Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhật Nam”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
better word choice in standard written Vietnamese |
n →Ý nghĩa tên gọi Nhật Nam: better word choice in standard written Vietnamese |
||
Dòng 20:
Nhật Nam nghĩa là phía nam mặt trời. Sử ký viết: …南至北鄉戶<ref name=SK6>[http://zh.wikisource.org/wiki/%E5%8F%B2%E8%A8%98/%E5%8D%B7006 Sử ký, quyển 6: Bản kỷ 6 - Tần Thủy Hoàng]</ref> ("Nam chí bắc hương [hướng] hộ"). Tạm dịch: "''...phía nam đến miền cửa nhà quay mặt về hướng bắc''". [[Sử ký tập giải]] (史記集解) của [[Bùi Nhân]] (裴駰)<ref>Bùi Nhân là con trai nhà sử học [[Bùi Tùng Chi]] (372-451)</ref> thời [[Lưu Tống]] dẫn ''Ngô đô phú''<ref>[http://zh.wikisource.org/zh/%E5%90%B3%E9%83%BD%E8%B3%A6 Ngô đô phú (吴都赋)]</ref> của [[Tả Tư]] (左思, ~250 - ~305) viết: 開北戶以向日 ("Khai bắc hộ dĩ hướng nhật", nghĩa là ''Mở cửa hướng bắc để đón ánh mặt trời''). Lưu Quỳ (刘逵) thời [[Tống Huy Tông]] giải nghĩa： 日南之北户，犹日北之南户也 ("Nhật nam chi bắc hộ, do nhật bắc chi nam hộ dã" nghĩa là ''phía nam mặt trời thì làm cửa quay mặt về hướng bắc, cũng như phía bắc mặt trời thì cửa nhà quay mặt về hướng nam vậy'').
Cũng như từ Giao Chỉ, Nhật Nam ban đầu chỉ là khái niệm và có liên quan đến thiên văn. Phần lớn đất nước Trung Hoa ở trên Bắc Chí Tuyến (vĩ độ 23 độ 27 phút, ngang qua thành phố [[Quảng Châu]]), do đó [[Mặt Trời]] dối với họ luôn ở về phía nam, mọc phương đông nam và lặn phương tây nam. Rõ nhất trong ngày [[Đông chí]] đêm dài ngày ngắn, Mặt Trời lẩn quẩn hẳn về phía nam. Vì vậy khi tế trời (cúng Mặt Trời) thiên tử - con trời - phải quay mặt về phương nam. Có lẽ muộn nhất là thời [[nhà Tần]], người Hoa đã biết [[Trái Đất]] hình tròn và tự quay quanh trục của nó. Họ tính được quỹ đạo của Mặt Trời ([[hoàng Đạo|hoàng đạo]]) và suy luận rằng đi về phía nam đến một nơi nào đó, muốn nhìn thấy Mặt Trời, muốn hưởng sự ấm áp của ánh nắng, con người phải làm nhà quay mặt về hướng bắc.
[[Tư Mã Thiên]] viết câu trên chứng tỏ ngành thiên văn biết vậy nhưng sự thực người Hoa chưa bao giờ đặt chân đến vùng Nhật Nam mà chỉ dựa theo các tư triết học chính trị-xã hội-văn hóa của mình. Quan điểm này dựa vào kiến thức thiên văn hạn chế của người Hoa cách đây 21 thế kỷ. "Vùng nhà cửa quay mặt về hướng bắc" theo logic Sử Ký, trên cơ sở văn minh thiên văn thế giới cận đại và hiện đại, phải ở nằm dưới vĩ độ 23 độ 27 phút Nam (đi qua thành phố [[Rockhamton]] tại bang [[Queensland]] của nước [[Úc]])<ref>Cổ sử Việt Nam - một cách tiếp cận vấn đề'', Nhà xuất bản Lao động 2007,</ref>
| |||