Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vận tốc”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n Đã lùi lại sửa đổi của 2001:EE0:4646:6500:88F0:1F73:5E4D:1162 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của Tuanminh01
Thẻ: Lùi tất cả
n replaced: ( → ( (2), ) → ) (2), . → . (2), . <ref → .<ref using AWB
Dòng 1:
{{unreferenced|date=tháng 5 năm 2016}}
 
 
'''Vận tốc''' của một vật là [[Đạo hàm thời gian|tốc độ thay đổi]] [[Vị trí (vector)|vị trí]] của nó đối với hệ [[Hệ quy chiếu|quy chiếu]] và là một hàm của thời gian.Vận tốc ở đây được hiểu là '''vận tốc dài''' hay '''vận tốc tuyến tính''', phân biệt với '''[[vận tốc góc]]'''. Vận tốc tương đương với đặc điểm kỹ thuật về [[tốc độ]] và hướng [[chuyển động]] của một đối tượng (ví dụ: {{Val|60|u=[[Kilometres per hour|km/h]]}} về phía bắc). Vận tốc là một khái niệm cơ bản trong [[Chuyển động học|động học]], một nhánh của [[cơ học cổ điển]] mô tả chuyển động của các vật thể.
 
Vận tốc là một [[Vectơ|đại]] [[Đại lượng vật lý|lượng]] [[vectơ]] vật lý; cả độ lớn và hướng đều cần thiết để xác định nó. [[Giá trị tuyệt đối]] [[Đại lượng vô hướng|vô hướng]] ( [[độ lớn]] ) của vận tốc được gọi là tốc độ, là một đơn vị dẫn xuất nhất quán mà đại lượng của nó được đo trong [[Hệ đo lường quốc tế|SI]] ( [[hệ mét]] ) dưới dạng [[mét trên giây]] (m/s) hoặc là đơn vị cơ sở SI của (m⋅s <sup>- 1</sup>). Ví dụ: "5 mét trên giây" là một đại lượng vô hướng, trong khi "5 mét trên giây về phía đông" là một vectơ. Nếu có sự thay đổi về tốc độ, hướng hoặc cả hai thì vật có vận tốc thay đổi và được cho là đang trải qua một ''[[gia tốc]]'' .
 
== Vận tốc không đổi so với gia tốc ==
Để có '''vận tốc không đổi''' thì một vật phải có vận tốc không đổi theo phương không đổi. Hướng không đổi hạn chế vật chuyển động trên một đường thẳng do đó, một vận tốc không đổi có nghĩa là chuyển động trên một đường thẳng với tốc độ không đổi.
 
Ví dụ, một ô tô chuyển động với vận tốc không đổi 20 &nbsp;km/h trên một đường tròn có [[tốc độ]] không đổi, nhưng không có vận tốc không đổi vì hướng của nó thay đổi. Do đó, chiếc xe được coi là đang trong quá trình gia tốc.
 
== Sự khác biệt giữa tốc độ và vận tốc ==
[[Tập tin:Kinematics.svg|liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp%20tin tin:Kinematics.svg|nhỏ|300x300px|Các đại lượng động học của hạt cổ điển: khối lượng ''m'', vị trí '''r''', vận tốc '''v''', gia tốc '''a''' .]]
[[Tốc độ]], độ lớn [[Scalar (toán học)|vô hướng]] của vectơ vận tốc, chỉ biểu thị tốc độ của một vật đang chuyển động. <ref name="Wolf2019">{{Chú thích web|url=http://mathworld.wolfram.com/VelocityVector.html|tựa đề=Velocity Vector|tác giả=Rowland|tên=Todd|năm=2019|nhà xuất bản=Wolfram MathWorld|ngày truy cập=2 June 2019}}</ref> <ref name="Bidwell1901">{{Chú thích sách|url=http://hdl.handle.net/2027/mdp.39015000962285?urlappend=%3Bseq=149|title=Vector analysis: a text-book for the use of students of mathematics and physics, founded upon the lectures of J. Willard Gibbs|last=Wilson|first=Edwin Bidwell|year=1901|pages=125}} Earliest occurrence of the speed/velocity terminology.</ref>
 
Ví dụ, một ô tô chuyển động với vận tốc không đổi 20 &nbsp;km/h trên một đường tròn có [[tốc độ]] không đổi, nhưng không có vận tốc không đổi vì hướng của nó thay đổi. Khi đi hết một đường tròn thì tốc độ của nó vẫn là 20km20&nbsp;km/h, nhưng vận tốc của nó là 0 vì nó đi về vị trí ban đầu.
 
==Vận tốc trong chuyển động thẳng đều==
Hàng 30 ⟶ 29:
* <math>\mathbf{v}</math> là tốc độ của chuyển động thẳng đều
 
Trong [[SI]], quãng đường đo bằng [[mét]] (m), thời gian đo bằng [[giây]] (s) thì tốc độ có đơn vị là mét trên giây (m/s). Tốc độ có thể có những đơn vị khác, chẳng hạn như [[kilômét|kilomet]]/[[giờ]] (km/h), phụ thuộc vào đơn vị mà ta chọn cho [[Chiều dài|quãng đường]] và [[thời gian]]. Như vậy, khi nói một vật chuyển động thẳng đều với vận tốc 5&nbsp;m/s (giả sử ta đã biết chiều chuyển động nên vận tốc ở đây đơn giản là tốc độ), điều đó có nghĩa là cứ mỗi 1 giây, vật đi được quãng đường 5 mét.1&nbsp;km/h≈0,28&nbsp;m/s. Vận tốc âm thanh là 344&nbsp;m/s. Vận tốc ánh sáng trong chân không là 299.792.458 &nbsp;m/s
 
Nếu quan tâm đến chiều chuyển động, ta có thể quy ước 1 trong 2 chiều là chiều dương và gán cho vận tốc giá trị dương khi vật chuyển động cùng chiều với chiều dương đã chọn và giá trị âm khi vật chuyển động theo chiều ngược lại.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Vận_tốc”