071346/https://baothaibinh.com.vn/news/190/72194/nho-le-khoan-dan-ky-iii|ngày lưu trữ=2020-07-27|url hỏng=|ngày truy cập=2018-10-30}}</ref> Theo báo cáo của [[Trường Đại học Thái Bình]], nguyên nhân do vi phạm dân chủ, quản lý tài chính thiếu minh bạch, đặc biệt là trong quá trình xây dựng "''điện, đường, trường, trạm''".<ref name=":21" /> Cựu Phó [[Trưởng Ban Dân vận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Trưởng Ban Dân vận Trung ương]] Đỗ Quang Tuấn—mộtTuấn — một thành viên thuộc tổ thị sát Thái Bình năm 1997—1997 — nêu nguyên nhân do công chức địa phương tham nhũng –, quan liêu, không giải quyết khiếu kiện của người dân, "không có vấn đề địch ở đây".<ref name=":25" /> [[Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc]] cho rằng một trong những nguyên nhân gây ra biểu tình do "áp đặt thuế và tài sản tùy tiện".<ref name=":41" /> Bùi Sỹ Tiếu khẳng định nguyên nhân do "những vi phạm nghiêm trọng trong quản lý đất đai ở các địa phương" cũng như "xuất phát từ những phong trào mang tính duy ý chí",<ref name=":53">{{Chú thích web|url=https://nongnghiep.vn/con-tu-duy-nhiem-ky-quan-ly-dat-dai-con-kho-d79945.html|tựa đề=Còn “tư duy nhiệm kỳ”, quản lý đất đai còn khó!|tác giả=|họ=Văn|tên=Nguyễn|ngày=2011-06-17|website=[[Nông nghiệp Việt Nam (báo)|Nông nghiệp Việt Nam]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200801163635/https://nongnghiep.vn/con-tu-duy-nhiem-ky-quan-ly-dat-dai-con-kho-d79945.html|ngày lưu trữ=2020-08-01|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-01}}</ref> "tình trạng mất dân chủ ở cơ sở".<ref name=":51">{{Chú thích web|url=https://vtv.vn/trong-nuoc/tong-bi-thu-do-muoi-va-su-ra-doi-quy-che-dan-chu-o-co-so-20181003195254867.htm|tựa đề=Tổng Bí thư Đỗ Mười và sự ra đời quy chế dân chủ ở cơ sở|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2018-10-03|website=[[Đài Truyền hình Việt Nam]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200801074330/https://vtv.vn/trong-nuoc/tong-bi-thu-do-muoi-va-su-ra-doi-quy-che-dan-chu-o-co-so-20181003195254867.htm|ngày lưu trữ=2020-08-01|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-01}}</ref> Tỉnh ủy Thái Bình giai đoạn 1997–1998 tổng kết nguyên nhân do "lạm quyền, vi phạm dân chủ, buông lỏng quản lý công chức, chủ nghĩa thân hữu".{{efn|[[Tỉnh ủy Thái Bình]] báo cáo tổng kết giai đoạn 1997–1998:<ref name=":52" /><br />1. Cơ chế Nhà nước và nhân dân cùng làm đã bị lạm dụng. Vấn đề dân biết, dân bàn, dân kiểm tra trên thực tế chỉ còn là một khẩu hiệu.<br />2. Nếu kỷ cương xã hôi, kỷ luật trong Đảng không được xây dựng trên cơ sở mở rộng dân chủ, hoặc dân chủ một cách hình thức thì kỷ cương, kỷ luật ấy nhất định sẽ không bền vững, càng để lâu càng trở nên phức tạp và việc khắc phục trở nên rất khó khăn.<br />3. Trong cơ chế thị trường, buông lỏng quản lý kinh tế, cũng có nghĩa là buông lỏng quản lý cán bộ và ngược lại.<br />4. Công tác thanh tra kiểm tra mà thụ động, chạy sau, hoặc thực thi một cách hình thức không nghiêm minh là đẩy cán bộ từ khuyết điểm đến sai lầm nghiêm trọng và cuối cùng trở thành tội phạm.<br />5. Khi tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể không chủ động trong đấu tranh chống tham nhũng, chống tiêu cực thì quần chúng sẽ đấu tranh tự phát, phong trào sẽ lạc hướng và nhanh chóng bị kẻ xấu lợi dụng. Trong tình hình ấy, sự phân hóa từ trong nội bộ Đảng ra ngoài quần chúng là không thể tránh khỏi.<br />6. Khi tình hình xã hội mất ổn định dù ở mức nào, điều quan trọng và trước hết là phải đánh giá đúng nguyên nhân... tránh dùng bạo lực. Điều quan trọng có ý nghĩa quyết định là phải đáp ứng được đòi hỏi của quần chúng, bằng thái độ công minh, bằng phương pháp khoa học.}}<ref name=":52" />
 
== Tác động ==
 
=== Biểu tình tiếp giáp Thái Bình ===
