Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thời bao cấp”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã khóa “Thời bao cấp”: Khóa theo quy định rối, 3 tháng khóa 30/500 ([Sửa đổi=Chỉ cho phép các thành viên được xác nhận mở rộng và bảo quản viên] (hết hạn 18:36, ngày 24 tháng 12 năm 2020 (UTC)))
Thẻ: Đã bị lùi lại
Dòng 181:
Giữa thập niên 1980, tình hình kinh tế xã hội tiếp tục khó khăn gay gắt. Cuộc khủng hoảng kinh tế nảy sinh từ cuối thập niên 1970, do cải tạo tư sản ở miền Nam quá mức, do chiến tranh biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc kéo dài gần 10 năm, và càng gay gắt hơn khi Việt Nam bắt đầu chuyển sang cơ chế thị trường bằng chính sách cải cách [[Giá - lương - tiền]] bao gồm đổi tiền, tăng lương bằng cách in tiền vào năm 1985.<ref>{{Chú thích web|url=http://vnexpress.net/tin-tuc/thoi-su/cong-cuoc-sap-xep-lai-giang-son-truoc-dai-hoi-doi-moi-1986-3510505.html|tiêu đề=Công cuộc 'sắp xếp lại giang sơn' trước đại hội Đổi mới 1986}}</ref> Nhiều người gửi tiền tiết kiệm lâm vào cảnh bi đát do lạm phát phi mã xảy ra sau khi đổi tiền. Có người bán một con bò lấy tiền gửi tiết kiệm, sau khi đổi tiền chỉ mua được vài con gà. Việc ngăn cấm thị trường tự do khiến tình trạng khan hiếm lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng trở nên nặng nề. Có câu chuyện kể về mẹ già mang 5–10&nbsp;kg gạo đi thăm con ở tỉnh khác, khi đến ranh giới tỉnh bị tịch thu, khóc lóc, van xin cũng không được. Những phiên chợ quê, khi đội quản lý thị trường đeo băng đỏ đến tịch thu thịt lợn do tư nhân mổ chui bán, chính những người dân quanh đó lại bảo vệ người bán thịt lợn, không ủng hộ đội quản lý thị trường của nhà nước. Thị trường thực phẩm, hàng tiêu dùng bị ngăn cấm trong khi nhà nước chỉ phân phối tem phiếu thịt giá thấp riêng cho cán bộ, công nhân viên (số lượng thật ra rất ít, khoảng 0,3-0,5&nbsp;kg/người/tháng) và người dân ở thành phố (mỗi người 0,1&nbsp;kg/tháng). Điều này khiến tình trạng khan hiếm hàng tiêu dùng kéo dài triền miên, và vật giá trên thị trường chợ đen tăng mạnh. Chất lượng sống của nhân dân đi xuống khiến sự bất mãn trong xã hội tăng lên, uy tín của Đảng Cộng sản Việt Nam sa sút. Gần một triệu người vượt biên ra nước ngoài để tìm cuộc sống tốt đẹp hơn tạo ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn thu hút sự chú ý của dư luận thế giới lúc đó.
 
Tại các nước áp dụng mô hình kinh tế kế hoạch thành công nhất như Liên Xô, trong thời kỳ kinh tế còn tăng trưởng chủ yếu theo [[chiều rộng]] dựa vào lao động và vốn thì cơ chế này có tác dụng nhất định, nó cho phép tập trung tối đa các nguồn lực kinh tế vào các mục tiêu chủ yếu trong từng giai đoạn và điều kiện cụ thể, đặc biệt trong quá trình công nghiệp hóa theo hướng ưu tiên phát triển công nghiệp nặng. Nhưng nó lại thủ tiêu cạnh tranh, kìm hãm tiến bộ khoa học - công nghệ, triệt tiêu động lực kinh tế đối với người lao động, không kích thích tính năng động, sáng tạo của các đơn vị sản xuất, kinh doanh. Vì vậy Liên Xô trong thời kỳ tăng trưởng kinh tế mạnh nhất dưới sự lãnh đạo của Stalin đã phải áp dụng kỷ luật lao động cứng rắn (bao gồm cả hình phạt tù hoặc đày đến các trại lao động cải tạo) đi kèm với các biện pháp động viên khen thưởng để chống lại tình trạng trì trệ, thiếu trách nhiệm của cán bộ quản lý đồng thời thúc đẩy tăng năng suất lao động. Khi nền kinh tế thế giới chuyển sang giai đoạn phát triển theo chiều sâu dựa trên cơ sở áp dụng các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học — công nghệ hiện đại thì cơ chế quản lý này càng bộc lộ những khiếm khuyết của nó, làm cho kinh tế các nước xã hội chủ nghĩa trước đây; trong đó có Việt Nam, lâm vào tình trạng trì trệ, khủng hoảng. Nhà nước Việt Nam đã mắc phải những khuyết điểm giáo điều, chủ quan, duy ý chí khi nhận thức rất đúng là Việt Nam đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nền kinh tế nông nghiệp còn lạc hậu, mang nặng tính chất tiểu nông, phong kiến, nhưng cho đến năm 1986 họ mới nhận thức được những sai lầm căn bản trong xây dựng quan hệ sản xuất - quan hệ sở hữu. Kiểu quá độ lên chủ nghĩa xã hội từ một nước kém phát triển mà Lenin thực hiện bắt đầu từ năm 1917 nhưng về mặt lý luận, cả Marx, Engels và Lenin để lại rất ít chỉ dẫn. Thực tiễn cho thấy việc hiểu không đúng, không đầy đủ, việc giáo điều hoá những luận điểm, dự báo của các ông, không lấy thực tiễn làm tiêu chuẩn chân lý, không những chỉ trái với bản chất khoa học và cách mạng trong học thuyết của Marx, Engels và Lenin mà còn không phù hợp với biện chứng khách quan của sự phát triển, đưa đất nước đến sự trì trệ, thất bại, thậm chí đổ vỡ.''"<ref>[http://hdll.vn/vi/nghien-cuu---trao-doi/nhin-lai-qua-trinh-thay-doi-quan-he-so-huu-trong-thoi-ky-qua-do-len-chu-nghia-xa-hoi-o-mot-so-nuoc.html Nhìn lại quá trình thay đổi quan hệ sở hữu trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở một số nước], Trần Quốc Toản, Hội đồng lý luận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, 26/06/2019</ref>
 
=== Đổi mới ===