Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Âm thanh”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 54:
[[Sóng ngang]], còn được gọi là sóng [[Ứng suất cắt|cắt]], có đặc tính bổ sung là ''[[phân cực]]'', và không phải là đặc tính của sóng âm.
=== Tốc độ âm thanh ===
[[Tập tin:FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_(7_July_1999)_-_filtered.jpg|liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp%20tin:FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_(7_July_1999)_-_filtered.jpg|phải|nhỏ|Máy [[McDonnell Douglas F/A-18 Hornet|bay F/A-18]] của Hải quân Mỹ tiếp cận tốc độ âm thanh. Quầng sáng trắng được hình thành bởi các giọt nước ngưng tụ được cho là do giảm áp suất không khí xung quanh máy bay (xem [[điểm kỳ dị Prandtl – Glauert]] ). <ref name="nasa">{{Cite APOD|title=A Sonic Boom|access-date=26 June 2015|date=19 August 2007}}</ref>]]
Tốc độ của âm thanh phụ thuộc vào môi trường mà sóng truyền qua, và là một đặc tính cơ bản của vật liệu. Nỗ lực quan trọng đầu tiên hướng tới việc đo tốc độ âm thanh là do [[Isaac Newton]] thực hiện. Ông tin rằng tốc độ âm thanh trong một chất cụ thể bằng căn bậc hai của áp suất tác dụng lên nó chia cho mật độ của nó:
<math>c = \sqrt{\frac{p}{\rho}}.</math>
Điều này sau đó đã được chứng minh là sai và nhà toán học người Pháp [[Pierre-Simon Laplace|Laplace]] đã sửa lại công thức bằng cách suy ra rằng hiện tượng âm thanh truyền đi không phải là đẳng nhiệt, như Newton tin, mà là đoạn [[Quá trình đoạn nhiệt|nhiệt]] . Ông đã thêm một hệ số khác vào phương [[Tỷ lệ nhiệt dung|''trình— gamma'']] —và nhân <math>\sqrt{\gamma}</math> với <math>\sqrt{p/\rho}</math>, do đó đưa ra phương trình <math>c = \sqrt{\gamma \cdot p/\rho}</math> . Từ <math>K = \gamma \cdot p</math>, phương trình cuối cùng được đưa ra là <math>c = \sqrt{K/\rho}</math>, còn được gọi là phương trình Newton – Laplace. Trong phương trình này, ''K'' là môđun đàn hồi, ''c'' là vận tốc của âm thanh, và <math>\rho</math> là mật độ. Do đó, tốc độ của âm thanh tỷ lệ với [[căn bậc hai]] của [[Tỷ lệ|tỷ lệ giữa]] [[Mô đun khối|môđun khối]] của môi trường và mật độ của nó.
Các tính chất vật lý đó và tốc độ của âm thanh thay đổi theo các điều kiện xung quanh. Ví dụ, tốc độ âm thanh trong chất khí phụ thuộc vào nhiệt độ. Ở nhiệt độ {{Convert|20|C|F}} không khí ở mực nước biển, tốc độ âm thanh xấp xỉ {{Convert|343|m/s|km/h mph|abbr=on|sigfig=3}} sử dụng công thức {{Nowrap|''v'' [m/s] {{=}} 331 + 0.6 ''T'' [°C]}} . Tốc độ của âm thanh cũng là nhạy cảm, chịu tác động của hiệu ứng [[Anharmonicity|aharmonic]] bậc hai đối với biên độ âm thanh, có nghĩa là có các hiệu ứng lan truyền phi tuyến tính, chẳng hạn như việc tạo ra các sóng hài và âm hỗn hợp không có trong âm thanh gốc ( xem [[mảng tham số]] ). Nếu hiệu ứng [[Thuyết tương đối hẹp|tương đối]] là quan trọng, thì tốc độ âm thanh được tính toán từ các [[phương trình Euler theo thuyết tương đối]].
== Các đặc trưng của âm thanh ==
| |||