Người dân xóm 17–18 xã [[Giao An, Giao Thủy|Giao An]] khiếu kiện vào tháng 5 năm 1998, sau đó khiếu kiện lan rộng ra toàn huyện [[Giao Thủy]] thuộc [[Nam Định]] với 19/22 xã tính đến tháng 12 năm 2001. Các khiếu kiện tập trung vào những sai phạm thu chi ngân sách xã, cấp phép mua bán đất đai trái thẩm quyền, lạm thu thuế nông nghiệp, sai phạm trong thực hiện chính sách xã hội. Người khiếu kiện gồm nhóm [[Công chức Việt Nam|công chức]] – [[Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam]] [[hưu trí]], cựu chiến binh – thương binh. Biểu tình phản đối chủ yếu xảy ra tại các xã [[Hồng Thuận]], [[Giao Lạc]], [[Giao Xuân]], [[Giao Hà]], [[Giao Thịnh]] với giai đoạn cao điểm lên đến 400–500 người. Nguyên nhân bắt nguồn từ chính quyền địa phương xem nhẹ [[dân chủ]], buông lỏng quản lý đất đai – giám sát thu chi ngân sách, sai phạm kéo dài và thiếu kỷ luật, lạm thu quá sức đóng góp của người dân, tình hình Thái Bình ảnh hưởng đến huyện giáp ranh Giao Thủy.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.xaydungdang.org.vn/Home/Dan-voi-dang/2011/4284/Bai-hoc-kinh-nghiem-qua-giai-quyet-diem-nong-o-Giao-Thuy.aspx|tựa đề=Bài học kinh nghiệm qua giải quyết điểm nóng ở Giao Thủy (Nam Định)|tác giả=|họ=Nguyễn Thị|tên=Hằng|ngày=2011-10-16|website=Tạp chí Xây dựng Đảng|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20120518003350/http://www.xaydungdang.org.vn/Home/Dan-voi-dang/2011/4284/Bai-hoc-kinh-nghiem-qua-giai-quyet-diem-nong-o-Giao-Thuy.aspx|ngày lưu trữ=2012-05-18|url hỏng=|ngày truy cập=2011-10-16}}</ref> Do huyện [[Phù Cừ]] thuộc [[Hưng Yên]] giáp ranh địa giới hành chính với [[Thái Bình]] và xuất hiện nhiều tiêu cực—tranhcực — tranh giành quyền lực nội bộ, người dân khiếu kiện kéo dài—tìnhdài — tình hình Phù Cừ chịu ảnh hưởng từ "Sự kiện Thái Bình" trong giai đoạn 1997–2000. Xã [[Phan Sào Nam (xã)|Phan Sào Nam]] và [[Thị trấn (Việt Nam)|thị trấn]] [[Trần Cao (thị trấn)|Trần Cao]] thuộc Phù Cừ xuất hiện sai phạm trong giai đoạn 2000–2003, một số công chức chủ chốt địa phương bị kỷ luật.<ref>{{Chú thích web|url=http://dangcongsan.vn/hung-yen-tin-tuc-su-kien/hien-tai-va-tuong-lai/hung-yen-giai-quyet-co-so-yeu-kem-o-phu-cu-138935.html|tựa đề=Hưng Yên: Giải quyết cơ sở yếu kém ở Phù Cừ|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2012-07-30|website=[[Đảng Cộng sản Việt Nam]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200729052801/http://dangcongsan.vn/hung-yen-tin-tuc-su-kien/hien-tai-va-tuong-lai/hung-yen-giai-quyet-co-so-yeu-kem-o-phu-cu-138935.html|ngày lưu trữ=2020-07-29|url hỏng=|ngày truy cập=2012-07-30}}</ref> Biểu tình đã nổ ra tại một số khu vực thuộc [[Nam Định]], [[Hà Nam]] và ngoại thành [[Hà Nội]] vào năm 1998.<ref name=":48" />
 
=== Biểu tình Đồng Nai ===
Ngày 7 tháng 11 năm 1997 tại [[Đồng Nai]], hơn 2.000 người dân biểu tình cáo buộc công chức địa phương tham nhũng và tịch thu đất đai,<ref name=":37" /><ref>{{Chú thích web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/despatches/far_east/29103.stm|tựa đề=Despatches: Far East|tác giả=|họ=Soloman|tên=Enver|ngày=1997-11-10|website=[[BBC]]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Tốc hỏa: Viễn Đông|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200729170053/http://news.bbc.co.uk/2/hi/despatches/far_east/29103.stm|ngày lưu trữ=2020-07-29|url hỏng=|ngày truy cập=2020-07-29}}</ref><ref name=":50">{{Chú thích web|url=https://www.slurc.org/uploads/1/6/9/1/16915440/e_u_16-1pp121-128_mattner.pdf|tựa đề=Power to the people? Local governance and politics in Vietnam|tác giả=|họ=Mattner|tên=Mark|ngày=2004-04-01|website=Trung tâm Nghiên cứu Thành thị Sierra Leone (Sierra Leone Urban Research Centre, SLURC)|series=Environment&Urbanization Vol 16 No 1|trang=123|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Quyền lực có được dành cho nhân dân? Chính quyền địa phương và chính trị tại Việt Nam|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200731075801/https://www.slurc.org/uploads/1/6/9/1/16915440/e_u_16-1pp121-128_mattner.pdf|ngày lưu trữ=2020-07-31|url hỏng=|ngày truy cập=2020-07-31}}</ref> một nhóm phụ nữ đã phản đối bằng cách [[khỏa thân]], đa phần người biểu tình theo [[Giáo hội Công giáo Rôma]] và đều gốc Thái Bình do [[Cuộc di cư Việt Nam (1954)|Cuộc di cư Việt Nam]] trong thập niên 1950.