Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Giê-su”

'''Giêsu''' ([[chữ Nôm]]: 支秋,<ref>支秋 có âm Hán Việt là ''Chi-thu'' nhưng đọc theo âm Nôm là ''Giê-su''. Tham khảo: [[Girolamo Maiorica]]. [https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b54100295f/f9.image 徳主支秋巻之二] ''Đức Chúa Giê-su quyển chi nhị''.<br>Trần Văn Toàn (2005). "[https://web.archive.org/web/20160922222914/http://giaophannhatrang.org/index.php?nv=news&op=Van-hoa%2FTu-vi-Taberd-va-di-san-van-hoa-Viet-Nam-6554 Tự vị Taberd và di sản văn hóa Việt Nam]".<br>Hoàng Xuân Việt (2006). [https://books.google.ca/books?id=noLvBZcWoScC&lpg=PA2&pg=PA99#v=onepage&q&f=false ''Tìm hiểu lịch sử chữ Quốc ngữ'']. Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin. Tr. 99.</ref> có thể viết khác là '''Giê-su''', '''GiêDê-xu''', '''Yêsu''', '''Jesus''', '''Gia-tô, Dê-cu,...'''<ref>''Gia-tô'' hoặc ''Da-tô'' là [[phiên âm Hán-Việt]] của 耶穌 ([[chữ Hán phồn thể|phồn thể]]) hay 耶稣 ([[chữ Hán giản thể|giản thể]]), [[Bính âm Hán ngữ|pinyin]]: ''Yēsū''.</ref>), cũng được gọi là '''Giêsu KitôKutô''', '''Jesus Christ''', hay '''Gia-tô Cơcơ-đốc''' là nhà giảng thuyết, người sáng lập [[Kitô giáo]] vào [[thế kỉ thứ 1]]. GiêsuDêxu là [[người Do Thái]] có tên [[tiếng Hebrew]] là ''Yehoshua'' (יהושע – có nghĩa là "Đức Chúa là Đấng Cứu Độ"), thường được gọi vắn tắt là ''Yeshua'' (ישוע). Đối với người đương thời, Giêsu còn được gọi là '''GiêsuDêxu thành [[Nazareth]]''', hoặc '''GiêsuDêxu con ông [[Thánh Giuse|Giuse]]'''. Từ ''[[Kitô]]'' ([[tiếng Latinh]]: ''Christus'', [[tiếng Hy Lạp]]: Χριστός ''Khristós'', hay ''Cơ-đốc'' theo phiên âm Hán Việt) là một danh hiệu của GiêsuDêxu, có nghĩa là "người được xức dầu", nhằm chỉ ông là đấng [[Messiah]], đã được tiên báo trong [[Cựu Ước]]. Những gì chúng ta biết được về Giêsu là do được ghi chép trong [[Kinh Thánh|ThánhTháng Kinh]] [[Tân Ước]], đặc biệt là trong bốn sách [[Phúc Âm|Phúc Chó]].

