Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cộng hòa chuối”

Trong lãnh vực kinh tế, một nước cộng hòa chuối là một quốc gia có nền kinh tế theo [[chủ nghĩa tư bản nhà nước]], một mô hình kinh tế mà đất nước đang hoạt động như một doanh nghiệp thương mại tư nhân cho lợi nhuận độc quyền của giai cấp thống trị. Một sự bóc lột như vậy được thực hiện bằng sự thông đồng giữa Nhà nước và những công ty độc quyền kinh tế được hưởng ân huệ, trong đó lợi nhuận thu được từ việc khai thác tư nhân đối với các vùng đất công cộng là sở hữu tư nhân, trong khi các khoản nợ phát sinh từ đó ra là trách nhiệm tài chính của tài sản công cộng. Một nền kinh tế mất cân đối như vậy bị hạn chế bởi sự phát triển kinh tế không đồng đều giữa thành phố và quốc gia, và thường làm giảm giá trị tiền tệ quốc gia, do đó làm cho đất nước không đủ điều kiện cho tín dụng phát triển quốc tế.<ref name=Hitchens1 >{{cite magazine |author=[[Christopher Hitchens]] |title=America the Banana Republic|magazine=Vanity Fair|url=http://www.vanityfair.com/politics/features/2008/10/hitchens200810 |date=ngày 9 tháng 10 năm 2008 |accessdate=ngày 24 tháng 6 năm 2012}}</ref>

 

Nhà văn người Mỹ [[O. Henry]] là người đặt ra thuật ngữ "cộng hòa chuối" nhằm miêu tả nước cộng hòa giả tưởng Anchuria trong quyển sách ''[[Cabbages and Kings]]'' (1904).<ref>{{chú thích sách|last=(William Sydney Porter)|first=O.Henry|title=Cabbages and Kings|publisher=CreateSpace Independent Publishing Platform|isbn=146639756X}}</ref> Cuốn sách là một tuyển tập các truyện ngắn có chủ đề liên quan với nhau, lấy cảm hứng từ những trải nghiệm ông thu được ở đất nước [[Honduras]] giai đoạn 1896-1897 khi ông đang bị truy nã ở Mỹ vì tội [[biển thủ]].<ref>[http://www.google.it/search?num=100&hl=en&safe=off&tbm=bks&q=O.+Henry+was+first+to+use+the+term+%22banana+republic%22+%22Cabbages+and+Kings%22+%281904%29 ''Occurrences''] on Google Books.</ref><ref>{{chú thích sách|author = O. Henry|title = Cabbages and Kings|url=http://books.google.it/books?id=6jpMsL2T0CoC&hl=en|publisher = Doubleday, Page & Co. for Review of Reviews Co|location = New York|year = 1904| pages = 312}} [http://books.google.com/books?id=CsSr5CxBrGQC&pg=PT198&dq=%22While+he+was+in+Honduras,+Porter+coined+the+term%22%22banana+republic%22 "While he was in Honduras, Porter coined the term 'banana republic'"].</ref> Trong khoa học chính trị, thuật ngữ này mang nghĩa tiêu cực khi miêu tả nền độc tài mang tính nô lệ mà ở đó xúi giục hoặc hỗ trợ hành vi chi tiền đút lót, khai thác đồn điền trên quy mô lớn, đặc biệt là trồng chuối.<ref name="GREED"/> Trong kinh tế học, thuật ngữ này để chỉ một quốc gia [[chủ nghĩa tư bản nhà nước|được điều hành như một công ty thương mại]] vì lợi nhuận riêng, bị tác động bởi sự thông đồng giữa nhà nước và các trùm độc quyền, lợi nhuận từ khai thác đất công thì rơi vào túi tư nhân còn các nghĩa vụ nợ thì toàn dân phải gánh. Loại nền kinh tế thiếu cân bằng như thế khó phát triển vì sự phát triển thiếu công bằng xã hội giữa thành thị và nông thôn, có xu hướng gây trượt giá đồng nội tệ, khiến quốc gia không thể hoàn trả tín dụng hỗ trợ phát triển vay của quốc tế.<ref name=Hitchens >{{cite journal |author=Christopher Hitchens |title=America the Banana Republic|journal=''Vanity Fair'' |url=http://www.vanityfair.com/politics/features/2008/10/hitchens200810 |date=ngày 9 tháng 10 năm 2008 |accessdate=ngày 24 tháng 6 năm 2012}}</ref> Nhân viên chính phủ thì lợi dụng vị trí để thu lợi bất chính (biển thủ, lừa đảo, hối lộ,...), hậu quả là nhân dân lao động làm công ăn lương phải trả nợ vay để bù đắp thâm hụt ngân sách.<ref name=Hitchens />