Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trần Quang Triều”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n clean up, replaced: [[Thể loại:Quan nhà Trần → [[Thể loại:Quan lại nhà Trần using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Thông tin nhân vật hoàng gia
| tên = Trần Quang Triều
| tên gốc = 陳光朝
| tước vị = [[Hoàng tử]] [[Đại Việt]]
| tước vị thêm =
|chức vị = [[Tư đồ|Nhập nội kiểm hiện Tư đồ]]▼
| hình =
|vợ = [[Thượng Trân công chúa]]▼
| ghi chú hình =
|tước hiệu = Văn Huệ vương (文惠王)▼
▲| chức vị = [[Tư đồ|Nhập nội kiểm hiện Tư đồ]]
|con cái = ▼
| tại vị =
|tên đầy đủ = '''Hiệu''': Cúc Đường chủ nhân (菊塘主人)<br>Vô Sơn Ông (无山翁)▼
| đăng quang =
|kiểu tên đầy đủ = Tên khác▼
| tiền nhiệm =
| nhiếp chính =
| kế nhiệm =
| phối ngẫu =
▲| vợ = [[Thượng Trân côngCông chúa]]
▲| tước hiệu = Văn Huệ vương (文惠王)
| hoàng tộc =
| cha =
| mẹ =
| sinh =
| nơi sinh =
| mất =
| nơi mất =
| ngày an táng =
| nơi an táng =
| học vấn =
| nghề nghiệp =
| tôn giáo =
| chữ ký =
▲| con cái =
▲|kiểu tên đầy đủ = TênTrần khácQuang Triều
| tên tự = Nguyên Đào
▲| tên đầy đủhiệu = '''Hiệu''': Cúc Đường chủ nhân (菊塘主人)<br>Vô Sơn Ông (无山翁)
| tôn hiệu =
| miếu hiệu =
| thụy hiệu =
| niên hiệu =
| thời gian của niên hiệu =
}}
 
'''Trần Quang Triều''' ([[chữ Hán]]: 陳光朝, [[1287]]<ref>ChépTheo theoghi [[chép của {{Harvtxt|Nguyễn Huệ Chi]]|2004|p=1798}} (tr.và 1798). [[{{Harvtxt|Trần Văn Giáp]] (tr. 857) ghi|1990|p=63}}, ông sinh năm [[1285]].</ref> -[[1325]]) còn có tên là '''Nguyên Đào'''<ref>Sách ''[[Khâm định Việt sử Thông giám cương mục]]'' (Quyểncủa 8,{{Harvtxt|Quốc tờSử 5a)quán vàtriều [[LêNguyễn|1998|p=355}} Quý Đôn]] trongvà ''[[Toàn Việt thi lục]]'' của {{Harvtxt|Lê Quý Đôn|2019}} đều ghi là ''Trần Nguyên Đào''.</ref>, biệt hiệu là '''Cúc Đường chủ nhân''' (菊塘主人) và '''Vô Sơn Ông''' (无山翁), là một nhà chính trị, tôn thất hoàng gia [[Đại Việt]] thời [[nhà Trần|Trần]], làm quan đến chức [[Tư đồ]] ([[tể tướng]]) thời [[Trần Minh Tông]]. Ông còn là một cư sĩ [[Phật giáo]] mộ đạo và là [[nhà thơ]].
 
==Tiểu sử==
Trần Quang Triều nguyên quán ở hương Tức Mặc, phủ [[Thiên Trường]]; nay thuộc tỉnh [[Nam Định]]. Ông là con trai cả Hưng Nhượng đại vương [[Trần Quốc Tảng]], cháu nội Hưng Đạo đại vương [[Trần Hưng Đạo|Trần Quốc Tuấn]], và là em trai của [[Bảo Từ Thuận Thánh hoàng hậu]], chính thê của [[Trần Anh Tông]]. Thuộc dòng dõi quý tộc, hơn nữa lại là dòng dõi Trần Hưng Đạo nên ông được biệt đãi.
 
Năm Hưng Long thứ 9 ([[1301]]), [[tháng 4]], khi mới 14 tuổi, ông được vua [[Trần Anh Tông]] phong tước '''Văn Huệ vương''' (文惠王)<ref name=":1">{{harvp|Sử quán triều Hậu Lê|1697|loc=Bản kỷ toàn thư - Quyển VI|p=16b}}: Anh Tông Hoàng đế</ref><ref>{{harvp|Ngô Sĩ Liên|2017|loc=Bản kỷ toàn thư - Quyển 6|p=91 (xuất bản), 215 (bản điện tử)}}</ref>, và sau đó được làm quan tại triều.
 
Ông là người văn võ toàn tài, nhưng không ham phú quý. Khi vợ ông là [[Thượng Trân công chúa]] (上珍公主) qua đời, ông về tu <ref>''{{NoteTag|[[Đại Việt sử ký toàn thư]]'' (quyển 6, tờ 25a) kể: ''"Thượng Trân Công chúa mất, (vua Trần) Minh Tông đến điếu tang, Văn Huệ (vương) ra đón tiếp tâu bày, như không có gì đau buồn, mọi người đều cho là (Văn Huệ) thế nào cũng lại lấy vợ khác. Nhưng sau Văn Huệ đi tu đến trọn đời"''.<ref>{{harvp|Sử quán triều Hậu Lê|1697|loc=Bản kỷ toàn thư - Quyển VI: Anh Tông Hoàng đế|p=25b}}</ref><ref>{{harvp|Ngô Sĩ Liên|2017|loc=Bản kỷ toàn thư - Quyển 6|p=101 (xuất bản), 222 (bản điện tử)}}</ref>}} ở [[Bích Động am]], thuộc huyện [[Đông Triều]] và lập ra '''Bích Động thi xã''' (碧洞诗社) để cùng xướng họa với các bạn thơ, như [[Nguyễn Sưởng]], [[Nguyễn Trung Ngạn]], [[Nguyễn Ức]], [[Tự Lạc tiên sinh]],...
 