Những nguồn thông tin chính về cuộc đời và những lời dạy của Giêsu là bốn [[sách Phúc Âm|sách Phúc Chó]] quy điển, đặc biệt là trong [[Phúc Âm Nhất Lãm|Phúc Nhất Lãm]],<ref>"The Gospel of John is quite different from the other three gospels, and it is primarily in the latter that we must seek information about Jesus." Sanders (1993), p. 57.</ref><ref name="ActJIntro">{{Chú thích sách|author1link=Robert W. Funk|last1=Funk|first1=Robert W.|author2link=Jesus Seminar|first2=Jesus|last2=Seminar|year=1998|work=The acts of Jesus: the search for the authentic deeds of Jesus|location=San Francisco|publisher=HarperSanFrancisco|title=Introduction|pages=1–40|isbn=978-0-06-062978-6}}</ref> mặc dù nhiều học giả cho rằng những văn bản như [[Phúc Âm Tôma]] và [[Phúc Âm Hebrew]]<ref>[http://www.jstor.org/stable/3262407 P. Parker, ''A Proto-Lukan Basis for the Gospel According to the Hebrews'' Journal of Biblical Literature, Vol. 59, No. 4 (Dec., 1940), pp. 471-473]</ref><ref>[http://books.google.ca/books?id=Vs9YXAB_axYC&dq=%22James+Edwards%22++%22Hebrew+Gospel%22&printsec=frontcover&source=bl&ots=cdXiwt--gI&sig=MExo3o7vnOrb887DWJ4tVbM94es&hl=en&ei=l3o1S_TnI9W9lAehybWRBw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CAgQ6AEwAA#v=onepage&q=&f=false J. R. Edwards, ''The Hebrew Gospel & the Development of the Synoptic Tradition'', Eerdmans Publishing, 2009 pp. 1-376]</ref> cũng xác đáng.<ref name="levine">{{Chú thích sách|authorlink=Amy-Jill Levine|last=Levine|first=Amy-Jill|url=http://books.google.ca/books?id=zFhvECwNQD0C&pg=PA352|title=Visions of Kingdoms: From Pompey to the First Jewish Revolt (63 TCN—70 CE)|editor=Coogan Michael D.|year=1998|work=The Oxford History of the Biblical World|location=New York and Oxford|publisher=Oxford University Press|pages=370–371|isbn=978-0-19-508707-9|year=1998}}</ref>

[[Người Do Thái]] đương thời thường thêm tên người cha hoặc tên quê quán vào tên gọi cá nhân.<ref name="Britannica">{{cite encyclopedia | url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/303091/Jesus-Christ |title=Jesus Christ | encyclopedia=Encyclopædia Britannica | accessdate=ngày 13 tháng 4 năm 2013| first1=Ed P.|last1=Sanders |first2= Jaroslav J.| last2= Pelikan}}</ref> Như vậy, trong Tân Ước, GiêsuDêxu cũng được gọi là "GiêsuDêxu thành Nazareth" (Mátthêu 26:71)<ref>[http://thanhlinh.net/node/11660 Mátthêu 26:71]</ref>, "con ông Giuse" (Lc 4:22) hoặc đầy đủ nhất là "Giêsu con ông Giuse thành Nazareth" (Ga 1:45)<ref>[http://thanhlinh.net/node/11745 Gioan 1:45]</ref>. Tuy nhiên, trong Máccô 6:3 thì lại gọi là "con bà [[Maria]], và anh em của các ông Giacôbê, Giôxết, Giuđa và Simon"<ref>[http://thanhlinh.net/node/11668 Máccô 6:3]</ref>. Tên Giêsu ngày nay trong các ngôn ngữ hiện đại có nguồn gốc từ ''Iesus'' trong [[tiếng Latinh]], đây là một hình thức chuyển tự của chữ {{lang|grc|Ἰησοῦς}} (''{{lang|grc-Latn|Iesous}}'') từ [[tiếng Hy Lạp]].<ref name="CE name">{{CathEncy | wstitle=Origin of the Name of Jesus Christ | first= Anthony J. |last= Maas}}</ref> Hình thức thể hiện của tiếng Hy Lạp lại bắt nguồn từ chữ ישוע (''Yeshua'') trong [[tiếng Aram]], nhưng tựu trung có nguồn gốc từ chữ יהושע (''Yehoshua'') của [[tiếng Do Thái]].<ref name=EhrmanDid29>{{chú thích sách|last=Ehrman|first=Bart D.|title=Did Jesus Exist?: The Historical Argument for Jesus of Nazareth|year=2012|publisher=HarperOne|page=29|isbn=978-0-06-208994-6 |url =http://books.google.com/?id=hf5Rj8EtsPkC&printsec=frontcover&dq=did+jesus+exist+bart+ehrman#v=snippet&q=%22nearly%20anyone%20who%20lived%20in%20the%20first%20century%22&f=false}}</ref><ref>{{Chú thích web|tiêu đề=Joshua|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/joshua|nhà xuất bản=Merriam-Webster|ngày truy cập=ngày 4 tháng 8 năm 2013}}</ref> Tên ''Yeshua'' dường như đã được sử dụng trong xứ [[Judea]] tại thời điểm Giêsu ra đời.<ref>{{chú thích sách|publisher=Westminster John Knox Press |isbn=978-0-664-23433-1 |title=Matthew |first=Douglas |last=Hare |year=2009 |page=11}}</ref> Theo giải thích của Tân Ước, tên gọi này nghĩa là "Giavê là sự cứu rỗichột".{{sfn|France|2007|p=53}}