<ref name=":37" /> Biểu tình kéo dài trong ba ngày, khởi phát tại [[giáo phận Xuân Lộc]] thuộc xã [[Trà Cổ (xã)|Trà Cổ]] ở huyện Thống Nhất do chính quyền địa phương tịch thu đất nhà thờ Công giáo.{{efn|Ủy ban Nhân dân Đồng Nai ban hành Chỉ thị 1216/UBT vào tháng 4 năm 1997, yêu cầu giải tán tất cả các nhà thờ trong giáo phận "Bộ Truyền giảng Phúc Âm cho các Dân tộc" hình thành tháng 3 năm 1993 của [[giám mục]] [[Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật]]. [[Thống Nhất]] và [[Xuân Lộc]] là các huyện theo [[Giáo hội Công giáo Rôma]] (thuộc [[giáo phận Xuân Lộc]]) với hơn 700.000 người, là giáo phận lớn nhất Việt Nam thời điểm đó. Chỉ thị này vi phạm Điều 69 Hiến pháp Việt Nam và Điều 21 [[Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị]].<ref name=":39" />}} Hàng trăm người dân chặn đường [[quốc lộ 1A]], cảnh sát được điều động đến trấn áp, một số người dân và cảnh sát bị thương nặng. [[Trưởng Ban Dân vận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Trưởng Ban Dân vận Trung ương]] [[Phạm Thế Duyệt]] được cử đến đối thoại. [[Tổ chức Theo dõi Nhân quyền]] cho biết biểu tình phức tạp hơn Thái Bình do cộng đồng Công giáo miền Nam coi trọng nhà thờ hơn biểu tượng Nhà nước, xã Trà Cổ tập trung [[người Nùng]]—một — một sắc tộc di dân trong [[Cuộc di cư Việt Nam (1954)|Cuộc di cư Việt Nam]] thập niên 1950, từng được [[quân đội Hoa Kỳ]] đào tạo trong [[Chiến tranh Việt Nam]] và tị nạn [[thuyền nhân Việt Nam]]—có — có trình độ học vấn thấp và tỷ lệ có việc làm thấp hơn [[người Việt]].<ref name=":39" /> Một báo cáo khác ước tính 10.000 người dân tham gia biểu tình, khoảng năm người bị thương, chính quyền địa phương nhờ [[giám mục]] [[Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật]] tác động nhằm tránh tình trạng bạo động. [[Bộ Ngoại giao (Việt Nam)|Bộ Ngoại giao]] vào ngày 12 tháng 11 thông cáo đây là một tranh chấp đất đai dân sự tại địa phương huyện Thống Nhất và không liên quan đến vấn đề tôn giáo.<ref>{{Chú thích web|url=https://vntaiwan.catholic.org.tw/ghvienam/1dongnai.htm|tựa đề=10.000 giáo dân Ðồng Nai biểu tình|tác giả=|họ=Nguyễn Văn|tên=Tài|ngày=1997-11-10|website=Truyền giáo Việt Nam tại Á Châu|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200803150515/https://vntaiwan.catholic.org.tw/ghvienam/1dongnai.htm|ngày lưu trữ=2020-08-03|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-03}}</ref> Xe [[cảnh sát chống bạo động]] bị tấn công, một số cảnh sát bị thương do bị ném đá, tư gia của một số công chức địa phương bị phóng hỏa.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1997-nov-11-mn-52607-story.html|tựa đề=Protesters in South Clash With Police|tác giả=|họ=|tên=|ngày=1997-11-11|website=[[Los Angeles Times]]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Người biểu tình miền Nam đụng độ cảnh sát|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200803150218/https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1997-nov-11-mn-52607-story.html|ngày lưu trữ=2020-08-03|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-03}}</ref>
 
== Phản ứng ==
Dòng 152:
 
==== Nông dân Thái Bình ====
Một nông dân tên Đức—đượcĐức — được ''[[The Seattle Times]]'' phỏng vấn—nóivấn — nói rằng "khi họ nói về [[Đổi Mới]], [[Nông thôn Việt Nam|nông thôn]] vẫn không có nhiều thay đổi. Nông dân và những người làm việc trên các cánh đồng đã bị lãng quên trong nỗ lực hiện đại hóa đất nước".