Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phổ (quốc gia)”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
||
Dòng 75:
}}
'''Phổ''' ([[tiếng Đức]]: Preußen; [[tiếng Latinh]]: ''Borussia'', ''Prutenia''; [[tiếng Anh]]: Prussia; [[tiếng Litva]]: ''Prūsija''; [[tiếng Ba Lan]]: ''Prusy''; [[tiếng Phổ cổ]]: ''Prūsa''; phiên âm [[tiếng Việt]]: '''Phổ Lỗ Tây''' hoặc '''Phổ Lỗ Sĩ''') là một quốc gia trong lịch sử cận đại phát sinh từ [[Brandenburg]], một lãnh thổ trong suốt nhiều thế kỉ đã ảnh có hưởng lớn lên lịch sử nước [[Đức]] và châu Âu, đóng vai trò quan trọng trong lịch sử thế giới vào [[thời kỳ cận đại]].<ref name="CClark777">Christopher M. Clark, ''Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600-1947'', trang 777</ref> [[Thủ đô|Kinh đô]] cuối cùng của vương quốc Phổ là [[Berlin]].
Nước Phổ phát triển rực rỡ nhất trong [[thế kỷ 18|thế kỉ 18]] và [[thế kỷ 19]]. Trong suốt thế kỉ thứ 18, dưới triều đại của ông vua nhà binh [[Friedrich II của Phổ|Friedrich II Đại Đế]] ([[1740]] – [[1786]]) - được xem là vị thống soái kiệt xuất nhất trong thời đại của ông,<ref>SYLCANUS URBAN, ''THE GENTLEMAN'S MAGAZINE: AND HISTORICAL CHRONICLE. VOLUME LX'', trang 765</ref><ref name="invincibleg"/> Vương quốc Phổ vươn lên đứng trong hàng ngũ các [[cường quốc]] hàng đầu châu Âu, là một cường quốc của thế giới. Trong suốt những năm tháng trị quốc, vua Friedrich II Đại Đế rất năng nổ.<ref name="georegre273"/> Nhờ tài năng lãnh đạo xuất sắc và những chiến thuật siêu việt, ông đã phát binh đánh bại được tất cả các quốc gia trên toàn lục địa châu Âu.<ref name="Britannica">Encyclopaedia Britannica, inc, ''The Britannica book of the war'', trang 31</ref> Cuộc [[chiến tranh Bảy năm]] (1756 - 1763) đã chứng tỏ [[chủ nghĩa anh hùng]] và sự huy hoàng của nước Phổ, cùng với thiên tài quân sự của ông vua nhà binh Friedrich II Đại Đế, qua việc ông chống lại những kẻ thù hùng mạnh như [[Đế quốc Nga]], [[Đế quốc Áo]] và [[Pháp]], mà giữ vững Vương quốc Phổ.<ref name="sevenyears">[http://www.heritage-history.com/www/heritage.php?Dir=wars&FileName=wars_sevenyears.php Seven Years War]</ref><ref>Kha Xuân Kiều, Hà Nhân Học, ''Những nhân vật quân sự nổi tiếng thế giới'', trang 325</ref><ref>Gerhard Ritter, ''Frederick the Great: a historical profile'', trang 118</ref><ref>Charles Booth Brackenbury, ''Frederick the Great'', G. P. Putnam, trang 256</ref> Sức mạnh của nước Phổ được ông gia tăng rất lớn, và chiếm được đất từ nước Ba Lan và xứ [[Franconia]].<ref name="dentaste">David W. Del Testa, Florence Lemoine, John Strickland, ''Government leaders, military rulers, and political activists'', trang 64</ref>
| |||