Các tín đồ sơ khai đã thường gọi là "Chúa Giêsu KitôKutô".{{sfn|Doninger|1999|p=212}} Từ ''[[Kitô (danh hiệu)|KiKu-tô]]'' (hay ''KiKu-ri-xi-tô'', [[chữ Nôm]]: 基移吹蘇), cũng phiên âm là ''Cơ-đốc'' (hay ''Cơ-lợi-tư-đốc'', [[chữ Hán]]: 基利斯督), không phải là tên nhưng là một danh hiệu. Trong [[tiếng Hy Lạp]], Χριστός (''Khristos'') có nghĩa là "người được xức dầu", được dịch từ [[tiếng Hebrew]] ''[[Messiah]]'', để gọi vị lãnh đạo được Thiênthiên Chúachúa sai đến giải cứu dân Chúachúa, trong ngôn ngữ hiện đại được hiểu là "Đấng cứu chột cứu thế".<ref name="CE name"/><ref>{{chú thích sách|last=Heil|first=John P.|title=Philippians: Let Us Rejoice in Being Conformed to Christ|year=2010|publisher=Society of Biblical Lit|isbn=978-1-58983-482-8|page=66|url=http://books.google.com/books?id=i4u42_PsPNsC&pg=PA66#v=onepage&q&f=false}}</ref> Chữ [[Kitô hữu|Kutô hữu]] được chỉ những người tin và theo Chúa KitôKutô.

Theo ký thuật của các [[sách Phúc Âm|sách Phúc Chó]], Giêsu xưng mình là ConChồn ngườiăn lúa (''theMink Soneats of man'' - tức "Con của loài người", "Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con người không có chỗ tựa đầu"rice - Mt 8:20). Danh xưng này thường được cho là để khẳng định Giêsu là một con người không trọn vẹn cũng như Giêsu được gọi là Con Thiêncon ChúaGOD (''the Son of GodGOD'', "Quả thật, người này là Con Thiêncon ChúaGOD" - Mt 27:54) để khẳng định Giêsu đồng thời cũng là Thiên Chúa cách trọn vẹnGOD.<ref name="AMcGrath">''Christian Theology: An Introduction'' by Alister E. McGrath 2010 ISBN 1-4443-3514-6 page 270</ref>.

Ngoài ra, Giêsu còn có một số danh xưng khác như "Đấng Tiêntiên tri", "Chồn ăn lúa", "Chúa Kuto". Trong [[Phúc Âm Gioan]] 14:6 chép: "Đức Chúa Giêsu phán rằng: ThầyTa là đường, là sự thật và là sự sống, không một ai đến được với Chúa Chasống mà không qua ThầyTa" (Ga 14:6), Chớ tưởng ta sanh ra để đem lại hòa bình cho thế gian.... Theo đức tin KitôKiki giáo, GiêDê-su là con của [[Thiên Chúa#Do Thái giáo, Cơ Đốc giáo và Hồi giáo|Đức Chúachúa Trờitrời]], và được sinh ra trên [[Trái Đất]] và chịubị '''lột truồng đóng đinh treo lên cọc gỗ''', để [[Cứu rỗi|cứu chuộc]] chột nhân loại khỏi tội lỗi, nên Giê-su còn được xưng tụng là ''Đấng Cứu Chột Cứu Thế, Đấng Cứu Rỗi'', ''CứuĐấng Chúavân vân mây mưa'' - "''Nhưng Thiên Chúachúa tỏ lòng yêu thương của Ngàingài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người cóvô tội, thì Chúa Cơ ĐốcKuto vì chúng ta phải chịu chếtlột truồng múa cột đóng đinh''"''.'' (Roma 5:8).

