Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tây Song Bản Nạp”

'''Châu tự trị dân tộc Thái Tây Song Bản Nạp''', ngắn gọn là '''Tây Song Bản Nạp''' hay '''Sipsong Panna''' ([[tiếng Trung Quốc|tiếng Trung]]: 西双版纳, ''Xishuangbanna'') là [[châu tự trị]] dân tộc [[người Thái (Trung Quốc)|Thái]] ở cực nam tỉnh Vân Nam, [[Trung Quốc|Cộng hòa nhân dân Trung Hoa]], giáp giới với [[Phongsaly]], [[Oudomxay]], [[Luangnamtha]] ([[Lào]]) và bang [[Shan]] ([[Myanma]]). Thủ phủ của châu là [[Cảnh Hồng]] (''Jinghong'', tiếng Thái: Chiềng Hung), nằm trên bờ sông [[Mê Kông]] (sông [[Mê Kông|Lan Thương]] trong tiếng Trung). Là trung tâm du lịch của Trung Quốc cùng với Côn Minh - 2 trung tâm du lịch lớn nhất của Vân Nam. Có vị trí ngang với tỉnh [[Lai Châu]] của [[Việt Nam]] - có địa hình thấp hơn [[Hà Giang]]

Tọa độ: 99°58' - 101°50' kinh đông và 21°09'-22°36' vĩ bắc, có sông Lan Thương ([[Mê Kông]]) chảy qua (độ dài của sông Mê Kông chảy qua khu vực này dài khoảng 180 km), nằm trên cao độ từ 800 đến 2.500 mét. CâyCầu cầutreo nằm''Tây trênSong sôngBản LanNạp Thươngđại kiều'' là một trong những cây cầu lớn nhất bắc qua sông Lan Thương. Nó có tên gọi là ''Tây Song Bản Nạp đại kiều'', là một loại cầu treo giống như [[cầu Mỹ Thuận]] ở [[Việt Nam]].

Sipsong Panna xưa vốn là nhà nước độc lập của người Thái LủLự, nhưng chịu sự chi phối của Myanma, và sau này là của Trung Quốc và Pháp. Sự tranh chấp ảnh hưởng giữa Pháp và Đại Thanh ở Sipsong Panna dẫn tới sự phân chia xứ này làm hai. Nửa phía đông do Pháp cai trị và trở thành Phongsaly. Nửa phía tây do Đại Thanh cại trị trở thành châu Tây Song Bản Nạp ngày nay.

Là vùng ''Thái tộc tự trị châu'' (nói theo kiểu người Trung Quốc), nên Tây Song Bản Nạp giống như một [[Thái Lan]] thu nhỏ bên trong Trung Quốc.

Tên gọi của nó trong tiếng Thái có nghĩa là "Bản làng mười hai cánh đồng lúa"<ref>[http://www.chinatravel.net/Xishuangbanna-guide/introduction/25.html Xishuangbanna]</ref>. Xip Xoong trong ngôn ngữ của người Thái Lự (tại Việt Nam gọi là [[người Lự]]) có nghĩa là 12, bản nạp có nghĩa là một loại đơn vị ruộng đất để thu thuế, ý tứ chung hợp lại có nghĩa là ruộng đất (có lẽ là một nghìn khối ruộng đất). Tây Song Bản Nạp thời xa xưa gọi là Mãnh Lặc, tức là vùng đất cư trú của người Thái Lự (Mường Lự). Căn cứ ghi chép trong sách "Lặc Tây Song Bang" (ᦟᦹᧉᦉᦲᧇᦉᦸᧂᦔᦱᧂ) thì Mãnh Lặc xưa chia ra thành 12 bang (bộ lạc). Sau này chúng phát triển thành 12 cảnh (thành thị) cùng nhiều mãnh (mường).

Tuy nhiên ''bản nạp'' (panna) được ''Hiện đại Hán ngữ từ điển'' giải thích là "đơn vị hành chính thuộc châu tự trị của người Thái Tây Song Bản Nạp ở Vân Nam, tương đương với huyện". Năm 1960 bản nạp được đổi thành huyện. Theo An Chi Võ Thiện Hoa thì bản nạp không phải là [[tiếng Lào]] hay [[tiếng Thái]] gốc mà là từ phiên âm chưa rõ nguồn gốc, có thể từ chữ ''palana'' trong [[tiếng Pali]], nghĩa là chính quyền, hoặc bang, tỉnh. Như vậy Xip Soong Pan Na có thể dịch nghĩa là "12 bản nạp". Theo sách ''Văn hiến thông khảo'' đời [[nhà Thanh]] thì 12 bản nạp khi đó là:

Dân số của Tây Song Bản Nạp khoảng 994.000 người. Trong khu vực này có khoảng 14 dân tộc sinh sống. Người Thái (khoảng 280.000 người) chiếm tỷ lệ cao nhất (khoảng 34%). Tiếp theo là người Hán (khoảng 200.000 người hay khoảng 24%). Ngoài ra còn có [[người Lạp Hỗ (La Hủ)]], người Hồi, người Dao, người Miêu (H'Mông), người Di (Lô Lô), người Cáp Nê (Hà Nhì) v.v.