<ref name=":33" /> Nông dân tại hầu hết các [[Xã (Việt Nam)|xã]] thuộc [[Thái Bình]] khiếu kiện kéo dài trong suốt giai đoạn khoảng 1997–1999,<ref>{{Chú thích web|url=http://hdll.vn/vi/nghien-cuu---trao-doi/giai-quyet-va-phong-ngua-diem-nong-trong-tinh-hinh-hien-nay.html|tựa đề=Giải quyết và phòng ngừa "điểm nóng" trong tình hình hiện nay|tác giả=|họ=Nguyễn Thế|tên=Trung|ngày=2019-06-19|website=[[Hội đồng Lý luận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20191018042821/http://hdll.vn/vi/nghien-cuu---trao-doi/giai-quyet-va-phong-ngua-diem-nong-trong-tinh-hinh-hien-nay.html|ngày lưu trữ=2019-10-18|url hỏng=|ngày truy cập=2019-06-19|trích dẫn=vụ nông dân Thái Bình khiếu kiện diễn ra ở hầu hết các xã năm 1997 - 1999}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.refworld.org/publisher,UKHO,,,402a3c7c4,0.html|tựa đề=UK Home Office Immigration and Nationality Directorate Country Report - Vietnam|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2003-10-01|website=[[Tổng cục Di trú và Quốc tịch]] (Immigration and Nationality Directorate), Bộ Nội vụ Anh|at=3.Economy|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Bộ Nội vụ Anh, Tổng cục Di trú và Quốc tịch báo cáo quốc gia - Việt Nam|via=[[Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200730161519/https://www.refworld.org/publisher,UKHO,,,402a3c7c4,0.html|ngày lưu trữ=2020-07-30|url hỏng=|ngày truy cập=2020-07-30}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://thaibinh.gov.vn/chuyen-trang-chuyen-muc/ky-niem-90-nam-ngay-thanh-lap-dang-cong-san-viet-nam-03-02-1/dang-bo-tinh-thai-binh-90-nam-xay-dung-va-phat-trien.html|tựa đề=Đảng bộ tỉnh Thái Bình 90 năm xây dựng và phát triển|tác giả=Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy|họ=|tên=|ngày=2020-01-02|website=Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Thái Bình|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200802043626/https://thaibinh.gov.vn/chuyen-trang-chuyen-muc/ky-niem-90-nam-ngay-thanh-lap-dang-cong-san-viet-nam-03-02-1/dang-bo-tinh-thai-binh-90-nam-xay-dung-va-phat-trien.html|ngày lưu trữ=2020-08-02|url hỏng=|ngày truy cập=2020-01-02|trích dẫn=hiện tượng để xảy ra mất ổn định trên phạm vi rộng trong những năm 1997-1998 đã được Đảng bộ và Nhân dân Thái Bình tập trung cao độ để khắc phục dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ Chính trị.}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://tuoitrethudo.com.vn/thoi-ky-lich-su-nao-cua-dan-toc-dat-va-nguoi-thai-binh-cung-ghi-dau-an-tot-dep-va-lap-cong-hien-hach-53915.html|tựa đề=Thời kỳ lịch sử nào của dân tộc, đất và người Thái Bình cũng ghi dấu ấn tốt đẹp và lập công hiển hách|tác giả=|họ=Nguyễn Hồng|tên=Diên|ngày=2020-03-23|website=Tuổi trẻ Thủ đô|location=Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Thành phố Hà Nội|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200802050811/https://tuoitrethudo.com.vn/thoi-ky-lich-su-nao-cua-dan-toc-dat-va-nguoi-thai-binh-cung-ghi-dau-an-tot-dep-va-lap-cong-hien-hach-53915.html|ngày lưu trữ=2020-08-02|url hỏng=|ngày truy cập=2020-03-23|trích dẫn=Từ năm 1996 đến năm 2000, Thái Bình đã đạt được những kết quả nhất định trong phát triển kinh tế - xã hội, tuy nhiên đã để xảy ra mất ổn định trên phạm vi rộng trong những năm 1997 - 1998.}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://vov.vn/xa-hoi/thai-binh-ne-giai-quyet-khieu-nai-con-duong-nhieu-ti-bo-hoang-763873.vov|tựa đề=Thái Bình “né” giải quyết khiếu nại, con đường nhiều tỉ bỏ hoang|tác giả=VOV|họ=|tên=|ngày=2018-05-19|website=[[Đài Tiếng nói Việt Nam]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200831231350/https://vov.vn/xa-hoi/thai-binh-ne-giai-quyet-khieu-nai-con-duong-nhieu-ti-bo-hoang-763873.vov|ngày lưu trữ=2020-09-01|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-03|trích dẫn=đặc biệt trực tiếp chỉ đạo giải quyết khiếu kiện trong thời kỳ mất ổn định chính trị ở khu vực nông thôn tỉnh Thái Bình những năm 1997-1999}}</ref> giải quyết triệt để khiếu nại vào năm 2000.<ref name=":29" /> Từ tháng 11 năm 1997 đến tháng 6 năm 1998, Thái Bình có 242/285 xã (khoảng 90% đơn vị hành chính) có đơn khiếu nại tố cáo tham nhũng, lạm quyền trong quản lý đất đai với khoảng 43.000 người dân biểu tình.<ref name=":52" /> Tính riêng huyện [[Vũ Thư]], đơn khiếu nại – tố cáo được thống kê 398 lượt năm 1997 và 1.063 lượt năm 1998.<ref name=":55" />
 
==== Chính phủ Việt Nam ====
[[Tập tin:Vo Van Kiet 1.jpg|thumb|phải|100px|[[Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam]] [[Võ Văn Kiệt]] nhận báo cáo tổng kết của nhóm thị sát xã hội học Việt Nam năm 1997.]]
