Khác biệt giữa bản sửa đổi của “José Rizal”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Tham khảo: them the loai using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:Jose rizal 01.jpg|250px|nhỏ|phải|'''José Rizal (1861-1896)''']]
[[Tập tin:Jose rizal signature.svg|thumb|Chữ ký]]
'''José Rizal''' (1861–18961861 – 1896) là nhà thơ, thầy thuốc và nhà hoạt động dân chủ của [[Philippines]]. Ngày mất của ông được chính thức chọn là một trong những ngày nghỉ lễ chính thức của quốc gia Philippines.
== Gia đình và nền tảng giáo dục. ==
 
Dòng 8:
Ông là con cháu đời thứ năm của Domingo Lam-co- một thương nhân [[Phúc Kiến]] di cư sang Philippines từ giữa [[thế kỷ 17|thế kỉ 17]]. Lam-co kết hôn cùng Inez de la Rosa, một người [[Sangley]] sinh trưởng và có gốc gác tại đảo [[Luzon]].
 
Sau khi hoàn tất giáo dục đại học ở trong nước, ông ra nước ngoài, học tại Tây Ban Nha (trường Universidad Central de Madrid), [[Pháp]] (University of Paris) và [[Đức]] (trường Ruprecht Karl University of Heidelberg), và hoàn thành 2 luận án tiến sĩ về y học.
 
== Trước tác và hoạt động trong thời kì đầu. ==
Dòng 16:
Bài thơ [[Gửi thanh niên Philippines]] viết năm 1879 phản ánh tư tưởng yêu nước trong thời kì đầu của ông:
''"Hỡi hy vọng của Tổ quốc !''
 
''Hãy đấu tranh cho tương lai tươi sáng Philippines !"''
 
Ông viết cuốn Đừng đụng vào tôi ([[Noli Me Tángere]]) vào năm 1887 nhằm vạch trần tội ác của thực dân Tây Ban Nha và chế độ [[Giueexu]] cay nghiệt giai cấp thống trị. Trong tác phẩm này, ông ngây thơ tin rằng [[Tây Ban Nha]] rồi sẽ trao trả độc lập cho dân tộc ông (dân tộc Philippines). Tác phẩm này được đánh giá là sự phản ánh tư tưởng của giai cấp tư sản Philippines yếu đuối và ôn hòa.
 
== Tổ chức Liên minh Philippines. ==
Dòng 42:
 
== Lời tạm biệt cuối cùng của tôi. ==
Bài thơ “ ''Lời tạm biệt cuối cùng của tôi''”, là một bài thơ tuyệt mệnh của Jose Rizal, được ông viết bằng tiếng Tây Ban Nha, vào trước ngày người ta thi hành án tử hình ông vào ngày 30 tháng 12 năm 1896.
 
Chiều ngày 29-12-1896, một ngày trước khi bị hành hình, Jose Rizal đã được mẹ ông là Teodora Alonzo, chị Lucia, Josefa, Trinidad, Maria và Narcisa cùng hai đứa cháu vào thăm. Khi họ chuẩn bị ra về, Rizal nói với Trinidad bằng tiếng Anh rằng có vật gì đó trong bếp cồn nhỏ (cocinilla). Chiếc bếp đã được người lính gác trao cho Narcisa khi mấy người trong gia đình đã lên xe ngựa của họ ở trong sân. Về nhà, các cô gái nhà Rizal đã lấy trong bếp cồn ra mấy mẩu giấy gấp lại. Trên đó có viết một bài thơ không dấu, không tiêu đề và không ghi ngày tháng, gồm 14 khổ thơ 5 dòng. Các cô gái nhà Rizal sao chép các bản sao của bài thơ và gửi cho bạn bè của Rizal ở trong và ngoài nước.
 
Rizal không đặt tiêu đề cho bài thơ này. Năm Năm18971897, người bạn của ông là Mariano Ponce tại Hồng Kông đã in bài thơ với tiêu đề "''Mi Ultimo Pensamiento".''  Cha Mariano Dacanay, người đã nhận được một bản sao của bài thơ, ông công bố trong phát hành lần đầu trên ''La Independencia'' ra ngày 25 tháng 9 năm 1898 với tiêu đề "''Ultimo Adiós '<nowiki/>'' ". Sau đó, bài thơ được phổ biến với tiêu đề tiếng Tây Ban Nha là "''Mi Ultimo Adiós ''' ", nghĩa tiếng Anh là “''<nowiki/>'My Last Farewell''”, nghĩa tiếng Việt là “''Lời tạm biệt cuối cùng của tôi''”.  
 
== Xem thêm ==