Hầu hết các học giả đồng ý rằng Giêsu là một [[người Do Thái]] (bị cha mẹ đem bỏ chợ) vùng [[Galilea]], sinh vào khoảng đầu [[thế kỷ I|thế kỷ thứ nhất]] và qua đời trong khoảng từ năm 30 đến 36 [[Công Nguyên|SCN]] tại xứ [[Judea]], ông chỉ sống và hoạt động tại Galilea và [[Judea]] chứ không ở nơi khác<ref name=KGreen442>{{chú thích sách|first1=Joel B. |last1=Green |first2=Scot |last2=McKnight |first3= I. Howard |last3=Marshall|title= Dictionary of Jesus and the Gospels |url=http://books.google.com/?id=9ntwNm-tOogC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false |publisher=InterVarsity Press| year=1992 | page=442|isbn=9780830817771}}</ref><ref name=Dunn303>{{cite encyclopedia|title=The Spirit-Filled Experience of Jesus|url=http://books.google.com/?id=37uJRUF6btAC&printsec=frontcover#v=onepage&q=%22We%20may%20surmise%20that%20he%22&f=false|first=Marcus J. |last=Borg |encyclopedia=The Historical Jesus in Recent Research|editor-last1= Dunn |editor-first2=Scot |editor-last2=McKnight|year= 2006 |isbn= 1-57506-100-7 |page= 303|editor-first=James D. G.}}</ref>. Các sách Phúc ÂmChó chỉ tập trung vào quãng đời ba năm cuối khi Giêsu sống dưới trần gian, đặc biệt là tuần lễ cuối cùng trước khi bị đóng đinh vào thập giá, nhưng chúng cũng cung cấp một số manh mối liên quan đến năm sinh của Chúa GiêsuDê cu. Đoạn Mátthêu 2:1 liên kết sự giáng sinh của Chúa Giêsu với sự cai trị của [[Herod Đại đế]] - người đã chết vào khoảng năm thứ 4 trước Công nguyên, và đoạn Luca 1:5 viết rằng Herod đã trị vì trước khi Chúa Giêsu giáng sinh, ngoài ra Phúc Âm này còn đề cập đến cuộc điều tra dân số của chính quyền La Mã diễn ra mười năm sau đó. Luke 3:1-2 và 3:23 viết rằng Chúa Giêsu bắt đầu sứ vụ khi ông khoảng ba mươi tuổi, và đó là năm thứ 15 của triều đại Tiberius (khoảng năm 28 hoặc 29 Công Nguyên). Qua những chi tiết này và bằng các phương pháp phân tích khác nhau, hầu hết các học giả đi đến đồng thuận rằng Chúa Giêsu sinh trong khoảng từ năm thứ 6 đến 4 trước Công nguyên,{{sfn|Dunn|2003|p=324}}