Một [[người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam]] thời điểm đó thừa nhận công chức địa phương Thái Bình "có một số hoạt động không minh bạch trong các dự án phát triển nông thôn".<ref name=":47" /> [[Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Tổng Bí thư]] [[Đỗ Mười]] khẳng định "Thái Bình làm được nhiều việc tốt sinh ra chủ quan dẫn đến quan liêu, xa dân, không nghe dân, dù đó là những ý kiến thẳng thắn, xây dựng. Dân bất bình khiếu kiện không được giải quyết, từ một số xã đã lan ra đến nhiều xã của tỉnh làm ảnh hưởng đến tình hình chính trị, sản xuất và các hoạt động khác".<ref name=":0" /> [[Thường trực Ban Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Thường trực Ban Bí thư]] Lê Khả Phiêu nhận xét "sự việc Thái Bình chính là dân dạy cho Đảng ta bài học về bệnh quan liêu, gần dân mà xa dân; cán bộ Đảng – chính quyền cơ sở hư hỏng, tham ô; dân bức xúc, tố giác đã lâu mà không lắng nghe, điều tra, xử lý".<ref name=":58" /> Sau khi nghe góp ý tại [[Bộ Quốc phòng Việt Nam|Bộ Quốc phòng]], Lê Khả Phiêu quyết định xét xử các công chức sai phạm và những người kích động nhân dân gây rối tại Thái Bình.<ref>{{Chú thích web|url=https://danviet.vn/thieu-tuong-le-huy-mai-bac-le-kha-phieu-luon-lang-nghe-y-kien-cap-duoi-20200807233018766.htm|tựa đề=Thiếu tướng Lê Huy Mai: "Bác Lê Khả Phiêu luôn lắng nghe ý kiến cấp dưới"|tác giả=Anh Thư|họ=|tên=|ngày=2020-08-08|website=[[Dân Việt (báo)|Dân Việt]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200817154705/https://danviet.vn/thieu-tuong-le-huy-mai-bac-le-kha-phieu-luon-lang-nghe-y-kien-cap-duoi-20200807233018766.htm|ngày lưu trữ=2020-08-17|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-17}}</ref> Một phái đoàn do giáo sư [[Tương Lai (phó giáo sư)|Tương Lai]] chủ trì—mộttrì — một thành viên thuộc [[Ban Nghiên cứu của Thủ tướng]] [[Võ Văn Kiệt]]—thị — thị sát tình hình thực tế tại [[Thái Bình]], ghi nhận "một cuộc khủng hoảng chính trị xã hội thực sự trong nhiều xã và huyện của nông thôn Thái Bình". Trưởng [[Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Ban Tuyên giáo Trung ương]] [[Hữu Thọ]] đánh giá "sự kiện ấy gây giật mình" khi Thái Bình cách đó một năm được chọn làm mô hình xây dựng [[Đảng Cộng sản Việt Nam]], nhưng bất chợt được coi là điển hình tham nhũng và vi phạm dân chủ.<ref name=":16" /><ref name=":6" /> Một phái đoàn do [[Trưởng Ban Dân vận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Trưởng Ban Dân vận Trung ương]] [[Nguyễn Minh Triết]] [vừa được bổ nhiệm] đến [[Miền Nam (Việt Nam)|miền Nam]] thị sát công luận.<ref name=":6" />
 
[[Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam]] thông cáo chỉ thị khẳng định "đây là mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân", hướng dẫn áp dụng phương pháp vận động – thuyết phục người dân, đồng thời tiến hành xử lý các [[Công chức Việt Nam|công chức]] – Đảng viên [[Đảng Cộng sản Việt Nam]] tham nhũng.<ref name=":2" /> Thái Bình được chọn là nơi thí điểm ''Quy chế dân chủ cơ sở''.<ref name=":9" /><ref name=":12">{{Chú thích web|url=https://baothaibinh.com.vn/tin-tuc/190/72101/nho-le-khoan-dan-ky-i|tựa đề=Nhớ lẽ khoan dân (Kỳ I)|tác giả=|họ=Nguyễn|tên=Hình|họ 2=Thu|tên 2=Thủy|ngày=2018-10-28|website=Báo Thái Bình|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20181101211106/https://baothaibinh.com.vn/tin-tuc/190/72101/nho-le-khoan-dan-ky-i|ngày lưu trữ=2018-11-01|url hỏng=|ngày truy cập=2018-10-28}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://baoxaydung.com.vn/thai-binh-dat-van-hoa-van-hien-yeu-nuoc-cach-mang-275202.html|tựa đề=Thái Bình - Đất văn hóa, văn hiến, yêu nước, cách mạng|tác giả=|họ=Hải|tên=Đăng|ngày=2020-03-18|website=Báo Xây dựng|location=Bộ Xây dựng Việt Nam|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200801063516/https://baoxaydung.com.vn/thai-binh-dat-van-hoa-van-hien-yeu-nuoc-cach-mang-275202.html|ngày lưu trữ=2020-08-01|url hỏng=|ngày truy cập=2020-03-18|trích dẫn=Từ điểm nóng toàn quốc về mất ổn định chính trị những năm 1997 - 1999, Thái Bình là chiếc nôi dân chủ, được Trung ương chọn làm điểm để nghiên cứu, ban hành Quy chế dân chủ ở cơ sở.