Năm Khai Thái nguyên niên ([[1324]]), dưới triều [[Trần Minh Tông]], Trần Quang Triều được triệu ra gánh vác việc nước. Ông giữ chức Nhập nội kiểm hiệu [[Tư đồ]]. [[Tháng 8]] năm Khang Thái thứ 2 ([[1325]]), Văn Huệ vương Quang Triều mất<ref>''[[Đại{{harvp|Sử Việtquán sửtriều kýHậu Lê|1697|loc=Bản kỷ toàn thư]]'', - Quyển VI: Minh Tông Hoàng đế|p=43a}}</ref><ref>{{harvp|Ngô Sĩ Liên|2017|loc=Bản kỷ toàn thư - Quyển 6|p=118 (xuất bản), tờ233 (bản điện 43b.tử)}}</ref>, và ông chỉ ở khoảng 38 tuổi. Không có ghi chép về hậu duệ của ông.
 
Căn cứ bài thơ ''"Tống Cúc Đường chủ nhân chinh Thích Na"'' (Tiễn Cúc Đường chủ nhân đi đánh [[Thích Na]]) của [[Nguyễn Ức]], thì khi đang chức, Tư đồ Trần Quang Triều đã từng cầm quân đi đánh Thích Na<ref>Thích Na là địa danh hay là tên đội quân, chưa tra được.</ref>.
Hàng 66 ⟶ 94:
==Tham khảo==
{{Tham khảo}}
 
*[[Ngô Sĩ Liên]], ''[[Đại Việt sử ký toàn thư]]'' (Tập 2). Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 1985.
== Nguồn ==
*[[Trần Văn Giáp]], ''Tìm hiểu kho sách Hán Nôm''. Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 2003.
 
*[[Nguyễn Huệ Chi]], mục từ "Trần Quang Triều" trong ''Từ điển văn học'' (bộ mới). Nhà xuất bản Thế giới, 2004.
* {{Chú thích sách|title=Đại Việt sử ký toàn thư|title-link=Đại Việt sử ký toàn thư|last=Sử quán triều Hậu Lê|first=|publisher=|year=1697|isbn=9786046997566|editor-last=Ngô Sĩ Liên|editor-link=Ngô Sĩ Liên|location=|pages=|ref=harv|editor-last2=Vũ Quỳnh|editor-link2=Vũ Quỳnh|editor-last3=Phạm Công Trứ|editor-link3=Phạm Công Trứ|editor-last4=Lê Hy|editor-link4=Lê Hy|editor-last5=Nguyễn Quý Đức|editor-link5=Nguyễn Quý Đức}}
* {{chú thích sách|url=https://quangduc.com/images/file/GexwL37d1AgQAJZX/dai-viet-su-ky-toan-thu-le-van-huu-phan-phu-tien-ngo-si-lien.pdf|title=Đại Việt sử ký toàn thư - Tập 2|author=Ngô Sĩ Liên|first=|publisher=Nhà xuất bản Khoa học xã hội|others=Ngô Đức Thọ, Hoàng Văn Lâu dịch|year=2017|isbn=9786046997566|edition=Nội các quan bản|location=[[Hà Nội]]|pages=|ref=harv|authorlink=Ngô Sĩ Liên}}
 
*{{Chú thích sách|url=https://books.google.com.vn/books/about/Tìm_hiểu_kho_sách_Hán_Nôm.html?id=onU0vwEACAAJ&redir_esc=y|title=Tìm hiểu kho sách Hán Nôm - Tập 2|last=Trần Văn Giáp|first=|publisher=Nhà xuất bản Khoa học Xã hội|year=1990|isbn=|location=|pages=|ref=harv|author-link=Trần Văn Giáp}}
*{{Chú thích sách|title=Từ điển văn học (bộ mới)|last=Nguyễn Huệ Chi|first=|publisher=Nhà xuất bản Thế giới|year=2004|isbn=|location=|pages=|ref=harv|author-link=Nguyễn Huệ Chi}}
*{{Chú thích sách|url=https://drive.google.com/file/d/1ajpCAPXfbkYw75llf7WHLdyriue-_ApS/view?usp=sharing|title=Khâm định Việt sử Thông giám cương mục|last=Quốc Sử quán triều Nguyễn|first=|publisher=Viện Sử học|others=|year=1998|isbn=|location=|pages=|type=pdf|ref=harv|author-link=}}
*{{Chú thích sách|title=Toàn Việt thi lục - Tập 1|title-link=Toàn Việt thi lục|last=Lê Quý Đôn|first=|publisher=Nhà xuất bản Văn học|others=|year=2019|isbn=978-604-976-895-8|editor-last=Trung tâm Nghiên cứu Quốc học|location=|pages=|ref=harv|author-link=Lê Quý Đôn}}
*Nguyễn Đăng Na (chủ biên), ''Văn học thế kỷ X-XVI'', mục từ "Trần Quang Triều". Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 1992.
 
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Trần_Quang_Triều”