Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Kính viễn vọng không gian”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n Tuanminh01 đã đổi Kính thiên văn không gian thành Kính viễn vọng không gian qua đổi hướng
+ lợi thế; + nhược điểm; + danh sách; phỏng theo bản Tiếng Anh
Dòng 1:
[[Tập tin:Hubble 01.jpg|nhỏ|[[Kính viễn vọng không gian Hubble|Kính thiên văn Hubble]] là kính thiên văn không gian được biết đến nhiều nhất]]
'''Kính viễn vọng không gian''' làhay bất'''Đài kỳquan côngsát cụkhông (chẳnggian''' hạnlà nhưmột loại [[kính thiên văn]]) được đặt trong [[không gian]] được sử dụng để quan sát các hànhvật tinhthể xa xôi như các hành tinh, các thiên hà và các vật thể ngoài không gian khác. Kính viễn vọng không gian đầutránh tiênđược nhưsự vậycản làtrở các bước sóng [[kínhTử viễnngoại|cực vọngtím]], không[[Tia gian HubbleX|X]], phóngvà ra[[Tia vàogamma|Gamma]] nămdo 1990.bầu Kínhkhí viễnquyển. vọngNó không giancũng tránh được nhiềucác vấnhiện đềtượng củanhư đài[[lấp quan sát mặt đấtlánh]], như [[ô nhiễm ánh sáng]] và lọc và biến dạng của bức xạ điện từ (nhấp nháy).
 
Ý tưởng về kính viễn vọng không gian được Lyman Spitzer đề xuất vào năm 1946, và kính thiên văn đầu tiên hoạt động ngoài không gian là Orbiting Astronomical Observatory (Đài quan sát thiên văn trên quỹ đạo) [[:en:OAO-2|OAO-2]], do Mỹ phóng lên năm 1968, và sau đó đến lượt Liên Xô phóng kính thiên văn cực tím [[:en:Orion 1|Orion 1]] vào năm 1971.
Thể loại này là khác biệt từ đài quan sát khác nằm trong không gian mà chỉ về phía [[Trái Đất]] với mục đích trinh sát và các loại thu thập thông tin.
 
[[Astrosat]] là kính viễn vọng không gian đầu tiên dành riêng cho không gian đa bước sóng đài quan sát của [[Ấn Độ]] và đã được phóng thành công trên tàu PSLV vào ngày 28 tháng 9 năm 2015.
Các kính thiên văn không gian khác với các [[Vệ tinh nhân tạo|vệ tinh]] quan sát của Trái Đất ở chỗ các vệ tinh này hướng về mặt đất để [[Chụp ảnh trên không|chụp ảnh]], do thám hoặc [[Phân tích thời tiết bề mặt|phân tích thời tiết]] và các hình thức thu thập thông tin khác.
 
Các kính thiên văn không gian được xếp vào hai loại: loại [[Khảo sát thiên văn|khảo sát toàn bộ bầu trời]] và loại nhắm vào một vật thể hay vùng bầu trời đã được chọn.
 
== Lợi thế ==
Quan sát thiên văn trên mặt đất gặp phải nhiều vấn đề hạn chế do bầu khí quyển lọc các bước [[Bức xạ điện từ|sóng điện từ]] trừ [[Ánh sáng|ánh sáng nhìn thấy]] và radio; ngoài ra còn có các hiện tượng bóp méo do nhiễu loạn trong bầu khí quyển (sự lấp lánh mà ta thấy ở các ngôi sao) và ô nhiễm ánh sáng. Việc đưa kính thiên văn lên quỹ đạo giúp loại bỏ tất cả các vấn đề kể trên. Hệ quả là các kính thiên văn không gian có độ phân giải góc cao hơn các kính thiên văn có cùng [[Độ mở|đô mở]] trên mặt đất. Tuy nhiên các đài thiên văn lớn trên mặt đất ngày nay đã hạn chế được ảnh hưởng của bầu khí quyển nhờ công nghệ quang học điều hợp (Adaptive Optics).
 
Nhờ kính thiên văn không gian mà một số nhánh thiên văn học có cơ hội phát triển như [[Thiên văn học tia X]] với sự hỗ trợ đắc lực từ đài quan sát Chandra và XMM-Newton.
 
== Nhược điểm ==
Kính thiên văn không gian rất tốn kém và khó để bảo trì. Ngoại trừ [[Kính viễn vọng không gian Hubble|kính thiên văn Hubble]], hầu hết các kính thiên văn không gian không được sửa chữa.
 
== Danh sách kính thiên văn không gian ==
Danh sách nhóm theo các bước sóng điện từ chủ yếu
 
* Gamma
** [[Kính thiên văn vũ trụ tia gamma Fermi]]
** [[Đài thiên văn Chim Yến Neil Gehrels|Đài quan sát bùng nổ gamma Swift]]
 
* Tia X
** ROSAT
** Đài quan sát tia X Chandra
** [[Astrosat]]
** [[AGILE (vệ tinh)|AGILE]]
** XMM-Newton
* Cực tím
** [[Kính viễn vọng không gian Hubble|Hubble]]
** GALEX
** IUE
** [[Far Ultraviolet Spectroscopic Explorer|FUSE]]
* Ánh sáng nhìn thấy
** [[Hipparcos]]
** Hubble
** [[Kepler (tàu vũ trụ)|Kepler]]
** [[Gaia (tàu không gian)|Gaia]]
* Hồng ngoại và [[Thiên văn học dưới milimet|dưới milimet]]
** IRAS
** ISO
** MSX
** SWAS
** WIRE
** [[Kính viễn vọng Không gian Spitzer|Spitzer]]
** Akari (Astro-F)
** [[Kính thiên văn không gian Herschel|Herschel]]
** [[Vệ tinh Thăm dò Khảo sát Hồng ngoại Phạm vi rộng|WISE]]
* [[Vi sóng]]
** COBE
** [[Tàu thăm dò Bất đẳng hướng Vi sóng Wilkinson|WMAP]]
** [[Planck (tàu không gian)|Planck]]
 
==Chú thích==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Kính_viễn_vọng_không_gian”