}}</ref> Năm 1998, [[Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam|Chủ tịch nước]] [[Trần Đức Lương]] bộc bạch "Khi những người tốt phải trút sự bất mãn đầy phẫn nộ của họ thông qua các cuộc biểu tình rầm rộ chống lại công chức dịa phương, chỉ có lời giải thích duy nhất là... nhiều công chức và [[Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam]] của chúng ta... đã phạm phải nhiều sai lầm".<ref name=":49" /> Trong giai đoạn 1998–1999, [[Phạm Thế Duyệt]] thực hiện hơn 50 lần đối thoại giữa công chức và người dân Thái Bình để giải quyết các khiếu nại.<ref name=":8" /><ref name=":23" /><ref name=":15" /> Theo [[Nghị quyết Trung ương 4 - Khóa XII (Đảng Cộng sản Việt Nam)|Nghị quyết Trung ương 4 - Khóa XII]], Tổng Bí thư (đương nhiệm) [[Nguyễn Phú Trọng]] gợi nhắc biến cố Thái Bình và khẳng định "quyền lực chính trị ngày càng dễ dẫn tới lợi ích vật chất khiến cán bộ các cấp chuyên quyền, độc đoán, mất dân chủ, xa rời dân".<ref name=":6">{{Chú thích web|url=https://plo.vn/plo/xay-dung-chinh-don-dang-lat-cat-13-nam-bai-1-viec-can-lam-truoc-tien-372260.html|tựa đề=Xây dựng, chỉnh đốn Đảng - lát cắt 13 năm - Bài 1: Việc cần làm trước tiên|tác giả=|họ=Nghĩa|tên=Nhân|ngày=2012-04-17|website=[[Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh (báo)|Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200726153128/https://plo.vn/plo/xay-dung-chinh-don-dang-lat-cat-13-nam-bai-1-viec-can-lam-truoc-tien-372260.html|ngày lưu trữ=2020-07-26|url hỏng=|ngày truy cập=2012-04-17}}</ref> Năm 2017, Phạm Thế Duyệt phân trần "ta phải coi ta là chính, đừng bao giờ ngộ nhận đổ cho người khách, đổ cho khách quan".<ref name=":23" />
Dòng 188:
Nam Nguyên trên ''[[Đài Á Châu Tự Do|Đài Á Châu Tự do]]'' nêu thực trạng [[Luật Đất đai (Việt Nam)|Luật Đất đai]] tại Việt Nam được sửa đổi năm lần từ 1987 đến 2009 nhưng "luôn luôn bị chi phối bởi quan niệm đất đai là sở hữu toàn dân giao cho nhà nước là đại diện chủ sở hữu", đồng thời cho rằng "sự lạm quyền của các địa phương suốt mấy chục năm qua" dẫn đến nhiều khiếu kiện như biểu tình Thái Bình 1997 hay [[vụ cưỡng chế đất tại Tiên Lãng]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/land-pri-pro-how-vn-change-nn-02282012162248.html|tựa đề=Tranh chấp đất đai: Cần tháo gỡ từ Hiến pháp|tác giả=|họ=Nam|tên=Nguyễn|ngày=2012-02-28|website=[[Đài Á Châu Tự Do]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20120304050524/https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/land-pri-pro-how-vn-change-nn-02282012162248.html|ngày lưu trữ=2012-03-04|url hỏng=|ngày truy cập=2012-02-28}}</ref> Đồng Chuông Tử trên ''[[BBC]]'' cho rằng "vụ biểu tình của người dân Thái Bình năm 1997 là một bước ngoặt về nhận thức của chính quyền và người dân".<ref name=":10" /> [[Cù Huy Hà Vũ]] trên ''[[VOA]]'' cho rằng [[Tranh chấp đất đai tại Đồng Tâm|Tranh chấp đất đại tại Đồng Tâm]] là khủng hoảng nghiêm trọng nhất của [[chính phủ Việt Nam]] với người dân kể từ sự kiện Thái Bình năm 1997.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.voatiengviet.com/a/dong-tam-mieu-mon-le-dinh-kinh/5274980.html|tựa đề=Nút thắt Đồng Tâm: Sân bay Miếu Môn không tồn tại!|tác giả=|họ=Cù Huy Hà|tên=Vũ|lk tác giả=Cù Huy Hà Vũ|ngày=2020-02-05|website=[[VOA]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200729095521/https://www.voatiengviet.com/a/dong-tam-mieu-mon-le-dinh-kinh/5274980.html|ngày lưu trữ=2020-07-29|url hỏng=|ngày truy cập=2020-02-05}}</ref> Ian Stewart trên ''[[The Seattle Times]]'' nhận xét "với việc trấn áp cả người dân thôn quê và các công chức địa phương, chính phủ trung ương tại Hà Nội đã dập tắt bất ổn xã hội với một sự cân bằng giữa cải cách và vũ lực".