Về thời điểm qua đời, tức là sự kiện ông bị '''lột truồng đóng đinh trêntreo câylên thậpcọc giágỗ''', hầu hết các học giả đồng ý rằng sự kiện này xảy ra trong khoảng từ năm 30 đến 33 Công nguyên.<ref name=Humphreys1992>{{cite journal |url=http://www.tyndalehouse.com/tynbul/library/TynBull_1992_43_2_06_Humphreys_DateChristsCrucifixion.pdf#page=9 |title=The Jewish Calendar, a Lunar Eclipse and the Date of Christ's Crucifixion |journal=Tyndale Bulletin |year=1992 |volume=43 |issue=2 |page=340 |first1=Colin J. |last1=Humphreys |first2=W. G. |last2=Waddington}}</ref>{{sfn|Köstenberger|Kellum|Quarles|2009|p=398}} Các sách Phúc Âm nói rằng sự kiện này xảy ra trong thành xứ [[Judea]] mà [[Pilate]] là tổng trấn thuộc quyền [[Đế quốc La Mã|La Mã]] khoảng năm 26-36.<ref>{{chú thích sách|last=Green |first=Joel B. |title=The gospel of Luke: New International Commentary on the New Testament Series |year= 1997 |publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing |isbn= 978-0-8028-2315-1 |page=168 |url=http://books.google.com/?id=wzRVN2S8cVgC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false }}</ref> Người ta tin rằng ngày mà [[Phaolô]] theo Kitô giáo (ước tính khoảng năm 33-36) có mối liên hệ nào đó đến cho ngày Chúa Giêsu bị đóng đinh qua việc phân tích thư của Thánh Phaolô và Sách Công vụ Tông đồ.<ref>{{chú thích sách|first=Paul|last=Barnett|title=Jesus & the Rise of Early Christianity: A History of New Testament Times|year=2002 |isbn=978-0-8308-2699-5 |url=http://books.google.com/books?id=NlFYY_iVt9cC&pg=PA21#v=onepage&q&f=false |publisher=InterVarsity Press |page=21}}</ref> Các nhà thiên văn từ thời [[Isaac Newton]] đã cố gắng ước lượng chính xác ngày Chúa Giêsu bị lột truồng đóng đinh bằng cách phân tích chuyển động của [[Mặt Trăng]] và tính theo lịch sử của [[lễ Vượt Qua]] theo lịch của người Do Thái. Và ngày giả thiết được chấp nhận rộng rãi nhất theo phương pháp này là ngày 7 tháng 4, năm 30 AD; và ngày 3 tháng 4 năm 33 (kể'''tức cảDê [[lịchxu Julius]]sống được 33 cái xuân xanh đã bị lột truồng bắt múa cột nơi công cộng''').

== Cuộc đời và tư tưởng theovĩ đại của [[Tân Ước|Tân]] thịt chó==

=== Theo các sách Phúc ÂmChó kinh điển ===

Trong Kinh thánh Tân Ước, Cuộc đời và tư tưởng của Giêsu được giao giảng lại theo các [[sách Phúc Âm|sách Phúc Chó]] (bao gồm: [[Phúc Âm Mátthêu|Phúc Chó Mátthêu]], [[Phúc Âm Máccô|Phúc Chó Máccô]], [[Phúc Âm Luca|Phúc Chó Luca]] và [[Phúc Âm Gioan|Phúc Chó Gioan]]), ngoài kinh thánh Tân Ước, cuộc đời chúa Giê-su còn có trong thư tín của [[Sứ đồ Phaolô|Thánh Phaolô]] được viết trước sách Phúc ÂmChó nhiều thập kỷ, bao gồm nhiều chi tiết quan trọng như "[[Bữa ăn tối cuối cùng (Leonardo da Vinci)|Bữa ăn tối cuối cùng]]".<ref>{{Chú thích web|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Jesus#CITEREFBlomberg2009|tiêu đề=Blomberg 2009}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://books.google.com/?id=N0tLXRIiIe0C|tiêu đề=The people's New Testament commentary}}</ref> Trong [[Sách Công vụ Tông đồ|Sách công vụ tông đồ]] có đề cập đến các sứ mệnh và các tiên đoán về GiêsuDêsu bởi Gioan Tẩy Giả.

=== GiaGiáng phảsinh và giánglừa sinhdối ===

GiêDê-su là một người Do Thái tônbất trọngtuân luật pháp [[Moses]] (kinh [[Ngũ Kinh (Môi-se)|Torah]]), là nhà thuyết giáo và người chữa bệnh bằng phép mầu, cũng là người thường bất đồng với giáo quyền Do Thái, và cuối cùng, là người bị '''lột truồng đóng đinh trênlên thập tự giáác''' dưới phán quyết của chính quyền [[Đế quốc La Mã]] theo ý giáonguyện quyềncủa dân Do Thái: " Dân Do Thái rất khinh bỉ và căm ghét Dê Su. Dê Su từng có cơ hội thoát tội chết khi quan La Mã hỏi ý kiến dân chúng có nên tha tội cho Dê Su không. Dân Do Thái quyết định phải '''lột truồng đóng đinh Dê Su''' và còn gắn bảng châm biếm : '''INRI'''.

