Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Người Lự”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎top: clean up, replaced: → using AWB
sửa lại một số chỗ cho đúng thuật ngữ; lỗi chính tả
Dòng 9:
|related=
}}
'''Người Lự''', còn gọi là '''người Tày Lự''' ([[Tai Lue]], Tai Lü) ([[tiếng Thái]]: ไทลื้อ; {{IPA-th|tʰāj.lɯ́ː|pron}}), '''người Lữ''', '''người Nhuồn''', '''người Duồn''', là một dân tộc ít người sinh sống trong khu vực [[Lào]], [[Thái Lan]], [[Myanmar]], [[Việt Nam]] và [[Trung Quốc]].
 
Tiếng nói chính thức của người Lự là [[tiếng Lự]], là ngôn ngữ thuộc [[ngữ chi Thái|nhóm ngôn ngữ Tày-Thái]], [[Ngữ hệ Kra-Dai|họ ngôn ngữ Kra-Dai (Tai-Kadai)]]. Người Lự cũng sử dụng các ngôn ngữ chính thức tại các quốc gia mà họ sinh sống.
 
Tại Việt Nam, người Lự được công nhận là một trong số [[Các dân tộc Việt Nam|54 dân tộc tại Việt Nam.]] <ref name =dtlu-cttcp >[http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/NuocCHXHCNVietNam/ThongTinTongHop?categoryId=920&articleId=3371 Dân tộc Lự]. Cổng Thông tin điện tử Chính phủ Việt Nam, 2016. Truy cập 01/04/2017.</ref>.
 
== Dân số và địa bàn cư trú ==
Dòng 23:
 
=== Tại Việt Nam ===
Tại [[Việt Nam]], người Lự được công nhận là [[dân tộc thiểu số]] trong số 54 [[Các dân tộc Việt Nam|dân tộc tại Việt Nam.]] <ref name =dtvn-cttcp >[http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/NuocCHXHCNVietNam/ThongTinTongHop?articleId=10001505&categoryId=920 Các dân tộc Việt Nam]. Cổng Thông tin điện tử Chính phủ Việt Nam, 2016. Truy cập 01/04/2017.</ref><ref name =dtvn-hg >[http://www.haugiang.gov.vn/Portal/Default.aspx?pageindex=1&pageid=5690&siteid=51 Các dân tộc Việt Nam]. Trang thông tin điện tử Ban Dân tộc tỉnh Hậu Giang, 2012. Truy cập 01/04/2017.</ref>.
 
Dân số theo điều tra dân số 1999 là khoảng 4.964 người <ref>[http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=407&idmid=4&ItemID=1346 Điều tra dân số 1999], tập tin 58.DS99.xls</ref>. Cư trú chủ yếu tập trung ở hai huyện [[Phong Thổ]] và [[Sìn Hồ]], tỉnh [[Lai Châu]] và một lượng đáng kể di cư vào tỉnh [[Lâm Đồng]]. Tuy nhiên, theo ước tính năm 2003 của Ủy ban dân tộc Việt Nam thì dân tộc này có dân số 5.553 người<ref>[http://cema.gov.vn/modules.php?name=Content&op=viewcat&mcid=124&page=2 Website Ủy ban dân tộc]</ref>.
 
Theo [[điều tra dân số|Tổng điều tra dân số và nhà ở]] năm [[2009]], người Lự ở Việt Nam có dân số 5.601 người, cư trú chủ yếu tại 21 trên tổng số 63 [[tỉnh (Việt Nam)|tỉnh]], [[thành phố (Việt Nam)|thành phố]]. Phần lớn người Lự cư trú tập trung tại tỉnh
[[Lai Châu]] (5.487 người, chiếm 98,0% tổng số người Lự tại Việt Nam),
[[Thái Nguyên]] (75 người), các tỉnh còn lại có không quá 10 người<ref name="TK">Ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở trung ương. [http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=512&idmid=5&ItemID=10798 Tổng điều tra dân số và nhà ở Việt Nam năm 2009: Kết quả toàn bộ.] Hà Nội, 6-2010. Biểu 5, tr.134-225. Truy cập ngày 10 tháng 2 năm 2011.</ref>.
Dòng 36:
== Đặc điểm kinh tế ==
Người Lự có truyền thống làm ruộng từ lâu đời. Họ biết dùng cày bừa, đào mương dẫn nước, gieo mạ, cấy lúa, nhưng lại không làm cỏ, bón phân. Họ còn làm thêm nương để trồng lúa, ngô, khoai, sắn, lạc, bông, chàm và nhà nào cũng có vườn cạnh nhà. Người Lự có tập quán ăn cơm nếp là chính, thích ăn ớt, ưa uống nước chè và đàn ông thường hút thuốc lào.
Trong các nghề phụ của người Lự thì nghề dệt phát triển nhất. Mỗi gia đình người Lự thường có vài ba khung cửi. Tài nghệ dệt, may, thuêthêu đều khá cao, từ chiếc quần của đàn ông cho đến váy, áo, khăn của phụ nữ thường có hoa văn trang trí rực rỡ trên nền vải nhuộm chàm, nhất là trang phục ngày lễ hội càng được tranhtrang trí nhiều và đẹp hơn.
 
== Hôn nhân gia đình ==
Trai gái Lự được tìm hiểu nhau tự do rồi xin ý kiến cha mẹ để kết hôn, nhưng họ phải nhờ thầy số xem tuổi trước, nếu hợp tuổi mới lấy nhau. Con trai phải [[ở rể]] vài ba năm rồi ra ở riêng. Con lấy họ theo cha, tên con trai có chữ đệm Bạ, tên con gái có chữ đệm Ý. Người Lự sống tình nghĩa, thủy chung. Vợ chồng rất ít ly dị nhau, nếu trai bỏ vợ, gái bỏ chồng đều bị phạt nặng theo tậpluật tục.
 
== Tục lệ ma chay ==
Dòng 45:
 
== Văn hóa ==
Người Lự hay hát dân ca "khắp", yêu thích vốn truyện cổ, thơ ca, tục ngữ, các loại sáo, nhị, trống...
 
== Nhà cửa ==