<ref name=":33" /> ''[[The Economist]]'' nhìn nhận "bất mãn về tham nhũng, thuế trừng phạt và thiếu đất đã gây gây ra cuộc nổi dậy tại tỉnh Thái Bình trồng lúa phía bắc";<ref name=":37">{{Chú thích web|url=https://www.economist.com/asia/1997/11/13/troublesome-christians|tựa đề=Troublesome Christians|tác giả=|họ=|tên=|ngày=1997-11-13|website=[[The Economist]]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Các Kitô hữu phiền phức|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200729143327/https://www.economist.com/asia/1997/11/13/troublesome-christians|ngày lưu trữ=2020-07-29|url hỏng=|ngày truy cập=2020-07-29}}</ref> "khi chương trình cải cách kinh tế bắt đầu, Việt Nam được đa số coi như một [[hổ mới châu Á]] theo tiến trình. Nhưng quốc gia này vẫn còn tàn tích nghèo đói khủng khiếp với hơn 75 triệu dân tiếp tục sống dưới mức [[nghèo]]".<ref name=":56" /> Seth Mydans trên ''[[The New York Times]]'' nhận định "sau cuộc nổi dậy 1997 chống lại công chức tham nhũng tại Thái Bình, [[Lê Khả Phiêu]] đã đưa ra một thiết chế các thủ tục phòng vệ ở cấp địa phương. Đảng Cộng sản Việt Nam đã thành lập một Ủy ban giám sát dù quyền lực [Ủy ban này] bị hạn chế".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.nytimes.com/2006/05/07/world/asia/07vietnam.html|tựa đề=Vietnam's Deep-Rooted Corruption Threatens Development|tác giả=|họ=Mydans|tên=Seth|ngày=2006-05-07|website=[[The New York Times]]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Tham nhũng bám rễ sâu của Việt Nam đe dọa sự phát triển|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200810081749/https://www.nytimes.com/2006/05/07/world/asia/07vietnam.html|ngày lưu trữ=2020-08-10|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-10}}</ref> Alejandro Reyes trên ''[[CNN]]'' cho rằng "mặc dù chính trị và xã hội bị Đảng Cộng sản Việt Nam kiểm soát, Việt Nam vẫn trải qua một số bất ổn. Tại tỉnh Thái Bình phía bắc, cảnh sát được điều động tới để dập tắt biểu tình của nông dân chống lại tham nhũng và thuế cao".<ref>{{Chú thích web|url=https://edition.cnn.com/ASIANOW/asiaweek/98/1204/biz1.html|tựa đề=Don't forget Vietnam|tác giả=|họ=Reyes|tên=Alejandro|ngày=1998-12-04|website=[[CNN]]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Đừng lãng quên Việt Nam|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20110202144011/https://edition.cnn.com/ASIANOW/asiaweek/98/1204/biz1.html|ngày lưu trữ=2011-02-02|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-10}}</ref>
 
Ian Stewart trên ''[[Associated Press]]'' cho biết sự kiện xảy ra do "những nông dân tức giận về thuế bất công, lạm dụng tiền công và sử dụng đất hợp tác xã như tài sản thế chấp, cùng với nhiều hình thức tham nhũng khác.<ref name=":35" /> Cat Ha trên báo ''[[Người Việt (báo)|Người Việt]]'' bình luận "luôn rất khó khăn cho các phương tiện truyền thông. Hiện tại với cuộc nổi dậy, chính phủ Việt Nam hiểu rõ thông tin nguy hiểm như thế nào, và họ đang cố gắng cấm mọi thứ".<ref name=":36" /> Thi Lam trên ''[[Salon (Website)|Salon]]'' phân tích "Thái Bình là cái nôi không chỉ của cách mạng Cộng sản mà còn là của các cuộc đấu tranh giành tự do khỏi [[Đế quốc thực dân Pháp]] trong thập niên 1930. Các lãnh đạo mới của Việt Nam không thể không chú ý đến sự tương đồng đáng kinh ngạc giữa những cuộc nổi dậy mấy tháng gần đây tại tỉnh đó với các hoạt động cách mạng nhận nhiều tôn vinh của những thập kỷ trước".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.salon.com/1997/10/15/news_393/|tựa đề=The Next Vietnam War?|tác giả=|họ=Thi|tên=Lam|ngày=1997-10-15|website=[[Salon (Website)|Salon]]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Chiến tranh Việt Nam tiếp nối?|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200730100815/https://www.salon.com/1997/10/15/news_393/|ngày lưu trữ=2020-07-30|url hỏng=|ngày truy cập=2020-07-30}}</ref> [[Keith Richburg]] trên ''[[The Washington Post]]'' cho rằng "Việt Nam đã bước vào thời kỳ bất ổn, yếu nhược về kinh tế và chính trị. Các lãnh đạo 70 tuổi và 80 tuổi dường như tê liệt, giới lãnh đạo có sự bối rối và thiếu quyết đoán về cách làm cũng như hướng đi tiếp theo của đất nước.[...] Các nhà lãnh đạo Việt Nam có vẻ đặc biệt quan tâm đến [[Nhật Bản]]—nơi — nơi mà [[Đảng Dân chủ Tự do (Nhật Bản)|Đảng Dân chủ Tự do]] đã cầm quyền gần như tuyệt đối kể từ [[Chiến tranh thế giới thứ hai]] ngay cả trong một hệ thống dân chủ".<ref name=":44">{{Chú thích web|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1997/09/14/vietnamese-economic-malaise-mired-in-indecision/7a542b6d-49dd-4410-a979-db5b60db3490/|tựa đề=Vietnamese economic malaise mired in indecision|tác giả=|họ=Richburg|tên=Keith|lk tác giả=Keith Richburg|ngày=1997-09-14|website=[[The Washington Post]]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Kinh tế Việt Nam sa lầy vũng bùn trong sự thiếu quyết đoán|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200730102547/https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1997/09/14/vietnamese-economic-malaise-mired-in-indecision/7a542b6d-49dd-4410-a979-db5b60db3490/|ngày lưu trữ=2020-07-30|url hỏng=|ngày truy cập=2020-07-30}}</ref>
 