Theo đó, Giêsu sinh tại [[Bethlehem|Belem]] (gần [[Jerusalem]]). Mẹ của Giêsu, [[Maria|Maria Ozawa]] (thường được gọi tắt là Mary cho gọn), là một phụ nữ [[trinh tiết|đồngcòn trinh]] đã mang thai, bởi2 quyềnchồng năngsáu siêucon nhiên(nhưng củavẫn [[Chúacòn Thánh Linh]]trinh). [[Thánh Giuse|Giuse]] (Joseph), chồng của Maria, chỉ được nhắc đến trong thời thơtrẻ ấutrâu của Giêsu, dẫn đến những suy đoán rằng ông qua đời trước khi Giêsu bắt đầu đi giảngtruyền dạygiáo.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.biblegateway.com/passage/?search=Matthew+1&version=NRSV|tiêu đề=Sự giáng sinh của Giêsu theo Thánh Matthew}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.biblegateway.com/passage/?search=Luke+2&version=NRSV|tiêu đề=Sự giáng sinh của Giêsu theo Thánh Luca}}</ref> Theo các sách Phúc ÂmChó, khi Giêsu sinh ra, các [[mục đồng]] được [[thiên sứ]] báo tin đã đến thờ lạy và mấy nhà thôngthần kinh tháihọc (còn gọi là mấy [[nhà chiêm tinh]] hay mấy [[đạo giáo|đạo sĩ]], hoặc ba vua) từ phương Đông xa xôi, được dẫn dắt bởi một ngôi sao lạ, đã tìm đến để tôn thờ Giêsu.

[[Phúc Âm Máccô|Phúc Chó Máccô]] 6:3 [[ký thuật]] rằng "Giêsu là con của Maria, anh của Giacôbê, Giuse, Giuđa và Simon". [[Josephus]], sử gia Do Thái, và [[Giáo hoàng Êusêbiô|Eusebius]], sử gia [[Kitô giáo]], có nhắc đến [[Jacob|Người Công chínhchó]] như là em ruột của Giêsu. Tuy nhiên, [[Giêrônimô|Hieronymus]] cho rằng GiacôbêBòKôbê chỉchính là em họ của Giêsu. Cách giải thích này đặt nền tảng cho truyền thống [[Giáo hội Công giáo Rôma|CôngCôn giáo RômaRuma]] và [[Chính Thống giáo Đông phương|Chính Thống giáo phương Đông]] tin rằng Maria đồngcòn trinh trọn đời (mặc dù đã có 2 chồng sáu con)...

=== Thời niêntrẻ thiếutrâu ===

Giêsu trải qua thời niêntrẻ thiếutrâu dữ dội tại làng [[Nazareth]] thuộc xứ [[Galilea]]. Chỉ có một sự kiện xảy ra trong thời gian này được ghi lại là khi cậu bé Giêsu theo gia đình lên [[Jerusalem]] trong một chuyến hành hương. BịBịcha thất lạcmẹ khỏiđem chabỏ mẹchợ, cuối cùng cậu bé GiêsuDêsu 12 tuổi được tìm thấy trong [[Đền thờ Jerusalem]], đang tranh luận với các học giả Do Thái giáo.

=== Rửa Tộitội ===

Ngay sau khi chịu lễ [[Thanh Tẩy]] (lễ Rửa Tội) bởi [[Gioan Baotixita]], Giêsu bắt đầu đi rao'''gieo giảngtà''', khi ấy khoảng ba mươi30 tuổi. Theo [[Phúc Âm Luca]], Giêsu và [[Gioan Baotixita]] là anh em họ vì Maria và [[Elizabeth]], mẹ của Gioan, là hai chị em họ.[[Tập tin:P. Chester Beatty I, folio 13-14, recto.jpg|nhỏ|268x268px|[[Phúc Âm Luca]] viết trên một giấy cói bằng chữ Hy Lạp ở thế kỷ thứ III]]