==== Học giả quốc tế ====
Dòng 196:
 
==== Tổ chức phi chính phủ ====
[[Tổ chức Theo dõi Nhân quyền]] bình luận "Việt Nam năm 1997 trải qua tình trạng bất ổn nông thôn nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ, chủ yếu ở các tỉnh [[Thái Bình]] và [[Đồng Nai]]—nơi — nơi hàng ngàn nông dân xuống đường để phản đối nạn tham nhũng tràn lan của công chức chính quyền và tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam ở địa phương mà giai cấp nông dân cho rằng sự bất bình kinh tế cơ bản của họ đang cố bị gạt đi".<ref name=":39" /> [[Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc]] cho rằng sau sự kiện Thái Bình, "đã có những động thái cải cách cách cơ quan bầu cử và hệ thống bầu cử, các yếu tố cải cách nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam và tăng cường vai trò các tổ chức dân sự do Đảng Cộng sản Việt Nam kiểm soát thông qua [[Mặt trận Tổ quốc Việt Nam]]".<ref name=":41" /> [[Economist Intelligence Unit]] nhìn nhận "bài học chính được rút ra từ các sự kiện ở Thái Bình là họ [chính phủ Việt Nam] đã bộc lộ những thiếu sót trong mối liên kết giữa một mặt là người dân và Đảng Cộng sản Việt Nam, một mặt khác là giữa Nhà nước và các tổ chức xã hội. Đảng Cộng sản Việt Nam đã gạt bỏ quan điểm của [[Trần Độ]]—người đã kêu gọi [[tự do ngôn luận]], tư tưởng cởi mở hơn và thách thức nhiều định kiến lý luận của Đảng Cộng sản Việt Nam".<ref name=":49">{{Chú thích web|url=https://www.iuj.ac.jp/mlic/EIU/Report/Vietnam/May_1998_Main_report.pdf|tựa đề=Country Report: Vietnam|tác giả=Economist Intelligence Unit|họ=|tên=|lk tác giả=Economist Intelligence Unit|ngày=1998-05-01|website=[[Đại học Quốc tế Nhật Bản]]|trang=6, 11-12|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Báo cáo quốc gia: Việt Nam|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200731064223/https://www.iuj.ac.jp/mlic/EIU/Report/Vietnam/May_1998_Main_report.pdf|ngày lưu trữ=2020-07-31|url hỏng=|ngày truy cập=2020-07-31}}</ref> Ngày 12 tháng 9 năm 2005, Forum Asia Democracy đệ trình báo cáo lên [[Nghị viện châu Âu]], nhấn mạnh "nông dân và tá điền nghèo ở nông thôn Việt Nam là những nạn nhân chính của các chính sách tự do hóa kinh tế tại Việt Nam—vốnNam — vốn bị kết hợp các yếu tố tồi tệ của chủ nghĩa tư bản mèo rừng và [[chủ nghĩa chuyên chế]] chính trị. [...] Bất bình đẳng kinh tế và xã hội được đánh dấu bởi một tương phản chênh lệch lớn giữa sự giàu có phô trương của các quan chức Đảng viên [Đảng Cộng sản Việt Nam] địa phương với sự nghèo đói rõ rệt của nông dân và tá điền, dẫn đến những cuộc biểu tình lớn tại Thái Bình và Đồng Nai vào năm 1997".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.europarl.europa.eu/meetdocs/2004_2009/documents/fd/fad_120905_camb-laos-vietnam_/fad_120905_camb-laos-vietnam_en.pdf|tựa đề=Human Rights in Cambodia, Laos and Vietnam|tác giả=Forum Asia Democracy [Diễn đàn Dân chủ châu Á]|họ=|tên=|ngày=2005-09-12|website=|at=The Rural Poor: a population excluded from the “renovation” process [Người nghèo nông thôn: một nhóm dân số bị loại khỏi tiến trình "Đổi Mới"]|ngôn ngữ=en|dịch tựa đề=Nhân quyền tại Campuchia, Lào, Việt Nam|via=[[Nghị viện châu Âu]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200810090509/https://www.europarl.europa.eu/meetdocs/2004_2009/documents/fd/fad_120905_camb-laos-vietnam_/fad_120905_camb-laos-vietnam_en.pdf|ngày lưu trữ=2020-08-10|url hỏng=|ngày truy cập=2020-08-10}}</ref>
 
== Hệ quả ==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Biểu_tình_Thái_Bình_1997”