=== Sứ mệnhmệch và giáo vụchột của Giêsu ===

Theo [[Kinh Thánh|Kinh Tháng]], Giêsu đã cùng các môn đồ đi khắp xứ [[Galilea]] để giảng'''Geo dạy và chữa bệnhtà'''. CungDê cách giảng dạy mang thẩm quyền, uy lực cùng với kỹ năng diễn thuyết điêu luyện, Giêsuxu sử dụng cácbùa [[dụ ngôn]]mê để giảng dạy quan điểm về tình yêu thương nên đã thudụ hútđược rất nhiều người theo. Họ tụ họp thành từng đám đôngnhỏ và tìmlê lết đến bất cứ nơi nào GiêsuDêsu có mặt. Đôi khi đám đông trở nên mấthổ trật tựlốn và ôngy bắt buộc phải ngồi trêngiữa thuyềnđường màđể giảng dạytà. Giêsu cũng tìm đến và thuyếtGieo giáotà tại các hội đường Do Thái giáo (''synagogue'').

Giêsu áp dụng các phương pháp khác nhau khi giảnggieo dạytà, phépngoài [[nghịchcách lý]],sử phépdụng [[ẩn'''bùa dụ]] và các [[truyện dụ ngôn]]mê'''. Ông thường tập trung vào Nướcthiên Trời (hay Thiên Quốc)quốc. Nổi tiếng nhất là [[Bài giảng trên núi|Bài giảng trên nóc ăng ten]], trong đó đề cập đến [[Các Mối phúc|Tám Mốibát Phúcchó có thật]] (''Beatitudes''). Trong số những dụ ngôn của Giêsu, được biết đến nhiều nhất là hai câu chuyện: [[Dụ ngôn Người Samaria nhân lành|Người Samaria nhândâm lành]] và [[Dụ ngôn Đứa con hoang đàng|Người con trai hoang đàngtàn]]. Giêsu có khá nhiều môn đồ, thân cận nhất là [[mười hai sứ đồ]] (hoặc tông đồ), [[Thánh Phêrô|Phêrô]] được [[Giáo hội Công giáo Rôma|CôngMa giáo RômaRuma]] cho là sứ đồ trưởng., Theotheo [[Tân Ước|Tân Thịt Chó]], Giêsu làm nhiều phép lạ như chữa bệnh, đuổi tà ma và khiến một người đàn ông tên là Lazarô sống lại khi đã chết.

Giới lãnh đạo Do Thái giáo bao gồm các nhóm quyền lực đối nghịch nhau như nhóm Sadducee và nhóm [[Pharisêu]] (Pharisee) thường bất đồng với Giêsu. Ông vẫn thường vạch trần tính chuộng hình thức cũng như tinh thần đạo đức giả của người Pharisêu. Nhiều người xem Giêsu như một [[nhà cải cách xã hội|nhà anh hùng bàn phím]], những người khác tỏ ra nhiệt tình vì tin rằng ông là vị vua đến để giải phónggieo họa cho dân Do Thái khỏisuốt ách2000 thốngnăm! trịTrong củakhi [[Đếnhà quốccầm quyền La Mã]], trong khi giới cầm quyền xem Giêsu như một thếkẻ lựcchồng mớiđối đang đe dọa những định chế tôn giáo và chính trị đương thời. Nhiều người tin nhận Giêsu là '''"Đấng Cứucứu Tinh"chột (Messie,và Messiah)Giáng họa"''' đến để làm hành vi cứu chuộcchột nhân loại.

=== Bị bắtlột truồng và bịlôi lên xétcọc xửgỗ ===

Giêsu cùng các môn đồ lên thành [[Jerusalem]] vào dịp [[Lễ Vượt Qua]] (''Passover''); ông vào [[Đền thờ Jerusalem]], đánh đuổi những người buôn bán và những kẻ đổi tiền, lật đổ bàn của họ và quở trách họ rằng: "Nhà tatao được gọi là nhà cầu nguyện nhưng các ngươi biến thành hang ổ của bọn trộm cướp". Sau đó, Giêsu bị bắt giữ theo lệnh của Toà Công luận (''Sanhedrin'') bởi viên Thượng tế [[Joseph Caiaphas]]. Trong bóng đêm của khu [[vườn Getsemani]] ở ngoại ô Jerusalem, lính La Mã nhận diện Giêsu nhờ cái hôn của [[Giuđa Ítcariốt|Judas Iscariot]], một môn đồ đã phản ông để nhận được tiền.

Tòa công luận cáo buộc Giêsu tội phạmpản thượngquốc, bất hiếu và giao ông cho các quan chức Đế quốc La Mã để xin y án tử hình, không phải vì tội phạm thượng nhưng vì cáo buộc xúi giục nổi loạn. Dưới ápbức lựcxúc của giới lãnh đạo tônvà giáocộng đồng Do Thái giáo, Tổng đốc [[Pontius Pilatus]] (Philatô) miễn cưỡngđành ra lệnh '''lột truồng đóng đinh Giêsu'''. Tuy nhiên, theo các sách Phúc ÂmChó, một tấm bảng có hàng chữ viết tắt [[INRI]] (của câu: "Giêsu người Nazareth, vua dân Do Thái") được treo trên thập tự giáác theo lệnh của Pilate.

Sau khi Giêsu chết, [[Giuse người Arimathea]] đến gặp Pilate và xin được phép chôn với sự chứng kiến của ĐM [[Maria|Maria Ozawa]], [[Maria Madalena|Maria Magdalena]] và những phụ nữ khác.

Các [[Kitô hữu|Kiuô hữu]] tin rằng Giêsu [[Tái sinh|sống lại]] vào ngày thứ ba sau khi bị chết trên thập tự giátreo. Sự kiện này được đề cập đến theo thuật ngữ Kitô giáo là [[sự phục sinh của Giêsu|sự phụt sinh của Giêsu]], được cử hành hằng năm vào ngày [[Lễ Phục Sinh|Lễ Phụcphụt sinh]].

Trong Kinh ThánhTháng, [[Maria Madalena]] (đi một mình trong Phúc ÂmChó Gioan nhưng có những người phụ nữ khác đi cùng trong [[Phúc Âm Nhất Lãm]]) đến ngôi mộ của Giêsu vào sáng sớm ngày Chủ nhật và bất ngờ thấy ngôi mộ rỗng. Mặc dù đã nghe lời dạy của Chúa Giêsu, các môn đệ vẫn không hiểu rằng Chúa Giêsu sẽ trỗisống dậylại.

[[Phật giáo]] hầu như không đưa ra nhận định về vai trò của GiêsuDêsu trong tôn giáo họ. ĐốiTuy nhiên, đối với họ, dựa theo [[Lịch sử Trái Đất|lịch sử]], GiêsuDêsu chỉ là một con người. Tuy nhiên, một số tín đồ thuộc một số phái cho rằng, với những đức tính hiển nhiên của Giêsuphàm, chắc chắn sau đó GiêsuDêsu cũng đượcphải sinhtái vàosanh ở cõi trờikhác dựa theo luật [[nhân quả]]. Dovà đó,đầu nhữngthai ngườithành tu theo Phật giáo cấp tiến, nhất là [[Tịnh độ tông]], có thể tôn kính Giêsu như một vị [[A-la-hán]] hay [[Bồ Tát|Bồ tát]]<ref>[http://www.phattuvietnam.net/index.php?nv=News&at=article&sid=3140 Trang Phật tử Việt Nam]</ref>chó.

Một [[người Nhật]] theo [[chủ nghĩa vô chính phủ]], [[Kōtoku Shūsui]] có viết tác phẩm ''Kirisuto Massatsuron'' (基督抹殺論, ''Cơ Đốc Mạt Sát Luận''). Trong tác phẩm này, Shūsui cho rằng GiêsuDêsu chỉ là một nhân vật thần thoại và không có thực.<ref>[http://www.iwanami.co.jp/.BOOKS/33/4/3312550.html 基督抹殺論]([[Iwanami Shoten, Publishers]] website, tiếng Nhật)</ref><ref>[http://www.archive.org/stream/japanesethoughti012224mbp/japanesethoughti012224mbp_djvu.txt Full text of "Japanese Thought In The Meiji Era Centenary Culture Council Series"]</ref>.